Her türlü otorite ve hiyerarşi sorgulanmalı ve bunların meşruiyeti ispatlanmalıdır… Meşruiyetini ispatlayamayan her türlü otorite gayrimeşrudur ve devrilmelidir. (Noam Chomsky)
DERVİŞ ZAİM’DEN, VİCDANI VE ÖMRÜ ORTASINDA SIKIŞAN ADAMIN TRAGEDYASI…
2020 yılında çekilmesine karşın sinemalarda gösterime yeni giren; girmezdilk evvelden de oldukça şenlik dolaşan ve 2017 yılından bu yana sinema yapmayan Derviş Zaim’in , Orta Doğu ve Arap Diyarı kokan sineması Flash Bellek bu hafta vizyondaydı.. Fransa’nın en seçkin ödüllerinden biri olan Montpellier Sinema Şenliği’nden mükafatla dönen sinemanın öteki şenliklerde pek yüzüne bakılmamış olmasını, konusu ve dikkat çektiği merkez itibariyle Ortadoğu’da devam eden Suriye dramının art yüzünü sorgulayacağı ve seyrini değiştirebileceği kaygısı olarak iddia ediyorum.
Bir savaşta, haklı ve haksızı girift hale getiren ve olayların asıl başlangıç noktası ile müsebbini de müphemleştirenin; otoritelerin kural tanımazlığı ve kazanma yolunda her şeyin mübah olduğu aforizmasına yaslanması diye düşünüyorum..
Şu an Ukrayna’da devam eden ve Buça’ da yaşanan insani drama bakarken; dün Kobani’de ,Bağdat’ta, Kabil’ de, Srebrenitsa’ da ve yüzlerce kentte patlayan bombaların gerisinde yaşananların buzdağının görünmeyen yüzleri olduğunu kim inkar edebilir?
Sinema, çabucak hemen IŞİD’ in hükümranlığını yeni ilan ettiği ve artık Suriye’ de muhakkak yerleri denetim etmeye başladığı; Esad rejiminin sokaklarda şov yapan herkesi Özgür Suriye Ordusunun bir neferi olarak gördüğü periyotlarda geçiyor..
Ahmet Rıfkı, Suriye’de rejime sıkı sıkıya bağlı olan, ordusuna hizmet eden 30′ lu yaşlarda bir askerdir. Bir ilkokul öğretmeni olan Leyla ile evli olan Ahmet, ülkede savaşın ve muhaliflere karşı operasyonların; bilhassa de Esad’dan demokrasi isteyen, sokaklarda yürüyen gençlerin zalimce azaplara tabi tutulduğu devirde katıldığı bir operasyonda boğazından yaralanır.. Azap ve sorgu sırasında yapılan orantısız güce karşı olduğunu daha sinemanın en başında gördüğümüz kahramanımız, 9 ay üzere bir süre için konuşma yetisini kaybedince, ünitesinin değişmesi için dilekçe verir…
Yeni işi, sorguda hayatını kaybeden muhaliflerin fotoğraflarını çekmek ve onların vefat niçini, yaş ve cinsiyetlerinin kaydını tutmak suretiyle arşivlemektir.
Askeri merkez olarak kullanılan depoda, ahlaksız ve vicdansız bir hekimle çalışmak zorunda kalır. Aksiyonlarda yakalanıp, azaplı sorgularda ömrünü kaybeden yüzlerce genç vücudun yalnızca ” teneffüs yetmezliği” ile öldüğünü kayıtlara geçirmek zorunda kalırken vicdanı ile hesaplaşmaya başlar. Bu huzursuzluğu gün geçtikçe katlanırken, her sokakta zalimce vurulan gençlerin sesleri yükselmektedir.. Bu ergenlerden biri polisten kaçarken Ahmet ve Leyla’nın konutuna sığınır. Gence müdahale etmelerine karşın kurtaramazlar. Daha evvel bir erkek evlat kaybeden çift için bu olay, onlar açısından bir kırılma noktası olur.
Ahmet artık bütün gördüklerini ve arşivlere geçen cesetleri bir flash belleğe yüklemeye başlar; üç adet de yedek alır. Bu yaptığının başına bir gün bela olacağını ve pozisyonu gereği cürüm işlediğini bile bile, bütün bunların dünyada bilinmesi gerektiği sorumluluğundan yola çıkarak tehlikeyi göze alır…
SAVAŞIN TÜRKİYE İLE YAZGI BİRLİĞİ ETTİĞİ GÖÇ
Elindeki arşivi dünyaya duyurabilmek için eşiyle Türkiye’ye kaçmaya karar verirler. Leyla ve Ahmet için çileli bir seyahat başlarken, aslında Suriye dışına çıkmanın ve sonun az ötesinde var olan dünyanın da kendi gerçekleriyle örtüşmediğini; savaşın ne kadar yırtıcı bir iş olduğunu anlayacaklardır.
Kaçak ve göçmen olmanın; sıkıntı durumdaki insanların zafiyetinden faydalanan kaçakçı ve fırsatçıların akbaba misali doruklarına çöktüğü yeni ekosistemde, iç burkan bir dram olduğunu fark ettiklerinde artık geri dönüşü olmayan bir yola çıktıklarını anlarlar..
Yolda karşılarına çıkan IŞİD barbarlığı, tecavüzle cariye edilen ve zalimce alınıp satılan Ezidi bayanlar, sorgulanmaya bile gerek duymadan barbarca katledilen eli silahlı kümelerle; Kürtlerin, ÖSO’nun, Hizbullah’ın, Rejimin askerleri ve Batılı İttifakların denetim etmeye hazırlandığı, ortalarında bölüştüğü koskoca topraklar.
Sinema, merkezine aldığı insan ömrü ve beşere çektirilen eziyeti hiç kimseye reva görmemenin, ve bunu haykırmanın fazileti üzerinde ehemmiyetle dururken,11 yıldır kanayan Orta Doğu’ya ve Arap halkına bir mercek tutuyor.
Sinemanın bu kadar geç vizyona girmesi, ve oyuncuların ismi haricinde künyeleri ile ilgili fazla kaynak olmaması üzücü. Ahmet karakterini canlandıran aktör Saleh Bakri’nin İsrailli bir Arap olduğunu öğreniyorum yalnızca. Sinema yalnızca Arapça çekilmiş; başka kısımlarda, yani Türkiye’ye olan seyahat ve orada göçmen kampında geçen kısımların bir kısmı İngilizce olarak çekilmiş.
Saleh Bakri birinci defa tanıdığımız bir oyuncu; ancak kelamsız oyunculuğu ve gözleriyle seyirciyi kendine hayran bırakıyor. Sinema boyunca Leyla karakterinin ağzından,1001 gece masallarının katkısı ile umut aşılamaya çalışan senaryoya; Andreas Sinanos’ un savaşın yok ettiği binaları ve tarumar olmuş bir ülkeyi muvaffakiyetle görüntülemesi ve bir daha Marios Takoushis’ in fevkalade müzikleriyle takviye olması, sineması hayli özel kılıyor.
Son olarak, usta direktör Derviş Zaim’in sinemaya dair kelamlarını , sinemanın fonksiyonunu açıkça ortaya koyması bakımından paylaşmayı bir borç biliyorum…
“Suriye’deki insanlık dramı, yarım milyonu aşan mevte karşın şiddetini koruyarak devam ediyor. Bu proje, ülkede akan kanı durdurmak için kendi hayatını riske atan bir adamı husus ediniyor. Flaş Bellek sinemasının kahramanı, vicdanına karşı yerine getirmesi gereken borç ile kendi hayatını korumak içinde seçim yapmak zorundadır. Yunan tragedyalarına benzeyen bir ikilemde kalan kahraman, seçimini insanlık onurunu korumak tarafında yapar ve şahit olduğu cürmü kamuoyuna duyuracak hareketini gerçekleştirir. Hareketinin kararında ne olacağı meçhuldür. Lakin sonuç çabucak belirmese dahi niyetinin ahlaki saflığı, ruhunun azaptan kurtulmasına yardım edebilecektir.
Ahmet karakterinin bu öyküde karşı karşıya kaldığı Yunan tragedyalarını andıran bu keskin ikilemin yalnızca Suriye halkının değil, insanlığın sorunlarından biri olmaya devam ettiğini düşünüyorum. Flash Bellek bu manada üniversal bir kıssa anlatmakta, insanlık onurunu müdafaaya çalışmanın bedelini göstermektedir….” DERVİŞ ZAİM
”Flash Bellek” sinemasını, bu haftanın en yeterli seyirliği olarak tavsiye ediyorum.
Hepinize güzel seyirler…
Hasret Kalkan
DERVİŞ ZAİM’DEN, VİCDANI VE ÖMRÜ ORTASINDA SIKIŞAN ADAMIN TRAGEDYASI…
2020 yılında çekilmesine karşın sinemalarda gösterime yeni giren; girmezdilk evvelden de oldukça şenlik dolaşan ve 2017 yılından bu yana sinema yapmayan Derviş Zaim’in , Orta Doğu ve Arap Diyarı kokan sineması Flash Bellek bu hafta vizyondaydı.. Fransa’nın en seçkin ödüllerinden biri olan Montpellier Sinema Şenliği’nden mükafatla dönen sinemanın öteki şenliklerde pek yüzüne bakılmamış olmasını, konusu ve dikkat çektiği merkez itibariyle Ortadoğu’da devam eden Suriye dramının art yüzünü sorgulayacağı ve seyrini değiştirebileceği kaygısı olarak iddia ediyorum.
Bir savaşta, haklı ve haksızı girift hale getiren ve olayların asıl başlangıç noktası ile müsebbini de müphemleştirenin; otoritelerin kural tanımazlığı ve kazanma yolunda her şeyin mübah olduğu aforizmasına yaslanması diye düşünüyorum..
Şu an Ukrayna’da devam eden ve Buça’ da yaşanan insani drama bakarken; dün Kobani’de ,Bağdat’ta, Kabil’ de, Srebrenitsa’ da ve yüzlerce kentte patlayan bombaların gerisinde yaşananların buzdağının görünmeyen yüzleri olduğunu kim inkar edebilir?
Sinema, çabucak hemen IŞİD’ in hükümranlığını yeni ilan ettiği ve artık Suriye’ de muhakkak yerleri denetim etmeye başladığı; Esad rejiminin sokaklarda şov yapan herkesi Özgür Suriye Ordusunun bir neferi olarak gördüğü periyotlarda geçiyor..
Ahmet Rıfkı, Suriye’de rejime sıkı sıkıya bağlı olan, ordusuna hizmet eden 30′ lu yaşlarda bir askerdir. Bir ilkokul öğretmeni olan Leyla ile evli olan Ahmet, ülkede savaşın ve muhaliflere karşı operasyonların; bilhassa de Esad’dan demokrasi isteyen, sokaklarda yürüyen gençlerin zalimce azaplara tabi tutulduğu devirde katıldığı bir operasyonda boğazından yaralanır.. Azap ve sorgu sırasında yapılan orantısız güce karşı olduğunu daha sinemanın en başında gördüğümüz kahramanımız, 9 ay üzere bir süre için konuşma yetisini kaybedince, ünitesinin değişmesi için dilekçe verir…
Yeni işi, sorguda hayatını kaybeden muhaliflerin fotoğraflarını çekmek ve onların vefat niçini, yaş ve cinsiyetlerinin kaydını tutmak suretiyle arşivlemektir.
Askeri merkez olarak kullanılan depoda, ahlaksız ve vicdansız bir hekimle çalışmak zorunda kalır. Aksiyonlarda yakalanıp, azaplı sorgularda ömrünü kaybeden yüzlerce genç vücudun yalnızca ” teneffüs yetmezliği” ile öldüğünü kayıtlara geçirmek zorunda kalırken vicdanı ile hesaplaşmaya başlar. Bu huzursuzluğu gün geçtikçe katlanırken, her sokakta zalimce vurulan gençlerin sesleri yükselmektedir.. Bu ergenlerden biri polisten kaçarken Ahmet ve Leyla’nın konutuna sığınır. Gence müdahale etmelerine karşın kurtaramazlar. Daha evvel bir erkek evlat kaybeden çift için bu olay, onlar açısından bir kırılma noktası olur.
Ahmet artık bütün gördüklerini ve arşivlere geçen cesetleri bir flash belleğe yüklemeye başlar; üç adet de yedek alır. Bu yaptığının başına bir gün bela olacağını ve pozisyonu gereği cürüm işlediğini bile bile, bütün bunların dünyada bilinmesi gerektiği sorumluluğundan yola çıkarak tehlikeyi göze alır…
SAVAŞIN TÜRKİYE İLE YAZGI BİRLİĞİ ETTİĞİ GÖÇ
Elindeki arşivi dünyaya duyurabilmek için eşiyle Türkiye’ye kaçmaya karar verirler. Leyla ve Ahmet için çileli bir seyahat başlarken, aslında Suriye dışına çıkmanın ve sonun az ötesinde var olan dünyanın da kendi gerçekleriyle örtüşmediğini; savaşın ne kadar yırtıcı bir iş olduğunu anlayacaklardır.
Kaçak ve göçmen olmanın; sıkıntı durumdaki insanların zafiyetinden faydalanan kaçakçı ve fırsatçıların akbaba misali doruklarına çöktüğü yeni ekosistemde, iç burkan bir dram olduğunu fark ettiklerinde artık geri dönüşü olmayan bir yola çıktıklarını anlarlar..
Yolda karşılarına çıkan IŞİD barbarlığı, tecavüzle cariye edilen ve zalimce alınıp satılan Ezidi bayanlar, sorgulanmaya bile gerek duymadan barbarca katledilen eli silahlı kümelerle; Kürtlerin, ÖSO’nun, Hizbullah’ın, Rejimin askerleri ve Batılı İttifakların denetim etmeye hazırlandığı, ortalarında bölüştüğü koskoca topraklar.
Sinema, merkezine aldığı insan ömrü ve beşere çektirilen eziyeti hiç kimseye reva görmemenin, ve bunu haykırmanın fazileti üzerinde ehemmiyetle dururken,11 yıldır kanayan Orta Doğu’ya ve Arap halkına bir mercek tutuyor.
Sinemanın bu kadar geç vizyona girmesi, ve oyuncuların ismi haricinde künyeleri ile ilgili fazla kaynak olmaması üzücü. Ahmet karakterini canlandıran aktör Saleh Bakri’nin İsrailli bir Arap olduğunu öğreniyorum yalnızca. Sinema yalnızca Arapça çekilmiş; başka kısımlarda, yani Türkiye’ye olan seyahat ve orada göçmen kampında geçen kısımların bir kısmı İngilizce olarak çekilmiş.
Saleh Bakri birinci defa tanıdığımız bir oyuncu; ancak kelamsız oyunculuğu ve gözleriyle seyirciyi kendine hayran bırakıyor. Sinema boyunca Leyla karakterinin ağzından,1001 gece masallarının katkısı ile umut aşılamaya çalışan senaryoya; Andreas Sinanos’ un savaşın yok ettiği binaları ve tarumar olmuş bir ülkeyi muvaffakiyetle görüntülemesi ve bir daha Marios Takoushis’ in fevkalade müzikleriyle takviye olması, sineması hayli özel kılıyor.
Son olarak, usta direktör Derviş Zaim’in sinemaya dair kelamlarını , sinemanın fonksiyonunu açıkça ortaya koyması bakımından paylaşmayı bir borç biliyorum…
“Suriye’deki insanlık dramı, yarım milyonu aşan mevte karşın şiddetini koruyarak devam ediyor. Bu proje, ülkede akan kanı durdurmak için kendi hayatını riske atan bir adamı husus ediniyor. Flaş Bellek sinemasının kahramanı, vicdanına karşı yerine getirmesi gereken borç ile kendi hayatını korumak içinde seçim yapmak zorundadır. Yunan tragedyalarına benzeyen bir ikilemde kalan kahraman, seçimini insanlık onurunu korumak tarafında yapar ve şahit olduğu cürmü kamuoyuna duyuracak hareketini gerçekleştirir. Hareketinin kararında ne olacağı meçhuldür. Lakin sonuç çabucak belirmese dahi niyetinin ahlaki saflığı, ruhunun azaptan kurtulmasına yardım edebilecektir.
Ahmet karakterinin bu öyküde karşı karşıya kaldığı Yunan tragedyalarını andıran bu keskin ikilemin yalnızca Suriye halkının değil, insanlığın sorunlarından biri olmaya devam ettiğini düşünüyorum. Flash Bellek bu manada üniversal bir kıssa anlatmakta, insanlık onurunu müdafaaya çalışmanın bedelini göstermektedir….” DERVİŞ ZAİM
”Flash Bellek” sinemasını, bu haftanın en yeterli seyirliği olarak tavsiye ediyorum.
Hepinize güzel seyirler…
Hasret Kalkan