DÜNYA, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde Türki- ye’nin 81 vilayetindeki oda ve borsalarla bir ortaya geliyor. “Başkanlar Konuşuiyor” yazı dizisinde bu haftaki konuk Balıkesir oldu. Balıkesir Sanayi Odası Lideri Nazmi Yarış, Balıkesir Ticaret Borsası Lideri Rahmi Kula, Balıkeisir Ticaret Borsası Lideri Ersin Erdoğmuş DÜNYA’nın sorularını yanıtladı.
İşletmelerimizin yüzde 33’ü tarıma dayalı üretim yapıyor
Nazmi YARIŞ / Balıkesir Sanayi Odası Lideri
Tarımın geniş bir alana yayılması ve çeşitli olmasından dolayı, Balıkesir’de tarıma dayalı sanayi son derece gelişmiş durumda. Balıkesir iktisadında un, yem, zeytin, zeytinyağı, salça, konserve, bitkisel yağ üretiminin yeri büyük. Beyaz ve kırmızı et, tavukçuluk, yumurta başta olmak üzere, süt ve süt mamulleri dalları de kıymetli yer tutuyor. Vilayetimizdeki sanayi kuruluşlarının yaklaşık yüzde 33’ü besin bölümünde üretim gerçekleştiren firmalardan oluşuyor.
7 OSB VAR BUNLARIN 5’İ ETKİN
Balıkesir’in kalkınmasında büyük bir hisseye sahip olan Balıkesir OSB (BALOSB), kentin istihdamına da büyük katkı sunuyor. Son senelerda aldığı yatırımlar, yeni arsa tahsisleri ve yeni fabrikalarla 2016 yılında 4 bin 800 olan istihdam sayısı 2021’de 15 bine ulaştı. Ayrıyeten BALOSB, Balıkesir 2. OSB ile birleşmesini tamamladı ve 3 etap halinde planlanan 760 hektarlık genişleme alanındaki 1. etapta yer alan 44 parselin firmalara tahsisi sağlandı. Vilayetimizde 7 Organize Sanayi Bölgesi (OSB) var. 5’i etkin.
KENTİMİZDE YATIRIM MALİYETLERİ CAZİP
İlimiz Türkiye’nin en büyük ve ağır ulaşım güzergâhı olan İstanbul – Bursa – İzmir ve İstanbul – Çanakkale – İzmir yol ağı üzerinde. Ülkemizin sanayi açısından gelişmiş iki bölgesi içinde bulunan Balıkesir; ulaşımın kolaylığı, organize sanayi bölgelerinin altyapı hizmetlerinin yeterli seviyede olması, yatırım maliyetlerinin öbür kent ve organize sanayi bölgelerine oranla daha cazip olması, tarım ve hayvancılığa dayalı endüstrinin vilayetimizde gelişmiş olması, yer altı, yer üstü kaynakların sanayi yatı rımlarına dönüşmesi, turizm potansi yeli, jeotermal kaynakları ile kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları içindeki diyalog ve iş birliği, kentimizin en kıymetli dinamikleri içinde sayılabilir.
TOPLUMSAL ALTYAPIYI DA GELİŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞIYORUZ
Ulusal ve milletlerarası çeşitli dallardaki firmaların vilayetimizde yer alan organize sanayi bölgelerine yatırım yapması için efor sarf ediyoruz. Bu uğraşların kararı olarak kentimizdeki ihracatın artırılmasını hedefliyoruz. Bu yatırımlarla birlikte mevcut istihdama ek olarak 50 bin kişilik istihdam imkanı yaratılacak. Bu basamakta büyükşehir ve ilçe belediyelerimize de iş düşüyor. Genç iş gücünü Balıkesir’e çekecek toplumsal imkanları artırarak, Balıkesir’i cazibe merkezi haline getirecek yatırımların yapılması gerek.
2021 yılı endüstrici için kuvvetli bir yıl oldu, tabi hammaddeye ulaşımda büyük düşünceler yaşadık. Güç meşakkatleri, döviz dalgalanmaları, hammadde fiyatlarının artması, finansa erişimde büsbütün külfetli bir yıl. Savaş ile birlikte oluşan kahırla endüstrici şu anda bir daha ne yapacağını bilemez biçimde. Finansa erişimde büyük zahmetler var. 2022’de de dertli bir yol bekliyor bizi. Üye sayımız 975, her daldan firmamız var. Toprağa dayalı eserler, madencilik, mermer, makine ve metal dalı üzere. Altını bir kere daha çizmek isterim; tarıma dayalı üretim yapan firmalarımız üyelerimizin yüzde 33’ünü oluşturuyor. Biz ulusal ve memleketler arası bölümdeki firmaları Balıkesir’e davet ediyoruz. Arsa tutarlarımızın ucuzluğu, altyapımızın gelişmiş olması, arsa maliyetleri ile bir arada yatırım maliyetlerimizin Balıkesir’de daha uygun olması sebebi ile firmalarımızı Balıkesir’e bekliyoruz. Biz tabi toplumsal altyapısı olan gelişmiş ulusal ve milletlerarası çapta bir kent yaratmaya çalışıyoruz.
BALIKESİR MARKA KENT PROJESİ İLE YATIRIMCILARI ÇEKECEĞİZ
Balıkesir’in sahip olduğu sayısız zenginlikleri tanıtmak, kaliteli ve bilinir marka sayımızı artırarak daha fazla katma bedel yaratmak ve hizmet kalitemizi artırmak hedefiyle, Balıkesir Valiliğimiz himayesinde, Büyükşehir Belediyemiz, Ticaret Odamız, Ticaret Borsamız ve Güney Marmara Kalkınma Ajansı ile birlikte “BALIKESİR MARKA ŞEHİR” projesi için bir ortaya gelip epey kıymetli bulduğumuz bu projeyi hayata geçirdik. 2019 yılı ortalarında saha araştırmaları ile başladığımız projemiz, 2020 yılında şekillendi ve “Marka Kent Balıkesir” projesi ile kentin yüksek potansiyelli ve epeyce taraflı yatırım ortamları hakkında farkındalık yaratarak, nitelikli yatırımcıları Balıkesir’e çekmeyi öngörürken, yapılacak yeni yatırımlarla bir arada endüstrinin gelişmenine ve istihdama da kıymetli bir katkı sağlamayı hedefliyoruz.
10 YIL daha sonraSI İÇİN HAYALİMİZ BÜYÜK
Hayalimiz büyük. Bundan 10 yıl daha sonra; toplumsal alt yapı ve imkanları gelişmiş ulusal ve memleketler arası çapta bilinirliği artmış bir kent haline gelen, Balıkesir’imizin mevcut potansiyelleri kıymetlendirilerek katma paha üreten, rekabet gücü yüksek, gelişen teknolojileri adapte edilmiş, nitelikli yatırımcılara mesken sahipliği eden, eğitim alanında gelişmişlik seviyesinin artması, meslek lisesi ve üniversite öğrencilerin işletmelerde deneyim kazanmaları için gerekli eğitim modellerinin uygulanmasına başlanan bir Balıkesir hayal ediyorum.
ÜYELERİMİZ ONLINE METODLARA SÜRATLE AHENK SAĞLADI
Pandemi ile e-ticaret birkaç yılda gelişebileceği atılımı bir yıl ortasında yaptı. Biz de oda olarak bu trendin fazlaca yakın bir takipçisiyiz. Odamızca bilhassa üyelerimize e-ticaret ve e-ihracata yönelik bir dizi eğitim düzenledik. COVID-19 salgını ile birlikte üyelerimiz uzaktan çalışma, sanal fuar, e- ticaret ve e ihracat metotlarına süratle ahenk sağladılar.
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE FİRMALAR GÜNEŞ GÜCÜ SANTRALI İÇİN YARIŞIYOR
Yeşil dönüşüm ile başlayalım isterseniz. Yeşil dönüşüm nedir, 2015 yılında düzenlenen Paris mutabakatına müteakiben Avrupa Birliği kendi yol haritasını belirleyerek Aralık 2019’da Avrupa yeşil mutabakatını yayınladı. Hükümetler ortası iklim değişikliği paneli raporuna bakılırsa dünya yüzeyi 1 derece ısındı. Yaşanılmaz bir seviye olan 3-4 derece ısınma yolunda ilerliyor. Rapora nazaran şu anda sera gazı emisyon düzebir daha bakılırsa 3-4 derecelik sıcaklık artışı bekleniyor. Bu sıcaklık artışının 2030 üzere erken bir tarihte ve 2050’den geç olmamak üzere yaşayabiliriz. Bunun yaşanılır olması için 1,5 dereceyi geçmemesi gerekiyor ve bunu tutturmak için de 2030 prestiji ile sera gazını azaltmak ve 2050 yılında da bu seviyeyi 0’a düşürmek gerekiyor. AB’nin yeşil mutabakat ile işbirliği yapan ve ticaret yapan ülkeler için kapsamlı bir dönüşüm gerekiyor. Ülkemiz iklim değişikliği ile gayret planlayan Paris muahedesini Kasım 2021’de imzalayarak taraf olmuştur. Balıkesir endüstrisi olarak yeşil dönüşüm sürecinde karbon emisyonlarını azaltmak için güç verimliliği projelerine katkı sağlamak, yenilenebilir güç kaynaklarının kullanılmasını teşvik etmek bizim evvelarimiz içindedır. Güney Marmara Kalkınma Ajansımız ile 25 firmamız için güç verimliliği programı başlattık. Ardından elimizdeki firmaların karbon ayak izi ölçülmesi emelli bir proje ile üyelerimize bir takviye sağlayacağız. Karbon ayak izini azaltmak ismine 2021’de 17 firma güneş gücü santralı (GES) yatırımı için teşvik evrakı müracaatında bulundu. Balıkesir OSB’mizde 10 firma GES kurulumunu tamamladı. Bir öbür 10 firma da yatırım etabında. Yeşil güç, GES konusunda firmalarımız yatırım yapmakta örnek olacak bir biçimde adeta yarışıyor. Ayrıyeten Balıkesir OSB’de ortaya çıkan artıma çamuru ile geri kazanılamayan atıkların birlikte yapılması ile güç elde edilmesi projesi ve atık su arıtma tesisinin arıtma yapılan pak suyun daha uygun düzeylerde arıtılarak sulama suyu hatta kullanma suyu biçiminde elde etmeyi amaçlamaktayız.
Plakamız üzere Türkiye’nin 10 büyük kentinden biri olacağız
Rahmi KULA / Balıkesir Ticaret Odası Lideri
2021 yılı hem Balıkesir için hem Türkiye için kuvvetli bir yıldı. Bilhassa son çeyrekteki kur dalgalanmaları sanayicilerimizin maliyet hesaplayamamasına sebep oldu. 2022’ye de güç maliyetlerindeki artışlar ve kesintilerle başladık. Geçen hafta maliyetlerimizi hesaplamayı konuşurken bu hafta savaşla birlikte besin kesiminde bilhassa tedarik problemi konuşulmaya başlandı. Rusya ve Ukrayna Türkiye’nin en büyük mal tedarik ettiği bölgeler. Umarım bu savaş Türkiye’ye besin enfl asyonunu tetikleyici sonuçlar doğurmaz.
Balıkesir’e gelirsek, İstanbul – İzmir otobanının bitmesi ile fevkalade derecede ilgi nazarann bir bölge haline geldik. Daha evvelki senelerda Şişecam, Filli Boya, Kalekim üzere firmalar buraya yatırıma gelmişti. Bu yıl yeni genişleme alanımızla bir daha ulusal çapta faaliyet gösteren şirketler Balıkesir’i tercih etti. Çanakkale Köprüsü’nün açılması ile de Trakya ve İstanbul’un Avrupa tarafınca geçişleri Balıkesir üzerinden olacak. Bu da tam Balıkesir’i kavşak noktası haline getiriyor. Lokasyon manasında epeyce değerli bir bölgedeyiz. İstanbul, Bursa, İzmir üzere kentlerin ortasında bulunduğu 25 milyonluk nüfusun tam ortasındayız. Hem Ege’ye hem Marmara’ya kıyımız var. Bandırma Limanı’na 90 kilometre, Çandarlı Limanı’na 160-170 km uzaklıktayız. Hammaddeye de yakınız pazara da… İktisadın uygunlaşması ile hayli daha süratli bir biçimde büyüyeceğimizi düşünüyoruz. Öte yandan insan kalitemiz de yükseliyor. Emeklilerin yanı sıra burada büyükşehirlerden buraya taşınıp online çalışanlar da geldi.
Şu anda 15-16 bin civarında istihdam sağlayan OSB’mizin maksadı 50 bin şahsa ulaşmak. Yeni 3 genişleme alanımız ve ilçelerimizdeki OSB’lerimiz var. Endüstrileşmenin, üretimin artması için hepimiz var gücümüzle çalışıyoruz. Ben de endüstrici bir aileden geliyorum. Dördüncü uşağım. Her ortamda şunu söz ediyorum, bizim üretimi artırmamız lazım. Üretim var ise istihdam var, gelir var. İstihdam artarsa gelir artarsa ticarette esasen paralel olarak artıyor. olağan olarak üretim için de seçici davranıyoruz. Valimiz, büyükşehir belediye liderimiz, tüm oda liderlerimiz, STK’larımız bu bahiste epey hassas. Yalnızca istihdam yaratacak diye çevreyi bozacak üretimi istemiyoruz. Yüksek teknolojide üretim yapacak, kentin toplumsal ömrünü bozmayacak, havasını, suyunu ve etrafını kirletmeyecek firmaları tercih ediyoruz.
AMAÇ DÖNENLERİN E-TİCARETLE ESERİ ALMASI
Balıkesir ve Çanakkale aslında İstanbul-İzmir ortasına sıkışmış kentlerdi. Bunu kırmak istiyorduk. Yaklaşık 3 yıl evvel ticaret odası, sanayi odası, ticaret borsası iş birliğinde Marka Kent Balıkesir projesi gerçekleştirdik. İsmini “Hayat Dolu Balıkesir” koyduk. Valimizle, belediye liderimizle bir arada hareket ediyoruz. Kentte son senelerda hiç olmayan beraberlik var. Bunun da kentimize büyük katkısı var. Balıkesir daha fazlaca yerli turistin geldiği bir bölgeydi. Ayvalık, Burhaniye, Edremit, Erdek… Lakin fazlaca kısa bir dönem vardı. İnsanları yalnızca yazlıkçı olarak görmek değil maksadımız. Biz Türkiye’yi doyuran bir kentiz. Burada ürettiklerimizi büyükşehirlere yolluyoruz. Lakin artık amacımız büyükşehirdeki insanları Balıkesir’e çekip, bu lezzetleri burada tatmalarını sağlamak. Gastronomi olarak kentin gelişmesini, bu sayede konaklanan gece sayısının artmasını, meskenlerine dönerken insanların bu eserleri götürmelerini ve daha sonra da e-ticaret yolu ile bu eserleri tekrar sipariş etmelerini hedefl iyoruz.
BALIKESİR LEZZET ATLASI ÇIKIYOR
Hayat Dolu Balıkesir projesi kapsamında mahallî şefl erimizi, restoranlarımızı kendi bölgesel eserlerimizi yapmaya teşvik etmeye çalışıyoruz. Yakın bir vakitte Ömür Akkor ile bir mukabele imzaladık. Türkiye Lezzet Atlası’ndan daha sonra bir kent için birinci kere bu kapsamda bir çalışma yapılacak. Balıkesir Lezzet Atlası’nı hazırlıyoruz. Biz şimdi tüm ziraî ve hayvansal eserlerde birinci 5’in ortasındayız. 13 coğrafik işaretli eserimiz var. 10’u üzerinde de çalışma yapıyoruz. Balıkesir’de 50 çeşit peynirimiz var. Kuzu etimiz coğrafik işaretli, baldo pirincimiz, Erdek’in mor soğanı, zeytin ve zeytinyağımız… örneğin Ayvalık, Burhaniye ve Edremit ilçelerimizin üçünün de başka ayrı coğrafik işareti var. Bunları markalaştırmalıyız. Ayvalık’ta bir firmamız zeytinyağı alanında dünya 6’ncısı oldu. Bir de pandemi ile bir arada beşerler Antalya’daki büyük otelleri değil bizim butik otellerimizi tercih ettiler. Üstelik uçakla değil, izole bir biçimde arabayla…
1 MİLYAR DOLARLIK İHRACATA BU YIL SONUNDA ULAŞACAĞIZ
Geçen yıl ihracatımız yüzde 28 artarak 790 milyon dolara ulaştı. İnşallah 2022 prestiji ile de 1 milyar dolara çıkacak. bakılırsave geldiğimizde, “2023 ihracat maksadımız 1 milyar dolar” açıklaması yapmıştık. Biz bu maksadı bir yıl evvel gerçekleştirmiş olacağız. Bizim plaka numaramız 10. Türkiye iktisadının 10 kentinden biri olmak istiyoruz. Turizmde de gayemiz birinci 5.
900’e yakın kırsal mahallemizin 900’ünde de hayvancılık yapılıyor
Ersin ERDOĞMUŞ / Balıkesir Ticaret Borsası Lideri
Balıkesir’imizin bir tarafında Ege Denizimiz bir tarafında Marmara Denizi var. 1 milyon 500 bin hektarlık bir yüzölçümümüz, 1 milyon 300 bine yakın nüfusumuz, 20 ilçemiz 900’e yakın kırsal mahallemiz bulunuyor. Çay ve fındık dışında her türlü bitkisel üretimi yapıyoruz. Türkiye’yi doyuran bir kentiz. 2021 yılı hem pandeminin hem kuraklığın tesiri ile tarım ve hayvancılık açısından fazlaca dertli geçti. Bitkisel üretimde Balıkesir Türkiye genelinde; mısırda 3’üncü, çeltikte 3’üncü, salatalık-domateste 4’üncü sırada. Yağlık zeytinde 2’nci sıradayız. Hayvansal eserlerde; süt üretiminde 5’inci, beyaz ve kırmızı ette 3’üncü, yumurtada 4’üncü sıradayız.
SAVAŞ BİTMEZSE KAHIR YAŞARIZ
2022 yılına umutla girmiştik. Evvel Ramazan ayı daha sonra turizm güzel olur diye düşünmüştük. Maalesef bu Kuzeyimizdeki savaş hayli olumsuz etkiliyor. Son 10-15 günde mısırda, soya küspesinde, soya yağlarında dolar bazında yüzde 15’e yakın artışlar yaşandı. Yem hammaddecisi maliyet yapamıyor. aslına bakarsanız üreticimiz, köylümüz gübre, ilaç, tohum, güç maliyetleri ve mazot artırımlarıyla epey sorunlu bir müddetçte. Bir an evvel bu süreçten, savaş ortamından çıkılmasını ülkemizin ve tüm dünyanın rahata kavuşmasını diliyoruz. Şayet bu süreç uzayacak olursa, ıstırap yaşanır.
Balıkesir geniş bir coğrafya. Bandırma, Susurluk, Edremit ve Gönen’de ticaret borsamız var. Biz de Balıkesir merkezde faaliyet gösteriyoruz. Başka 14 ilçemize de hizmet veriyoruz. Balıkesir Ticaret Borsası olarak borsalar sıralamasında 15-16’ncı sıradayız. Tescil süreçlerimiz 8 milyar liralık bir büyüklükte. TOBB vasıtasıyla İzmir’de, Ege Lisanslı Depoculuk konusunda yani Türkiye’nin birinci pamuk lisanslı depoculuğu alanında biz de katkıda bulundu. İdare konseyinde nazaranv yapıyoruz. Orası bu ay tamamlandı. 16 bin metrekarelik ilave yatay depo mutabakatları imzalandı. Şu an toplamda 20 bin metrekare civarında bir kapalı alanımız var, 16 bin daha ek olacak.
HAYVANCILIK şayet olmazsa TARIM DA OLMAZ
Balıkesir Ticaret Borsası olarak 130 üyemiz var, 1000’e yakın üretici firmaya ve şahıslara hizmet veriyoruz. Biz Balıkesir olarak tahminen endüstrileşmede, markalaşmada ve bir kadro şeylerde biraz geç kaldık. Lakin tüm başkanlarımın belirttiği üzere pedalı çevirmeye başladık. Ben de Ticaret Borsası Lideri olarak, tarım ve hayvancılığın ehemmiyetini her fırsatta vurguluyorum. Üretimin ve besinin ehemmiyetini geçtiğimiz iki yıl bize altını çizerek öğretti. Balıkesir’de aile işletmeciliği fazlaca yaygın. Yani 900 köyümüzün her köyünde hayvancılık vardır. Devlet takviyeleri lütfen manalı olsun, büyük işletmecilere kesinlikle dayanak verilsin ancak aile işletmelerine bayan ve genç girişimcilere olumlu ayrımcılık yapılsın. Bunlar tarımın asli ögeleri. Köyler aslına bakarsan tüm Türkiye’de olduğu üzere Balıkesir’de boşaldı yaşlılar kaldı. Son 6-7 aydır tüm Türkiye’de olduğu üzere Balıkesir’de de epeyce dişi hayvan kısmı var. Beşerler hayvancılığı bırakıyorlar. Hayvancılık şayet olmazsa tarımda olmaz.
KURTULUŞ SAVAŞI’NIN EKMEĞİ SEFERBERLİK ÇÖREĞİ…
Öte yandan, kentin tüm dinamikleri olarak haziran ayındaki Balıkesir Milletlerarası Kahvaltı Festivali’ne hazırlanıyoruz. pek fazlaca ilimiz kahvaltısıyla gündeme geliyor. Tabi hiç bir vilayetimizi incitmek istemiyorum. Eser sayısından fazla burada kahvaltıda yenilecek tüm eserler burada üretiliyor. Balıkesir manda kaymağının öbür kaymaklardan farklı olduğunu göstermek isteriz. Bir Seferberlik Çöreğimiz var, sahiden Kurtuluş Savaşından öyküsü var.
Okumaya devam et...
İşletmelerimizin yüzde 33’ü tarıma dayalı üretim yapıyor
Nazmi YARIŞ / Balıkesir Sanayi Odası Lideri
Tarımın geniş bir alana yayılması ve çeşitli olmasından dolayı, Balıkesir’de tarıma dayalı sanayi son derece gelişmiş durumda. Balıkesir iktisadında un, yem, zeytin, zeytinyağı, salça, konserve, bitkisel yağ üretiminin yeri büyük. Beyaz ve kırmızı et, tavukçuluk, yumurta başta olmak üzere, süt ve süt mamulleri dalları de kıymetli yer tutuyor. Vilayetimizdeki sanayi kuruluşlarının yaklaşık yüzde 33’ü besin bölümünde üretim gerçekleştiren firmalardan oluşuyor.
7 OSB VAR BUNLARIN 5’İ ETKİN
Balıkesir’in kalkınmasında büyük bir hisseye sahip olan Balıkesir OSB (BALOSB), kentin istihdamına da büyük katkı sunuyor. Son senelerda aldığı yatırımlar, yeni arsa tahsisleri ve yeni fabrikalarla 2016 yılında 4 bin 800 olan istihdam sayısı 2021’de 15 bine ulaştı. Ayrıyeten BALOSB, Balıkesir 2. OSB ile birleşmesini tamamladı ve 3 etap halinde planlanan 760 hektarlık genişleme alanındaki 1. etapta yer alan 44 parselin firmalara tahsisi sağlandı. Vilayetimizde 7 Organize Sanayi Bölgesi (OSB) var. 5’i etkin.
KENTİMİZDE YATIRIM MALİYETLERİ CAZİP
İlimiz Türkiye’nin en büyük ve ağır ulaşım güzergâhı olan İstanbul – Bursa – İzmir ve İstanbul – Çanakkale – İzmir yol ağı üzerinde. Ülkemizin sanayi açısından gelişmiş iki bölgesi içinde bulunan Balıkesir; ulaşımın kolaylığı, organize sanayi bölgelerinin altyapı hizmetlerinin yeterli seviyede olması, yatırım maliyetlerinin öbür kent ve organize sanayi bölgelerine oranla daha cazip olması, tarım ve hayvancılığa dayalı endüstrinin vilayetimizde gelişmiş olması, yer altı, yer üstü kaynakların sanayi yatı rımlarına dönüşmesi, turizm potansi yeli, jeotermal kaynakları ile kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları içindeki diyalog ve iş birliği, kentimizin en kıymetli dinamikleri içinde sayılabilir.
TOPLUMSAL ALTYAPIYI DA GELİŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞIYORUZ
Ulusal ve milletlerarası çeşitli dallardaki firmaların vilayetimizde yer alan organize sanayi bölgelerine yatırım yapması için efor sarf ediyoruz. Bu uğraşların kararı olarak kentimizdeki ihracatın artırılmasını hedefliyoruz. Bu yatırımlarla birlikte mevcut istihdama ek olarak 50 bin kişilik istihdam imkanı yaratılacak. Bu basamakta büyükşehir ve ilçe belediyelerimize de iş düşüyor. Genç iş gücünü Balıkesir’e çekecek toplumsal imkanları artırarak, Balıkesir’i cazibe merkezi haline getirecek yatırımların yapılması gerek.
2021 yılı endüstrici için kuvvetli bir yıl oldu, tabi hammaddeye ulaşımda büyük düşünceler yaşadık. Güç meşakkatleri, döviz dalgalanmaları, hammadde fiyatlarının artması, finansa erişimde büsbütün külfetli bir yıl. Savaş ile birlikte oluşan kahırla endüstrici şu anda bir daha ne yapacağını bilemez biçimde. Finansa erişimde büyük zahmetler var. 2022’de de dertli bir yol bekliyor bizi. Üye sayımız 975, her daldan firmamız var. Toprağa dayalı eserler, madencilik, mermer, makine ve metal dalı üzere. Altını bir kere daha çizmek isterim; tarıma dayalı üretim yapan firmalarımız üyelerimizin yüzde 33’ünü oluşturuyor. Biz ulusal ve memleketler arası bölümdeki firmaları Balıkesir’e davet ediyoruz. Arsa tutarlarımızın ucuzluğu, altyapımızın gelişmiş olması, arsa maliyetleri ile bir arada yatırım maliyetlerimizin Balıkesir’de daha uygun olması sebebi ile firmalarımızı Balıkesir’e bekliyoruz. Biz tabi toplumsal altyapısı olan gelişmiş ulusal ve milletlerarası çapta bir kent yaratmaya çalışıyoruz.
BALIKESİR MARKA KENT PROJESİ İLE YATIRIMCILARI ÇEKECEĞİZ
Balıkesir’in sahip olduğu sayısız zenginlikleri tanıtmak, kaliteli ve bilinir marka sayımızı artırarak daha fazla katma bedel yaratmak ve hizmet kalitemizi artırmak hedefiyle, Balıkesir Valiliğimiz himayesinde, Büyükşehir Belediyemiz, Ticaret Odamız, Ticaret Borsamız ve Güney Marmara Kalkınma Ajansı ile birlikte “BALIKESİR MARKA ŞEHİR” projesi için bir ortaya gelip epey kıymetli bulduğumuz bu projeyi hayata geçirdik. 2019 yılı ortalarında saha araştırmaları ile başladığımız projemiz, 2020 yılında şekillendi ve “Marka Kent Balıkesir” projesi ile kentin yüksek potansiyelli ve epeyce taraflı yatırım ortamları hakkında farkındalık yaratarak, nitelikli yatırımcıları Balıkesir’e çekmeyi öngörürken, yapılacak yeni yatırımlarla bir arada endüstrinin gelişmenine ve istihdama da kıymetli bir katkı sağlamayı hedefliyoruz.
10 YIL daha sonraSI İÇİN HAYALİMİZ BÜYÜK
Hayalimiz büyük. Bundan 10 yıl daha sonra; toplumsal alt yapı ve imkanları gelişmiş ulusal ve memleketler arası çapta bilinirliği artmış bir kent haline gelen, Balıkesir’imizin mevcut potansiyelleri kıymetlendirilerek katma paha üreten, rekabet gücü yüksek, gelişen teknolojileri adapte edilmiş, nitelikli yatırımcılara mesken sahipliği eden, eğitim alanında gelişmişlik seviyesinin artması, meslek lisesi ve üniversite öğrencilerin işletmelerde deneyim kazanmaları için gerekli eğitim modellerinin uygulanmasına başlanan bir Balıkesir hayal ediyorum.
ÜYELERİMİZ ONLINE METODLARA SÜRATLE AHENK SAĞLADI
Pandemi ile e-ticaret birkaç yılda gelişebileceği atılımı bir yıl ortasında yaptı. Biz de oda olarak bu trendin fazlaca yakın bir takipçisiyiz. Odamızca bilhassa üyelerimize e-ticaret ve e-ihracata yönelik bir dizi eğitim düzenledik. COVID-19 salgını ile birlikte üyelerimiz uzaktan çalışma, sanal fuar, e- ticaret ve e ihracat metotlarına süratle ahenk sağladılar.
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE FİRMALAR GÜNEŞ GÜCÜ SANTRALI İÇİN YARIŞIYOR
Yeşil dönüşüm ile başlayalım isterseniz. Yeşil dönüşüm nedir, 2015 yılında düzenlenen Paris mutabakatına müteakiben Avrupa Birliği kendi yol haritasını belirleyerek Aralık 2019’da Avrupa yeşil mutabakatını yayınladı. Hükümetler ortası iklim değişikliği paneli raporuna bakılırsa dünya yüzeyi 1 derece ısındı. Yaşanılmaz bir seviye olan 3-4 derece ısınma yolunda ilerliyor. Rapora nazaran şu anda sera gazı emisyon düzebir daha bakılırsa 3-4 derecelik sıcaklık artışı bekleniyor. Bu sıcaklık artışının 2030 üzere erken bir tarihte ve 2050’den geç olmamak üzere yaşayabiliriz. Bunun yaşanılır olması için 1,5 dereceyi geçmemesi gerekiyor ve bunu tutturmak için de 2030 prestiji ile sera gazını azaltmak ve 2050 yılında da bu seviyeyi 0’a düşürmek gerekiyor. AB’nin yeşil mutabakat ile işbirliği yapan ve ticaret yapan ülkeler için kapsamlı bir dönüşüm gerekiyor. Ülkemiz iklim değişikliği ile gayret planlayan Paris muahedesini Kasım 2021’de imzalayarak taraf olmuştur. Balıkesir endüstrisi olarak yeşil dönüşüm sürecinde karbon emisyonlarını azaltmak için güç verimliliği projelerine katkı sağlamak, yenilenebilir güç kaynaklarının kullanılmasını teşvik etmek bizim evvelarimiz içindedır. Güney Marmara Kalkınma Ajansımız ile 25 firmamız için güç verimliliği programı başlattık. Ardından elimizdeki firmaların karbon ayak izi ölçülmesi emelli bir proje ile üyelerimize bir takviye sağlayacağız. Karbon ayak izini azaltmak ismine 2021’de 17 firma güneş gücü santralı (GES) yatırımı için teşvik evrakı müracaatında bulundu. Balıkesir OSB’mizde 10 firma GES kurulumunu tamamladı. Bir öbür 10 firma da yatırım etabında. Yeşil güç, GES konusunda firmalarımız yatırım yapmakta örnek olacak bir biçimde adeta yarışıyor. Ayrıyeten Balıkesir OSB’de ortaya çıkan artıma çamuru ile geri kazanılamayan atıkların birlikte yapılması ile güç elde edilmesi projesi ve atık su arıtma tesisinin arıtma yapılan pak suyun daha uygun düzeylerde arıtılarak sulama suyu hatta kullanma suyu biçiminde elde etmeyi amaçlamaktayız.
Plakamız üzere Türkiye’nin 10 büyük kentinden biri olacağız
Rahmi KULA / Balıkesir Ticaret Odası Lideri
2021 yılı hem Balıkesir için hem Türkiye için kuvvetli bir yıldı. Bilhassa son çeyrekteki kur dalgalanmaları sanayicilerimizin maliyet hesaplayamamasına sebep oldu. 2022’ye de güç maliyetlerindeki artışlar ve kesintilerle başladık. Geçen hafta maliyetlerimizi hesaplamayı konuşurken bu hafta savaşla birlikte besin kesiminde bilhassa tedarik problemi konuşulmaya başlandı. Rusya ve Ukrayna Türkiye’nin en büyük mal tedarik ettiği bölgeler. Umarım bu savaş Türkiye’ye besin enfl asyonunu tetikleyici sonuçlar doğurmaz.
Balıkesir’e gelirsek, İstanbul – İzmir otobanının bitmesi ile fevkalade derecede ilgi nazarann bir bölge haline geldik. Daha evvelki senelerda Şişecam, Filli Boya, Kalekim üzere firmalar buraya yatırıma gelmişti. Bu yıl yeni genişleme alanımızla bir daha ulusal çapta faaliyet gösteren şirketler Balıkesir’i tercih etti. Çanakkale Köprüsü’nün açılması ile de Trakya ve İstanbul’un Avrupa tarafınca geçişleri Balıkesir üzerinden olacak. Bu da tam Balıkesir’i kavşak noktası haline getiriyor. Lokasyon manasında epeyce değerli bir bölgedeyiz. İstanbul, Bursa, İzmir üzere kentlerin ortasında bulunduğu 25 milyonluk nüfusun tam ortasındayız. Hem Ege’ye hem Marmara’ya kıyımız var. Bandırma Limanı’na 90 kilometre, Çandarlı Limanı’na 160-170 km uzaklıktayız. Hammaddeye de yakınız pazara da… İktisadın uygunlaşması ile hayli daha süratli bir biçimde büyüyeceğimizi düşünüyoruz. Öte yandan insan kalitemiz de yükseliyor. Emeklilerin yanı sıra burada büyükşehirlerden buraya taşınıp online çalışanlar da geldi.
Şu anda 15-16 bin civarında istihdam sağlayan OSB’mizin maksadı 50 bin şahsa ulaşmak. Yeni 3 genişleme alanımız ve ilçelerimizdeki OSB’lerimiz var. Endüstrileşmenin, üretimin artması için hepimiz var gücümüzle çalışıyoruz. Ben de endüstrici bir aileden geliyorum. Dördüncü uşağım. Her ortamda şunu söz ediyorum, bizim üretimi artırmamız lazım. Üretim var ise istihdam var, gelir var. İstihdam artarsa gelir artarsa ticarette esasen paralel olarak artıyor. olağan olarak üretim için de seçici davranıyoruz. Valimiz, büyükşehir belediye liderimiz, tüm oda liderlerimiz, STK’larımız bu bahiste epey hassas. Yalnızca istihdam yaratacak diye çevreyi bozacak üretimi istemiyoruz. Yüksek teknolojide üretim yapacak, kentin toplumsal ömrünü bozmayacak, havasını, suyunu ve etrafını kirletmeyecek firmaları tercih ediyoruz.
AMAÇ DÖNENLERİN E-TİCARETLE ESERİ ALMASI
Balıkesir ve Çanakkale aslında İstanbul-İzmir ortasına sıkışmış kentlerdi. Bunu kırmak istiyorduk. Yaklaşık 3 yıl evvel ticaret odası, sanayi odası, ticaret borsası iş birliğinde Marka Kent Balıkesir projesi gerçekleştirdik. İsmini “Hayat Dolu Balıkesir” koyduk. Valimizle, belediye liderimizle bir arada hareket ediyoruz. Kentte son senelerda hiç olmayan beraberlik var. Bunun da kentimize büyük katkısı var. Balıkesir daha fazlaca yerli turistin geldiği bir bölgeydi. Ayvalık, Burhaniye, Edremit, Erdek… Lakin fazlaca kısa bir dönem vardı. İnsanları yalnızca yazlıkçı olarak görmek değil maksadımız. Biz Türkiye’yi doyuran bir kentiz. Burada ürettiklerimizi büyükşehirlere yolluyoruz. Lakin artık amacımız büyükşehirdeki insanları Balıkesir’e çekip, bu lezzetleri burada tatmalarını sağlamak. Gastronomi olarak kentin gelişmesini, bu sayede konaklanan gece sayısının artmasını, meskenlerine dönerken insanların bu eserleri götürmelerini ve daha sonra da e-ticaret yolu ile bu eserleri tekrar sipariş etmelerini hedefl iyoruz.
BALIKESİR LEZZET ATLASI ÇIKIYOR
Hayat Dolu Balıkesir projesi kapsamında mahallî şefl erimizi, restoranlarımızı kendi bölgesel eserlerimizi yapmaya teşvik etmeye çalışıyoruz. Yakın bir vakitte Ömür Akkor ile bir mukabele imzaladık. Türkiye Lezzet Atlası’ndan daha sonra bir kent için birinci kere bu kapsamda bir çalışma yapılacak. Balıkesir Lezzet Atlası’nı hazırlıyoruz. Biz şimdi tüm ziraî ve hayvansal eserlerde birinci 5’in ortasındayız. 13 coğrafik işaretli eserimiz var. 10’u üzerinde de çalışma yapıyoruz. Balıkesir’de 50 çeşit peynirimiz var. Kuzu etimiz coğrafik işaretli, baldo pirincimiz, Erdek’in mor soğanı, zeytin ve zeytinyağımız… örneğin Ayvalık, Burhaniye ve Edremit ilçelerimizin üçünün de başka ayrı coğrafik işareti var. Bunları markalaştırmalıyız. Ayvalık’ta bir firmamız zeytinyağı alanında dünya 6’ncısı oldu. Bir de pandemi ile bir arada beşerler Antalya’daki büyük otelleri değil bizim butik otellerimizi tercih ettiler. Üstelik uçakla değil, izole bir biçimde arabayla…
1 MİLYAR DOLARLIK İHRACATA BU YIL SONUNDA ULAŞACAĞIZ
Geçen yıl ihracatımız yüzde 28 artarak 790 milyon dolara ulaştı. İnşallah 2022 prestiji ile de 1 milyar dolara çıkacak. bakılırsave geldiğimizde, “2023 ihracat maksadımız 1 milyar dolar” açıklaması yapmıştık. Biz bu maksadı bir yıl evvel gerçekleştirmiş olacağız. Bizim plaka numaramız 10. Türkiye iktisadının 10 kentinden biri olmak istiyoruz. Turizmde de gayemiz birinci 5.
900’e yakın kırsal mahallemizin 900’ünde de hayvancılık yapılıyor
Ersin ERDOĞMUŞ / Balıkesir Ticaret Borsası Lideri
Balıkesir’imizin bir tarafında Ege Denizimiz bir tarafında Marmara Denizi var. 1 milyon 500 bin hektarlık bir yüzölçümümüz, 1 milyon 300 bine yakın nüfusumuz, 20 ilçemiz 900’e yakın kırsal mahallemiz bulunuyor. Çay ve fındık dışında her türlü bitkisel üretimi yapıyoruz. Türkiye’yi doyuran bir kentiz. 2021 yılı hem pandeminin hem kuraklığın tesiri ile tarım ve hayvancılık açısından fazlaca dertli geçti. Bitkisel üretimde Balıkesir Türkiye genelinde; mısırda 3’üncü, çeltikte 3’üncü, salatalık-domateste 4’üncü sırada. Yağlık zeytinde 2’nci sıradayız. Hayvansal eserlerde; süt üretiminde 5’inci, beyaz ve kırmızı ette 3’üncü, yumurtada 4’üncü sıradayız.
SAVAŞ BİTMEZSE KAHIR YAŞARIZ
2022 yılına umutla girmiştik. Evvel Ramazan ayı daha sonra turizm güzel olur diye düşünmüştük. Maalesef bu Kuzeyimizdeki savaş hayli olumsuz etkiliyor. Son 10-15 günde mısırda, soya küspesinde, soya yağlarında dolar bazında yüzde 15’e yakın artışlar yaşandı. Yem hammaddecisi maliyet yapamıyor. aslına bakarsanız üreticimiz, köylümüz gübre, ilaç, tohum, güç maliyetleri ve mazot artırımlarıyla epey sorunlu bir müddetçte. Bir an evvel bu süreçten, savaş ortamından çıkılmasını ülkemizin ve tüm dünyanın rahata kavuşmasını diliyoruz. Şayet bu süreç uzayacak olursa, ıstırap yaşanır.
Balıkesir geniş bir coğrafya. Bandırma, Susurluk, Edremit ve Gönen’de ticaret borsamız var. Biz de Balıkesir merkezde faaliyet gösteriyoruz. Başka 14 ilçemize de hizmet veriyoruz. Balıkesir Ticaret Borsası olarak borsalar sıralamasında 15-16’ncı sıradayız. Tescil süreçlerimiz 8 milyar liralık bir büyüklükte. TOBB vasıtasıyla İzmir’de, Ege Lisanslı Depoculuk konusunda yani Türkiye’nin birinci pamuk lisanslı depoculuğu alanında biz de katkıda bulundu. İdare konseyinde nazaranv yapıyoruz. Orası bu ay tamamlandı. 16 bin metrekarelik ilave yatay depo mutabakatları imzalandı. Şu an toplamda 20 bin metrekare civarında bir kapalı alanımız var, 16 bin daha ek olacak.
HAYVANCILIK şayet olmazsa TARIM DA OLMAZ
Balıkesir Ticaret Borsası olarak 130 üyemiz var, 1000’e yakın üretici firmaya ve şahıslara hizmet veriyoruz. Biz Balıkesir olarak tahminen endüstrileşmede, markalaşmada ve bir kadro şeylerde biraz geç kaldık. Lakin tüm başkanlarımın belirttiği üzere pedalı çevirmeye başladık. Ben de Ticaret Borsası Lideri olarak, tarım ve hayvancılığın ehemmiyetini her fırsatta vurguluyorum. Üretimin ve besinin ehemmiyetini geçtiğimiz iki yıl bize altını çizerek öğretti. Balıkesir’de aile işletmeciliği fazlaca yaygın. Yani 900 köyümüzün her köyünde hayvancılık vardır. Devlet takviyeleri lütfen manalı olsun, büyük işletmecilere kesinlikle dayanak verilsin ancak aile işletmelerine bayan ve genç girişimcilere olumlu ayrımcılık yapılsın. Bunlar tarımın asli ögeleri. Köyler aslına bakarsan tüm Türkiye’de olduğu üzere Balıkesir’de boşaldı yaşlılar kaldı. Son 6-7 aydır tüm Türkiye’de olduğu üzere Balıkesir’de de epeyce dişi hayvan kısmı var. Beşerler hayvancılığı bırakıyorlar. Hayvancılık şayet olmazsa tarımda olmaz.
KURTULUŞ SAVAŞI’NIN EKMEĞİ SEFERBERLİK ÇÖREĞİ…
Öte yandan, kentin tüm dinamikleri olarak haziran ayındaki Balıkesir Milletlerarası Kahvaltı Festivali’ne hazırlanıyoruz. pek fazlaca ilimiz kahvaltısıyla gündeme geliyor. Tabi hiç bir vilayetimizi incitmek istemiyorum. Eser sayısından fazla burada kahvaltıda yenilecek tüm eserler burada üretiliyor. Balıkesir manda kaymağının öbür kaymaklardan farklı olduğunu göstermek isteriz. Bir Seferberlik Çöreğimiz var, sahiden Kurtuluş Savaşından öyküsü var.
Okumaya devam et...