Çocuğunuzu tehlikeye atmayın! Bakanlıktan aileler için “dijital mahremiyet” rehberi

erkan_623

New member
Bakanlık, toplumsal yardım ve toplumsal hizmetlerin yanı sıra kollayıcı ve önleyici hizmetler kapsamında toplumun her kesitine yönelik eğitim ve farkındalık çalışmaları yürütüyor. Bu çerçevede ebeveynler için dijital dünyadaki riskli içeriklere karşı çocuklarını nasıl muhafazaları, nelere dikkat etmeleri ve hangi güvenlik tedbirlerini almaları gerektiği, çocuklara nasıl “dijital mahremiyet bilinci” kazandırılabileceği konusunda, “Çocukların Dijital Risklerden Korunmasında Ebeveyn Rehberi” başlıklı rehber kitapçık hazırlandı.


Bilişim teknolojilerinin avantajların yanı sıra riskler de içerdiğine dikkat çekilen rehberde, çocuklara bu hususta ebeveynlerin rehberlik etmesinin ehemmiyeti vurgulandı.

Son senelerda “dijital ebeveynlik” teriminin ortaya çıktığı kaydedilen rehberde, ailelere çocuklarını internet ortamında yalnız bırakmamaları ihtarında bulunuldu.

DİJİTAL ORTAMDAKİ RİSKLİ İÇERİKLER

değişen teknolojinin kontrolsüz kullanmasının çocukları bir hayli tehlike karşısında savunmasız bıraktığına işaret edilen rehberde, çocukların “yasa dışı içeriklerle, intihar, uyuşturucu kullanması vb. durumlarla, olumsuz örnek olabilecek karakterlerle, bilinçaltı iletilerle, çevrim içi istismar ve siber zorbalıklarla, makus niyetli kişilerle” karşı karşıya kalabileceklerine işaret edildi.

Ayrıyeten dijital araçların denetimsiz kullanmasının çocuklarda ruhsal rahatsızlıklara, yeme-içme ve obezite sorunlarına, uyku bozukluğuna; kas ve iskelet sistemi rahatsızlıklarına, bağımlılığa yol açabileceği açıklandı.

Çocukların okuldaki akademik muvaffakiyetlerinin, toplumsal alakalarının, gerçek hayatta sağlıklı bağlantı kurma marifetlerinin olumsuz etkileneceğine işaret edilen rehberde, “Toplumdan kendini soyutlama, yalnızlık hissine kapılma, depresyon, kişilik bozuklukları, gerçek hislerden uzaklaşma, ahlaki sorunlar, davranış bozuklukları” da çocukların yaşayabileceği problemler içinde sıralandı.

Rehberde ailelere, şu tekliflerde ve ihtarlarda bulunuldu:

– Çocuğunuzu internet kullanmasında engelleyici ve yasaklayıcı önlemlerden kaçının; bilinçlendirici, destekleyici tutum takının.
– Çocuğunuzu dijital ortamda rahatsız edici bir durumla karşılaştığında, tanımadıkları şahıslardan rahatsız edici ileti aldığında onlara karşılık vermemesi, bunu sizinle paylaşmaktan çekinmemesi gerektiği konusunda bilgilendirin.
– Çocuğunuzun internette irtibat kurduğu bireyleri ve toplumsal medyadaki arkadaşlarını tanıyın, hangi sitelere girdiğini takip edin ve bunu bâtın yapın.
– Birfazlaca internet sayfası ve toplumsal medya platformu rahatsız edici bireyleri şikayet etme ve engelleme fırsatı sunmaktadır. Bunun nasıl yapılacağını çocuğunuza kesinlikle öğretin.
– Çocukların kullandığı bütün elektronik aletlerde (tablet, telefon, bilgisayar vs.) İnançlı İnternet Hizmeti kapsamında sunulan Çocuk Profili/Aile Profili kullanılabilir.
– Bilhassa 3 yaşına kadar çocuklar ekrana maruz bırakmayın. 0-3 yaş kritik bir devirdir.


ÇOCUKLARA “DİJİTAL MAHREMİYET” KAZANDIRILMASI IÇIN TEKLİFLER

Rehberde, çocuklara dijital mahremiyet kazandırılması için teklifler şu biçimde sıralandı:

– Çocuklara bilinmeyen şahıslardan alınan e-postaların açılmaması, internette ve toplumsal medyada yayımlanan her linke ve reklam olarak çıkan linklere tıklanmaması, bilinmeyen program/dosyaların indirilmemesi, bilinmeyen sitelere kayıt ve üye olunmaması gerektiğini öğretin.
– Profil sayfasında kendisi ile ilgili gereğinden çok bilgiye, kendisine ve aileye ilişkin fotoğraf ve görüntülere yer vermemesi gerektiğini vurgulayın.
– Bir toplumsal ağa katılmak isteyen çocuğunuzun evvela sizinle irtibat kurmasını isteyin ve yaş sonu olup olmadığını denetim edin.
– Çocuklara şahsi hudutlara sahip olmaları, şahısların hudutları ve mahremiyeti ihlal eden istekleri karşısında hayır demeleri gerektiğini öğretin.
– Çocuğunuzdan, toplumsal ağlarda diğerlerine ziyan verecek davranışlarda bulunmamalarını ve diğerlerinin ayrıntılarının saklılığına itina göstermesini öğretin.

TOPLUMSAL MEDYADA PAYLAŞILMAMASI GEREKEN GÖRSELLER

Rehberde çocuk fotoğraf ve görsellerinin ağır biçimde toplumsal medyada paylaşıldığı vurgulanarak, şu ihtarlar yer aldı:

“Çocukları müdafaa sorumluluğumuz toplumsal medyada da devam etmektedir. Çocukların manzaraları, görselleri katiyen her insanın nazaranbileceği biçimde paylaşılmamalıdır. Herkese açık paylaşılan bir fotoğrafın kimler tarafınca ve hangi emelle kullanılabileceği denetim edilemez. Çocukların şahsi ayrıntıları, irtibat ayrıntıları, çocuklara fiziken ya da toplumsal medya araçlığıyla ulaşılabilecek bilgiler toplumsal medyadan paylaşılmamalıdır. Toplumsal ağlarda zımnilik ayarları kesinlikle yapılmalı, sistemli denetim edilmeli ve güncellenmelidir. Fotoğrafların ve görüntülerin bilgisayar ve cep telefonu aracılığıyla sanal ortamlarda paylaşıldığı andan itibaren silinmesi neredeyse imkansızdır. İnternette yapılan paylaşımların dijital ayak izi oluşturduğu unutulmamalıdır.

Çocukların özel bölgelerinin göründüğü, çıplak oldukları görseller ile tuvalet, banyo yapmak üzere bireye ilişkin özel fotoğrafları, hasta oldukları fotoğraf ve görüntüler, onların ağlarken, güç duruma düşmüş anları içerin görüntüleri paylaşılmamalıdır. Çocukların görselleri paylaşılırken bunun ileride çocuğa ne hissettirebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Paylaşımın yıllar daha sonra oluşturabileceği tesirleri üzerine düşünmek, diğerleriyle paylaşmanın uygun olmayacağı hassas, olumsuz, komik görünse de ileride küçük düşürücü olabilecek anların paylaşımlarından kaçınmak değerlidir. Fotoğraf paylaşırken sonlara dikkat edilmelidir. Daima, abartılı biçimde, günlük hayatının her anı fotoğraflanan ve paylaşın bir çocuğun mahremiyet bilince kazanmakta zorlanabilceği göz önünde bulundurulmalıdır. Yalnızca kendi çocuğumuzun değil öbür çocuklara ilişkin görseller de müsaade alınmadan ve herkese açık biçimde paylaşılmamalıdır.”

DİJİTAL OYUNLARDA BAĞIMLILIK RİSKİ


Rehberde dijital oyun seçimi konusunda da tekliflerde bulunuldu. Yanlışsız seçilmiş bilgisayar oyunlarının çocuklarda kıymetlendirme yapma, bilgi sürece, mantıklı düşünme, seçenekleri göz önüne alma, plan yapma, yaratıcılık ve eleştirel düşünme, strateji kullanma üzere birtakım yetenek ve hünerleri geliştirdiğinin araştırmalarla ortaya konduğu vurgulanan rehberde, şunlar kaydedildi: