Şebnem TURHAN
Yükselen enflasyon, artan faizler ve TL’de yılbaşından bu yana yaşanan bedel kaybı vatandaşın alım gücünü olumsuz etkiledi. Tüketici kredilerinde artış seyri hükümetin ve Merkez Bankası’nın takibindeyken vatandaş kredi kartı ve kredili mevduat hesabı harcamalarını artırıyor. Alınan makroihtiyatı tedbirler kapsamında tüketim harcamalarında taksit sayıları azaltılırken bir müddetdir bankalar taksitsiz kredi kartı harcamalarınıza yüzde 1,98 faiz ile taksit imkanı sağlıyor. Artık ise yeni bir uygulama var. Yüzde 1,98 faizle kullanılan kredili mevduat hesabınız yani bankanın hesabınıza tanımladığı harcama limitinizden yaptığınız harcamalar da taksitlendiriliyor. Daha evvel bankaların ek hesap, taksitli avans hesabı üzere değişik isimler verdiği kredili mevduat hesabından tüketiciler yaptıkları harcamayı peşin ödemek durumunda kalıyor şayet ödeyemezse de bir daha günlük faizle karşı karşıya kalıyordu. Artık bankalar bu ödemelerde de 12 aya kadar taksit imkanı sağlıyor.
KMH hesabınız yoksa taksit yok
Bankaların yeni uygulamasını örneklendirecek olursak, tüketicinin kredili mevduat hesabı var ve belirli bir limitte kullanıyor. Kira ödemesini gerçekleştirdi. Bu sırada banka bu ödemenizi kredili mevduat hesabından yapabileceğini ve tüketiciye 12 taksit imkanı sağlayabileceğini belirtiyor. Fakat her müşteri için taksit sayısı ödeme gücüne ve kredi puanına bakılırsa belirleniyor. Tüketicinin kredili mevduat hesabı yoksa bu şekil nakit harcamalar için banka taksit fırsatı sunmuyor. Bu durum hem bankaların faiz gelirlerinde bir artış sağlıyor birebir vakitte tüketicilerin aylık bütçelerinde alan açılmasına fırsat veriyor. Yüzde 1,98 faizle karşı karşıya olsa da tüketici çabucak taksitlendirme yapabildiği için bu tıp imkanlardan yararlanmayı tercih edebiliyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) temmuz başından itibaren kredi kartı ve tüketici kredilerinde taksitleri azaltmıştı. Lakin buna karşın BDDK haftalık dataları hem tüketici kredilerinde tıpkı vakitte taksitli kredi kartı harcamalarında artış olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum ertelenmiş talebin devreye girmesinin yanı sıra tüketicilerin yüksek enflasyon, yüksek faiz ve TL’deki kıymet kaybı niçiniyle yaşadığı alım gücünün azalmasının tesiri büyük. BDDK bilgilerine göre 27 Ağustos haftasında tüketici kredileri 723 milyar 847 milyon liraya yükseldi. 20 Ağustos haftasına göre 4.5 milyar liralık artış yaşandı. Yılbaşından bu yana ise tüketici kredilerindeki artış yüzde 7,1 olarak hesaplanıyor.
Önlemlerde 5.5 milyar lira artış
Kredi kartı harcamalarında ise 27 Ağustos itibariyle 179 milyar 81 milyon liraya yükseldi. 20 Ağustos haftasında göre kredi kartı harcamalarındaki artış 4.9 milyar lira. Yılbaşından bu yana kredi kartı harcamalarındaki artış yüzde 23,4 düzeyinde. Taksitli kredi kartı harcamaları da yükselişini sürdürüyor. 27 Ağustos itibariyle harcama 72 milyar 131 milyon lira. Taksitli kredi kartı harcamalarının makroihtiyati önlemlerin uygulamaya alındığı temmuz başından bu yana artışı 5.5 milyar lira.
bir daha BDDK’nın Fintürk datalarına bakılırsa Haziran 2021 sonu itibariyle kredili mevduat hesabı harcanması 26.9 milyar lira düzeyinde. Mart 2021 periyodunda bu ölçü 25.1 milyar lira düzeyindeydi. Üç ayda kredili mevduat hesabı harcamalarında yüzde 6,9’luk artış yaşandı.
Tüketici kredilerinde tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 2,3 düzeylerinde. Fakat BDDK’nın sıkıntılı krediyi takibe atma mühletini 180 güne çıkaran uygulamasının eylül sonuna kadar devrede olduğunu unutmamak gerekiyor. Kredi kartı ve tüketici kredilerindeki tüm bu süratli artış vatandaşın geri ödemelerde de önümüzdeki devirde düşünce yaşayabileceğinin göstergesi.
Eylülde taksitte rekor görülebilir
Bankacılık kaynakları bankaların kredi kartı ve yeni devreye giren kredili mevduat hesabına taksit imkanının vatandaşın geri ödemelerde yaşadığı kuvvetlikten dolayı devreye aldığını belirtiyor. Tüketici kredisi faizleri daha uygun olsa da tüketicilerin daha düşük ölçülü harcamalarını gelecek devirlere aktarmak için bankaların sunduğu taksit imkanlarını tercih ettiğini vurgulayan kaynaklar, tüketicinin bir ay bile olsa harcanmasını erteleyerek aile bütçesinde alan açmaya çalıştığına dikkat çekiyor. Kaynaklar eylül ayı itibariyle bu taksitlendirme süreçlerinde rekor düzeylerin görülebileceğini belirtiyor. Okulların bir daha açılması ve okul harcamalarının pek yüksek artırımlarla karşı karşıya olmasının tüketicilerin kart limitlerinde kasvete yol açtığını söyleyen kaynaklar gelecek aylarda BDDK’nın takibe dönüşüm müddetinde yaptığı esnekliğin sona ermesinin ferdi kredi ve kart borçlarında da tahsili gecikmiş alacak oranının artacağını lisana getiriyor.
Geri ödememe durumları artıyor
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, bu tıp hesapların genelde kredi kartı nakit kullanmasından daha az maliyetli olduğu için tercih edilebildiğini kaydederek “Fakat vaktinde ödeme yapılmaz ise kullanana maliyeti yüksek olabiliyor. Bankaların toleransı azalıyor ve yasal süreçleri başlatabiliyor. Enflasyon, gerçek gelir kaybı ve alım gücündeki düşüşe bağlı olarak vaktinde geri ödenememe durumları artıyor üzere görünüyor. Buradaki riskleri azaltmak, hem bankaları korumak, problemli kredi baskısını azaltmak birebir vakitte iktisatta mümkün daha sert talep düşüşlerini engellemek amaçlanıyor üzere görünüyor” diye konuştu.
Okumaya devam et...
Yükselen enflasyon, artan faizler ve TL’de yılbaşından bu yana yaşanan bedel kaybı vatandaşın alım gücünü olumsuz etkiledi. Tüketici kredilerinde artış seyri hükümetin ve Merkez Bankası’nın takibindeyken vatandaş kredi kartı ve kredili mevduat hesabı harcamalarını artırıyor. Alınan makroihtiyatı tedbirler kapsamında tüketim harcamalarında taksit sayıları azaltılırken bir müddetdir bankalar taksitsiz kredi kartı harcamalarınıza yüzde 1,98 faiz ile taksit imkanı sağlıyor. Artık ise yeni bir uygulama var. Yüzde 1,98 faizle kullanılan kredili mevduat hesabınız yani bankanın hesabınıza tanımladığı harcama limitinizden yaptığınız harcamalar da taksitlendiriliyor. Daha evvel bankaların ek hesap, taksitli avans hesabı üzere değişik isimler verdiği kredili mevduat hesabından tüketiciler yaptıkları harcamayı peşin ödemek durumunda kalıyor şayet ödeyemezse de bir daha günlük faizle karşı karşıya kalıyordu. Artık bankalar bu ödemelerde de 12 aya kadar taksit imkanı sağlıyor.
KMH hesabınız yoksa taksit yok
Bankaların yeni uygulamasını örneklendirecek olursak, tüketicinin kredili mevduat hesabı var ve belirli bir limitte kullanıyor. Kira ödemesini gerçekleştirdi. Bu sırada banka bu ödemenizi kredili mevduat hesabından yapabileceğini ve tüketiciye 12 taksit imkanı sağlayabileceğini belirtiyor. Fakat her müşteri için taksit sayısı ödeme gücüne ve kredi puanına bakılırsa belirleniyor. Tüketicinin kredili mevduat hesabı yoksa bu şekil nakit harcamalar için banka taksit fırsatı sunmuyor. Bu durum hem bankaların faiz gelirlerinde bir artış sağlıyor birebir vakitte tüketicilerin aylık bütçelerinde alan açılmasına fırsat veriyor. Yüzde 1,98 faizle karşı karşıya olsa da tüketici çabucak taksitlendirme yapabildiği için bu tıp imkanlardan yararlanmayı tercih edebiliyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) temmuz başından itibaren kredi kartı ve tüketici kredilerinde taksitleri azaltmıştı. Lakin buna karşın BDDK haftalık dataları hem tüketici kredilerinde tıpkı vakitte taksitli kredi kartı harcamalarında artış olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum ertelenmiş talebin devreye girmesinin yanı sıra tüketicilerin yüksek enflasyon, yüksek faiz ve TL’deki kıymet kaybı niçiniyle yaşadığı alım gücünün azalmasının tesiri büyük. BDDK bilgilerine göre 27 Ağustos haftasında tüketici kredileri 723 milyar 847 milyon liraya yükseldi. 20 Ağustos haftasına göre 4.5 milyar liralık artış yaşandı. Yılbaşından bu yana ise tüketici kredilerindeki artış yüzde 7,1 olarak hesaplanıyor.
Önlemlerde 5.5 milyar lira artış
Kredi kartı harcamalarında ise 27 Ağustos itibariyle 179 milyar 81 milyon liraya yükseldi. 20 Ağustos haftasında göre kredi kartı harcamalarındaki artış 4.9 milyar lira. Yılbaşından bu yana kredi kartı harcamalarındaki artış yüzde 23,4 düzeyinde. Taksitli kredi kartı harcamaları da yükselişini sürdürüyor. 27 Ağustos itibariyle harcama 72 milyar 131 milyon lira. Taksitli kredi kartı harcamalarının makroihtiyati önlemlerin uygulamaya alındığı temmuz başından bu yana artışı 5.5 milyar lira.
bir daha BDDK’nın Fintürk datalarına bakılırsa Haziran 2021 sonu itibariyle kredili mevduat hesabı harcanması 26.9 milyar lira düzeyinde. Mart 2021 periyodunda bu ölçü 25.1 milyar lira düzeyindeydi. Üç ayda kredili mevduat hesabı harcamalarında yüzde 6,9’luk artış yaşandı.
Tüketici kredilerinde tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 2,3 düzeylerinde. Fakat BDDK’nın sıkıntılı krediyi takibe atma mühletini 180 güne çıkaran uygulamasının eylül sonuna kadar devrede olduğunu unutmamak gerekiyor. Kredi kartı ve tüketici kredilerindeki tüm bu süratli artış vatandaşın geri ödemelerde de önümüzdeki devirde düşünce yaşayabileceğinin göstergesi.
Eylülde taksitte rekor görülebilir
Bankacılık kaynakları bankaların kredi kartı ve yeni devreye giren kredili mevduat hesabına taksit imkanının vatandaşın geri ödemelerde yaşadığı kuvvetlikten dolayı devreye aldığını belirtiyor. Tüketici kredisi faizleri daha uygun olsa da tüketicilerin daha düşük ölçülü harcamalarını gelecek devirlere aktarmak için bankaların sunduğu taksit imkanlarını tercih ettiğini vurgulayan kaynaklar, tüketicinin bir ay bile olsa harcanmasını erteleyerek aile bütçesinde alan açmaya çalıştığına dikkat çekiyor. Kaynaklar eylül ayı itibariyle bu taksitlendirme süreçlerinde rekor düzeylerin görülebileceğini belirtiyor. Okulların bir daha açılması ve okul harcamalarının pek yüksek artırımlarla karşı karşıya olmasının tüketicilerin kart limitlerinde kasvete yol açtığını söyleyen kaynaklar gelecek aylarda BDDK’nın takibe dönüşüm müddetinde yaptığı esnekliğin sona ermesinin ferdi kredi ve kart borçlarında da tahsili gecikmiş alacak oranının artacağını lisana getiriyor.
Geri ödememe durumları artıyor
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, bu tıp hesapların genelde kredi kartı nakit kullanmasından daha az maliyetli olduğu için tercih edilebildiğini kaydederek “Fakat vaktinde ödeme yapılmaz ise kullanana maliyeti yüksek olabiliyor. Bankaların toleransı azalıyor ve yasal süreçleri başlatabiliyor. Enflasyon, gerçek gelir kaybı ve alım gücündeki düşüşe bağlı olarak vaktinde geri ödenememe durumları artıyor üzere görünüyor. Buradaki riskleri azaltmak, hem bankaları korumak, problemli kredi baskısını azaltmak birebir vakitte iktisatta mümkün daha sert talep düşüşlerini engellemek amaçlanıyor üzere görünüyor” diye konuştu.
Okumaya devam et...