Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB), Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik’i, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Toplam 6 kısımdan oluşan yönetmelikle, ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ödeme hizmeti sağlayıcıları, ödeme hizmetlerinin sunulması ve elektronik para ihracına ait yol ve asılların düzenlenmesi amaçlanıyor.
İlgili mevzuatta yapılan Kanun değişikliği daha sonrasında oluşturulan yönetmelikte, ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracı faaliyetlerinin etkin ve kesintisiz bir biçimde sürdürülebilmesi, ödemeler alanının gelişmeninin desteklenmesi ve bu kuruluşların kurumsal yapılarının sağlamlaştırılması istikametinde düzenlemeler yapıldı.
Düzenlemeler doğrultusunda, faaliyet müsaadesi başvurusu yapan şirketin unvanının ödeme kuruluşu ya da elektronik para kuruluşu olduğunu gösterir ibareleri içermesi zarurî olacak. Faaliyet müsaadesi müracaatında bulunan şirketin ödenmiş sermayesinin, fatura ödemelerine aracılık edilmesine yönelik hizmetleri sunması için en az 1 milyon lira, öbür ödeme hizmetlerini gerçekleştirmesi için en az 2 milyon lira, elektronik para ihraç etmek için ise en az 5 milyon lira olması gerekecek.
Yönetmeliğin müsaadeye tabi süreçler kısmında faaliyet müsaadesi müracaatına ait kararlar belirlenirken, bu kapsamda daha evvel tek kademeden oluşan müracaat süreci istihbari inceleme kademesi ve kesin onay basamağı olmak üzere iki etaba ayrıldı. bu biçimdelikle gerçek manada ödeme yahut elektronik para kuruluşu olarak faaliyet göstermeyi planlayan şirketler için birinci kademede temel maliyet yükü getirebilecek konuların yalnızca kağıt üzerinde belgelendirilmesi, sonrasındasındaki evrede bu konuların uygulamaya geçirilip geçirilmediğinin denetim edilmesi yükümlülüğü getirildi.
Hisse edinim ve bölümlerinin bankanın müsaadesine tabi tutulduğu yönetmelik ile kelam konusu sürecin bilgileri da belirlendi.
Öte yandan kuruluşun faaliyetleri sırasında sunduğu hizmetlerin kesintisiz, inançlı, aktif ve verimli bir biçimde sürdürülmesini sağlamak maksadıyla gerekli işçi ve teknik donanıma sahip olması, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıyı kurması, temsilci seçimine ihtimam göstermesi üzere konular karar altına alındı.
Elektronik paranın ihracına ait ayrıntılar belirlendi
Elektronik paranın ihracına ait bilgilerin belirlendiği Yönetmelik ile kuruluşların aldığı fon fiyatı kadar elektronik parayı gecikmeksizin ihraç etmesi zarurî kılındı. bu biçimdece elektronik para karşılığında alınan fon için faiz işletilemeyecek, müşteriye elektronik paranın tutulduğu müddete ve fiyata bağlı rastgele bir menfaat sağlanamayacak.
Yalnızca birebir bir prestiji para karşılığı olarak çıkarılan ve sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan gayri maddi varlıklar; ihraç eden kuruluş tarafınca kabul edilen fon karşılığı ihraç edilmesi, elektronik olarak saklanması, kanunda tanımlanan ödeme süreçlerini gerçekleştirmek için kullanılması ve ihraç eden kuruluş haricindeki gerçek ve hükmî bireyler tarafınca da ödeme aracı olarak kabul edilmesi durumunda elektronik para olarak kabul edilecek.
ötürüsıyla bitcoin ve gibisi kripto varlıklar ile prestiji para haricindeki varlıklara dayalı çıkartılan kripto varlıklar düzenleme kapsamı haricinde tutuldu.
Temsilci seçiminde denetleme artırıldı
Kuruluşların, ödeme hizmetlerini elektronik yahut fiziki kanallar üzerinden temsilci aracılığıyla yürütebilmesi için gerekli şartlar da belirlenirken, kuruluşların temsilcileri seçme ve bunları denetleme süreçleriyle ilgili kapsamlı düzenlemeler yapıldı.
Bu doğrultuda, kelam konusu temsilcinin süreç yapabilmesi için gerekli bilgi ve dokümanları temin etmesi, ödeme hizmetlerinin problemsiz ve mevzuata uygun biçimde sunulması konusunda risk oluşturmadığına kanaat getirilmesi gerekecek. Kuruluş ayrıyeten, Birlik tarafınca oluşturulan listeye kaydedilmemiş temsilcisi aracılığıyla ödeme hizmeti sunamayacak ve bu liste Birliğin internet sitesinde kamuoyunun erişimine açık biçimde yayımlanacak.
Öte yandan işlenmiş değerli maden ve değerli taş alım satımında bulunan kuyumcu, sarraf ve mücevheratçı üzere isimlerle faaliyet gösteren şahıslar temsilci seçilemeyecek. TCMB, faaliyet alanı bazında temsilci olamayacak öbür gerçek yahut hukukî bireyleri belirlemeye yetkili olacak.
Yönetmelik ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarınca yapılamayacak faaliyetler de ayrıntılandırılarak kredi kullandırma yasağı getirildi. Kuruluşların döviz alım satım süreçlerine de birtakım sınırlamalar koyuldu.
Buna nazaran, kelam konusu kuruluşlar kredi veremeyecek ve kredi verdiği izlenimini yaratacak biçimde reklam ve pazarlama faaliyetlerinde bulunamayacak. Ödenmesine aracılık edilen fiyatları da taksitlendiremeyecek. Kuruluş, sürecin her iki tarafının da Türkiye’de yerleşik olduğu ve Türkiye’de bulunan ödeme hizmeti sağlayıcılarının kullandığı ödeme süreçleriyle ilgili döviz alım satımı yapamayacak. Kelam konusu ödeme süreçleriyle ilgili döviz alım satımı, yalnızca sürecin taraflarından birinin yurt haricinde bulunması kuralıyla gerçekleştirilebilecek.
Kuruluş temsilcileri de yetkisiz olarak döviz alım satım faaliyetinde bulunamayacak, çalışma yerlerinde döviz kurlarını gösteren pano, doküman, aygıt bulunduramayacak. Ayrıyeten, temsilciler döviz alım satımı yapıldığı izlenimini uyandıracak hiç bir söz, tabir ve işaret de kullanamayacak.
Yurt haricinde yerleşik kuruluşlarla iş birliği
Yönetmelik ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yurt haricindeki hukukî bireylerle hedef yahut faaliyetleri doğrultusunda iş birliği yapabilmesi koşula bağlandı.
Bu doğrultuda kelam konusu iş birliği; kuruluşun kanun kapsamına giren ödeme hizmetlerini yurt ortasında yerleşik müşterilerine yurt haricinde yerleşik hukukî bireyle birlikte sunması biçiminde olabilecek. Bu süreç; yalnızca gönderen yahut alıcıdan en az birisinin yurt haricinde bulunduğu ödeme hizmetleriyle hudutlu olacak biçimde yapılabilecek.
İş birliği yapılan yurt haricinde yerleşik hukukî kişi, müşteriye karşı tek başına hizmetin görünen yüzü olamayacak, her türlü evrak, ilan ve reklamlarında yahut kamuoyuna yaptığı açıklamalarda kendi marka ve logolarını yurt ortasında faaliyet müsaadesi aldığı izlenimini yaratacak biçimde kullanamayacak. Ayrıyeten, yurt ortasında yerleşik müşterileri hedefleyecek biçimde internet sitesi de kuramayacak.
Kuruluşun yurt haricindeki hükmî şahıslarla iş birliği yapabilmesi TCMB’nin müsaadesine tabi tutulurken, banka kuruluşun yapılmış iş birliklerinin sonlandırmasını yahut sonlandırmasını istemeye yetkili kılındı. Bu unsur uyarınca TCMB, yurt haricinde yerleşik hükmî şahıslarla iş birliği yapması durumunda, kuruluşa ek özkaynak ve teminat bulundurma yükümlülüğü getirebilecek.
Kurulacak iş birliği sonucunda gerçekleştirilecek ödeme süreçlerine ait doküman ve kayıtların kuruluş tarafınca yurt ortasında saklanması da mecburî olacak. Öte yandan süreçlerin yurt ortasındaki ödeme yahut elektronik para kuruluşunun üzerinden geçmesi ve tüm süreçlere ait iz kayıtlarının yurt ortasında bulunan kuruluş nezdinde bulunması halinde bu mecburilik aranmayacak.
Özkaynak
Yönetmelik ile minimum özkaynak yükümlülüğü ve teminat düzeneği gözden geçirilerek ödeme ve elektronik para kuruluşlarının finansal açıdan sağlam bir yapıda olmalarını sağlayacak kurallar da getirildi.
Bu kapsamda özkaynağın fatura ödeme kuruluşları için 3 milyon liradan, öbür ödeme kuruluşları için 5 milyon liradan ve elektronik para kuruluşları için 13 milyon liradan az olmaması karara bağlandı. Kelam konusu fiyatlar, Türkiye İstatistik Kurumu tarafınca yayımlanan fiyat endekslerindeki yıllık değişimler göz önünde bulundurularak TCMB tarafınca her yıl ocak ayında tekrar pahalandırılacak.
Öteki taraftan, fatura ödeme kuruluşları için 2 milyon lira, öbür ödeme kuruluşları için 3 milyon lira ve elektronik para kuruluşları için 5 milyon lira teminat kaidesi getirilirken, bu ölçülerin müşteri ve temsilci sayısına bağlı olarak artırılabilmesinin önü açıldı.
Ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ait bildirim
Bu ortada TCMB’nin Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Bilgi Paylaşım Servislerine Ait Bildiri’yi de Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bildiri ile ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının faaliyetlerinin yürütülmesinde kullandıkları bilgi sistemlerinin idaresi ve yetkilendirilmiş bağımsız kontrol kuruluşları tarafınca denetlenmesinin yanı sıra ödeme hizmeti sağlayıcılarının ödeme hizmetleri alanındaki bilgi paylaşım servislerine ait adap ve temellerin düzenlenmesi amaçlanıyor.
Kelam konusu düzenleme ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi de sunduğu ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracıyla ilgili Bildirim kararlarına tabi tutuldu.
Bilgi sistemleri idaresinde temel alınacak prensipler ile ödeme hizmetlerinde kullanılan data paylaşım servislerine ait kararların ayrıntılandırıldığı Bildirimde, hesap hizmeti sağlayıcılarının Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi tarafınca kurulacak yapıya bağlanmasının önü açıldı.
Toplam 5 kısımdan oluşan bildirinin uygulamaya alınmasıyla “Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemlerinin İdaresine ve Kontrolüne Ait Tebliğ” de yürürlükten kaldırıldı.
Okumaya devam et...
Toplam 6 kısımdan oluşan yönetmelikle, ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ödeme hizmeti sağlayıcıları, ödeme hizmetlerinin sunulması ve elektronik para ihracına ait yol ve asılların düzenlenmesi amaçlanıyor.
İlgili mevzuatta yapılan Kanun değişikliği daha sonrasında oluşturulan yönetmelikte, ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracı faaliyetlerinin etkin ve kesintisiz bir biçimde sürdürülebilmesi, ödemeler alanının gelişmeninin desteklenmesi ve bu kuruluşların kurumsal yapılarının sağlamlaştırılması istikametinde düzenlemeler yapıldı.
Düzenlemeler doğrultusunda, faaliyet müsaadesi başvurusu yapan şirketin unvanının ödeme kuruluşu ya da elektronik para kuruluşu olduğunu gösterir ibareleri içermesi zarurî olacak. Faaliyet müsaadesi müracaatında bulunan şirketin ödenmiş sermayesinin, fatura ödemelerine aracılık edilmesine yönelik hizmetleri sunması için en az 1 milyon lira, öbür ödeme hizmetlerini gerçekleştirmesi için en az 2 milyon lira, elektronik para ihraç etmek için ise en az 5 milyon lira olması gerekecek.
Yönetmeliğin müsaadeye tabi süreçler kısmında faaliyet müsaadesi müracaatına ait kararlar belirlenirken, bu kapsamda daha evvel tek kademeden oluşan müracaat süreci istihbari inceleme kademesi ve kesin onay basamağı olmak üzere iki etaba ayrıldı. bu biçimdelikle gerçek manada ödeme yahut elektronik para kuruluşu olarak faaliyet göstermeyi planlayan şirketler için birinci kademede temel maliyet yükü getirebilecek konuların yalnızca kağıt üzerinde belgelendirilmesi, sonrasındasındaki evrede bu konuların uygulamaya geçirilip geçirilmediğinin denetim edilmesi yükümlülüğü getirildi.
Hisse edinim ve bölümlerinin bankanın müsaadesine tabi tutulduğu yönetmelik ile kelam konusu sürecin bilgileri da belirlendi.
Öte yandan kuruluşun faaliyetleri sırasında sunduğu hizmetlerin kesintisiz, inançlı, aktif ve verimli bir biçimde sürdürülmesini sağlamak maksadıyla gerekli işçi ve teknik donanıma sahip olması, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıyı kurması, temsilci seçimine ihtimam göstermesi üzere konular karar altına alındı.
Elektronik paranın ihracına ait ayrıntılar belirlendi
Elektronik paranın ihracına ait bilgilerin belirlendiği Yönetmelik ile kuruluşların aldığı fon fiyatı kadar elektronik parayı gecikmeksizin ihraç etmesi zarurî kılındı. bu biçimdece elektronik para karşılığında alınan fon için faiz işletilemeyecek, müşteriye elektronik paranın tutulduğu müddete ve fiyata bağlı rastgele bir menfaat sağlanamayacak.
Yalnızca birebir bir prestiji para karşılığı olarak çıkarılan ve sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan gayri maddi varlıklar; ihraç eden kuruluş tarafınca kabul edilen fon karşılığı ihraç edilmesi, elektronik olarak saklanması, kanunda tanımlanan ödeme süreçlerini gerçekleştirmek için kullanılması ve ihraç eden kuruluş haricindeki gerçek ve hükmî bireyler tarafınca da ödeme aracı olarak kabul edilmesi durumunda elektronik para olarak kabul edilecek.
ötürüsıyla bitcoin ve gibisi kripto varlıklar ile prestiji para haricindeki varlıklara dayalı çıkartılan kripto varlıklar düzenleme kapsamı haricinde tutuldu.
Temsilci seçiminde denetleme artırıldı
Kuruluşların, ödeme hizmetlerini elektronik yahut fiziki kanallar üzerinden temsilci aracılığıyla yürütebilmesi için gerekli şartlar da belirlenirken, kuruluşların temsilcileri seçme ve bunları denetleme süreçleriyle ilgili kapsamlı düzenlemeler yapıldı.
Bu doğrultuda, kelam konusu temsilcinin süreç yapabilmesi için gerekli bilgi ve dokümanları temin etmesi, ödeme hizmetlerinin problemsiz ve mevzuata uygun biçimde sunulması konusunda risk oluşturmadığına kanaat getirilmesi gerekecek. Kuruluş ayrıyeten, Birlik tarafınca oluşturulan listeye kaydedilmemiş temsilcisi aracılığıyla ödeme hizmeti sunamayacak ve bu liste Birliğin internet sitesinde kamuoyunun erişimine açık biçimde yayımlanacak.
Öte yandan işlenmiş değerli maden ve değerli taş alım satımında bulunan kuyumcu, sarraf ve mücevheratçı üzere isimlerle faaliyet gösteren şahıslar temsilci seçilemeyecek. TCMB, faaliyet alanı bazında temsilci olamayacak öbür gerçek yahut hukukî bireyleri belirlemeye yetkili olacak.
Yönetmelik ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarınca yapılamayacak faaliyetler de ayrıntılandırılarak kredi kullandırma yasağı getirildi. Kuruluşların döviz alım satım süreçlerine de birtakım sınırlamalar koyuldu.
Buna nazaran, kelam konusu kuruluşlar kredi veremeyecek ve kredi verdiği izlenimini yaratacak biçimde reklam ve pazarlama faaliyetlerinde bulunamayacak. Ödenmesine aracılık edilen fiyatları da taksitlendiremeyecek. Kuruluş, sürecin her iki tarafının da Türkiye’de yerleşik olduğu ve Türkiye’de bulunan ödeme hizmeti sağlayıcılarının kullandığı ödeme süreçleriyle ilgili döviz alım satımı yapamayacak. Kelam konusu ödeme süreçleriyle ilgili döviz alım satımı, yalnızca sürecin taraflarından birinin yurt haricinde bulunması kuralıyla gerçekleştirilebilecek.
Kuruluş temsilcileri de yetkisiz olarak döviz alım satım faaliyetinde bulunamayacak, çalışma yerlerinde döviz kurlarını gösteren pano, doküman, aygıt bulunduramayacak. Ayrıyeten, temsilciler döviz alım satımı yapıldığı izlenimini uyandıracak hiç bir söz, tabir ve işaret de kullanamayacak.
Yurt haricinde yerleşik kuruluşlarla iş birliği
Yönetmelik ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yurt haricindeki hukukî bireylerle hedef yahut faaliyetleri doğrultusunda iş birliği yapabilmesi koşula bağlandı.
Bu doğrultuda kelam konusu iş birliği; kuruluşun kanun kapsamına giren ödeme hizmetlerini yurt ortasında yerleşik müşterilerine yurt haricinde yerleşik hukukî bireyle birlikte sunması biçiminde olabilecek. Bu süreç; yalnızca gönderen yahut alıcıdan en az birisinin yurt haricinde bulunduğu ödeme hizmetleriyle hudutlu olacak biçimde yapılabilecek.
İş birliği yapılan yurt haricinde yerleşik hukukî kişi, müşteriye karşı tek başına hizmetin görünen yüzü olamayacak, her türlü evrak, ilan ve reklamlarında yahut kamuoyuna yaptığı açıklamalarda kendi marka ve logolarını yurt ortasında faaliyet müsaadesi aldığı izlenimini yaratacak biçimde kullanamayacak. Ayrıyeten, yurt ortasında yerleşik müşterileri hedefleyecek biçimde internet sitesi de kuramayacak.
Kuruluşun yurt haricindeki hükmî şahıslarla iş birliği yapabilmesi TCMB’nin müsaadesine tabi tutulurken, banka kuruluşun yapılmış iş birliklerinin sonlandırmasını yahut sonlandırmasını istemeye yetkili kılındı. Bu unsur uyarınca TCMB, yurt haricinde yerleşik hükmî şahıslarla iş birliği yapması durumunda, kuruluşa ek özkaynak ve teminat bulundurma yükümlülüğü getirebilecek.
Kurulacak iş birliği sonucunda gerçekleştirilecek ödeme süreçlerine ait doküman ve kayıtların kuruluş tarafınca yurt ortasında saklanması da mecburî olacak. Öte yandan süreçlerin yurt ortasındaki ödeme yahut elektronik para kuruluşunun üzerinden geçmesi ve tüm süreçlere ait iz kayıtlarının yurt ortasında bulunan kuruluş nezdinde bulunması halinde bu mecburilik aranmayacak.
Özkaynak
Yönetmelik ile minimum özkaynak yükümlülüğü ve teminat düzeneği gözden geçirilerek ödeme ve elektronik para kuruluşlarının finansal açıdan sağlam bir yapıda olmalarını sağlayacak kurallar da getirildi.
Bu kapsamda özkaynağın fatura ödeme kuruluşları için 3 milyon liradan, öbür ödeme kuruluşları için 5 milyon liradan ve elektronik para kuruluşları için 13 milyon liradan az olmaması karara bağlandı. Kelam konusu fiyatlar, Türkiye İstatistik Kurumu tarafınca yayımlanan fiyat endekslerindeki yıllık değişimler göz önünde bulundurularak TCMB tarafınca her yıl ocak ayında tekrar pahalandırılacak.
Öteki taraftan, fatura ödeme kuruluşları için 2 milyon lira, öbür ödeme kuruluşları için 3 milyon lira ve elektronik para kuruluşları için 5 milyon lira teminat kaidesi getirilirken, bu ölçülerin müşteri ve temsilci sayısına bağlı olarak artırılabilmesinin önü açıldı.
Ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ait bildirim
Bu ortada TCMB’nin Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Bilgi Paylaşım Servislerine Ait Bildiri’yi de Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bildiri ile ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının faaliyetlerinin yürütülmesinde kullandıkları bilgi sistemlerinin idaresi ve yetkilendirilmiş bağımsız kontrol kuruluşları tarafınca denetlenmesinin yanı sıra ödeme hizmeti sağlayıcılarının ödeme hizmetleri alanındaki bilgi paylaşım servislerine ait adap ve temellerin düzenlenmesi amaçlanıyor.
Kelam konusu düzenleme ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi de sunduğu ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracıyla ilgili Bildirim kararlarına tabi tutuldu.
Bilgi sistemleri idaresinde temel alınacak prensipler ile ödeme hizmetlerinde kullanılan data paylaşım servislerine ait kararların ayrıntılandırıldığı Bildirimde, hesap hizmeti sağlayıcılarının Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi tarafınca kurulacak yapıya bağlanmasının önü açıldı.
Toplam 5 kısımdan oluşan bildirinin uygulamaya alınmasıyla “Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemlerinin İdaresine ve Kontrolüne Ait Tebliğ” de yürürlükten kaldırıldı.
Okumaya devam et...