Düşük faiz fiyatı artırdı, satış azaldı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Leyla İLHAN

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafınca 10 Mayıs’ta açıklanan 0,99 ve 0,89 oranlı düşük faizli paket, konut bölümüne hareket getirmedi. Paketin açıklanmasıyla birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bakılırsa 1 haftada 64 bin ilanda fiyat artışı gözlendi. Dal temsilcilerine nazaran, geliştiricilerin ve mülk sahiplerinin yaptığı artışlar kimi noktalarda yüzde 100’ü geçerken, hareketliliğin ve satışların azaldığı belirtiliyor. Kimi emlakçılar da yeni paket daha sonrası telefonlarının artık hiç çalmadığını söylemiş oldu.

“Hareket azaldı, telefonlarımız çalmıyor”

Dayanak paketi için meyyit doğmuş bebek tarifi kullanan İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü (İSTEB) Lideri Ulvi Özcan, “0,99 faizli krediyle 1 milyon liralık birinci el konut aldığınızda aylık ödemeniz 14 bin TL. Aylık 14 bin TL ödeyecek birinin de aylık 25 bin TL geliri olması gerekir. Ayrıyeten 10 yıl boyunca hiç bir sıhhat sorunu olmadan bunu ödeme riskini de göze alması gerekir” dedi. Pakette en hakikat kısmın yarım kalan arzlara verilen takviye olduğunu kaydeden Özcan, şu biçimde konuştu: “Ancak burada ‘1 yıl boyunca hiç fiyat artırmayacağım’ demek iflasa imza atmak demektir. Zira maliyet artıyor. Ya da oradaki liste fiyatına yüzde 70 enflasyon öngörüp yansıtmak gerekir ki bu sefer de talebi düşürüyorsunuz. ötürüsıyla alım satım artmadı lakin liste meblağları yüzde 20 oranında arttı. Olan hareket de azaldı, telefonlarımız çalmıyor. Zira Türkiye’de üretimin satın alma gücüne hitap etme sorunu var.”

“Artışlar indirimin cazibesini yok etti”

Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Lideri İsmail Özcan, konut kredi paketindeki faiz oranlarının her ne kadar uygun olsa da geliştiricilerin ve konut sahiplerinin anlık yaptığı artışların kazanılan cazibeyi hem birinci elde birebir vakitte ikinci elde yok ettiğini kaydetti. “Bu niçinle kaşıkla verilen kepçeyle alındı üzere bir durum oluştu” diyen Özcan, “Bu niçinle üyelerimiz içinde olumlu yansımasını duymadım. ötürüsıyla fiyat artışı olmasaydı bu kampanya epey olumlu olacaktı” değerlendirmesinde bulundu. Konut fiyatlarının artmasıyla birlikte aylık ödenmesi gereken kredi taksidinin yükseldiğini tabir eden Özcan, “Özellikle birinci sefer konut sahibi olacak bireyler için de hane halkının geliriyle uyuşmayan kredi taksitleri oluşturdu. İstanbul’da 100 metrekarelik bir dairenin fiyatının 1 milyon ila 1,5 milyon lira içinde başladığı bir noktada, bu çeşit kredi maliyetlerini ödeyecek gelir düzeyine sahip şahıslar pek olmadığı için gerekli talep de oluşmadı” dedi.

“Banliyö sınırları oluşturulmalı”

Paketin bir günde meblağları 2 misli artırarak dala bir kaos getirdiğini kaydeden İstanbul Emlakçılar Odası Lideri Nizamettin Aşa, “Faizin düşmesi fırsatçıları harekete geçirdi. aslına bakarsanız yüksek olan fiyatları daha da yükseltti. Bu da devletin sunduğu avantajı yok etti ve konut almak isteyenin önüne mahzur oldu. 2019’dan beri faiz indirimi daha sonrası fiyat artırma bir alışkanlık haline geldi” diye konuştu. Aşa, “Konut arzı yetersiz. Nitekim mal sahibi olmak isteyenlerin talebi 1 milyon TL’yi geçmeyen meskenlerde ağırlaşıyor. ötürüsıyla imkanı kısıtlı bu bireylere yönelik inşaat kesimi desteklenerek banliyö sınırları oluşturulmalı. Kentsel dönüşüm hızlandırılmalı ve rezerv alanları kullanılmalı” biçiminde tekliflerini sıraladı. Aşa, belediyelerin artan maliyetlerden dolayı bilhassa kentsel dönüşüm projelerinde ufak tefek eksikleri görmezden gelip yıkılan projeleri hızlandırılması gerektiğini söz etti.

300 bin ailenin konutu dönüşümde

İstanbul’da 300 binden çok ailenin kentsel dönüşümden dolayı kendi konutları haricinde ikamet ettiğini belirten Nizamettin Aşa, “Sadece kentsel dönüşümle 300 bin ailenin kendi meskenine dönmesi 300 bin yeni kapasite demek. Bu da kiralık piyasası için birinci etapta kıymetli bir oran. Ayrıyeten ofislerle kamunun elinde atıl yapılar da meskene dönüşebilir. Zira kıtlık faktörünü aşmadığımız sürece bu iş bu biçimde devam edecek” yorumunda bulundu.

“2 MİLYON HUDUDU İSTANBUL’DA İŞE YARAMADI”

Bakanlığın 64 bin civarındaki internet ilanında fiyat artışı tespit ettiğini belirten Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Z. Altan Elmas, Bakanlığın bunları takip ederek fırsatçılığa müsaade etmeyeceğini söylemiş oldu. Lakin bu artışta ikinci ele verilen sübvansiyonun tesirli olduğunu aktaran Elmas, “Hazine ve Maliye Bakanlığıyla bir ortaya geldiğimiz görüşmede da söylemiş olduk. Birilerine uygun maliyetli konut kredisi kullandırılacaksa konutu olmayanlar evvelandirilmeli diyorduk. Bunu da gidip ikinci elden almasın, üretimdeki konutu alsın ki üretimi destekleyelim. Zira arz eksikliği yaşanıyor. Üretimi destekleyince beraberinde istihdamı da endüstriyi de destekliyoruz” diye konuştu. Öte taraftan birinci el konuta verilen kredide 2 milyon lira kısıtlamasının olduğunu belirten Elmas, “2 milyon lira Anadolu’da işe yarıyor. Örneğin bizim Antalya projemizde 1+1 ve 2+1 projelerimizde iş görüyor. Fakat İstanbul’da az kalıyor. ötürüsıyla İstanbul’da bu sayının 3 milyon lira olmasını istedik. Zira mevcut haliyle yalnızca 1+1 dairelere yarıyor. Tahminen ileride İstanbul’a özel bu oran artırılabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Konutun fiyatını haksız artıran para cezası alabilir

Konuta dayanak paketinin açıklanmasının akabinde gayrimenkul dalında bir gecede fahiş fiyatları artışları yaşanırken, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de bu üzere hareketlerde bulunan gerçek ve hükmî bireylerin tespit edilerek haklarında birtakım yaptırımların uygulanacağını söz etti. Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, “Bu doğrultuda bilhassa internet siteleri vasıtasıyla gayrimenkul satışlarında, ilanların evvelki ve daha sonraki fiyatlarının tespiti mümkün olup, yapılacak tespitler ardından fahiş fiyat artırımı yapan bireyler hakkında idari para cezaları uygulanması mümkündür. Yasa ve yönetmelikler yeterince, satıcılar tarafınca, piyasada darlık yaratıcı, piyasa istikrarını ve hür rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulması yasaklanmış olup ters davrananlar hakkında idari para cezalarına hükmedilebilecektir. Gerçekten bu üzere durumların tespiti için Haksız Fiyat Kıymetlendirme Heyeti da devreye girebilecek, konseyin kontrolü sonucunda varılan tespitler ile de ilgililer hakkında süreç yapılabilecek” bilgisini verdi.

Okumaya devam et...