Besin güvenliğindeki tehlike şekere de bulaştı, üreticiler acil tedbir talep ediyor

semaver

Active member
Besin güvenliğindeki tehlike şekere de bulaştı, üreticiler acil tedbir talep ediyor Türkiye’nin önündeki en değerli problemlerden birisi olan besin güvenliğinde risk gün geçtikçe büyüyor. Buğday, arpa, ayçiçeği, süt ve etin akabinde şekerde de kriz çanları çalıyor. Geçen ay 50 kg’lık çuvalı 430 lira olan şeker, bir hafta evvel 580 lira, dün 700 lirayı buldu. Şekerli mamul üreticileri, Türkşeker’in yedi aydır kendilerine şeker vermediği belirterek özel kesime mahkûm olduklarını deklare etti. Perakendede ise market raflarında fiyatlar durmak bilmiyor. Marketlerde geçen yıl 10.45 TL olan küp şeker, geçen hafta KDV indirimiyle 11 TL’ye gerilemişti. Fakat son fiyatı 15 TL.

Türkiye’de rekolte fazlası niçiniyle senelerca tartışılan ve ekim alanlarının daraltılması üzere tedbirler alınmaya çalışılan pancarda işler bilakis dönüyor. 1926 yılında 4 bin ton olan şekerpancarı üretimi, 2020’de 23 milyon tona çıkmış lakin 2021’de 18 milyon tona düşmüştü. Üretici temsilcileri bu yıl ise rekoltede 2 milyon ton daha azalma bekliyor. Kamu kuruluşu Türkşeker’e ilişkin 15, özel şirketlerin 13, kooperatiflerin 6 şeker fabrikası var. Türkşeker ve kooperatiflere ilişkin fabrikalar, pancar alım fiyatını 820 lira/ton olarak açıklarken özel fabrikalar 1500 liraya kadar alım yapıyor.

Şekerde bir yandan rekoltedeki azalma başka yandan üretim maliyetlerindeki büyük artış ise piyasada şekerli mamul üretimi yapan üreticileri güç durumda bırakıyor. Türkşeker’in piyasaya yetemediğini ve yedi aydır kendilerine şeker veremediğini açıklayan Baklavacılar Derneği Lideri Mehmet Yıldırım, şekeri özel fabrikalardan yüzde 80 daha değerliye aldıklarını belirtti Yıldırım, şunları söylemiş oldu.

TATLIYA YÜZDE 20 ARTIRIM GELDİ

“Marketler boş kalmasın diye biz neredeyse iki katı fiyatına özel şirketten şeker alıyoruz. esasen güç ve akaryakıt artırımları bizi gereğince zorluyordu. Satış tutarlarımıza yüzde 20’ye kadar artırım yaptık. Ticaret Bakanlığı devreye girmeli? Biz de mecburen artırım yapıyoruz ancak cirolarımız düşüyor, beşerler tatlı yiyemez oldu artık.”

Şeker üretiminde de alarm zilleri çaldığını söyleyen Konya Pancar ve Tarım Eserleri Üreticileri Derneği Lideri Ahmet Bestil ise artan maliyetler niçiniyle çiftçilerin şeker üretimini bıraktığını belirtti. Bestil, “Bu yıl rekoltede 2 milyon ton düşüş bekliyoruz. Zira şeker, su isteyen bir eser ve bizim suyu çıkarmak için kullandığımız elektrik yüzde 90 zamlandı, mazot ve gübreyi takip bile edemiyoruz artık. Bu niçinle de üretici kaçıyor” diye konuştu.

TARIMDA ÜRETİCİ FİYATLARI PATLADI

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) şubat ayı üretici meblağları endeksi 11 yıllık tarihinin rekorunu kırdı. Şubat ayı Tarım Üretici Fiyat Endeksi bundan evvelki aya nazaran yüzde 13.74, bundan evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 30.61, bundan evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 68.49 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 30.88 artış gerçekleşti. Kesimler bazında ormancılık mamüllerinde bundan evvelki aya nazaran yüzde 26.22 oranında artış yaşanırken yıllık artışın yüksek olduğu alt kümeler şöyleki sıralandı: “Yüzde 196.22 ile lifli bitkiler, yüzde 112.15 ile zerzevat ve kavun-karpuz, yüzde 92 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar oldu. Endekste hesaplanan 86 husustan, 75 unsurun ortalama fiyatında artış gerçekleşti.” Ekonomist Atilla Yeşilada toplumsal medya hesabında “Tarım ÜFE patladı. Erişilebilir besin hayal oldu” yorumunu yaptı.