Cepte fiyatlar katlandı, klon sayısı 3 milyonu aştı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Yener KARADENİZ

Salgın öncesinde aylık 1 milyon adet olan cep telefonu satışları, taksit kısıtlaması, ÖTV uygulaması ve yüksek fiyatlar niçiniyle son aylarda 550-600 binlere kadar geriledi. İthalat süratle düşerken, son senelerda gerçekleşen yatırım atağının da tesiri ile yerli telefonların piyasa hissesi süratle arttı. Taşınabilir İrtibat Araçları ve Bilgi Teknolojileri İşadamları Derneği (MOBİSAD) Lideri Mustafa Kemal Turnacı, 2020’de 2 milyon adet olan klonlanmış telefon sayısının ise 2021’de 3 milyonu aştığını söylemiş oldu. Klonlanmış telefon, elektronik kimlik bilgisi (IMEI numarası) değiştirilmiş ya da kopyalanmış aygıt manasına geliyor. Yani kullanılmayan bir cep telefonunun IMEI numarası öbür bir telefona kopyalanarak etkin hale getiriliyor.

Fiyatlar 2 yılda yüzde 143 arttı

Klonlamanın kayıtharicinde en çok uygulanan metot olduğunu vurgulayan Turnacı, “Dijitalleşmeden, uzaya uydu göndermekten bahsediyoruz fakat ne hikmetse klonlamayı yıllardir çözemiyoruz. Şapkamızı önümüze alıp düşünmemiz lazım” dedi. Bunun için daha öncede biroldukça kere lisana getirdiği tahlil yolunu bir dahaleyen Turnacı, 7 yıldır kullanılmayan telefonların IMEI’nin havuzdan çıkartılması uygulamasında müddetin 1-2 yıllare düşürülmesi gerektiğini söylemiş oldu. Turnacı, “bu biçimdelikle vatandaşın çekmecesinde bulunan cep telefonu çalınmamış, IMEI güvenliği sağlanmış olacak. Talep edildiğinde ise bir daha etkin edilebilecek” sözlerini kullandı. Türkiye İstatistik Kurumu bilgilerine göre cep telefonu ortalama fiyatı Türkiye genelinde 2020’de 3 bin 95 TL iken bu sayı 2021’in sonunda 3 bin 930 TL’ye, bu yılın mart ayı prestiji ile de 7 bin 546 TL’ye çıktı. Bu son 2 yılda cep telefonu fiyatlarının yüzde 143’ten çok artması manasına geliyor.

Piyasanın yüzde 60’ı yerli

Bu durum cep telefonu ithalatında da düşüşe yol açtı. Salgın öncesi 2019’da 12 milyon 124 bin adet cep telefonu ithalatı 2021’de de 4 milyon 224 bine düştü. Bu durumun en değerli sebeplerinden biri de 2020’de ithalatı baskılamak gayesiyle 200 doların altında ithal edilen cep telefonlarına nezaret mecburiyeti getirilmesi oldu. Uygulama biroldukça milletlerarası şirketin, Türkiye’de üretime başlamasını sağlamış ve piyasada giriş düzeyi mamüllerin yoğunluğu artmıştı. Mustafa Kemal Turnacı, toplam satışlarda yerli üretim hissesinin bu yatırımların da tesiri ile yüzde 60’lar düzeyine çıktığını söylemiş oldu.

Resmi 2. el satış aylık 30 bine ulaştı

MOBİSAD lideri Turnacı’nın verdiği bilgilere nazaran bölümde 1 milyar dolarlık bedele sahip bir de ikinci el piyasası bulunuyor. Bunun için de bir daha geçtiğimiz senelerda bir düzenleme yapılarak belirlenen standartlarda yenilenen telefonlar iktisada kazandırılmaya başlandı. Turnacı, bu kapsamda aylık 25-30 bin adetlik satış sayısına ulaşıldığı varsayımında bulundu.

Matrah düzenlemesi indirim olarak yansıyacak

Kesimde kayıtdışını teşvik eden bir öbür bahis ise ÖTV uygulaması idi. Çünkü artan fiyatlar sebebi ile yüzde 25 ve yüzde 40’lık dilime giren telefon kalmamıştı. Resmi Gazete’de dün yayımlanan Cumhurbaşkanı sonucuna göre ÖTV matrahı bin 500 TL’yi aşmayan cep telefonlarında yüzde 25 olurken 1.500-3 bin TL içinde yüzde 40 ve 3 bin TL’nin üstündeki telefonlarda da yüzde 50 olarak belirlendi. Bunun olumlu lakin yeterliliğinin ise tartışılan bir karar olduğunu vurgulayan Turnacı, matrah artırımı ile birlikte yüzde 40’lık vergi dilimine giren aygıt sayısının çoğalacağını ve bunun da piyasaya indirim olarak yansıyacağını söylemiş oldu. Turnacı, bir başka taleplerinin ise 200 dolar olan nezaret evrakı uygulamasında düzenleme olduğunu aksi biçimde Türkiye’ye yatırım yapan markaların yatırımlarını gözden geçirmek zorunda kalabileceğini aktardı.

Giriş ve orta segmentin hissesi süratli azaldı

Geçen yılın kasım ayında satılan telefonların yüzde 54’ünü 3 bin 500 TL ve altı fiyata sahip telefonlar oluştururken yüzde 19,3’ünü ise 5 bin TL ve üzeri oluşturdu. Bu yılın şubat ayında ise toplam pazarın yüzde 40’ını 3 bin 500 TL ve altı yüzde 40’ını ise 5 bin TL ve üzeri telefonlar oluşturdu. Satış bedeli açısından ise bir daha Kasım 2021’de satılan 4.4 milyar TL’lik toplam satışın yüzde 33,5’ini 3 bin 500 ve altı oluştururken, Şubat 2022’de toplam satış 5.5 milyar TL’ye yükselirken, 3 bin 500 TL ve altının hissesi 15,2’ye geriledi.

Okumaya devam et...