Doğan Akhanlı ömrünü kaybetti

Serkankutlu

Global Mod
Global Mod
Hatırlama kültürü ve insan hakları bahislerinde da çalışan edebiyatçı, Almanya’nın Berlin kentinde yaşayan muharrir Doğan Akhanlı 64 yaşında vefat etti. Akhanlı, bir müddetdir kanser tedavisi görüyordu. yıllar boyunca Köln’de ömrünü geçiren muharrir, son senelerda Berlin’de yaşıyordu.

1957 yılında Artvin’de dünyaya gelen Doğan Akhanlı, hayli sayıda roman ve tiyatro yapıtı kaleme aldı. 1991 yılında siyasi niçinlerle Almanya’ya iltica eden Akhanlı, 2001 yılında Alman vatandaşlığına geçti. Akhanlı, insan hakları, tarih ve hatırlama kültürü üzerine yaptığı çalışmalarla da biliniyordu.

VEFATI SEVENLERİNİ ÜZDÜ

Almanya PEN Lideri Deniz Yücel, Twitter paylaşımında “güzel romancının”, “Ermeni soykırımı konusunda tarihle yüzleşmek uğruna uğraş eden bir düşünürün” ve arkadaşının yasını tuttuğunu belirtti.

Türkiye-Almanya Kültür Forumu da Twitter hesabından, kurucuları içinde bulunan Doğan Akhanlı’nın vefatından duydukları üzüntüyü lisana getirdi. Paylaşımda, Akhanlı’nın ömrü boyunca insan hakları ve “Ermeni soykırımı” bahislerinde çalıştığı belirtilerek, “Demokrasiye, halklar içindeki diyaloğa ve nefretin üstesinden gelmek için gösterdiği efor bize her vakit ilham verdi ve ilham vermeye devam edecek” denildi.

Gazeteci Can Dündar, da “Sürgünde uygun bir muharriri, mütevazı, sımsıcak bir dostu, birikimli bir entelektüeli” kaybettiğini söz etti.

ÇOK SAYIDA ÖDÜL ALDI

DW Türkçe’nin aktardığına göre hatırlama kültürü alanında yaptığı çalışmalarla Berlin Demokrasi ve Müsamaha Birliği tarafınca bir epey mükafata layık görülen Doğan Akhanlı, 2013 yılında Pfarrer Georg Fritze İnsan Hakları, 2015 yılında Kuzey Ren-Vestfalya Eyalet Parlamentosu “Adil İnsan” mükafatına layık görüldü. Avusturya’da 2018 “Avrupa Hoşgörü” mükafatı verilen Akhanlı, 2019 yılında da Goethe Madalyası aldı.

Memleketler arası müellifler ve şairler birliği PEN üyesi olan, kitaplarını Türkçe yazan Akhanlı’nın kitapları içinde “Madonna’nın Son Hayali,” “Fasıl,” Babasız Günler,” “Kıyamet Günü Yargıçları” bulunuyor.

KIRMIZI BÜLTEN ALMANYA’NIN REAKSİYONUNA YOL AÇTI

19 Ağustos 2017’de tatil için gittiği İspanya’da Türkiye’nin Interpol nezdinde çıkarttığı kırmızı bülten niçiniyle gözaltına alınması ve pasaportuna el konduğu için bir süre İspanya’da kalmak zorunda olması Almanya ile Türkiye içinde gerginlik yarattı.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, o devirde yaptığı açıklamada Türkiye’yi milletlerarası polis teşkilatı Interpol’ü berbata kullanmakla suçlayarak, Interpol’ün “bu tıp şeyler için” kullanılamayacağını söylemiş oldu. Akhanlı’nın Almanya’ya dönmesi daha sonrasında da, Berlin muharririn Türkiye’ye iadesini “ihtimal dışı” diyerek, reddetti. Akhanlı, o periyotta yaşadıklarını “Granada’da Tutuklanma: Türkiye faşizme gerçek mu gidiyor?” isimli kitabında anlattı.

Türkiye’de biroldukça defa cezaevine konulan Akhanlı, 2010 yılında İstanbul’a gidişinde, 1989 yılında bir kişinin öldüğü döviz ofisi soygununa katıldığı savıyla havaalanında tutuklandı. Hakkındaki davadan 2011 yılında beraat etmesine karşın, 2013 yılında Yargıtay’ın sonucu bozmasıyla bu kere Akhanlı hakkında “ağırlaştırılmış müebbet hapis” istemiyle bir daha dava açıldı. Akhanlı’nın İspanya’da gözaltına alınmasına niye olan kırmızı bültenin de bu suçlama ile ilgili olduğu belirtilmişti.