Biden, İskandinav ülkesi NATO üyeliği peşinde koşarken İsveç Başbakanı’nı ağırlıyor

Suzan

New member
Başkan Biden Çarşamba günü Beyaz Saray’da İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile bir araya gelirken, her iki isim de İskandinav ülkesinin bir an önce NATO’ya kabul edilmesini umuyor.

Ancak bu pek olası görünmüyor – ve mesele, önümüzdeki hafta Litvanya’nın Vilnius kentinde yapılacak NATO zirvesinde Rusya’ya karşı planlanan ittifak birliğini bozma tehdidi taşıyor.

Bay Biden ve Bay Kristersson’un karşı karşıya olduğu sorun, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Erdoğan, İsveç’in Türkiye’nin terörist bir grup olarak gördüğü Kürdistan İşçi Partisi’yle bağlantılı Kürt sürgünleri ve mültecileri barındırdığını söyleyerek İsveç’in üyelik hedefini engelledi.

Beyaz Saray yaptığı açıklamada Biden ve Kristersson’un “İsveç’in bir an önce NATO’ya katılması gerektiği konusundaki görüşlerini yeniden teyit edeceklerini” söyledi.


Konu, özellikle Ukrayna’da devam eden savaş göz önüne alındığında, yıllık zirvesinde herhangi bir iç bölünme belirtisi göstermek istemeyen NATO için hayati önem taşıyor. İsveç, Rusya’nın geçen yıl Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından NATO’ya katılma girişiminde onlarca yıllık tarafsızlığını bozdu. Erdoğan da meseleye derinden müdahil oldu ve uzun süredir Batılı ülkelerin onun Kürt terörüyle ilgili endişelerini yeterince ciddiye almadığında ısrar ediyor.

Bloomberg’e göre, dışişleri bakanının Salı günü Türkiye’nin üyeliğini kabul etmesi durumunda ülkesinin de kabul edeceğini söylediği Macaristan dışında, NATO ittifakının diğer tüm üyeleri İsveç’in üyeliğini kabul etti.

Batılı yetkililer Türk liderini yatıştırmak için aylarca başarısız oldular. ABD’li yetkililer sorunun doğrudan Türkiye ve İsveç tarafından çözülmesi gerektiğini söylerken, Biden, Erdoğan’ın Washington’da uzun süredir aradığı yeni F-16 savaş uçaklarının ve yükseltme kitlerinin satışını desteklediğini söyledi.

ABD’li yetkililer silah satışına verdikleri desteğin Erdoğan’ın İsveç konusundaki duruşuyla ilgisi olmadığı konusunda ısrar ediyorlar. Ancak Mayıs ayı sonlarında Türkiye lideriyle yaptığı telefon görüşmesinden sonra Biden gazetecilere, “Hala F-16’larla ilgili bir şeyler üzerinde çalışmak istiyor” dedi.

Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin önde gelen Demokrat üyesi New Jersey Senatörü Bob Menendez de dahil olmak üzere Kongre’nin kilit üyeleri, Erdoğan İsveç’in üyeliğinin önünü açmadığı takdirde böyle bir anlaşmayı engelleyeceklerini söylüyorlar. Analistler, Bay Biden’ın onları pozisyonlarını değiştirmeye ikna edip edemeyeceğinin belirsiz olduğunu söylüyor.


Erdoğan, İsveç’in kabulüne karşı olduğunu ancak Pazartesi günü acı sözlerle yineledi.

Erdoğan, “Terör örgütleri ve İslamofobi ile kararlı mücadelenin kırmızı çizgimiz olduğunu açıkça ortaya koyduk.” Türkiye’nin dostluğunun teröre destek vermekle, teröristlere yer açmakla kazanılamayacağını herkes kabul etmelidir.”

Erdoğan, İsveç ve Finlandiya’nın ittifaka katılmak için ilk kez ortak başvurduğu geçen bahardan bu yana köşeye sıkıştırılmış durumda.

Türk lider o zamandan beri, Nisan ayında ittifaka katılmak için gerekli oybirliğiyle onayı alan ve 31. üyesi olan Finlandiya’ya boyun eğdi.

Ancak ABD’li yetkililerin Erdoğan’ın konumunu gevşetmesine ve yeni bir İsveç terörle mücadele yasasının uygulanmasına izin vereceğini umduğu Mayıs ayındaki yeniden seçim zaferinden sonra bile İsveç’e sadık kaldı.

Son olaylar, çoğunluğu Müslüman olan Türkiye’de işleri karmaşıklaştırabilir: İsveç polisi ve bir mahkeme tarafından onaylanan iki adam, geçen hafta Stockholm’deki bir caminin önünde bir Kuran’dan sayfalar yaktı.


Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken, 12 Haziran’da Türkiye dışişleri bakanıyla düzenlediği ortak basın toplantısında, İsveç’in Türkiye’nin endişelerine “uygun ve etkili” yanıt verdiğini söyledi. Biden yönetiminin “bunun Temmuz’daki Vilnius zirvesine kadar olmasını beklediğini” de sözlerine ekledi.

Bay Biden, İsveç’in potansiyel üyeliği konusunda kararlıydı: 1 Haziran’da ABD Hava Kuvvetleri Akademisi’nin açılış konuşmasında “Bu olacak” dedi. “Sana söz veriyorum.”