Batı yakasının öyküsü güneşi erken kaybedenlerin kıssasıdır; ya da aslında güneşi hiç nazaranmeyenlerin… Arthur Laurent’in kıssasından yola çıkılıp 1961 yılında sinemaya uyarlandığında, senelerca unutulmayacak bir hayran kitlesine sahip olmuş; öyküsü de jenerasyondan nesle bir salgın üzere yayılmıştı. Natali Wood’u o mükemmel hoşluğu ve oyunculuk yeteneği ile Hollywood’a kazandıran sinema, 10 Oscar ve 11 Grammy ile bir rekor kırmıştı…
Tam 60 yıl daha sonra, sinemanın dahi çocuğu olarak bilinen Steven Speilberg’in remake’i ile yeniden sinemaya uyarlanacağını duyduğumda tüm dünya üzere ben de heyecanla bekledim. 10 Aralık’ta vizyona gireceği bilinen sinemanın, daha çekimlerine başlanırken Oscar’ı alacağı konuşuluyordu…
Batı yakası Öyküsü’nü sokaktan geçen birine sorsanız ”Hazin bir aşkın öyküsü ” der; halbuki ki Batı Yakası Kıssası göçmenlerin ve gettolaşmanın yarattığı düşmanlığın trajedisidir ve Aşk, o öykünün kenarına teyellenmiştir.
Steven Spıelberg’i uzun uzun anlatmaya gerek yok… ”Amerikan Sinema Sanayisini neredeyse tek başına temsil eden adam” desek hiç abartı olmaz… En yüksek bütçeli sinemaları; Jurassic Park, Indiana Jones, Geleceğe Dönüş ve Shindler’ın Listesi üzere dev üretimleri, hatta fazlasını çeken direktör uzun vakittir kamera gerisine geçmiyordu…
Batı Yakası Öyküsünü tekrar çekmesi, efsaneyi Z nesline tekrar anlatma; kendi teknolojisi ve sinema lisanıyla bir kere daha yorumlama isteği üzere geldi bana…
Sinema,1950’lerin sonunda Newyork’un bugün finans-kapital merkezi; hatta kapitalizmin tapınağı olan, bir dairenin 5 bin dolara kiralandığı Manhattan’da geçiyor…
aslına bakarsanız açılışı da, ”New York Kentsel Dönüşüm Projesi” başlığı ile Manhattan’ın metruk ve yıkılmaya yüz tutmuş binalarına ve orada yaşayanların küçük dünyasına kamerayı çevirerek yapıyor.
O kentsel dönüşüm ve yıkım bugünlerin hazırlığıdır… halbuki Batı yakasını temsil edenlerin ve yaşayanların bundan haberi bile yoktur.
O periyot İspanyol, İrlandalı, Yahudi, İtalyan ve bilhassa Porto Rikoluların göçle yarattığı ekosistem, bir ırkçılığı ve gettolaşmayı da getirmiştir. Sokaklar bölüşülmüş, yerler paylaşılmış; amansız bir siyah beyaz ırk arbedesinin ortasındadır gençler. Sharks’lar ve Jet’ler içinde paylaşılan sokaklarda İspanyolca konuşanlara, derisi koyu olana karşı düşmanlık had safhadadır.
Her fırsatta tekme ve yumruklar konuşmakta; sokaklarda kedi fare kovalamacası yaşanmaktadır. Öte yandan kentte koca gökdelenler dikmek için yarışan kodamanlar vardır. Her yer, bir daha dönüşüp modernitenin simgesi olacak kentin reklam panolarıyla kaplıdır.
KÖR KUYU
Porto Rikolu bayanların geldikleri yer ile kıyasladıklarında ”Rüyalar Ülkesi” olarak betimlediği Amerika’da kredi ile alışveriş imkanı vardır lakin her şey iki mislidir; çamaşır makinası vardır fakat yıkayacak çamaşırı yoktur; gökdelende oturacağını sanır ancak aslında tahliye edileceklerdir. Ve de bu hengamenin ortasında fark edemedikleri bir şey var ise; o da bu sorunun yalnızca göçmenlere ilişkin olmadığıdır. Sistem herkes için eşit haksızlığı doğuracaktır.
Bu mahalle arbedesinin ortasından türeyecek olan Romeo- Juliet kıssası ise işleri daha da makûs hale sokacaktır.
Jet’lerden (beyaz) Toni, Porto Rikolu Maria’yı, tüm gençlerin ortak katıldığı bir dans müsabakasında görüp aşık olur. Toni birini bıçaklamaktan mahpus yatmış güzel bir gençtir; fakat dersini almış ve artık arbededen uzak durmaya karar vermiştir. Yaşlı ve sağduyulu Valentina’nın dükkanında çalışıp, alt katında hayatını sürdürmektedir. Maria ise Sharks’ların başkanı boksör Bernardo’nun kız kardeşidir. Bernardo’nun terzi sevgilisi Anita ile birlikte yaşamaktadırlar.
Hepsinin hayalleri vardır. Lakin güya bu hayaller arbedeyi kazananın olacaktır. Aşk kıssası ortaya çıkınca hepsi bir kör kuyuda bulur kendini.
Tony Kushner’ın senaryosu, Steven Spielberg’in yarattığı 1957 versiyonu Manhattan dekoru, Broadway’in efsane koreografi Jerome Robbins’in yarattığı baş döndüren danslar, Leonard Bernstein’in tadına doyulmaz müzikleriyle güya ‘Voltran’ı oluşturan grup, inanılmaz bir sinema yaratmış bir daha.
Dünyanın muhteşem gücünün ırkçılığına ayna tutarak, güya utanç duymasını sağlayan o nefret dolu anlatım, süper oyunculuklarla birleşince başyapıt çıkmış ortaya. Hengameye daima son anda dahil olan polis memurunun “Sizi mahpusa atarım!..” tehdidini ucuzlatan, “Başınız beladaysa polise gidin..!” cümlesinin yarattığı güvensizlik, başa çıkılamayan ve bugünlere taşınan ‘yankee’ toplumuna da ayna tutuyor.
Dans ve müzikle anlatım, erkeği daha erkek, bayanı daha da dişi yaparken; Toni ve Maria’nın öpüşmesindeki masumiyeti bile geride bırakan bir cinselliğin, erotizmin altını çiziyor.
Nereden baksanız 100 kişinin dans ettiği ve eşgüdümün inanılmaz halini yaratan dans ve oyuncu takımı parmak ısırttı. Bilhassa ”Mambo Dans” sahnesi sinema tarihine geçecek gibi…
Sinema Z Nesli için yapılmış lakin oyuncu takımı da Z Neslinden seçilmiş. Sanırım konservatuarda dans, oyunculuk ve şan eğitimi almış bir okullu cast’ı bu ve hepsi de inanılmaz!
Toni’ye hayat veren Ansel Elgort, Maria da Rachel Zegler, Bernardo’yu canlandıran David Alvarez, sevgilisi Anita rolünde Ariana De Bose’yi sinema tarihi unutulmazlar ortasına alacaktır, eminim.
60 yıl daha sonra bir daha güzel geldin ”Batı yakası ve hikayesi”
Lütfen izleyin…
Hasret Kalkan
Tam 60 yıl daha sonra, sinemanın dahi çocuğu olarak bilinen Steven Speilberg’in remake’i ile yeniden sinemaya uyarlanacağını duyduğumda tüm dünya üzere ben de heyecanla bekledim. 10 Aralık’ta vizyona gireceği bilinen sinemanın, daha çekimlerine başlanırken Oscar’ı alacağı konuşuluyordu…
Batı yakası Öyküsü’nü sokaktan geçen birine sorsanız ”Hazin bir aşkın öyküsü ” der; halbuki ki Batı Yakası Kıssası göçmenlerin ve gettolaşmanın yarattığı düşmanlığın trajedisidir ve Aşk, o öykünün kenarına teyellenmiştir.
Steven Spıelberg’i uzun uzun anlatmaya gerek yok… ”Amerikan Sinema Sanayisini neredeyse tek başına temsil eden adam” desek hiç abartı olmaz… En yüksek bütçeli sinemaları; Jurassic Park, Indiana Jones, Geleceğe Dönüş ve Shindler’ın Listesi üzere dev üretimleri, hatta fazlasını çeken direktör uzun vakittir kamera gerisine geçmiyordu…
Batı Yakası Öyküsünü tekrar çekmesi, efsaneyi Z nesline tekrar anlatma; kendi teknolojisi ve sinema lisanıyla bir kere daha yorumlama isteği üzere geldi bana…
Sinema,1950’lerin sonunda Newyork’un bugün finans-kapital merkezi; hatta kapitalizmin tapınağı olan, bir dairenin 5 bin dolara kiralandığı Manhattan’da geçiyor…
aslına bakarsanız açılışı da, ”New York Kentsel Dönüşüm Projesi” başlığı ile Manhattan’ın metruk ve yıkılmaya yüz tutmuş binalarına ve orada yaşayanların küçük dünyasına kamerayı çevirerek yapıyor.
O kentsel dönüşüm ve yıkım bugünlerin hazırlığıdır… halbuki Batı yakasını temsil edenlerin ve yaşayanların bundan haberi bile yoktur.
O periyot İspanyol, İrlandalı, Yahudi, İtalyan ve bilhassa Porto Rikoluların göçle yarattığı ekosistem, bir ırkçılığı ve gettolaşmayı da getirmiştir. Sokaklar bölüşülmüş, yerler paylaşılmış; amansız bir siyah beyaz ırk arbedesinin ortasındadır gençler. Sharks’lar ve Jet’ler içinde paylaşılan sokaklarda İspanyolca konuşanlara, derisi koyu olana karşı düşmanlık had safhadadır.
Her fırsatta tekme ve yumruklar konuşmakta; sokaklarda kedi fare kovalamacası yaşanmaktadır. Öte yandan kentte koca gökdelenler dikmek için yarışan kodamanlar vardır. Her yer, bir daha dönüşüp modernitenin simgesi olacak kentin reklam panolarıyla kaplıdır.
KÖR KUYU
Porto Rikolu bayanların geldikleri yer ile kıyasladıklarında ”Rüyalar Ülkesi” olarak betimlediği Amerika’da kredi ile alışveriş imkanı vardır lakin her şey iki mislidir; çamaşır makinası vardır fakat yıkayacak çamaşırı yoktur; gökdelende oturacağını sanır ancak aslında tahliye edileceklerdir. Ve de bu hengamenin ortasında fark edemedikleri bir şey var ise; o da bu sorunun yalnızca göçmenlere ilişkin olmadığıdır. Sistem herkes için eşit haksızlığı doğuracaktır.
Bu mahalle arbedesinin ortasından türeyecek olan Romeo- Juliet kıssası ise işleri daha da makûs hale sokacaktır.
Jet’lerden (beyaz) Toni, Porto Rikolu Maria’yı, tüm gençlerin ortak katıldığı bir dans müsabakasında görüp aşık olur. Toni birini bıçaklamaktan mahpus yatmış güzel bir gençtir; fakat dersini almış ve artık arbededen uzak durmaya karar vermiştir. Yaşlı ve sağduyulu Valentina’nın dükkanında çalışıp, alt katında hayatını sürdürmektedir. Maria ise Sharks’ların başkanı boksör Bernardo’nun kız kardeşidir. Bernardo’nun terzi sevgilisi Anita ile birlikte yaşamaktadırlar.
Hepsinin hayalleri vardır. Lakin güya bu hayaller arbedeyi kazananın olacaktır. Aşk kıssası ortaya çıkınca hepsi bir kör kuyuda bulur kendini.
Tony Kushner’ın senaryosu, Steven Spielberg’in yarattığı 1957 versiyonu Manhattan dekoru, Broadway’in efsane koreografi Jerome Robbins’in yarattığı baş döndüren danslar, Leonard Bernstein’in tadına doyulmaz müzikleriyle güya ‘Voltran’ı oluşturan grup, inanılmaz bir sinema yaratmış bir daha.
Dünyanın muhteşem gücünün ırkçılığına ayna tutarak, güya utanç duymasını sağlayan o nefret dolu anlatım, süper oyunculuklarla birleşince başyapıt çıkmış ortaya. Hengameye daima son anda dahil olan polis memurunun “Sizi mahpusa atarım!..” tehdidini ucuzlatan, “Başınız beladaysa polise gidin..!” cümlesinin yarattığı güvensizlik, başa çıkılamayan ve bugünlere taşınan ‘yankee’ toplumuna da ayna tutuyor.
Dans ve müzikle anlatım, erkeği daha erkek, bayanı daha da dişi yaparken; Toni ve Maria’nın öpüşmesindeki masumiyeti bile geride bırakan bir cinselliğin, erotizmin altını çiziyor.
Nereden baksanız 100 kişinin dans ettiği ve eşgüdümün inanılmaz halini yaratan dans ve oyuncu takımı parmak ısırttı. Bilhassa ”Mambo Dans” sahnesi sinema tarihine geçecek gibi…
Sinema Z Nesli için yapılmış lakin oyuncu takımı da Z Neslinden seçilmiş. Sanırım konservatuarda dans, oyunculuk ve şan eğitimi almış bir okullu cast’ı bu ve hepsi de inanılmaz!
Toni’ye hayat veren Ansel Elgort, Maria da Rachel Zegler, Bernardo’yu canlandıran David Alvarez, sevgilisi Anita rolünde Ariana De Bose’yi sinema tarihi unutulmazlar ortasına alacaktır, eminim.
60 yıl daha sonra bir daha güzel geldin ”Batı yakası ve hikayesi”
Lütfen izleyin…
Hasret Kalkan