Ekonomik durum, halkın 1 numaralı sorunu oldu!

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Kadir Has Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Kümesi ile Küresel Akademi iştirakinde geliştirilen “Türkiye Eğilimleri Araştırması”nın 2021 yılı saha çalışmaları 23 Ekim-5 Kasım 2021 tarihleri içinde Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama tarafınca gerçekleştirildi.

Araştırma kapsamında Türkiye temsiliyetine sahip 26 vilayette (İstanbul, Ankara, Konya, Bursa, Kocaeli, İzmir, Aydın, Manisa, Tekirdağ, Balıkesir, Adana, Antalya, Hatay, Zonguldak, Samsun, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Trabzon, Gaziantep, Diyarbakır, Mardin, Malatya, Bitlis, Erzurum, Ağrı), kent merkezlerinde ikamet eden 18 yaş ve üzeri 1.000 kişi ile görüşüldü.

Dönüşümü anlamak için…

“Türkiye Eğilimleri 2021” araştırmasının sonuçları 4 Ocak 2022 günü Prof. Dr. Mustafa Aydın, Prof. Dr. Mitat Çelikpala, Prof. Dr. Erinç Yeldan, Prof. Dr. Murat Güvenç, Prof. Dr. Osman Z. Zaim, Prof. Dr. Banu Baybars Hawks, Dr. Öğretim Üyesi Kerem Yıldırım, Dr. Öğretim Üyesi Berkay Ayhan, Dr. Öğretim Üyesi M. Kerem Çoban ve Sezen Kaya’dan oluşan araştırma takımının düzenlediği görüşmede kamuoyuyla paylaşıldı.

Türkiye Eğilimleri araştırmasının, 11 yıldır topladığı veri ile Türkiye’nin dönüşümünü anlamak ve takip etmek için hayli kıymetli bir kaynak sunduğunu tabir eden Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Küresel Akademi Genel Koordinatörü Prof. Dr. Mustafa Aydın, “Bu çalışma ile Türkiye’nin toplumsal, ekonomik, siyasi, kültürel değişimleri ve halkın hayat alışkanlıkları objektif bir biçimde ölçülüyor; Türkiye’nin toplumsal değişiminin takibi ve öngörülmesi mümkün oluyor. Kadir Has Üniversitesi ve Küresel Akademi olarak bu biçimde bir araştırmayı gerçekleştirmekten büyük memnunluk duyuyoruz” dedi.

Coğrafik bölgelere nazaran eğilim

Araştırma neticelerina nazaran Türkiye halkının gündemindeki en değerli problem yüzde 22,7 ile “ekonomide yaşanan sorunlar” olarak tespit edildi. Sıralamada ikinci sırayı, oranı yüzde 6’dan yüzde 17,9’a yükselen “mülteciler” alıyor.

2020’de birinci sırada yer alan “Koronavirüs salgını” ise 2021’de %15,8’lik oranıyla üçüncü sıraya gerilemiş gözüküyor. Dördüncü sırada yer alan “hak ve özgürlüklerin sınırlanması” %12,3’ten %7,3’e; beşinci sıradaki “terörle mücadele” ise %8’den %7,2’ye düşmüş. Bu unsurları %0,1 ile “eğitim” takip ediyor.

sonuçları coğrafik bölgeler bazında incelediğimizde, Akdeniz ve İç Anadolu’da ekonomik sıkıntılar, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da mülteciler, Marmara ve Ege’de Koronavirüs salgını, Karadeniz’de ise terör ön plana çıkıyor.

Geçim badiresi tasası

2020-2021 araştırma sonuçlarını karşılaştırdığımızda, “Kendimi/ailemi geçindiremiyorum” diyenlerin oranı %51,1’den %57,2’ye ve “Ekonomik olarak daha berbat durumdayım” diyenlerin oranı %51,8’den %55,4’e yükselmiş gözüküyor. Borçlarının düzeyinden telaş duyanların oranı %48,9’dan %45,8’e düşerken, gelirinin aylık tüketim harcamalarını karşılamaya kâfi olduğunu düşünenlerin oranı %33,4’ten %40’a çıkıyor.

İştirakçilerin gözünden Türkiye’de yakın devirde yaşanan ekonomik zorlukların temel niçinlerine bakıldığında birinci üç sırayı “faizlerin yüksek olması” (%20 ,7), “yüksek dış borçlanma” (%14,8) ve “göçmen ve mülteciler” (%14,4) alıyor.

İktisatta en değerli bahisler

Türkiye iktisadı açısından kıymetli görülen mevzular içinde ise faizlerin yüksekliği (%85,6), enfl asyonun yüksekliği (%84,7), besin eserleri fiyatlarında artış (%82,3), Türk Lirası’nın kıymet kaybetmesi (%81,9), kira/ev fiyatlarında artışlar (%80,4), işsizlik (%79,6), vergi oranlarının yüksekliği (%79,3), dış siyasette yaşanan problemler (%79,1), dış borçların yüksekliği (%78,9) ve gelir dağılımındaki eşitsizlik (%78,7) üzere ögeler dikkat çekiyor.

Türk halkının yalnızca %5,4’ü “Aylık gereksinimlerini karşıladıktan daha sonra tasarruf yapma imkânı” olduğunu belirtirken, tasarruf yapma metodu olarak açık orta “Altın alırım” (%54,6) ve “Döviz alırım” (%38) birinci iki sırayı paylaşıyor. Buna karşılık “TL olarak bankada faiz hesabında değerlendiririm” diyenler %14,5’te, “Borsada değerlendiririm” diyenler %10,3’te kalıyor.

Siyasi yelpazedeki durum

Türk halkının siyasi yelpazedeki yerini de ortaya koyan araştırmada, “Kendinizi siyasi görüşünüz açısından nasıl tanımlarsınız?” sorusuna en epeyce “muhafazakâr” cevabı veriliyor (%27,5). Bu tarifi “milliyetçi” (%19,9) ve “Kemalist” (%19,2) takip ediyor. Kendisini “Siyasal İslamcı” olarak tanımlayanların oranı (%9) geçen yıla bakılırsa değerli bir değişiklik göstermezken, “sosyal demokrat” diyenlerin oranı %13,9’dan %8,3’e düşmüş; buna karşılık “Kemalist” olarak tanımlayanlar %10,3’ten %19,9’a yükselmiş gözüküyor.

Kendini “muhafazakâr” yahut “siyasal İslamcı” olarak tanımlayanlar bilhassa 41-55 yaş içinde; “milliyetçi” yahut “Kemalist” olarak tanımlayanlar ise 18-20 yaş içinde öne çıkıyor. “Muhafazakâr” yahut “siyasal İslamcı” olduğunu belirtenlerin toplamında yıllar ortasında yaşanan değişime baktığımızda ise en yüksek oranı yakaladığı 2017’de %47,4 olarak kaydedilirken geçtiğimiz yıl %34,6’ya kadar düştüğünü, bu yıl ise yavaşça bir yükseliş yakaladığını (%36,5) görüyoruz.

Siyasi idarede tercih farkı

Ülkenin idare biçimi olarak iştirakçilerin %55,7’si Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni tercih ederken, %44,3’ü Parlamenter Sistem’i benimsediğini belirmiyor. Bu oranların geçen yıla göre değerli bir değişiklik geçirmediği görülüyor.

Öte yandan, kendilerine sunulan yönetimsel tabirleri değerlendirmeleri istenen iştirakçilerin %55,3’ü (2020’de %60,8) “Demokratik siyasal sistem ile yönetim” tercihini epey âlâ ve âlâ olarak değerlendirirken, %51,2’si (2020’de 46,6) “Parlamento ve seçimlerle uğraşmak zorunda kalmayan kuvvetli bir başkana sahip olmak” tercihine olumlu yaklaşıyor. Bunları %38,2 ile “Hükümet yerine uzmanların, ülke için en uygun olduğuna inandıkları şeyi yapmaları”, %28,1 ile “Ülkeyi dini önderlerin yönetmesi” ve %25,2 ile “Ülkeyi ordunun yönetmesi” şıklarını olumlayanlar takip ediyor.

Benzeri biçimde, iştirakçilerin %58,4’ünün “Gençlere Türk milletinin manevi bedellerine sahip çıkmayı öğretmenin demokrasi eğitimi vermekten daha önemli” olduğunu belirttiği görülüyor. Öteki taraftan iştirakçilerin %50,3’ü (2019’da %35,5) “Türkiye demokratik bir ülkedir” önermesine katıldıklarını belirtiyor.

Erken seçim ve tercihler

İştirakçiler “Haziran 2023’te yapılması öngörülen cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinin öne alınmasına gerek var mıdır?” sorusuna %64,5 oranında “Hayır” cevabını veriyor. Erken seçimin yapılmasını gerekli görüp “Evet” diyenler (%16,9) içinde, idarenin değişmesi, iktisat, sistemin berbat olması, genel durumunun berbat olması ve adalet olmaması üzere münasebetler öne çıkıyor.

“İdeal bir Cumhurbaşkanının sahip olması gerektiği düşünülen özellikler” sıralamasında bu yıl “Başarılı bir siyasi geçmişi olmalı” önermesi 5 sıra yükselerek %70 ile 1. sıraya yerleşirken, onu sırasıyla “Yönetim deneyimi olması” (%68,8), “Dürüst ve ahlaklı olması” (68,7), “Yüksek kıymetlendirme hünerine sahip olması” (67,9) ve “Halk ile iç içe olması” (67,5) ve takip ediyor.

En epey itimat duyulan kurumlar

Araştırma neticelerina nazaran, Türk halkının en güvendiği kurumlar sıralamasında son senelerda birinci üç kendi içinde yer değiştiriyor: 2021’de Polis %65,4 ile birinci sıraya yükselirken, onu ikinci sırada Jandarma (%65,4) ve üçüncü sırada Türk Silahlı Kuvvetleri (%62,4) takip ediyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi (%57) dördüncü, Cumhurbaşkanlığı (%56,9) da beşinci sırayı alıyor.

Geçtiğimiz yıl birinci defa ölçülen Türk Tabipleri Birliği bu yıl oranını yükselterek altıncı sıraya yerleşirken (%56,7), listenin devamındaki Ulusal İstihbarat Teşkilatı, Anayasa Mahkemesi, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türkiye İstatistik Kurumu, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Barolar üzere kurumlara itimat geçen yıla oranla yavaşça artış gösteriyor.

Dış siyasette hükümetin karne notları yükseliyor

Hükümetin dış siyasetini başarılı bulma oranı 2019’da %28,5, 2020’de ise %46,5 olarak kaydedilmişti. Bu yıl yükseliş devam ediyor ve iştirakçilerin %50,6’sı hükümetin dış siyasetlerinden mutlu olduğunu lisana getiriyor. tıpkı vakitte hükümetin Suriye siyasetlerindeki memnuniyetsizlik giderek artıyor. Suriye konusunda izlenen siyasetleri başarılı bulanların oranı 2019’da %36, 2020’de %32,1 olarak kaydedilirken 2021 araştırmasında bu oran %27,4’te kalıyor. Başarısız bulanların oranı ise bu yıl %23,6’dan %38,1’e yükseliyor. Dış siyasette Türkiye’nin işbirliği yapması gerektiği düşünülen ülkeler içinde birinci sırayı bu yıl %17,5 ile Müslüman Ülkeler alıyor. Rusya kıymetli bir yükseliş kaydederek ikinci sırada (%16,4) geliyor. Geçtiğimiz iki yılın araştırmalarında (%24,6 ve %19,5’lik oranlarla) birinci sırada yer alan Türki Cumhuriyetler ise bu yıl %14,1 ile üçüncü sıraya geriliyor. Bu ülkeleri ABD (%14,1), AB Ülkeleri (%12,7) ve NATO Ülkeleri (%10,1) takip ediyor.

Türk halkının ABD’ye bakışı

Türk halkının tehdit olarak algıladığı ülkeler sıralamasında uzun vakittir birinci sırayı bırakmayan ABD, bu yıl sıralamada üçüncülüğe (%56,1) geriliyor ve yerini Ermenistan’a veriyor (%60,9). İkinci sıradaki İsrail (%60,5) ve dördüncü sıradaki Irak (%49,6) hala değerli tehditler olarak görülmekle bir arada, 2021 tehdit algısında temel çıkışı %36,4’ten %44,6’ya yükselen oranı ile Güney Kıbrıs Rum İdaresi kaydediyor. Öte yandan, “Türkiye’nin yabancı ülkelerde asker bulundurmasına dayanak, %29,1 ile bugüne kadarki en düşük oranı yakalarken, “Türkiye’nin hudut ötesi operasyonlarına destek” de %33,7 ile bir daha bugüne kadarki en düşük oranında tespit ediliyor.

Okumaya devam et...