Havalimanları, köprüler ve otoyolları için milyarlarca liralık ihalelere imza atan Ulaştırma Bakanlığı’nın, iktidara yakın sermaye etraflarına kamu kaynaklarını fütursuzca aktardığı Sayıştay kontrollerinde bir kere daha ortaya çıktı.
Sayıştay’ın, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nda yaptığı kontroller kararı hazırladığı rapor, AKP iktidarları periyodunda sermaye etraflarına rant aktarmanın en aktif ve kestirme yolunun ulaştırma ihaleleri olduğunu gösteren yeni tespitler içeriyor.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine bakılırsa, raporda yer alan tespitlerden kimileri özetle şu biçimde:
TIPKI İŞE YÜKSEK FİYAT
Sabiha Gökçen Havalimanı kent içi raylı sistem çizgisi üretimi işinde, proje değişiklikleri niçiniyle yaptırılmasına muhtaçlık duyulan ek işlerin, iş kapsamında rastgele bir iş artışına gidilmeksizin pazarlık metoduyla tıpkı yükleniciye birinci mukavele meblağlarına bakılırsa daha yüksek fiyatlardan ihale edilerek yaptırıldı.
Kontrat bedeli 169 milyon 500 bin 810 Euro olan iş kapsamında 379 milyon 910 bin TL bedelli farklı bir mukavele imzalandı. Tünel inşaatı iş kümesi içerisinde yer alan ve mukavele bedelinin yüzde 52’sini oluşturan “NATM Tünel Kazısı” ve “Umbrella Arch Yapılması” işlerine, bin 111 kata varan daha yüksek fiyatlardan ödemeler yapıldığı tespit edildi.
Raporda, ek imalatların toplam kontrat bedeli kapsamında tamamlanabileceği belirtilerek, “Buna karşın, idarece kelam konusu ek işler için farklı bir ihale yapılması tercih edilmiştir” denildi.
YİNELENMİŞ ÖDEME
Sabiha Gökçen Metrosu yaya ilişki tünelleri ve kuyruk tüneli inşaatı ihalesi kapsamında bulunan jeoteknik ölçümler ve değerlendirmeler için ayrıyeten bir ödeme yapılmayacağı mukavelede yer almasına rağmen 2 milyon 984 bin TL ek ödeme yapıldı. Bayburt Gümüşhane Havalimanı’nın “Altyapı ve Müteferrik İşler İnşaatı” ihalesini alan şirket, işin tamamını alt yükleniciye yaptırdı. 174 milyon 748 bin TL’ye ihale edilen işin kontratı 27 Şubat 2018 tarihinde imzalandı. Yüklenici firma 3 Mart 2018’te alt yüklenici çalıştırmak istediğini iletti ve bakanlık buna onay verdi.
İHALELER PAZARLIKLA
Gerekli kurallar oluşmadığı biçimde pazarlık metoduyla 19 milyar TL’lik ihale yapıldı. Kamu İhale Kanunu’nun 21/b unsurundaki istisnalardan yararlanılarak ihale edilen bu işler ve mukavele bedelleri şu biçimde:
10 milyon 310 bin TL: Bakanlık hizmet binalarının bakım, tamirat ve inşaat işleri
6 milyar 749 bin TL: Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Demiryolu Sınırı
203 milyon 936 bin TL: Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Demiryolu Çizgisi denetimlik, danışmanlık ve mühendislik hizmetleri
9 milyar 449 milyon TL: Bandırma-Bursa-Yenişehir Osmaneli Demiryolu Çizgisi inşaatı ile elektromekanik sistemlerin temini
376 milyon 493 bin TL: Kayseri-Anafartalar-YHT Tramvay Çizgisi inşaatı ve elektromekanik sistemleri ile araç temin, montaj ve işletmeye alma,
16 milyon 499 bin TL: Kayseri-Anafartalar-YHT Tramvay Sınırı inşaatı ve elektromekanik sistemleri ile araç temin, montaj ve işletmeye alma İşleri müşavirlik hizmetleri
1 milyar 545 milyon TL: İstanbul Yeni Havalimanı Metrosu aracı Temini ve işletmeye alma işi
13 milyon 450 bin TL: Kapalı otopark ve halı saha düzenleme inşaatı
1 milyar 370 milyon TL: Rize İyidere Lojistik Limanı inşaatı
Sayıştay’ın, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nda yaptığı kontroller kararı hazırladığı rapor, AKP iktidarları periyodunda sermaye etraflarına rant aktarmanın en aktif ve kestirme yolunun ulaştırma ihaleleri olduğunu gösteren yeni tespitler içeriyor.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine bakılırsa, raporda yer alan tespitlerden kimileri özetle şu biçimde:
TIPKI İŞE YÜKSEK FİYAT
Sabiha Gökçen Havalimanı kent içi raylı sistem çizgisi üretimi işinde, proje değişiklikleri niçiniyle yaptırılmasına muhtaçlık duyulan ek işlerin, iş kapsamında rastgele bir iş artışına gidilmeksizin pazarlık metoduyla tıpkı yükleniciye birinci mukavele meblağlarına bakılırsa daha yüksek fiyatlardan ihale edilerek yaptırıldı.
Kontrat bedeli 169 milyon 500 bin 810 Euro olan iş kapsamında 379 milyon 910 bin TL bedelli farklı bir mukavele imzalandı. Tünel inşaatı iş kümesi içerisinde yer alan ve mukavele bedelinin yüzde 52’sini oluşturan “NATM Tünel Kazısı” ve “Umbrella Arch Yapılması” işlerine, bin 111 kata varan daha yüksek fiyatlardan ödemeler yapıldığı tespit edildi.
Raporda, ek imalatların toplam kontrat bedeli kapsamında tamamlanabileceği belirtilerek, “Buna karşın, idarece kelam konusu ek işler için farklı bir ihale yapılması tercih edilmiştir” denildi.
YİNELENMİŞ ÖDEME
Sabiha Gökçen Metrosu yaya ilişki tünelleri ve kuyruk tüneli inşaatı ihalesi kapsamında bulunan jeoteknik ölçümler ve değerlendirmeler için ayrıyeten bir ödeme yapılmayacağı mukavelede yer almasına rağmen 2 milyon 984 bin TL ek ödeme yapıldı. Bayburt Gümüşhane Havalimanı’nın “Altyapı ve Müteferrik İşler İnşaatı” ihalesini alan şirket, işin tamamını alt yükleniciye yaptırdı. 174 milyon 748 bin TL’ye ihale edilen işin kontratı 27 Şubat 2018 tarihinde imzalandı. Yüklenici firma 3 Mart 2018’te alt yüklenici çalıştırmak istediğini iletti ve bakanlık buna onay verdi.
İHALELER PAZARLIKLA
Gerekli kurallar oluşmadığı biçimde pazarlık metoduyla 19 milyar TL’lik ihale yapıldı. Kamu İhale Kanunu’nun 21/b unsurundaki istisnalardan yararlanılarak ihale edilen bu işler ve mukavele bedelleri şu biçimde:
10 milyon 310 bin TL: Bakanlık hizmet binalarının bakım, tamirat ve inşaat işleri
6 milyar 749 bin TL: Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Demiryolu Sınırı
203 milyon 936 bin TL: Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Demiryolu Çizgisi denetimlik, danışmanlık ve mühendislik hizmetleri
9 milyar 449 milyon TL: Bandırma-Bursa-Yenişehir Osmaneli Demiryolu Çizgisi inşaatı ile elektromekanik sistemlerin temini
376 milyon 493 bin TL: Kayseri-Anafartalar-YHT Tramvay Çizgisi inşaatı ve elektromekanik sistemleri ile araç temin, montaj ve işletmeye alma,
16 milyon 499 bin TL: Kayseri-Anafartalar-YHT Tramvay Sınırı inşaatı ve elektromekanik sistemleri ile araç temin, montaj ve işletmeye alma İşleri müşavirlik hizmetleri
1 milyar 545 milyon TL: İstanbul Yeni Havalimanı Metrosu aracı Temini ve işletmeye alma işi
13 milyon 450 bin TL: Kapalı otopark ve halı saha düzenleme inşaatı
1 milyar 370 milyon TL: Rize İyidere Lojistik Limanı inşaatı