Karlheinz Stockhausen (1928-2007)…
Dünyaca tanınan Almanya’nın önde gelen klasik müzik bestekarı.
Klasik müzikte alışılmış kalıplardan ayrılmayı tercih etti; elektronik alet ve her türlü seslerin kullanması üzere yenilikler denedi…
Tarih: 16 Eylül 2001.
Dünya gündeminde beş gün evvel 11 Eylül’de New York İkiz Kuleleri’ne yapılan terör saldırısı vardı.
Hamburg’da yapıtlarından oluşacak dört günlük şenlikle ilgili basın toplantısı yapan Stockhausen’a bir gazeteci 11 Eylül akınları hakkında ne düşündüğünü sordu. Karşılığı herkesi öylesine şaşırttı ki, dünya gündemine taşındı kelamları:
-“Bütün kozmosta mümkün olan en büyük sanat eseri!”
-“Müzikte hayal dahi edemeyeceğimiz bir şeyi tek perdede gerçekleştirdiler!”
-“Bununla karşılaştırıldığında bestekar olarak bizler hiç sayılırız!”
Stockhausen’in kullandığı bu kışkırtıcı sanatsal benzetme günlerce tartışıldı.
Pekala:
Ülkemizde bir terör saldırısı hakkında, bir sanatçı “büyük sanat eseri” dese başına neler gelir?
-Gece yarısı meskenine baskın düzenlenir.
-Alelacele sorgulanır.
-Zindana atılır.
Milletlerarası reaksiyon sert olsa da kimsenin aklına bestekar Stockhausen hakkında cezai müeyyide istemek gelmedi. Zira:
Herkes biliyordu ki; Stockhausen bu sert benzetme ile çizgiyi aşsa da terörü övmüyordu; sanatın da fanatik olduğuna vurgu yapıyordu. 19’uncu yüzyılda yaygın “insanı bir daha doğurma” kanısının sanatçı-peygamber benzetmesine göndermede bulunuyordu. (Ki, bu da ülkemizde dillendirilse ne gelirdi başlarına?)
Politik aşırılık ile avangard sanat “ilişkisi” aylarca tartışıldı. “Katiller, Sanatkarlar ve Teröristler” diye kitaplar yazıldı…
Stockhausen mahpusa atılmadı! Almanya, ismini caddelere, mahallelere verdi. Bu ağır benzetmeden daha sonra bile Belçika, İrlanda, İtalya üzere ülkelerden büyük bestekar mükafatları aldı…
Şuraya geleceğim:
NE YAZIK Kİ
Düşman yaratma algısı kuşkusuz düşman ceza hukukunu dayatıyor. Ve mahpus kaçınılmaz oluyor!
Ülkemizde neredeyse her tartışma-polemik-kaba benzetme niye mahpusla son bulduğu belirli değil mi?
Bizde siyaset, “düşman yaratma” algısı-projesi üzerine heyeti zira.
Muhalif olmak, “düşmanlık” ile muadil görülüyor.
Aykırı görüş, “mihrak” ile muadil görülüyor.
Düşman inşa etme kavramını salt iktidar için söylemiyorum; bu hoyrat tavır- kaba dil-aşağılama üslubu muhalefete de bulaştı!
Pekala:
Türk siyasetinde “düşman ihtiyacı” niye var? Nefretin kaynağı hasımlık algısı yaratma hangi muhtaçlığı gideriyor? Şu:
-Kendine/partisine/görüşüne bağlılığı-uyumu artırmak için yapılıyor kuşkusuz…
-Taraftarları içinde muhalif çıkmaması için “dışarıda düşman var” algısı yaratmak için yapılıyor kuşkusuz…
-Tüm başarısızlıkların kaynağının/sebebinin “düşman günah keçisi” olduğu algısı için yapılıyor kuşkusuz…
Düşman ihtiyacı/karşıtını “şeytanlaştırma” statükoyu koruyor, iktidarı-lideri-partiyi idame ettiriyor/sürüp gitmesini sağlıyor!
Bu politik “kin ihtiyacının” ülkeyi böldüğü görülmüyor mu?
Dış mihrak aramaya ne gerek var?
Bölücü terör örgütüne ne gerek var?
Düşmanlaştırmaya ihtiyaç duyan siyaset anlayışı ülkemizi derinden bölüyor.
“Koltuğu bırakmamak” yahut “koltuğa kavuşmak” için muhtaçlık duyulan bu kötücül politik anlayışa karşı gayret vermek gerekmiyor mu? Ne yazık ki bazıları bu “savaşta” nefer olmayı bakılırsav sanıyor…
AYNADA GÖRÜNEN
Düşman algısı yaratma, aslında “ayna” nazaranvi yapar, birbirini yansıtır. Her iki taraf da olumlu yanları kendisine ve olumsuz yanları ise zıddına atfeder:
“Biz” muteber, başarılı, barışçıl, gururlu, hümanist…
“Onlar”; güvenilemez, maharetsiz, doğuşçu, yırtıcı düşman…
Her iki taraf da düşmanını tanımlarken tıpkı prosedürü kullanıyor, birebir olumsuz deyimleri-terimleri söz ediyor! Kendi kimliğini tanımlamak için “diğerini” düşmanlaştırıyor.
Bakınız:
Aykırıları barıştırmaya-uzlaştırmaya falan çalışmıyorum. Siyasetin-medyanın dilinin-tavrının makul/akla mantığa uygun olması gerektiğini belirtiyorum. Zira:
İki mahalle içinde düşmanlık ortaya çıkarsa, herkes hayal edilemeyecek kadar içgüdüsel tüm berbat özelliklerini ortaya döker… Çorum olaylarında yaşadım; ne olursa olsun aksisini yok etmek isteyen yabanî ruh halini… Hiç mi ders çıkarmayacağız?
Salt politikler değil, medya da dikkatli olmalı; olan, ülkemize olur.
Muhtaçlığımız olan ahlaki hal; tersi anlamaya, kendimizi onların yerine koymaya çalıştığımız vakit ortaya çıkar.
Evet, sağduyuya gereksinimimiz var…
Soner Yalçın
Dünyaca tanınan Almanya’nın önde gelen klasik müzik bestekarı.
Klasik müzikte alışılmış kalıplardan ayrılmayı tercih etti; elektronik alet ve her türlü seslerin kullanması üzere yenilikler denedi…
Tarih: 16 Eylül 2001.
Dünya gündeminde beş gün evvel 11 Eylül’de New York İkiz Kuleleri’ne yapılan terör saldırısı vardı.
Hamburg’da yapıtlarından oluşacak dört günlük şenlikle ilgili basın toplantısı yapan Stockhausen’a bir gazeteci 11 Eylül akınları hakkında ne düşündüğünü sordu. Karşılığı herkesi öylesine şaşırttı ki, dünya gündemine taşındı kelamları:
-“Bütün kozmosta mümkün olan en büyük sanat eseri!”
-“Müzikte hayal dahi edemeyeceğimiz bir şeyi tek perdede gerçekleştirdiler!”
-“Bununla karşılaştırıldığında bestekar olarak bizler hiç sayılırız!”
Stockhausen’in kullandığı bu kışkırtıcı sanatsal benzetme günlerce tartışıldı.
Pekala:
Ülkemizde bir terör saldırısı hakkında, bir sanatçı “büyük sanat eseri” dese başına neler gelir?
-Gece yarısı meskenine baskın düzenlenir.
-Alelacele sorgulanır.
-Zindana atılır.
Milletlerarası reaksiyon sert olsa da kimsenin aklına bestekar Stockhausen hakkında cezai müeyyide istemek gelmedi. Zira:
Herkes biliyordu ki; Stockhausen bu sert benzetme ile çizgiyi aşsa da terörü övmüyordu; sanatın da fanatik olduğuna vurgu yapıyordu. 19’uncu yüzyılda yaygın “insanı bir daha doğurma” kanısının sanatçı-peygamber benzetmesine göndermede bulunuyordu. (Ki, bu da ülkemizde dillendirilse ne gelirdi başlarına?)
Politik aşırılık ile avangard sanat “ilişkisi” aylarca tartışıldı. “Katiller, Sanatkarlar ve Teröristler” diye kitaplar yazıldı…
Stockhausen mahpusa atılmadı! Almanya, ismini caddelere, mahallelere verdi. Bu ağır benzetmeden daha sonra bile Belçika, İrlanda, İtalya üzere ülkelerden büyük bestekar mükafatları aldı…
Şuraya geleceğim:
NE YAZIK Kİ
Düşman yaratma algısı kuşkusuz düşman ceza hukukunu dayatıyor. Ve mahpus kaçınılmaz oluyor!
Ülkemizde neredeyse her tartışma-polemik-kaba benzetme niye mahpusla son bulduğu belirli değil mi?
Bizde siyaset, “düşman yaratma” algısı-projesi üzerine heyeti zira.
Muhalif olmak, “düşmanlık” ile muadil görülüyor.
Aykırı görüş, “mihrak” ile muadil görülüyor.
Düşman inşa etme kavramını salt iktidar için söylemiyorum; bu hoyrat tavır- kaba dil-aşağılama üslubu muhalefete de bulaştı!
Pekala:
Türk siyasetinde “düşman ihtiyacı” niye var? Nefretin kaynağı hasımlık algısı yaratma hangi muhtaçlığı gideriyor? Şu:
-Kendine/partisine/görüşüne bağlılığı-uyumu artırmak için yapılıyor kuşkusuz…
-Taraftarları içinde muhalif çıkmaması için “dışarıda düşman var” algısı yaratmak için yapılıyor kuşkusuz…
-Tüm başarısızlıkların kaynağının/sebebinin “düşman günah keçisi” olduğu algısı için yapılıyor kuşkusuz…
Düşman ihtiyacı/karşıtını “şeytanlaştırma” statükoyu koruyor, iktidarı-lideri-partiyi idame ettiriyor/sürüp gitmesini sağlıyor!
Bu politik “kin ihtiyacının” ülkeyi böldüğü görülmüyor mu?
Dış mihrak aramaya ne gerek var?
Bölücü terör örgütüne ne gerek var?
Düşmanlaştırmaya ihtiyaç duyan siyaset anlayışı ülkemizi derinden bölüyor.
“Koltuğu bırakmamak” yahut “koltuğa kavuşmak” için muhtaçlık duyulan bu kötücül politik anlayışa karşı gayret vermek gerekmiyor mu? Ne yazık ki bazıları bu “savaşta” nefer olmayı bakılırsav sanıyor…
AYNADA GÖRÜNEN
Düşman algısı yaratma, aslında “ayna” nazaranvi yapar, birbirini yansıtır. Her iki taraf da olumlu yanları kendisine ve olumsuz yanları ise zıddına atfeder:
“Biz” muteber, başarılı, barışçıl, gururlu, hümanist…
“Onlar”; güvenilemez, maharetsiz, doğuşçu, yırtıcı düşman…
Her iki taraf da düşmanını tanımlarken tıpkı prosedürü kullanıyor, birebir olumsuz deyimleri-terimleri söz ediyor! Kendi kimliğini tanımlamak için “diğerini” düşmanlaştırıyor.
Bakınız:
Aykırıları barıştırmaya-uzlaştırmaya falan çalışmıyorum. Siyasetin-medyanın dilinin-tavrının makul/akla mantığa uygun olması gerektiğini belirtiyorum. Zira:
İki mahalle içinde düşmanlık ortaya çıkarsa, herkes hayal edilemeyecek kadar içgüdüsel tüm berbat özelliklerini ortaya döker… Çorum olaylarında yaşadım; ne olursa olsun aksisini yok etmek isteyen yabanî ruh halini… Hiç mi ders çıkarmayacağız?
Salt politikler değil, medya da dikkatli olmalı; olan, ülkemize olur.
Muhtaçlığımız olan ahlaki hal; tersi anlamaya, kendimizi onların yerine koymaya çalıştığımız vakit ortaya çıkar.
Evet, sağduyuya gereksinimimiz var…
Soner Yalçın