semaver
Active member
Doç. Dr. Erüz: Karadeniz’de iklim değişikliği ile sel ve heyelanlar artacak Doğu Karadeniz’de son senelerda global iklim değişikliğinin tesirleriyle görülen ani lokal ve şiddetli yağışlar, can ve mal kayıpları ile alt ve üst yapıda hasarların oluştuğu sel ve heyelanlara niye oluyor.
İklim değişikliğinin tesirleri ile hava ve deniz suyu sıcaklığının mevsim normalleri üzerinde seyrettiği bölgede değişen yağış rejimlerinin ani sel ve heyelan risklerini artırdığı açıklandı.
“YENİDEN STRATEJİ BELİRLEMELİ”
Karadeniz Bölgesi’nde son senelerda yaşanan iklim değişikliğinin getirdiği afetlere dikkat çeken KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz, “Karadeniz’de iklim değişimi yahut iklimin afaki sonuçlarını bölgemizde çok yağışla kendini gösteren afetlerle gördük. Uzun vadede iklimsel olarak baktığımızda mevsimlerde kayma başladı. Canlı ekosisteminin adaptasyonuna kadar bölgede yaşayan insanların ona bakılırsa bir daha strateji belirlemeleri gerekiyor. Örneğin derelerin taşkınları artık artacak, bunu bekliyoruz, biliyoruz. Kırsal yerleşimi, endüstrileşmeyi, kentleşmeyi dere yataklarından kesinlikle uzaklaştırmamız gerekiyor. Yağışlar artacak dedik. Yamaçlarda çok yağışa bağlı heyelan riski fazlaca daha fazla. Heyelan riski olan yerleri evvelinde tespit ederek bu alanlarda hem yarma açma üzere müdahalelerin birebir vakitte yapılan yapıların önüne geçilmeli “dedi.
“BALIK AVCILIĞI DA DEĞİŞİYOR”
Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde olduğuna da dikkat çeken Doç. Dr. Erüz, “İklimi dengeleyen en kıymetli öge okyanus ve denizlerdir. Karadeniz bir iç deniz. Karadeniz, dört mevsim sıcaklığı artıp azalan bir deniz. ‘İklim değişiyor, balıkta mı değişecek?’ deniyor. Balık avcılığı da değişiyor. Karadeniz’de su sıcaklığı artıyor. Su sıcaklığının artması canlıların sıcaklığa tolere bedellerinin değişmesi ve buna bağlı olarak da yumurtlama ve beslenme devri ve bir ortaya gelerek av verdiği toplanma devirlerinde ister istemez bir değişiklik olacak” diye konuştu.
“OLASI RİSK ALANLARINI TESPİT EDİP TEDBİR ALMALIYIZ”
Afet öncesi riskli bölgelerde tedbir alınması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Erüz, “İklim değişikliği artık bir olay. Afet yönetmek hayli yanlışsız bir yaklaşım değil. Olay olduktan daha sonra biz devlet olarak epey hoş bir müdahale ile tahlil üretmeye çalışıyoruz. Fakat yanlış yapıyoruz. Bizim riski yönetmemiz lazım. Olay olduktan daha sonra afeti yönetmek epeyce sıkıntı ve kıymetli bir olay. Muhtemel risk alanlarını tespit edip risk mümkün durumlarını insanları oradan uzaklaştırmış olmamız gerekiyor. Bir yağış bir heyelan kelam konusu olduğu vakit yalnızca doğal bir oluşum gerçekleşir lakin can kaybı ve mal kaybı olmaz” dedi.
KARADENİZ’DE BİRİNCİLER YAŞANDI
Karadeniz Bölgesi’nde bu yıl iklim değişikliğinin tesirlerine bağlı olarak tabiat olaylarında birinciler yaşandı. Ocak ayı sıcaklığı ortalama 5,4 derece olarak ölçüldü. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün bilgilerine göre son 50 yılda görülen en sıcak ikinci ocak ayı yaşandı. Yağışlar ise ülke genelinde olağan bedellere göre yüzde 43 arttı. Şubat ayında dikkat cazip sıcaklık farkları görüldü. En düşük sıcaklık eksi 27,9 derece ile Erzurum’da ölçüldü. Rize ise 27 derece ile sıcaklığın en yüksek ölçüldüğü vilayet oldu. Mayıs ayında ise Kastamonu, Rize, Artvin ve Bayburt’un yüksek kısımları ilkbaharda beyaza büründü.
91 YILIN EN YÜKSEK YAĞIŞI KAYDA GEÇTİ
Temmuz ayında Türkiye’nin büyük bir kısmında mevsim normallerinin üzerinde sıcak bir ay yaşandı. Son 50 yıllık dönemde ikinci en sıcak geçen ay oldu. Yağışlar normaline göre yaklaşık yüzde 16, geçen yıla nazaran ise yüzde 35 artış gösterdi. Rize ve Artvin’de yaşanan şiddetli sağanak sele dönüştü, 6 kişi hayatını kaybetti, 2 kişi kayboldu.
Batı Karadeniz de ağustos ayında sele teslim oldu. Kastamonu ve Sinop’ta son 91 yılın en yüksek yağışı kaydedildi. Bu vilayetlerde meydana gelen sel, can kaybına ve hasara yol açtı. 11 Ağustos’taki sel felaketinde Kastamonu’da 71, Sinop’ta 10, Bartın’da 1 kişi hayatını yitirdi.
Karadeniz’de son 10 yılın kasım ayı ortalaması 10 derece olan deniz suyu sıcaklığı 13 derece olarak ölçüldü.
İklim değişikliğinin tesirleri ile hava ve deniz suyu sıcaklığının mevsim normalleri üzerinde seyrettiği bölgede değişen yağış rejimlerinin ani sel ve heyelan risklerini artırdığı açıklandı.
“YENİDEN STRATEJİ BELİRLEMELİ”
Karadeniz Bölgesi’nde son senelerda yaşanan iklim değişikliğinin getirdiği afetlere dikkat çeken KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz, “Karadeniz’de iklim değişimi yahut iklimin afaki sonuçlarını bölgemizde çok yağışla kendini gösteren afetlerle gördük. Uzun vadede iklimsel olarak baktığımızda mevsimlerde kayma başladı. Canlı ekosisteminin adaptasyonuna kadar bölgede yaşayan insanların ona bakılırsa bir daha strateji belirlemeleri gerekiyor. Örneğin derelerin taşkınları artık artacak, bunu bekliyoruz, biliyoruz. Kırsal yerleşimi, endüstrileşmeyi, kentleşmeyi dere yataklarından kesinlikle uzaklaştırmamız gerekiyor. Yağışlar artacak dedik. Yamaçlarda çok yağışa bağlı heyelan riski fazlaca daha fazla. Heyelan riski olan yerleri evvelinde tespit ederek bu alanlarda hem yarma açma üzere müdahalelerin birebir vakitte yapılan yapıların önüne geçilmeli “dedi.
“BALIK AVCILIĞI DA DEĞİŞİYOR”
Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde olduğuna da dikkat çeken Doç. Dr. Erüz, “İklimi dengeleyen en kıymetli öge okyanus ve denizlerdir. Karadeniz bir iç deniz. Karadeniz, dört mevsim sıcaklığı artıp azalan bir deniz. ‘İklim değişiyor, balıkta mı değişecek?’ deniyor. Balık avcılığı da değişiyor. Karadeniz’de su sıcaklığı artıyor. Su sıcaklığının artması canlıların sıcaklığa tolere bedellerinin değişmesi ve buna bağlı olarak da yumurtlama ve beslenme devri ve bir ortaya gelerek av verdiği toplanma devirlerinde ister istemez bir değişiklik olacak” diye konuştu.
“OLASI RİSK ALANLARINI TESPİT EDİP TEDBİR ALMALIYIZ”
Afet öncesi riskli bölgelerde tedbir alınması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Erüz, “İklim değişikliği artık bir olay. Afet yönetmek hayli yanlışsız bir yaklaşım değil. Olay olduktan daha sonra biz devlet olarak epey hoş bir müdahale ile tahlil üretmeye çalışıyoruz. Fakat yanlış yapıyoruz. Bizim riski yönetmemiz lazım. Olay olduktan daha sonra afeti yönetmek epeyce sıkıntı ve kıymetli bir olay. Muhtemel risk alanlarını tespit edip risk mümkün durumlarını insanları oradan uzaklaştırmış olmamız gerekiyor. Bir yağış bir heyelan kelam konusu olduğu vakit yalnızca doğal bir oluşum gerçekleşir lakin can kaybı ve mal kaybı olmaz” dedi.
KARADENİZ’DE BİRİNCİLER YAŞANDI
Karadeniz Bölgesi’nde bu yıl iklim değişikliğinin tesirlerine bağlı olarak tabiat olaylarında birinciler yaşandı. Ocak ayı sıcaklığı ortalama 5,4 derece olarak ölçüldü. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün bilgilerine göre son 50 yılda görülen en sıcak ikinci ocak ayı yaşandı. Yağışlar ise ülke genelinde olağan bedellere göre yüzde 43 arttı. Şubat ayında dikkat cazip sıcaklık farkları görüldü. En düşük sıcaklık eksi 27,9 derece ile Erzurum’da ölçüldü. Rize ise 27 derece ile sıcaklığın en yüksek ölçüldüğü vilayet oldu. Mayıs ayında ise Kastamonu, Rize, Artvin ve Bayburt’un yüksek kısımları ilkbaharda beyaza büründü.
91 YILIN EN YÜKSEK YAĞIŞI KAYDA GEÇTİ
Temmuz ayında Türkiye’nin büyük bir kısmında mevsim normallerinin üzerinde sıcak bir ay yaşandı. Son 50 yıllık dönemde ikinci en sıcak geçen ay oldu. Yağışlar normaline göre yaklaşık yüzde 16, geçen yıla nazaran ise yüzde 35 artış gösterdi. Rize ve Artvin’de yaşanan şiddetli sağanak sele dönüştü, 6 kişi hayatını kaybetti, 2 kişi kayboldu.
Batı Karadeniz de ağustos ayında sele teslim oldu. Kastamonu ve Sinop’ta son 91 yılın en yüksek yağışı kaydedildi. Bu vilayetlerde meydana gelen sel, can kaybına ve hasara yol açtı. 11 Ağustos’taki sel felaketinde Kastamonu’da 71, Sinop’ta 10, Bartın’da 1 kişi hayatını yitirdi.
Karadeniz’de son 10 yılın kasım ayı ortalaması 10 derece olan deniz suyu sıcaklığı 13 derece olarak ölçüldü.