Doğal taşta katma kıymeti tasarım ve marka yaratacak

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Erkan ÇAKAN

DÜNYA Gazetesi ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’nin iş birliğiyle “Sanayide Maden Panelleri” toplantısının beşincisi ‘doğal taş’ bölümü ile gerçekleştirildi. DÜNYA Gazetesi Üst Yöneticisi Hakan Güldağ’ın yönettiği panelde; Türkiye’nin doğal taş çeşitliliğinde güçlü olduğu ve dünyada birinci üç ülke içinde yer aldığı vurgulandı. Panelde doğal taş ihracatında işlenmiş eser hissesinin daha da artırılması için tasarım ve marka bilinirliğine yatırım yapılmasına dikkat çekildi. Sürdürülebilir bir büyüme için de doğal taşın katma kıymetli hale getirilerek ihraç edilmesinin altı çizildi. İhracat fazlası veren dalda bilhassa yerli makine kullanmasının ağır olduğuna vurgu yapıldı.

Panelde doğal taş kesimine dair ayrıntılı bilgi veren Ege Maden İhracatçıları Birliği (EMİB) İdare Şurası Lideri Mevlüt Kaya, dünyada doğal taş rezervinin yüzde 40’nın Türkiye’de bulunduğunu söylemiş oldu. Güçlü renk ve desen çeşitliliğine sahip dalın işlenmiş eserde istenilen düzeyde olmadığını lisana getiren Kaya, katma kıymetli eserlerle ihracatta hedefl enen sayılara ulaşılabileceğine dikkat çekti.

Uç eser üreten makine yatırımlarına teşvik verilecek

● 2021 yılının son çeyreğinde kurlarda yaşanan hareketlilik ve bu yılın başında güç meblağlarının artmasının girdi maliyetlerini yükselttiğini söz eden Mevlüt Kaya, “Kurun yükseldiği devirde ihracatçımız ne yapacağını bilemezken finansman noktasında zorluklar yaşadı. Bu yılın başında yaşanan elektrik kesintileri ise ihracatçıyı daha güç duruma düşürdü. Lakin tüm bu aksiliklere karşın madencilik bölümü olarak bu yıl hedefl ediğimiz 7 milyar dolarlık ihracata ulaşmak için var gücümüzle çalışıyoruz” dedi.

25 milyar dolarlık dünya doğal taş pazarında Türkiye’nin hissesini artırmak için çalıştıklarını lisana getiren Kaya, “Sektör olarak katma bedelli mamüllerin hissesini artıracağız. İki yıldır mimarlar ve tasarımcılarla bir arada katma kıymetli eser için çalışıyoruz. 400’ün üzerinde mimar ve tasarımcıların iştirakiyle yarışlar yaptık. Ticaret Bakanlığı’na yaptığımız teşebbüslerle doğal taşta uç eser üreten makinelere teşvik ve hibe istedik. Ticaret Bakanlığı da bunu kabul etti ve uç eser üreten doğal taş makinesi yatırımlarına teşvik ve hibe verilecek. Bu üzere faaliyetlerle dalımızın üretim ve ihracatta büyümesini ve katma bedeli yüksek mamüllerin hissesini artırmayı sağlayacağız” dedi.

“Ekonomiye, katma pahalı eserle katkı sunmalıyız”

● Dünyada 90 çeşit madenin 77’sinin Türkiye’de bulunduğunu tabir eden Kaya, “Biz maden zengini bir ülkeyiz. Bu madenleri çıkartarak, katma bedelli esere dönüştürerek ülke iktisadına kuvvetli katkı sunmalıyız. Sürdürülebilir madencilikle önceliğimiz insan ve çevre” dedi. Almanya ve Japonya’nın madenleriyle sanayi ihtilalini gerçekleştirdiğini tabir eden Kaya, “Madenler ülkelerin gelişmeninde değerli rol oynuyor. Hammadde açısından büyük bir kaynak. Ülkemiz güçlü maden kaynaklarına sahip. Bilhassa doğal taş alanında dünyanın sayılı ülkeleri içinde yer alıyoruz. Bölüm olarak tasarım ve marka bilinirliğini öne çıkaracak projelere yük vererek katma bedelli eser ihracatını daha da artırabiliriz. Bunun için de yarışlar düzenliyoruz ve üniversitelerle işbirliği yaparak doğal taşta günün modasını yakalamaya çalışıyoruz” diye konuştu. Madencilik dalının 2020’de 4,3 milyar dolar, 2021 yılında ise yüzde 40 artışla 6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini söyleyen Kaya, 6 milyar dolarlık ihracatın 2 milyar dolarının blok taş ve işlenmiş doğal taş olduğunu tabir etti.

Türkiye’de faal iki bin mermer ocağının faaliyet gösterdiğini belirten Silkar Madencilik İdare Şurası Lideri Erdoğan Akbulak, bu ocakların yurt geneline yayıldığını söylemiş oldu. Bilecik, Afyonkarahisar, Eskişehir, Balıkesir, Isparta, Burdur, Muğla, Aydın, Konya, Diyarbakır, Elazığ, Marmara Adası üzere havzalarda varlıklı doğal taş rezervi bulunduğunu belirten Akbulak, Türkiye’nin dünyada doğal taş ihracatında birinci üçte olduğunu belirtti. Türkiye’nin, doğal taş kümesi kümülatif ihracatında Çin ve Hindistan’ı takip ettiğini kaydeden Akbulak, Dünyanın en büyük fuarlarının İtalya Verona, Türkiye İzmir ve Çin Xiamen’de yapıldığı bilgisini verdi. Öte yandan şirketlerin, kendi markasını yaratması gerektiğini tabir eden Akbulak, “Kalite ve markayı sistem teşvik edecek lakin şirketler de marka yaratmak için çalışmalı” dedi.

Dalın Yeşil Mutabakat kapsamında çalışmalarını hızlandırması gerektiğini aktaran Akbulak, “Karbon salımının azaltılması noktasında dönüşüm çalışmaları yapılmalı. Karbon ölçümü yapan akredite şirketler, belirli bir vakit ortasında bunu raporlaştırıyor ve karbon salımıyla ilgili evrak veriyor. Kesim olarak bunu hızlandırıp rekabette öne geçebiliriz. Eserlerimizin tabiatla barışık olduğunu kanıtlayıp rakip ülkelerin önüne geçmeliyiz” formunda konuştu.

Kesim, 250 bin şahsa istihdam sağlıyor

● Doğal taş üretiminin yıllık 13 ila 15 milyon ton içinde değiştiğini söz eden Tüm Mermer Doğaltaş Ve Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER) İdare Heyeti Lideri İbrahim Alimoğlu, bu oranın 7 ila 8 milyon tonunun ihraç edildiğini söylemiş oldu. İhracatta uzun müddet blok taşların oranı yüzde 60 iken işlenmiş doğal taşların hissesinin yüzde 40 olduğunu hatırlatan Alimoğlu, şunları kaydetti: “Bugün ihracatta işlenmiş doğal taşın hissesi yüzde 60 iken blok taşın hissesi ise yüzde 40’a düştü. Buda gösteriyor ki katma kıymeti yüksek mamüllerin hissesi ihracatta artıyor. 2021 yılında toplamda 2 milyar doların üzerinde ihracat yaptık. Yıllık ithalatımız ise 300 bin ton. Bunu da iç piyasadan karşılamayı hedefl iyoruz” dedi. Dalın direkt 250 bin şahsa istihdam sağladığını tabir eden Alimoğlu, “Doğal taş dalında 2 bin ocak işletmemiz, bin 800 mermer fabrikamız, 8 bin atölyemiz tam kapasite ile çalışıyor. İhracatta ünite fiyatı günün modasına bakılırsa devamlı değişiyor. Bugün moda olan bir eser yarın trenden düşebiliyor ve fiyatı düşüyor. Ancak Türkiye, marka ve kalite açısından öne çıktığı taşlarda kıymetini koruyor. Bu taşlar modasını koruyor ve bedeli de düşmüyor” dedi.

“İş güvenliği farkındalığını artıracak proje geliştirdik”

● Kesimde iş güvenliği alanında da çalışmalar yaptıklarını belirten Alimoğlu, bunun için eğitimlerin sürdüğünü söylemiş oldu. İş güvenliği külçeşidinin oluşmasının kıymetine dikkat çeken Alimoğlu, şunları kaydetti: “Avrupa Birliği’nin açmış olduğu iş güvenliği hibe projesi için çalışmalar başlattık. Projemiz kabul edildi ve geçtiğimiz yıl mukavelesini imzaladık. Ana maksadımız farkındalığı artırmak. Bunun için iki pilot bölge seçtik. Muğla ve Sivas’ta mermer ocaklarında çalışanlar , patronlar ve bunların yakın aile bireylerine yönelik evvela farkındalık eğitimleri veriyoruz. Kısa sinemalar hazırladık. İş güvenliğini önemsiyoruz bunun için çalışmalarımız devam edecek. İş kazalarının azalması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”

“Doğal taşlarımızı uç eserlere dönüştürmeliyiz”

● Madencilik bölümünün toplam ihracatta hissesinin yüzde 3 olduğunu söz eden Prof. Dr. Raşit Altındağ, bu sayının öbür sanayi kuruluşlarına katkısıyla daha da yüksek olduğunu söylemiş oldu. Doğal taş ihracatının 2 milyar doların üzerinde seyrettiğinin ve bunun daha da üstlere çıkarılması gerektiğinin altını çizen Altındağ, “Bunun için doğal taşlarımızı uç eserlere dönüştürmeliyiz” dedi.
Öte yandan Paris İklim Mutabakatı ve Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın tüm kesimlerde olduğu üzere doğal taş kesiminde de bir dönüşüm, değişime yol açacağını belirten Altındağ, “Doğal taş dalında bilhassa ocaklarda kullanılan gücün birden fazla fosil kökenli. Bu gücün de tabiata bir karbon salımı var. Bunun denetim edilmesi lazım. Kesimi temsil eden birlikler bu bahis üzerinde çalışıyor ve gereken ataklar yavaş yavaş yapılıyor” dedi.

‘Yeşil Etiket’ rekabette avantaj sağlayacak

Kullanılan makinelerde gücün dönüşümü için çalışmalara başlandığını belirten Raşit Altındağ, “Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında pek hayli kesime fonlar verilecek. Doğal taş dalı de yeşil dönüşümle karbon salımını ve su tasarrufu sağlayarak bu fonlardan yararlanabilir. Bunun ortasında süratli adımlar atılmalı” dedi. Yeşil Mutabakat kapsamında karbon salımı ve su tasarrufunun en değerli öge olacağını belirten Altındağ, “Bunun için karşımıza ‘Yeşil Etiket’ çıkacak. Yapılan tüm faaliyetlerde bu etiket verilecek. Her eserin karbon salımına su tasarrufuna yeşil dönüşümüne bakılacak ve tabiatla barışık bulunmasına dikkat edilecek. Kesinlikle alınması gerekecek ve dalın rekabeti için belirleyici en değerli öge olacak. Yeşil Etiket’li doğal taş esere sahip şirketlerimiz rekabette avantaj sağlayacak” diye konuştu.

Türkiye, mermer ihracatı ve üretiminde birinci sırada

Mermer-traverten ihracatı ve üretiminde Türkiye’nin dünyada birinci sırada yer aldığının altını çizen Akbulak, “Türkiye son 30 yılda ihracatta büyük bir ivme yakaladı. 30 yıl evvel 30 milyon dolar ihracat yaparken artık 2 milyar doları geçen bir ihracata ulaştı. Lakin son 10 yıldır 2 milyar dolardan daha üstlere sıçrayamıyor. Bunun artırılması ortasında ihracat ünite pahasını artıracak projeler geliştirmeliyiz. Tasarım noktasında eserlerimize yeni özellikler katmalı ve işi bilenlerle işbirliğimizi geliştirmeliyiz. Danışmanlarla, akademisyenlerle, sanatkarlarla daha fazla bir ortaya gelmeliyiz. Vizyonumuzu geliştiren bölümün önüne açacak kalite ve tasarım yatırımlarına odaklanmalıyız” diye konuştu.

“Sektörde yerli makine kullanması devasa yükseklikte”

TÜRK doğal taş ve mermer dalının büyümesiyle bir arada makine endüstrinin de geliştiğine dikkat çeken İbrahim Alimoğlu, “Sektörde kullanılan makine ve ekipmanlarının çoğunluğu yerli. pek epeyce vilayetimizde ocak ve fabrika makineleri üretiliyor. Günümüzde yerli makine üretimi hayli gelişti ve bölüm olarak bu makineleri kullanıyoruz. Bölümümüzde üretim sürecinin başından ve son en son esere kadar yerli makine kullanılıyor” dedi.

Doğal taş kesiminde 56 farklı makinenin kullanıldığını belirten Alimoğlu, Türkiye’nin 40 makinede kendine yettiğini ve hatta ihracatçı olduğunu söylemiş oldu. Son 5 yıllık ortalamada Türkiye, 25 milyon dolar/yıl mermer makine ihracatı gerçekleştirdiğini söz eden Alimoğlu, “175 milyon dolar/yıl da iç piyasada alıcı buldu. Mermer makine ihracatında kıymetli pazarlarımız; Cezayir, Almanya, Özbekistan, Kırgızistan, Hollanda, İsrail, İran, Tunus, Irak, Etiyopya, ABD, Bulgaristan, İtalya üzere pek fazlaca ülke yer alıyor. Makine alanında pek fazlaca teknolojiyi geliştirdik ve dünyanın birçok bölgesine ihracat yapıyoruz. Ülke olarak mermer makinelerinde kıymetli bir pozisyonda bulunuyoruz” diye konuştu.

Okumaya devam et...