Banka genel müdürlükleri KKM için devreye girdi

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Şebnem TURHAN

Kur muhafazalı TL mevduat eserinde birinci vadeler doldu mudiler kur farkı ile faizlerini aldı. Aralıkta devreye giren uygulamada yüzde 25’in üzerinde üç aylık getiri sağlayan mudilerin çıkarı martta beklenen yüzde 60 aylık enflasyon göz önüne alındığında üç aylık enflasyon olması mümkün yüzde 21,9’un da üzerinde seyretti. Mudiler vadeleri dolduktan daha sonra ise beklemedikleri bir telefon aldı. Banka genel merkezlerinden aranan mudiler KKM hesaplarını yenilemeleri için teklifte bulunuldu. Bu kere faiz ise üst limitten sunuldu ve paranın büyüklüğüne bakılmaksızın bankalar yüzde 17 faiz verdi.

21 Aralık 2021 itibariyle başlayan evvel yalnızca gerçek şahıslar akabinde hukuksal bireyler ve yabancılara kadar kapsamı genişletilen kur muhafazalı TL mevduatta geçen hafta gerçek bireylerin birinci üç aylık vadesi doldu. KKM’nin devreye alındığı birinci hafta ve 2021’in son haftası dolar/TL 11.67-13.61 içinde seyretti ve düşük kurdan KKM’ye iştirak gösteren mudiler üç ayda enflasyonun üzerinde getiri elde etmeyi başardı. daha sonrasında ise Rusya Ukrayna savaşı ve Amerikan Merkez Bankası Fed’in sıkılaştırma ataklarına kadar da dolar/TL 13.60 lira düzeyinde sakin bir seyir izlemişti. Savaşla bir arada bir daha 14 lirayı aşan dolar/TL’nin piyasa uzmanlarının yaptıkları hesaplara nazaran 15 lirayı aşmaması içinse Merkez Bankası ve kamudan döviz satışı gerçekleştirildi.


Döviz yenileme sonlu kaldı

Artık birinci gerçek şahısların yüzde 25’i aşan üç aylık getirileri daha sonrasındaki atağı merakla bekleniyordu. Zira hem Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati tıpkı vakitte Merkez Bankası KKM’yi para siyaseti ve enflasyonun geriletilmesinde en değerli araçlardan biri olarak öne çıkarıyor. Gerçek şahısların birinci vadesinin dolmasının akabinde vadenin yenilenmesi için bankaların genel müdürlüklerinden mudilere telefonlar gitti. Bankacılık kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran TL mevduatını KKM’ye çeviren birden fazla mudinin bir daha üç aylık vade ile iştirak gösterdiği belirtilirken döviz mevduatından KKM’ye dönüşte vade yenilemenin sonlu kaldığına işaret edildi.

Büyüklük ne olursa yüzde 17 faiz

KKM’de bankaların verdiği faiz için siyaset faizinin üç puan üstü olarak limit belirlenmişti. Bu da yüzde 14 siyaset faizi göz önüne alındığında en çok yüzde 17 faiz verilebileceğini gösteriyor. bir daha bankacılık kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran birinci KKM hesaplarında bankalar faiz oranlarını mudinin mevduat büyüklüğüne göre değiştirirken vade yenileme periyodunda ise mevduat büyüklüğüne bakmaksızın yüzde 17 faizden süreçleri bağlıyor. Yüzde 17 faiz ise Merkez Bankası datalarında 18 Mart haftası itibariyle TL mevduata uygulanan yüzde 15,41 faizin de üzerinde gerçekleşti.

Aslında piyasa hükümetin bankaların verdiği yüzde 17 faiz üst limitinin artırılmasını bekliyordu. Lakin kaynaklardan edinilen bilgiye bakılırsa kamunun bu tarafta bir çalışması bulunmuyor. Kamunun vatandaşın KKM iştirak iştahının faizden çok kurun düzeyine nazaran belirlendiğini düşündüğünü belirten kaynaklar yenilenmeyen KKM mevduatlarının ise efektif dövize yönelebileceğine de dikkat çekti.

KKM’den rezervlere 23.2 milyar dolar katkı geldiği hesaplandı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık bilgilerine nazaran 581 milyar 166 milyon lirayı aştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasına göre de dövizden dönüşerek gelen kur muhafazalı mevduatın büyüklüğü de 321 milyar lira oldu. bu biçimdece bankacılık kaynaklarının yaptığı TCMB oranlarına göre yaptığı hesaba göre bu kanaldan Merkez Bankası rezervlerine yaklaşık 23.2 milyar dolar girdi. Lakin 31 Aralık’ta 111.1 milyar dolar olan TCMB brüt rezervleri 18 Mart haftası prestijiyle 108.7 milyar dolar düzeyine indi. Bu ortada Merkez Bankası’nın net memleketler arası rezervleri 18 Mart prestijiyle, bundan evvelki haftaya bakılırsa 1 milyar 338 milyon dolar artış ile 17 milyar 199 milyon dolar oldu. Swap hariç net milletlerarası rezervler eksi 43.9 milyar dolardan eksi 45.3 milyar dolara çıktı.

Bankaların TL mevduat faizi yüzde 15,41 düzeyine indi

Merkez Bankası bilgilerine bakılırsa bankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı 18 Mart haftasında bundan evvelki haftaya nazaran 24 baz puan azalışla yüzde 15,41 olurken dolar mevduat faizi 7 baz puan artışla yüzde 0,86’ya çıktı. Euro mevduat faizi 5 baz puan azalışla yüzde 0,33’e indi. TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı ise tıpkı haftada bundan evvelki haftaya nazaran 35 baz puan artışla yüzde 20,69’a düştü. TL bazlı konut kredi faizleri 57 baz puan artışla yüzde 18,27; taşıt kredi faizleri 110 baz puan artışla yüzde 26,27 ve muhtaçlık kredi faizleri 21 baz puan artışla yüzde 29,20’ye çıktı. Ticari kredi faizlerinde gerileme yaşanırken tüketici kredileri faizlerinde geçen hafta yükseliş oldu. Dolar bazlı ticari kredilerin faiz oranı tıpkı haftada 97 baz puan azalışla yüzde 4,09’a inerken Euro bazlı ticari kredilerin faiz oranı 34 baz puan azalışla yüzde 3,62’ye geldi. Ticari kredilere uygulanan mevduat spreadi TL için yüzde 5,28, dolar ve Euro için sırasıyla yüzde 3,23 ve yüzde 3,29 oldu. TL ticari kredilerdeki mevduat spreadi dolar ve Euro kredilere uygulanan spreadin üstünde seyretmeye devam etti.

Okumaya devam et...