Ceyhan Saldanlı: Karbon ayak izini küçülten düşük vergi ödesin

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Mehmet KARA

Aydem Güç İdare Heyeti Lideri Ceyhan Saldanlı, dünyada ve Türkiye’de güç kesimini etkileyen bahis başlıkları içinde iklim değişikliğinin birinci sırada yer aldığını hatırlattı. Saldanlı, Güç Günlüğü’nün sorularını cevapladı:

● Global ısınmaya karşı ne yapmalı?

Bugüne kadar yaptıklarımızdan farklı şeyler yapmalıyız. Hani Mevlana diyor ya “dün dünde kaldı cancağızım, bugün yeni bir gün, yeni bir şeyler söylemek lazım” diye, söylemek yetmez, yapmak lazım.

● Ne tıp yeni şeyler?

Benim birtakım tekliflerim var. İklim değişikliğini karbon emisyonunu insanların hayatına taşımak, birebir beşere dokunmak lazım. Artık maksat şu olacak diyorsunuz ancak insanlarda kâfi uğraş yok. Onlara önerdiğimiz tek şey yenilenebilir güç kullanmaları, daha fazla fatura ödemeleri… halbuki beşerler işin burasında değiller, onlara cazip gelmiyor. Bence şöyleki yapmak lazım. herkesin bir karnesi olmalı, bir notu olmalı. İşyerine neyle gidiyor? Bisikletle mi motorlu tekerlekli araçla mı? Yılda ne kadar uçak kullanıyor? Isınmak için hangi yakıtı kullanıyor? Ne kadar elbise satın alıyor? Ve yaşantısı nasıl?

Bir nevi karbon ayak izi karnesi…

Evet, her insan için bir sürdürülebilirlik karnesi. Bunun insan bazına indirilmesi lazım. Ve bu karneye bakılırsa insanlara aldıkları mal ve hizmetlerde buna göre indirim yapılması lazım. Örneğin restorana gidildiğinde bir kredi kartı ile yüzde 10, yüzde 20 indirim yapabiliyorlar. neden karbon ayak içine göre indirim yapılamıyor? Zira insanların ne yaptığı aşikâr değil. Karbon ayak izleri tek tek belirlenmiş değil, bu hedefl eri insan düzeyine indirmek lazım. Ve beşerler hayatlarını kolaylaştırmak için, yarar elde etmek için her sene notlarını yükseltmeleri lazım…

● Bir restoran bana niye indirim yapsın?

Müşteri kazanmak için. İndirim yaparsa daha fazlaca müşteri gelecek. Hatta imanla o denli hale gelecek ki bu trende ahenk sağlamayan, bu kampanyaya katılmayan işyerleri müşteri bulmakta zorlanacak. Beşerler o çeşit işyerlerini boykot da edebilecekler? Artık kimi finans kuruluşları şirketlere kredi vermek için karbon ayak izleriyle ilgili notlarına bakıyor. İşte sıkıntı bunu insan bazına indirmek ve ferdi kredilere de yansıtmak.

● Kamuya düşecek rol var mı?

Devletler vergilerde indirim yapmalılar. Bu istekli bir beraberliktir, beşerler çaba etmeli, kurum kuruluşlar ve devletler özendirmeli. Bütün insanların, bütün ülkelerin, bütün şirketlerin mümkün olan en çok oranda iştirakiyle katılacakları bir kampanya lakin sonuç verebilir. Bu yeni formüle ettiğim bir teklif. Bunun ilan edilmesi, istekli beraberlikler sağlanması ve ülkeler içinde işbirliğine gidilmesi gerekiyor. Yoksa romantik bir hasret olmaktan öteye geçemez.

● Yenilenebilir güç yatırımları ne durumda?

Türkiye yenilenebilir güç yatırımlarında kıymetli yerlere geldi. Hidroelektrikte, güneşte muhakkak bir düzeyde ve bu eğilim, bu dilek, istek devam ediyor. Devletimiz de bunu destekliyor. Şu anda Türkiye olarak epey üzücü bir yerde değiliz.

● Bu daha ne kadar bu biçimde devam edebilir?

Yenilenebilir gücün daha da güçlendirilmesi lazım. Alışılmış rüzgâra, suya, güneşe dayalı santrallerden elektrik ürettiğinizde fizikî değişimler olsa da kimyasal değişiklik yaşanmıyor, bir atık bırakmıyor. Ancak bu avantajının yanında depo edilemiyor, her vakit emre amade değil.

Evet, son periyodun kıymetli gündem unsurlarından…

● Bunu biraz açar mısınız?


Rüzgâr var ise elektrik var, esmiyorsa yok. Güneş olduğu sürece elektrik var, onun haricinde ne yapacağız? meğer sistemin ve insanların her vakit elektriğe gereksinimleri var. Yenilenebilir güç santrallerinin emre amadeliğini, üretim müddetlerini artırabilmek için kaynak çeşitliliğine gitmek faydalı bir formül. Bu açıdan hibrit santraller gündeme geldi. Rüzgâr yılda 3000 saat esiyorsa, yanına güneşi koyduğunuzda 1500-2000 saat de onu ekliyorsunuz, 4500-5000 saati buluyor. Yanına bir yenilenebilir kaynak daha, mesela su koyduğunuz vakit baz santrale hakikat yaklaşıyorsunuz.

● Hibrit yatırımlarında mevzuat eksiği kaldı mı?

Mevzuat kısmı büyük ölçüde tamam. Uygulamada birtakım meseleler yaşanabiliyor ancak bunların vakit içerisinde giderileceğini düşünüyorum. Örneğin işletmedeki bir rüzgâr santraline, mevcut irtibat gücünü aşmamak üzere güneş için de irtibat görüşü istenince, güya yeni bir santralmiş üzere bakılabiliyor. halbuki ek kaynak ile siz mevcut ilişkiyi, daha fazlaca saat, yani daha uzun mühlet beslemiş oluyorsunuz.

“Elektrik dağıtımını da halka açmaya hazırlanıyor”

Geçtiğimiz devirde yenilenebilir güç üretimi portföyünü halka açan Aydem Güç, artık elektrik dağıtım ve perakende şirketlerinin paylarını de Borsa İstanbul’a getirmeyi hedefl iyor. YK Lideri Ceyhan Saldanlı, “Şartların elverdiği bir vakit diliminde, onları da gündeme getireceğiz. Güç idaresi de elektrik dağıtımının halka arzını teşvik ediyor. Türkiye’de halkın sermayeye iştiraki değerli, kurumsal idaresi destekleyici ve sermayenin tabana yayılımını sağlayan bir şey olduğu için biz de şirket olarak destekliyoruz” tabirlerini kullandı.

1000 MW’lik yeni yatırım yapacak

Aydem Enerji’nin hibrit elektrik üretim yatırımlarıyla ilgili hazırlıklarına da değinen Ceyhan Saldanlı şöyleki dedi: “Gerek finansal kaynaklarımız, gerekse projelerimiz hazır. Önümüzdeki periyotta aşağı üst 1000 MW’ye yakın yeni yatırım hedefl iyoruz. Bunların dörtte 3’ü hibrit yatırımlar kapsamında, bir kısmı da yeni yatırımlar ve kapasite genişleme halinde olacak. Müsaadeler katılaştıktan daha sonra bunların dağılımı değişebilir.”

“Borç yapılandırması geçmişte kaldı”

Ceyhun Saldanlı, yakın geçmişte borç yapılandırmasına giden Aydem Grubu’nun finansal borçlarla ilgili durumuna ait soru üzerine “Dün dündü, geride kaldı. Geçtik o günleri, artık yeni yatırımlar peşindeyiz. bir daha ülkemize faydalı yatırımlar yapma eforu ortasındayız. ötürüsıyla dörtnala gidiyoruz. Borç yapılandırması tarihte kaldı” diye konuştu.

“Enerjide patent sayısı ve Ar-Ge yatırımları artıyor”

Ceyhan Saldanlı, Türkiye’nin güç teknolojileri geliştirme ve ekipman üretimi konusunda kâfi olmasa da belirli bir yol kat ettiğini söz etti. Saldanlı, “Eskiden hayli berbattı. Artık epey yeterli değil lakin ilerleme var. Know-how sayılarında, patent sayılarında, yapılan Ar-Ge harcamalarında eskiye bakılırsa epey önemli artışlar var. Bu sevindirici bir şey. Pekala kâfi mi? Bu hususta yapılan hiçbir şey asla kâfi olmayacaktır. Her vakit yenisine gereksinim var” dedi.

Okumaya devam et...