Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde, DÜNYA 81 vilayetteki oda ve borsa liderleriyle iktisadın nabzını tutuyor. 23’üncüsü düzenlenen “Başkanlar Konuşuyor” söyleşi dizisinin bu haftaki konuğu Batman oldu. Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Abdulkadir Demir ve Batman Ticaret Borsası Lideri Arif Güneş kent iktisadını anlattı.
Dokuma, organik tarım ve hayvancılıkla anılmak istiyoruz
Abdulkadir Demir / Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri
olağan olarak pandemiyi tüm kentlerimiz üzere biz de zorlukla geçirdik. Genç bir nüfusumuz var. Batman epey bilinmese de bir dokuma kenti. Evet petrolümüz var, kuyularımızın zirvesinde ‘at başları’ yükseliyor lakin dokumadan para kazanıyoruz. Şu anda kentimizde dokumacılıkta dalında çalışan sayısı 40 bin kişi. Dokumacılık istihdam açısından fazlaca kıymetli bir dal. Düşünün 40 bin kişi taban fiyattan çalışsa bile kente neredeyse her ay 170 milyon lira sıcak para giriyor. Öbür firmalarımızdaki istihdamı da sayarsak 200 milyon TL Batman’a sıcak para olarak geliyor. Pandemi periyodunda bir araştırma yaptık, bu istihdamın yüzde 51’ini bayanların yüzde 49’unu da adamların oluşturduğunu bulduk. Bu da kentimizin istihdam ömrü için değerli bir sayı. Aslında dokumacılık burada bir toplumsal sorumluluk projesi. Daha evvel şiddet olayları niçiniyle buradan göç edenler, bilhassa gençler pandemi sırasında buraya geri döndüler. Birçok da yoksul ailelerin çocuklarıydı. Artık kendi topraklarına dönüp, büyükşehirlerde öğrendikleri işleri yapmaya başladılar. Kentimizin nitelikli elemanları oldular. Bu insanlarımız Batı’nın varoşlarından kurtulup kendi topraklarına döndü ve Batman’ı bir dokuma kenti yaptılar. Şu anda 252 tane firmamız var. Bu firmalardan en az işçi çalıştıranı 80, en epey çalıştıranı 700 kişiyi istihdam ediyor. Biz Batman olarak Türkiye’de dokuma, organik tarım ve hayvancılıkla anılmak istiyoruz. 600 bin nüfuslu kentimizde sokakta yürüyen her 3 şahıstan birinin meskenine dokumadan ekmek giriyor.
İKİNCİ OSB’NİN KURULMASINI İSTİYORUZ
İkinci bir OSB kurulması için uğraş veriyorum. Siz hiç ambarda, depoda bekleyen fabrika gördünüz mü? Benim var… Fabrikam hazır lakin kuracak yerim yok. 8 yıldır liderim ancak geldiğim günden beri 2. bir OSB kurulmasını sağlayamadım. Bunun yapılmasını istiyorum. Dokumacılık kentiyiz diyoruz fakat hala bir cazibe merkezi oluşturamadık. Dokuma elini taşın altına koyalım burada bir yatırım yapalım ki kalıcı olsun.
GÜNEŞ DOĞU’DAN DOĞUYOR PARA BATI’YA GİDİYOR
Bir diğer kıymetli bedelimiz de topraklarımız. Burası Mezopotamya. Yabanî sulamayla mısır ekmeyelim, damlama sulama yapalım pamuğu teşvik edelim. Madem bir dokuma kentiyiz, burada üretilmesi gereken eser pamuktur. Bu sayede dokumacılık kalıcı hale gelir. Katma kıymetin bu kentte kalması kıymetli. İstanbul firmaları kesim başına 5 dolar alıyor. Bana bunu bir dolardan veriyor. Oturduğu yerden bilgisayarın başında 4 dolar kazanıyor. Buradaki beşerler bir daha her zamanki üzere mağdur oluyor. Güneş Doğu’dan doğuyor fakat para Batı’ya gidiyor.
KOMŞU ÜLKELERİ BİZ İMAR ETMELİYİZ
Yeni bir yıla başladık. 2022’de ne yapmamız gerektiğini düşünmemiz lazım. Bizim için bahis açık. Yanı başımızda komşu iki devlet var. Biri Suriye oburu Irak. Burada savaşlar ömür uzunluğu sürmeyecek. Suriye’nin inşasına kendimizi hazırlamalıyız. Amerika gelsin burada ihaleyi alsın biz bir daha personellik mi yapalım… Hayır, ülke olarak buna hazırlanmalıyız. Zira hepimizin akrabaları bu ülkelerde. Amerikalı gelse İngilizce konuşacak, ancak bizde lisan sorunu yok. Tıpkı kültüre sahibiz, tıpkı inancı paylaşıyoruz. Bizim orada pazar bulmamız sorun değil. Bu bölgelerde barışın sağlanması için taban hazırlamamız lazım.
DALIŞ, İNANÇ, KÜLTÜR VE TABİAT TURİZMİMİZ VAR
Biz kentimizin artık yalnızca ‘at başları’yla anılmasını istemiyoruz. At başı dediğimiz petrol kuyularının başındaki sondajlar. Artık Ilısu Barajı’yla birlikte 5 vilayetimizi kapsayan yapay bir denizimiz var. Dalış turizmi, inanç turizmi, kültür turizmi, tabiat turizmi yapılıyor. Yani Batman artık kabuğunu kırmış bir kent. Hasankeyf üzere bir bedelimiz var. Hasankeyf Ilısu Barajı yapılmadan evvel biliniyordu fakat bu kadar tanınır değildi. Ne vakit ki barajın altında kalacak dendi, bu biçimde insanların ilgisini çekti. Daha hayli da yerli turistin. Biz Hasankeyf’ten kıymetli bir varlığı müzelere taşıdık. Dünyada bir birinciydi. Kümbeti, minareyi sular altında bırakmak istemedik. Ayrıyeten burada dalış turizmini büyüttük. Suyun altındaki mağaralara dalışa büyük ilgi var. Ayrıyeten sofralarımızı da balıklar süslemeye başladı. Ayrıyeten inanç turizmi için de değerli yerlerimiz var.
ÇİLEĞİN BİRDEN FAZLA YURT DIŞINA GİDİYOR
Kentimizin birinci coğrafik işaretli eseri Sason Çileği oldu. Oda olarak biz aldık. Cennet vatanının bir kesimiyiz. Her ilçemizin kendine has aroması var. Sason Çileği sofralıktır, organiktir. Birden fazla yurt dışına gidiyor. Çok fazla piyasaya satılmıyor. Her sene biraz daha fazla ekiliyor.
BESİ OSB İÇİN ÇALIŞMALAR BEKLENİYOR
Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Abdulkadir Demir ve Batman Ticaret Borsası Lideri Arif Güneş; İdare Şurası Liderimiz Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Liderler; kentin tarım ve hayvancılık kesimindeki potansiyelinin altını çizerek, kurulacak Hayvancılık ve Besi OSB için çalışmaların hızlandırılmasını istiyor.
TKDK dayanaklarının içine Batman da alınmalı, kırsal kalkınma desteklenmeli
Arif Güneş / Batman Ticaret Borsası Lideri
Pandeminin çabucak akabinde global ısınmanın da tesiriyle büyük bir kuraklık yaşadık. Burası değerli üretimlerin yapıldığı tarıma elverişli topraklarıyla bilinen bir yer. Pamuğundan mercimeğine mısırından buğdayına kadar bir epeyce eser bölgemizde yetişiyor. Lakin kuraklık niçiniyle 2021’de bundan evvelki yıla nazaran rekoltelerimiz yüzde 70 civarında düştü. Çiftçimiz köylümüz makûs bir yıl yaşadı. Burada su var mı, var… Ancak onu toprağımızla buluşturamıyoruz. Mesleğim olduğu için söylüyorum, evvelce pamuk fabrikalarına veriyorduk. Artık eskiye nazaran yüzde 10’lardayız hatta yüzde 5’lerdeyiz. Ben mesleğim olduğu için söylüyorum biz bütün dokuma fabrikalarına pamuk yetiştiriyorduk. Artık bu oran yüzde 10’lara tahminen yüzde 5’lere düştü. Batman ve yöresinde yapılan su kanalları çalışır hale getirilse kâfi. Batman’daki bir çiftçinin çıkarı, tüm Türkiye’nin karıdır. Her üretilen eser, enfl asyona karşı bir savunmadır. Pamuk yetiştirilen yerlerde mısıra dönüldü. Oralarda inanılmaz bir yabanî sulama yapılıyor. Evet petrol denince Batman, Batman denince akla petrol geliyor. Evet biz bununla gurur duyuyoruz ancak artık tarım ve hayvancılıkta da öne çıkmak istiyoruz.
EGE TİPİ PAMUĞUMUZ VAR, ÜRETİM YOK
Bizim meselemiz yalnızca sulamayla bitmiyor. Çiftçimizi bilinçlendirmemiz lazım. Onları yeterli tarıma ve verimli tarıma alıştırmalıyız. Köylü toprağını tahlil etmeden ekim yapıyor. Ne ekeceğini bilmiyor. Bu sayede kalite ve randımandan kazanan üretici, devletten daha epey takviye de ummayacaktır. Bizim toprağımızda yetişen pamuk, Ege tipi. 30 numara kaliteli ip çıkıyor. Modanın dev isimleri bunları kullanıyor. Bir de değerli bir sıkıntımız var. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) dayanakları Batman’a verilmedi. Geçen Şanlıurfa’da yapılan bir görüşmede kendimi tutamadım. Şanlıurfa var, Diyarbakır var, Mardin var. Lakin bizim insanımız daha yoksul. niye bize vermiyorsun, Batman her istikametiyle; insanlarıyla, randımanıyla bir cazibe merkezi. niye kırsal kalkınmada Batman desteklenmiyor.
DİJİTAL SATIŞ SALONLU, LİSANSLI, DEPOLU BORSA…
Ticaret Borsası olarak ben büyük bir projeye başlıyorum. 120 dönüm içerisinde bir alanda çağdaş bir borsa inşa edeceğiz. Lisanslı depoculuk yapılacak. Dijital satış salonu olacak. Yani bizim Batman’daki bir eserimiz üzerinde Ankara’daki bir yün fabrikası süreç yapabilecek.
NÜFUSUN % 15’İ HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN YÖRÜKLERDEN
İki yıl evvel harekete geçtik. Batman’da bir Hayvancılık ve Besi OSB kurulmasını istedik. Bakanımız uygun gördü, valimizle birlikte epey seri bir biçimde hayata geçirdik. OSB için yer tahsis herbiçimde edildi. Çalışma var. Biraz daha hızlandırmalıyız. Şu anda Batman nüfusunun yüzde 15’ini Yörükler yani göçerler oluşturuyor. Onların cet mesleği besicilik. 80’li senelerda burada kıymetli bir deri sanayi vardı. Kuzu etimizi ihraç ederdik. Artık sığır ithal ediyoruz. Bu duruma gelmemeliyiz. Potansiyelimiz var. Göçerler kültürlerini sürdürüyor. Onlar için besicilik projeleri hayata geçirmeliyiz. Onlara kent merkezinden uzak yerler oluşturmalıyız.
100 BİN HEKTARDA FISTIK EKTİK
Fıstık deyince akla Gaziantep-Siirt geliyor. İki yıla kadar artık ambalajlarda fıstığın yetiştiği yeri belirten etikette Batman’ı okuyacaksınız. Zira burada 100 bin hektarın üzerinde fıstık ekildi. Şu anda lakin yüzde 25 randımanda. Ancak kısa mühlet daha sonra bunu yükselteceğiz. Bu çalışmalarla işsizliği de önleyeceğiz.
Okumaya devam et...
Dokuma, organik tarım ve hayvancılıkla anılmak istiyoruz
Abdulkadir Demir / Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri
olağan olarak pandemiyi tüm kentlerimiz üzere biz de zorlukla geçirdik. Genç bir nüfusumuz var. Batman epey bilinmese de bir dokuma kenti. Evet petrolümüz var, kuyularımızın zirvesinde ‘at başları’ yükseliyor lakin dokumadan para kazanıyoruz. Şu anda kentimizde dokumacılıkta dalında çalışan sayısı 40 bin kişi. Dokumacılık istihdam açısından fazlaca kıymetli bir dal. Düşünün 40 bin kişi taban fiyattan çalışsa bile kente neredeyse her ay 170 milyon lira sıcak para giriyor. Öbür firmalarımızdaki istihdamı da sayarsak 200 milyon TL Batman’a sıcak para olarak geliyor. Pandemi periyodunda bir araştırma yaptık, bu istihdamın yüzde 51’ini bayanların yüzde 49’unu da adamların oluşturduğunu bulduk. Bu da kentimizin istihdam ömrü için değerli bir sayı. Aslında dokumacılık burada bir toplumsal sorumluluk projesi. Daha evvel şiddet olayları niçiniyle buradan göç edenler, bilhassa gençler pandemi sırasında buraya geri döndüler. Birçok da yoksul ailelerin çocuklarıydı. Artık kendi topraklarına dönüp, büyükşehirlerde öğrendikleri işleri yapmaya başladılar. Kentimizin nitelikli elemanları oldular. Bu insanlarımız Batı’nın varoşlarından kurtulup kendi topraklarına döndü ve Batman’ı bir dokuma kenti yaptılar. Şu anda 252 tane firmamız var. Bu firmalardan en az işçi çalıştıranı 80, en epey çalıştıranı 700 kişiyi istihdam ediyor. Biz Batman olarak Türkiye’de dokuma, organik tarım ve hayvancılıkla anılmak istiyoruz. 600 bin nüfuslu kentimizde sokakta yürüyen her 3 şahıstan birinin meskenine dokumadan ekmek giriyor.
İKİNCİ OSB’NİN KURULMASINI İSTİYORUZ
İkinci bir OSB kurulması için uğraş veriyorum. Siz hiç ambarda, depoda bekleyen fabrika gördünüz mü? Benim var… Fabrikam hazır lakin kuracak yerim yok. 8 yıldır liderim ancak geldiğim günden beri 2. bir OSB kurulmasını sağlayamadım. Bunun yapılmasını istiyorum. Dokumacılık kentiyiz diyoruz fakat hala bir cazibe merkezi oluşturamadık. Dokuma elini taşın altına koyalım burada bir yatırım yapalım ki kalıcı olsun.
GÜNEŞ DOĞU’DAN DOĞUYOR PARA BATI’YA GİDİYOR
Bir diğer kıymetli bedelimiz de topraklarımız. Burası Mezopotamya. Yabanî sulamayla mısır ekmeyelim, damlama sulama yapalım pamuğu teşvik edelim. Madem bir dokuma kentiyiz, burada üretilmesi gereken eser pamuktur. Bu sayede dokumacılık kalıcı hale gelir. Katma kıymetin bu kentte kalması kıymetli. İstanbul firmaları kesim başına 5 dolar alıyor. Bana bunu bir dolardan veriyor. Oturduğu yerden bilgisayarın başında 4 dolar kazanıyor. Buradaki beşerler bir daha her zamanki üzere mağdur oluyor. Güneş Doğu’dan doğuyor fakat para Batı’ya gidiyor.
KOMŞU ÜLKELERİ BİZ İMAR ETMELİYİZ
Yeni bir yıla başladık. 2022’de ne yapmamız gerektiğini düşünmemiz lazım. Bizim için bahis açık. Yanı başımızda komşu iki devlet var. Biri Suriye oburu Irak. Burada savaşlar ömür uzunluğu sürmeyecek. Suriye’nin inşasına kendimizi hazırlamalıyız. Amerika gelsin burada ihaleyi alsın biz bir daha personellik mi yapalım… Hayır, ülke olarak buna hazırlanmalıyız. Zira hepimizin akrabaları bu ülkelerde. Amerikalı gelse İngilizce konuşacak, ancak bizde lisan sorunu yok. Tıpkı kültüre sahibiz, tıpkı inancı paylaşıyoruz. Bizim orada pazar bulmamız sorun değil. Bu bölgelerde barışın sağlanması için taban hazırlamamız lazım.
DALIŞ, İNANÇ, KÜLTÜR VE TABİAT TURİZMİMİZ VAR
Biz kentimizin artık yalnızca ‘at başları’yla anılmasını istemiyoruz. At başı dediğimiz petrol kuyularının başındaki sondajlar. Artık Ilısu Barajı’yla birlikte 5 vilayetimizi kapsayan yapay bir denizimiz var. Dalış turizmi, inanç turizmi, kültür turizmi, tabiat turizmi yapılıyor. Yani Batman artık kabuğunu kırmış bir kent. Hasankeyf üzere bir bedelimiz var. Hasankeyf Ilısu Barajı yapılmadan evvel biliniyordu fakat bu kadar tanınır değildi. Ne vakit ki barajın altında kalacak dendi, bu biçimde insanların ilgisini çekti. Daha hayli da yerli turistin. Biz Hasankeyf’ten kıymetli bir varlığı müzelere taşıdık. Dünyada bir birinciydi. Kümbeti, minareyi sular altında bırakmak istemedik. Ayrıyeten burada dalış turizmini büyüttük. Suyun altındaki mağaralara dalışa büyük ilgi var. Ayrıyeten sofralarımızı da balıklar süslemeye başladı. Ayrıyeten inanç turizmi için de değerli yerlerimiz var.
ÇİLEĞİN BİRDEN FAZLA YURT DIŞINA GİDİYOR
Kentimizin birinci coğrafik işaretli eseri Sason Çileği oldu. Oda olarak biz aldık. Cennet vatanının bir kesimiyiz. Her ilçemizin kendine has aroması var. Sason Çileği sofralıktır, organiktir. Birden fazla yurt dışına gidiyor. Çok fazla piyasaya satılmıyor. Her sene biraz daha fazla ekiliyor.
BESİ OSB İÇİN ÇALIŞMALAR BEKLENİYOR
Batman Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Abdulkadir Demir ve Batman Ticaret Borsası Lideri Arif Güneş; İdare Şurası Liderimiz Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Liderler; kentin tarım ve hayvancılık kesimindeki potansiyelinin altını çizerek, kurulacak Hayvancılık ve Besi OSB için çalışmaların hızlandırılmasını istiyor.
TKDK dayanaklarının içine Batman da alınmalı, kırsal kalkınma desteklenmeli
Arif Güneş / Batman Ticaret Borsası Lideri
Pandeminin çabucak akabinde global ısınmanın da tesiriyle büyük bir kuraklık yaşadık. Burası değerli üretimlerin yapıldığı tarıma elverişli topraklarıyla bilinen bir yer. Pamuğundan mercimeğine mısırından buğdayına kadar bir epeyce eser bölgemizde yetişiyor. Lakin kuraklık niçiniyle 2021’de bundan evvelki yıla nazaran rekoltelerimiz yüzde 70 civarında düştü. Çiftçimiz köylümüz makûs bir yıl yaşadı. Burada su var mı, var… Ancak onu toprağımızla buluşturamıyoruz. Mesleğim olduğu için söylüyorum, evvelce pamuk fabrikalarına veriyorduk. Artık eskiye nazaran yüzde 10’lardayız hatta yüzde 5’lerdeyiz. Ben mesleğim olduğu için söylüyorum biz bütün dokuma fabrikalarına pamuk yetiştiriyorduk. Artık bu oran yüzde 10’lara tahminen yüzde 5’lere düştü. Batman ve yöresinde yapılan su kanalları çalışır hale getirilse kâfi. Batman’daki bir çiftçinin çıkarı, tüm Türkiye’nin karıdır. Her üretilen eser, enfl asyona karşı bir savunmadır. Pamuk yetiştirilen yerlerde mısıra dönüldü. Oralarda inanılmaz bir yabanî sulama yapılıyor. Evet petrol denince Batman, Batman denince akla petrol geliyor. Evet biz bununla gurur duyuyoruz ancak artık tarım ve hayvancılıkta da öne çıkmak istiyoruz.
EGE TİPİ PAMUĞUMUZ VAR, ÜRETİM YOK
Bizim meselemiz yalnızca sulamayla bitmiyor. Çiftçimizi bilinçlendirmemiz lazım. Onları yeterli tarıma ve verimli tarıma alıştırmalıyız. Köylü toprağını tahlil etmeden ekim yapıyor. Ne ekeceğini bilmiyor. Bu sayede kalite ve randımandan kazanan üretici, devletten daha epey takviye de ummayacaktır. Bizim toprağımızda yetişen pamuk, Ege tipi. 30 numara kaliteli ip çıkıyor. Modanın dev isimleri bunları kullanıyor. Bir de değerli bir sıkıntımız var. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) dayanakları Batman’a verilmedi. Geçen Şanlıurfa’da yapılan bir görüşmede kendimi tutamadım. Şanlıurfa var, Diyarbakır var, Mardin var. Lakin bizim insanımız daha yoksul. niye bize vermiyorsun, Batman her istikametiyle; insanlarıyla, randımanıyla bir cazibe merkezi. niye kırsal kalkınmada Batman desteklenmiyor.
DİJİTAL SATIŞ SALONLU, LİSANSLI, DEPOLU BORSA…
Ticaret Borsası olarak ben büyük bir projeye başlıyorum. 120 dönüm içerisinde bir alanda çağdaş bir borsa inşa edeceğiz. Lisanslı depoculuk yapılacak. Dijital satış salonu olacak. Yani bizim Batman’daki bir eserimiz üzerinde Ankara’daki bir yün fabrikası süreç yapabilecek.
NÜFUSUN % 15’İ HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN YÖRÜKLERDEN
İki yıl evvel harekete geçtik. Batman’da bir Hayvancılık ve Besi OSB kurulmasını istedik. Bakanımız uygun gördü, valimizle birlikte epey seri bir biçimde hayata geçirdik. OSB için yer tahsis herbiçimde edildi. Çalışma var. Biraz daha hızlandırmalıyız. Şu anda Batman nüfusunun yüzde 15’ini Yörükler yani göçerler oluşturuyor. Onların cet mesleği besicilik. 80’li senelerda burada kıymetli bir deri sanayi vardı. Kuzu etimizi ihraç ederdik. Artık sığır ithal ediyoruz. Bu duruma gelmemeliyiz. Potansiyelimiz var. Göçerler kültürlerini sürdürüyor. Onlar için besicilik projeleri hayata geçirmeliyiz. Onlara kent merkezinden uzak yerler oluşturmalıyız.
100 BİN HEKTARDA FISTIK EKTİK
Fıstık deyince akla Gaziantep-Siirt geliyor. İki yıla kadar artık ambalajlarda fıstığın yetiştiği yeri belirten etikette Batman’ı okuyacaksınız. Zira burada 100 bin hektarın üzerinde fıstık ekildi. Şu anda lakin yüzde 25 randımanda. Ancak kısa mühlet daha sonra bunu yükselteceğiz. Bu çalışmalarla işsizliği de önleyeceğiz.
Okumaya devam et...