semaver
Active member
Cumhuriyet, ‘tarım belgesi’ni açtı: Ekim alanları daralıyor Ekmek ve besin, tıpkı hava üzere, su üzere hayatın vazgeçilmezleri… 1.5 yılı aşkın vakittir yaşadığımız salgın ortamı, sağlıklı ve kâfi besinin değerini herkese gösterdi, gösteriyor. Şimdiye kadar bu mevzuları gereğince önemsemeyenlere de ömrün ortasında gerçeği öğretiyor, kavratıyor. tıpkı vakitte acı halde! Son periyotta yaşanan “fahiş fiyat” tartışmalarının altında da bu gerçekler yatıyor.
Pekala, tüm bu yaşananlardan ders alması gereken yetkililer, sanki gereğince ders çıkarıyorlar mı derseniz; maalesef bu soruya gönül rahatlığıyla olumlu karşılık veremiyoruz. Zira tarıma, çiftçi bölümüne verilmesi gereken takviye verilmiyor. Gösterilmesi gereken ilgi ve hassaslık hâlâ gösterilmiyor!
Biz işte bu yazı dizimizde, kırsal bölümden, üreticilerden yükselen reaksiyonlara ses vermeye, onların çığlığını yansıtarak ve yankılayarak büyütmeye çalışacağız. Bir türlü görmek ve duymak istemeyenlere, elimizden geldiğince göstermek ve duyurmak isteyeceğiz.
Ey ilgililer ve yetkililer; tarımda ve ziraî üretimde alarm zilleri çalıyor! Hâlâ işitmiyor musunuz? İzlenen yetersiz ve yanılgılı tarım siyasetleri bir yandan; iklim değişikliği, kuraklık, betonlaştırma öbür yandan; yurttaşımızı açlıkla, besin kriziyle karşı karşıya getiriyor. Çalışmamızın, bu konularda, kamuoyu için yeni bir ikaz olmasını ve ilgililere, yetkililere ihtar nazaranvi yapmasını diliyoruz…
ALIN TERİ PARA ETMİYOR
O denli görünüyor ki aşıda yaşanan arbedelerden daha sonra, yakın bir gelecekte, besin alanında da gibisi savaşlar, çatışmalar, çekişmeler yaşanacak. Zira dünyanın geri kalmış bölgelerinde, fakir ülkelerinde, açlık tehlikesi ve yetersiz / sıhhatsiz besin sorunu giderek büyüyor. Bu sorun giderek daha geniş kesitleri etkiliyor. Beşerler, kâfi ve sağlıklı besine erişmekte zorluk çekiyorlar.
Alışılmış bu durum, ülkelerin besin üretimini ve ziraî faaliyetlerini daha da değerli ve manalı hale getiriyor. Ülkelerin ve halkların, kendi topraklarına sahip çıkması, ziraî faaliyetlerle uğraşan çiftçisini desteklemesi ve özendirmesi gerekiyor. Aslında bu konularda; kozmik, ulusal ve yöresel ölçeklerde kolektif şuurun oluşturulmasına ve toplumsal hassaslığın yükseltilmesine muhtaçlık var.
Bir vakit içinder kendi kendine yetebilen sayılı ülkelerden biri iken şimdilerde tarımda “ithalatçı ülke” olarak anılıyoruz. Bu olumsuz durum, uzun erimde açlık ve kâfi besine ulaşamama tehlikesi yaratırken kısa erimde de Türkiye’nin ekonomik durumunu zorluyor. Ülkemizin temel zenginliği olması gereken verimli topraklarımızı ve tarım altyapımızı gereğince kıymetlendiremiyoruz. Ziraî kaynaklarımızdan verimli halde yararlanamıyoruz.
elbette bu aksiliklerin biroldukça sebebi var. Lakin herbiçimde en başta geleni, bu bahislerin gereğince önemsenmemesi ve bu meselelere tahlil bulması gereken çevrelerin ilgisizliği olarak görülüyor. Tarımda kusurlu siyasetler uygulayan ya da kâfi siyasetler oluşturamayan, tahliller üretemeyen siyasal iktidarın / çevrelerin sorumluluğu, başat sıkıntı olarak öne çıkıyor.
‘ZORUNLU KENTLİLİK’
Tarımdaki yanılgılı siyasetleri, eksiklikleri ve yetersizlikleri, yazı dizimiz kapsamında elimizden geldiğince irdelemeye çalışacağız. Doğal tahlil tekliflerimizi de paylaşarak! Bu bağlamda, AKP iktidarı devrinde yapılan değerli bir yanlışa dikkat çekmek istiyoruz. O da siyasal etraflarda sert tartışmalar yaratan bir düzenlemeyle; asırlık geçmişe sahip köylerin ve beldelerin bir anda mahalle yapılmasıdır.
12 Kasım 2012’de Büyükşehir Yasası değiştirilerek 30 vilayette 16 bin 220 köy mahalleye dönüştürülmüştü. bu biçimdece, Türkiye’deki 34 bin 434 olan köy sayısı neredeyse yarı yarıya azalarak 18 bin 214 köye düşmüştü. bir daha bu değişiklikle, 1053 belde bir anda mahalleye dönüştürüldü.
İŞ İŞTEN GEÇTİKTEN daha sonra
Bu ortada yaşanan süreçte kırsal kesimde kıymetli bir yıkım yaşandı. Köylerin meraları büyük ölçüde korunamadı. Mahalleye dönüşen köylerin ve beldelerin ortak kullanılan tüm malları, meraları, taşınmazları ellerinden alındı. Birtakım yerlerde tarım alanları imar değişiklikleri ve gibisi uygulamalarla maksat dışı kullanıma açıldı. Oralarda yaşayanlar kıymetli mağduriyetlere uğradı. Yanlış ve yanlışlı uygulamanın ortaya çıkardığı fatura epey ağır oldu.
Üstelik bu ağır faturadan olumsuz etkilenenler, sırf oralarda yaşayanlarla da sonlu değildi. Bu değişiklik, ülkenin ziraî besin üretimine de büyük ziyan verdi. Şimdilerde kısmen “kırsal mahalle” uygulamasına geçilmeye çalışılması, aslında bu yanlışlığın ülkeyi yönetenler tarafınca “utangaçça” da olsa kabulü manasına geliyor. Ancak iş işten geçtikten daha sonra!
EKİM ALANLARI GİDEREK DARALIYOR
TÜİK bilgilerine nazaran, 2002 yılında 26.6 milyon hektar olan ekim alanları 2020’de 23.1 milyon hektara gerileyerek 3.5 milyon hektar azalmış. Bu sayılara koşut gelişme, tarımın istihdama olan hissesinde da görülüyor. Tarım kesiminin 2010 yılında yüzde 23.3 olan istihdamdaki hissesi, Mart 2021’de yüzde 17.3’e düşmüş durumda.
İŞSİZLER VE GÜVENCESİZLER
Kırsal kesitteki çözülme üreticileri, çiftçileri, topraktan ve üretimden koparıyor. Bu durum hem tarımda gerilemeyi getirirken tıpkı vakitte bir hayli üretici ailesinin toprağından, köyünden, kasabasından koparak, büyük kentlere göç etmesine yol açıyor. Onları, büyük kentlerin çeperlerinde de orijinal ve daha ağır problemler, zorluklar bekliyor.
bu biçimdece ziraî üretimden kopan üreticiler, bulundukları yerlerde kalsalar da büyük kentlerin çeperlerine göç etseler de vakit içinde birer “prekarya” haline geliyorlar. Çoğunlukla işsizler ve güvencesizler ordusuna eklemleniyorlar. Ziraî üretimden kopanların büyük çoğunluğu için giderek daha da daralan bu çemberi kırabilmek maalesef mümkün olmuyor. Hele kırsaldan gelen bayanların, ortasında bulundukları sıkıntı şartlarda, ekonomik ve toplumsal hayata katılmaları, kendilerine yeni alan açmaları pek sıkıntı görünüyor.
ÇİFTÇİLER MÜLKSÜZLEŞİYOR!
Girdi maliyetlerindeki artışların üretici tarafınca karşılanabilmesi için, evvela yetiştirdiği eserin para etmesi gerekiyor. halbuki son periyotlarda, üretici, eseri para etmediği için, emeğinin, alın terinin karşılığını alamıyor. Bırakın para kazanmayı, ziraî girdi maliyetlerindeki artışları bile karşılayamaz hale geliyor. Bu durum, çiftçinin mecburî olarak topraktan ve üretimden koptuğunu, artık üretemez hale geldiğini gösteriyor.
Alın terini, emeğini değerlendiremeyen üreticinin tarımdan kaçışı artarak sürüyor. Eseri para etmediği ve kâfi dayanağı alamadığı için fakirleşen çiftçiler, küçük üreticiler, giderek tarımdan kopuyorlar. Bir manada mülksüzleşiyorlar. ötürüsıyla tarlalar ekilip biçilmiyor. Ziraî alanlar giderek kayboluyor.
Tarımdaki bir öbür temel mevzu, küçük işletmelerin ve üreticilerin vakit içinde ellerindeki imkanları kaybederek tasfiye olmaları ve meydanı büyük ölçekli işletmelere, memleketler arası kümelere terk etmek zorunda kalmalarıdır. Bu durum, bilhassa “sözleşmeli tarım” uygulamaları ile kendini göstermektedir. Çiftçinin, küçük üreticinin yazgısı, sıklıkla bu piyasa oluşturucuların insafına kalmaktadır.
Üreticinin en temel problemlerinden biri, tahminen de birincisi, ziraî girdi maliyetlerindeki yüksekliktir. Hele döviz kurlarının tırmanışa geçtiği ve iktisattaki finansal problemlerin arttığı bugünlerde, mazot, gübre ve zirai ilaçtaki artışları üreticinin karşılayabilmesi hayli zordur. ötürüsıyla, çiftçi, tarlasına gübre atmakta ve bitkisel eserini ilaçlamakta zorlanmaktadır. Tarım teknolojileri şirketi Doktar’ın her yıl yayımladığı “Çiftçinin Nabzı Araştırması”nın aktüel neticelerina göre, çiftçilerin yüzde 73’ü için en değerli sorun girdi maliyetlerinin yüksekliğidir.
SÜRECEK
Pekala, tüm bu yaşananlardan ders alması gereken yetkililer, sanki gereğince ders çıkarıyorlar mı derseniz; maalesef bu soruya gönül rahatlığıyla olumlu karşılık veremiyoruz. Zira tarıma, çiftçi bölümüne verilmesi gereken takviye verilmiyor. Gösterilmesi gereken ilgi ve hassaslık hâlâ gösterilmiyor!
Biz işte bu yazı dizimizde, kırsal bölümden, üreticilerden yükselen reaksiyonlara ses vermeye, onların çığlığını yansıtarak ve yankılayarak büyütmeye çalışacağız. Bir türlü görmek ve duymak istemeyenlere, elimizden geldiğince göstermek ve duyurmak isteyeceğiz.
Ey ilgililer ve yetkililer; tarımda ve ziraî üretimde alarm zilleri çalıyor! Hâlâ işitmiyor musunuz? İzlenen yetersiz ve yanılgılı tarım siyasetleri bir yandan; iklim değişikliği, kuraklık, betonlaştırma öbür yandan; yurttaşımızı açlıkla, besin kriziyle karşı karşıya getiriyor. Çalışmamızın, bu konularda, kamuoyu için yeni bir ikaz olmasını ve ilgililere, yetkililere ihtar nazaranvi yapmasını diliyoruz…
ALIN TERİ PARA ETMİYOR
O denli görünüyor ki aşıda yaşanan arbedelerden daha sonra, yakın bir gelecekte, besin alanında da gibisi savaşlar, çatışmalar, çekişmeler yaşanacak. Zira dünyanın geri kalmış bölgelerinde, fakir ülkelerinde, açlık tehlikesi ve yetersiz / sıhhatsiz besin sorunu giderek büyüyor. Bu sorun giderek daha geniş kesitleri etkiliyor. Beşerler, kâfi ve sağlıklı besine erişmekte zorluk çekiyorlar.
Alışılmış bu durum, ülkelerin besin üretimini ve ziraî faaliyetlerini daha da değerli ve manalı hale getiriyor. Ülkelerin ve halkların, kendi topraklarına sahip çıkması, ziraî faaliyetlerle uğraşan çiftçisini desteklemesi ve özendirmesi gerekiyor. Aslında bu konularda; kozmik, ulusal ve yöresel ölçeklerde kolektif şuurun oluşturulmasına ve toplumsal hassaslığın yükseltilmesine muhtaçlık var.
Bir vakit içinder kendi kendine yetebilen sayılı ülkelerden biri iken şimdilerde tarımda “ithalatçı ülke” olarak anılıyoruz. Bu olumsuz durum, uzun erimde açlık ve kâfi besine ulaşamama tehlikesi yaratırken kısa erimde de Türkiye’nin ekonomik durumunu zorluyor. Ülkemizin temel zenginliği olması gereken verimli topraklarımızı ve tarım altyapımızı gereğince kıymetlendiremiyoruz. Ziraî kaynaklarımızdan verimli halde yararlanamıyoruz.
elbette bu aksiliklerin biroldukça sebebi var. Lakin herbiçimde en başta geleni, bu bahislerin gereğince önemsenmemesi ve bu meselelere tahlil bulması gereken çevrelerin ilgisizliği olarak görülüyor. Tarımda kusurlu siyasetler uygulayan ya da kâfi siyasetler oluşturamayan, tahliller üretemeyen siyasal iktidarın / çevrelerin sorumluluğu, başat sıkıntı olarak öne çıkıyor.
‘ZORUNLU KENTLİLİK’
Tarımdaki yanılgılı siyasetleri, eksiklikleri ve yetersizlikleri, yazı dizimiz kapsamında elimizden geldiğince irdelemeye çalışacağız. Doğal tahlil tekliflerimizi de paylaşarak! Bu bağlamda, AKP iktidarı devrinde yapılan değerli bir yanlışa dikkat çekmek istiyoruz. O da siyasal etraflarda sert tartışmalar yaratan bir düzenlemeyle; asırlık geçmişe sahip köylerin ve beldelerin bir anda mahalle yapılmasıdır.
12 Kasım 2012’de Büyükşehir Yasası değiştirilerek 30 vilayette 16 bin 220 köy mahalleye dönüştürülmüştü. bu biçimdece, Türkiye’deki 34 bin 434 olan köy sayısı neredeyse yarı yarıya azalarak 18 bin 214 köye düşmüştü. bir daha bu değişiklikle, 1053 belde bir anda mahalleye dönüştürüldü.
İŞ İŞTEN GEÇTİKTEN daha sonra
Bu ortada yaşanan süreçte kırsal kesimde kıymetli bir yıkım yaşandı. Köylerin meraları büyük ölçüde korunamadı. Mahalleye dönüşen köylerin ve beldelerin ortak kullanılan tüm malları, meraları, taşınmazları ellerinden alındı. Birtakım yerlerde tarım alanları imar değişiklikleri ve gibisi uygulamalarla maksat dışı kullanıma açıldı. Oralarda yaşayanlar kıymetli mağduriyetlere uğradı. Yanlış ve yanlışlı uygulamanın ortaya çıkardığı fatura epey ağır oldu.
Üstelik bu ağır faturadan olumsuz etkilenenler, sırf oralarda yaşayanlarla da sonlu değildi. Bu değişiklik, ülkenin ziraî besin üretimine de büyük ziyan verdi. Şimdilerde kısmen “kırsal mahalle” uygulamasına geçilmeye çalışılması, aslında bu yanlışlığın ülkeyi yönetenler tarafınca “utangaçça” da olsa kabulü manasına geliyor. Ancak iş işten geçtikten daha sonra!
EKİM ALANLARI GİDEREK DARALIYOR
TÜİK bilgilerine nazaran, 2002 yılında 26.6 milyon hektar olan ekim alanları 2020’de 23.1 milyon hektara gerileyerek 3.5 milyon hektar azalmış. Bu sayılara koşut gelişme, tarımın istihdama olan hissesinde da görülüyor. Tarım kesiminin 2010 yılında yüzde 23.3 olan istihdamdaki hissesi, Mart 2021’de yüzde 17.3’e düşmüş durumda.
İŞSİZLER VE GÜVENCESİZLER
Kırsal kesitteki çözülme üreticileri, çiftçileri, topraktan ve üretimden koparıyor. Bu durum hem tarımda gerilemeyi getirirken tıpkı vakitte bir hayli üretici ailesinin toprağından, köyünden, kasabasından koparak, büyük kentlere göç etmesine yol açıyor. Onları, büyük kentlerin çeperlerinde de orijinal ve daha ağır problemler, zorluklar bekliyor.
bu biçimdece ziraî üretimden kopan üreticiler, bulundukları yerlerde kalsalar da büyük kentlerin çeperlerine göç etseler de vakit içinde birer “prekarya” haline geliyorlar. Çoğunlukla işsizler ve güvencesizler ordusuna eklemleniyorlar. Ziraî üretimden kopanların büyük çoğunluğu için giderek daha da daralan bu çemberi kırabilmek maalesef mümkün olmuyor. Hele kırsaldan gelen bayanların, ortasında bulundukları sıkıntı şartlarda, ekonomik ve toplumsal hayata katılmaları, kendilerine yeni alan açmaları pek sıkıntı görünüyor.
ÇİFTÇİLER MÜLKSÜZLEŞİYOR!
Girdi maliyetlerindeki artışların üretici tarafınca karşılanabilmesi için, evvela yetiştirdiği eserin para etmesi gerekiyor. halbuki son periyotlarda, üretici, eseri para etmediği için, emeğinin, alın terinin karşılığını alamıyor. Bırakın para kazanmayı, ziraî girdi maliyetlerindeki artışları bile karşılayamaz hale geliyor. Bu durum, çiftçinin mecburî olarak topraktan ve üretimden koptuğunu, artık üretemez hale geldiğini gösteriyor.
Alın terini, emeğini değerlendiremeyen üreticinin tarımdan kaçışı artarak sürüyor. Eseri para etmediği ve kâfi dayanağı alamadığı için fakirleşen çiftçiler, küçük üreticiler, giderek tarımdan kopuyorlar. Bir manada mülksüzleşiyorlar. ötürüsıyla tarlalar ekilip biçilmiyor. Ziraî alanlar giderek kayboluyor.
Tarımdaki bir öbür temel mevzu, küçük işletmelerin ve üreticilerin vakit içinde ellerindeki imkanları kaybederek tasfiye olmaları ve meydanı büyük ölçekli işletmelere, memleketler arası kümelere terk etmek zorunda kalmalarıdır. Bu durum, bilhassa “sözleşmeli tarım” uygulamaları ile kendini göstermektedir. Çiftçinin, küçük üreticinin yazgısı, sıklıkla bu piyasa oluşturucuların insafına kalmaktadır.
Üreticinin en temel problemlerinden biri, tahminen de birincisi, ziraî girdi maliyetlerindeki yüksekliktir. Hele döviz kurlarının tırmanışa geçtiği ve iktisattaki finansal problemlerin arttığı bugünlerde, mazot, gübre ve zirai ilaçtaki artışları üreticinin karşılayabilmesi hayli zordur. ötürüsıyla, çiftçi, tarlasına gübre atmakta ve bitkisel eserini ilaçlamakta zorlanmaktadır. Tarım teknolojileri şirketi Doktar’ın her yıl yayımladığı “Çiftçinin Nabzı Araştırması”nın aktüel neticelerina göre, çiftçilerin yüzde 73’ü için en değerli sorun girdi maliyetlerinin yüksekliğidir.
SÜRECEK