Güldağ: Kurlardaki oynaklık devam ediyor. Daima vardı natürel lakin son bir aydır oynaklık uygunca arttı. Fiyat vermekte zorlanıyor iş insanları. Evvelki gün Antalya’da bir un sanayicisiyle konşuyorduk. Telefonuna ileti geldi. ‘Hayırlısı olsun’ dedi ‘un fiyatı yüzde 10 daha arttı. 330 liradan iki saat evvel anlaştığım bir çuval un artık 360 lira.’ daha sonra ben bir şey demeye fırsat bulamadan, ‘İki ay evvel bir kamyon 75 bin liraydı. Bugün 180 bin lira’ diye devam etti. Bir kamyonda 500 çuval un olurmuş. Ekmek fiyatını sordum. ‘Bu gidişle 4 lira kaçınılmaz’ diye karşılık verdi. Genel olarak ekmek fiyatı bir çuval un fiyatının yüzde birine denk. O hesapla aslına bakarsan 2.5 lira değil 3.6 lira olması gerekiyor.
Ağaoğlu: Simit bile 3,5 lira oldu.
Güldağ: Evet, o denli olunca da yarım simit periyodu başladı. Artık ikiye kesip satıyorlar kimi yerlerde. enflasyonun yüzde 30’ların üzerine çıkacağını söyleyenler arttı. ÜFE’nin ise yüzde 60’ın üzerine çıkması bekleniyor. Bu ortamda, üreticilerin, sanayicilerin ek sermaye gereksinimleri da artıyor. Herkes 31/12’yi bekliyor. 1 Ocak ile birlikte bankaların yaşanan gelişmeleri dikkate alıp limitleri önemli halde gözden geçirip artırmaları bekleniyor. Yoksa üretici başta tefecilerin eline kalırız diyor iş insanları…
Ağaoğlu: İşletme sermayesi muhtaçlıkları artıyor. Satın aldığınız malın fiyatı yükseldiğinde oradan elde edeceğiniz marj yüzde olarak birebir kalsa bile o yüzdeyi yapabilmeniz için yatırmanız gereken sermaye artıyor. Petrolden örnek vereyim; 30 dolardayken petrol, 1 milyon varil petrol için 30 milyon dolar fon ayırmanız gerekirken, 85 dolara çıkınca bir daha 1 milyon varil için bu defa 85 milyon ayırmanız gerekiyor. İşletme sermaye gereksiniminiz bundan evvelkine göre 2,5 kat artmış oluyor. Artık bunun bir kısmı dışarıdan aslına bakarsan geliyordu. Ama bunun üzerine siz kuru 9’dan 13,50’ye çıkardığınızda, yani yüzde 50 artırdığınızda işletme sermayesi gereksiniminiz baştan yüzde 50 artıyor.
Güldağ: Sen yediğimiz hurmalara bağlamıştın bu mevzuyu veciz halde…
Ağaoğlu: Çok şık şeyler söylemiş olduğimin farkındayım fakat gerçek bu. Dün yediğimiz hurmalarla ilgili… Ve biz bir daha yalnızca akut olana, bir daha bugünü kurtarmaya odaklandığımız sürece yarın bir daha bugünü kurtarırken çözdüğümüzü düşündüğümüz sorunların neticeleriyla karşılaşacağız. Ancak ben size yeterli haberi vereyim: Kaçınılmaz bir biçimde bankacılık bölümü TL cinsinden limitleri artırmak zorunda. Başta kendi faizlerini tahsil etmek için. Aktif şirketlerin batması onların da istemeyeceği bir durum olduğu için bu hususta bankacılık bölümü olabildiğince esnek davranacaktır. TL limitlerinden bahsediyorum. Ancak dolar cinsi limitlerde hayli fazla artış olmasını beklemem.
Güldağ: Merkez Bankası yatırımcılar ve ekonomistlerle buluşmasında gelecek yılın ikinci yarısından itibaren güzelleşmeler görüleceğini söylüyor.
Ağaoğlu: Evvel döviz fazlamız olacak, bu döviz fazlası Merkez Bankası’na satılacak, kur düşecek, düşen kurlarla enflasyon gerileyecek.Gerileyen enflasyonla birlikte beklentiler güzelleşecek, fiyatlama davranışları düzelecek. 2022 sonunda bunları nazaranceğiz…
Güldağ: En azından senaryo bu…
Ağaoğlu: Tahminen 2023 için bu hususları konuşuyor oluruz. Ancak ben Türkiye’nin o kadar sabrı olduğunu düşünmüyorum. Yedekte bekleyen kaynaklarımız mı var? Bahsedilen müddete kadar dayanabilecek şirket ve kurumların sayısının epey fazla olmadığı kanısındayım. Bu hususta önemli radikal adımlar atılması gerekiyor, aksi takdirde yesyeni sorunlarla de uğraşıyor oluruz.
Güldağ: Ekonomimizin en değerli avantajlarından biri iş insanlarımızın belirsizlik ortasında yönetme konusunda yüksek kabiliyetlere sahip olması. Çok problemli periyotlarda dahi üretim durmuyor, çekler dönmüyor. Doğal talihimizi zorlamanın da alemi yok.
Ağaoğlu: Bizden ibaret değil dünya…
Güldağ: Bilhassa de yeni varyant bakımından. Lakin birinci etapta epeyce önemli sorun yaratacak üzere görünüyordu , artık ilaç şirketlerinden gelen haberlerle daha sakin bakılıyor yeni varyanta..
Ağaoğlu: Emtia tarafını aşağıya çekti kısmen ancak Omicron varyantından evvel de bilhassa endüstriyel metallerin kimilerinde aşağı taraflı hareketler vardı.
Güldağ: Aşağı taraflı hareketler yeni yılda da devam edebilir. Turizmciler de 15 Aralık’tan daha sonra hoş bir Noel hareketi bekliyorlar. Bu da yeterli haber…
Ağaoğlu: Evet o güzel haber ancak ocak-şubat aylarında global olarak bir sert fren usulü bir şey bekliyorum.
Güldağ: Dünya iktisadında mi? IMF, bu yıla göre bir düşüş bekliyor ancak büyüme suratı iddiası yüzde 4.9 hala 2022 için…
Ağaoğlu: Çin’den başlayarak tüm emtia tarafında bir ıstırap olmasını bekliyorum. Türkiye’nin iki sebeple hem kur ve belirsizliklerle, tıpkı vakitte meskendeki mobilyalar tükendiği için, şubat–mart periyodunda bir yavaşlama gelebilir.
Güldağ: Önümüzdeki seneye biz biraz yavaşlamayı konuşarak mı gireriz?
Ağaoğlu: Yılın birinci çeyreğinde diyelim. Hem dünyada hem Türkiye’de bir yavaşlamanın epey konuşulduğu bir periyot bekliyorum. Ve emtia fiyatlarında bilhassa petrolde 60 doları kısa vadeli görürsek epeyce şaşırtmayacak diye düşünüyorum. Önümüzdeki yılın birinci çeyreğinde ben global ve mahallî olarak bir yavaşlama bekliyorum.
Merkez Bankası müdahale ile bir mola verdirmek istedi
Güldağ: Çarşamba günü Merkez Bankası müdahale etti. Dolar 14 liraya hakikat gidiyordu bir iki gün evvel. Ancak doğrusu müdahale pek beklenmiyordu.
Ağaoğlu: Evet, Merkez Bankası’nın müdahalesini beklemiyorduk. Merkez Bankası aslında dün güzel de bir şey yaptı. Çok fazla işe yaramadı ancak bir mola verdirdi. Düzgün bir şey. ‘Bir düşünün’ dedi, ‘ne yaptığınızın farkına varın’ dedi.
Güldağ: Bir milyar dolar kadar bir müdahale olduğu söylendi. Lakin neredeyse müdahale yapıldığı düzeyine geri geldi dolar. Sen niye âlâ buldun?
Ağaoğlu: TL bu kadar da sahipsiz değil bildirisi verildi. aslına bakarsanız epeyce fazla da müdahale etmediler. Çok para harcamadılar.
Güldağ: Çok fazla harcayacak para da yok.
Ağaoğlu: VİOP’tan olduğu için satışlar, rezervlerle bir ilgisi yok. Oraya tesir etmez. Yalnızca ortadaki TLdolar farkı ödenecek. Para masraftan yaptılar.
Güldağ: bu biçimde sanıldığı kadar yararsız değil…
Ağaoğlu: Deneyimler de onu gösteriyor, müdahaleler işe yaramazlar. Müdahaleler teknik olarak vakit satın alırlar. Size bir vakit tanırlar. Sizin başarınız, bu biçimde zarfında o müdahaleye gerek duyulmasına niye olan durumlar her neyse onları ne kadar ortadan kaldırdığınızla ilgilidir. Aksi takdirde müdahaleler alım fırsatı olarak kalır.
Güldağ: Aslında 13.95’lerden değil de, 13.50’lere geldiği vakitte müdahale ilgimi çekti. Tahminen de ayın sonu, maaşlar ve öteki ödemeler var, TL aslına bakarsanız az olur, müdahale daha başarılı olabilir diye düşünülmüş olabilir. her neyse… Merkez’in bundan daha sonra yeni müdahalede bulunmasını bekler misin?
Ağaoğlu: Bu ve gibisi bir durum bekliyorum. Âlâ de buldum. Lakin bunlar akut sorunlara dönük atılımlar. Kronik problemlerimizle ilgili yarar sağlamayacak. Artık müdahale söylemiş olduğiniz TL faizlerinde rastgele bir değişiklik yapmadığınzda epey manalı değildir. Bunu tüm araçları bir ortaya getirerek yaparsanız tahminen manalı olur fakat faizi değiştirmiyorsanız hatta düşüreceğim diyorsanız, daha düşük bir faizle alınacak dolara karşı siz bugün dolar satıyorsanız, bu ne kadar dengeli geliyor kulağa?
Güldağ: Pekala bu müdahale, piyasanın iştahını daha da artırmaz mı? Nasıl olsa zayıf müdahale geliyor diye bir daha sonrakine güçsüzlük bildirisi vermez mi?
Ağaoğlu: Hiç yapmamasındansa mola stilinde bu biçimdesi bir müdahale TL’nin fazlaca da sahipsiz olmadığını göstermesi açısından âlâ. Lakin bunu yeniden tekrar yaparsanız hayli fazla bir mana tabir etmeyecektir. Tahminen birkaç sefer olabilir. Bunun rezerve de tesiri yok. Ancak işin aslı derli toplu bütünlüklü bir müdahale yapmanızdır. O yanlışsız birşeydir. Ona da program diyoruz.
Güldağ: Merkez Bankası Liderimiz Kavcıoğlu, ‘sınırlı yerimiz kaldı, hatta bitti gibi’ diyor. Bu ayki Para Siyaseti Konseyi’nde yeni bir indirim gelir mi? Daha evvel de ‘sınırlı alan kaldı’ demişti ancak 100 baz puan yapmıştı. Artık, ‘Sınırlı alan kaldı, bu alanı da büyük ölçüde bitirdiğimizi düşünüyorum’ üzere bir tabiri var. Ne beklersin?
Ağaoğlu: Ben bu yorumları değerlendirirken epey zorlanıyorum. Hudutlu yerimiz kaldı diyen Merkez Bankası liderine şunu sormak istiyorum, 19’dan 15’e düşürecek kadar 400 baz puanlık bir problemimiz mu vardı faiz için? Haydi diyelim 100 daha indin 500 puanlık bir problemimiz mu vardı? Sayın Cumhurbaşkanı’nın telaffuzlarına baktığımızda bu faizin yüzde 3-5 falan olması lazım. bu biçimde sayın Kavcıoğlu niye şimdiye kadar indirdi sorusunu sormamız lazım. Onları tartışmaya başladığında kur 9’lardayken 13,50’deki kurdan bahsediyoruz. 400 baz puanın maliyeti inanılmaz. Maliyetler bugünden yarına ödeyip bitirebileceğimiz maliyetler değiller. Bunları hangi saikle yaptık sorusunu sormak istiyorum. enflasyonu nasıl denetim edeceksiniz? Bütün sorun 400-500 baz puan mıydı? 100 baz puan pas geçse ne olur indirse ne olur artık? Bu saatten daha sonra hayli manalı değil, 200 baz puan indirdiğinde de birebir şeyi söylemiştim. Demiştim ki yaptıysanız daha radikal indirin ne olacağını nazaranlim demeye kalmadı, gördük. Daha da ısrar edeceksek o da başka bir husus. Burada önemli bir husus ile karşı karşıyayız.
Altında bir daha sonraki atılım üst gerçek
Güldağ: Altın hareketli, gümüş sakin görünüyor…
Ağaoğlu: Gümüşte 22,50 kritik bir düzeydi, şu anda altındayız. Gümüş bu yılın kaybedeni. Platin de hakeza lakin onun ardında otomotiv bölümü var. Altında ise beklediğim temel düzeltmeler geldi. Bundan daha sonraki atağın üst istikamette olacağını düşünüyorum. Altın ons fiyatında 1760 düzeyleri kritik bir eşikti, orayı bir test etti. O düzeyin altına düşmesini ben beklemiyorum. Tam nokta düzey olarak da 1765’tir aslında… Onun altını beklemiyorum. Şayet burayı taban oluşturabilirse bir daha 1835-1855 bölgesine çıkacak bir altın hareketini bekliyorum.
Güldağ: Ne vakit?
Ağaoğlu: tekrarki yılın birinci çeyreğinde…
Pamuk da petrol de düştü, emtia geriliyor
Güldağ: Pamuk fiyatında düşüş var. Geçen ay Kahramanmaraş’ta düşecek diyordun…
Ağaoğlu: söylemiş olduklerimin ardındayım. 115 centti bu biçimdelar, düştü. Şu anda 104 centlerde. Bu durumda aslında yalnızca pamuk da değil, petrole de bakmak lazım. 85 dolardan daha sonra çift haneleri beklemiyorum demiştim. Yeni varyant birfazlaca şeyi bozdu. Brent petrolü bile yakın vadede 68 dolarda, şubat vadelisi 70,32 dolarda. Bütün emtia fiyatlarında genel bir gerileme var.
Güldağ: Sebep?
Ağaoğlu: Ardında 2 tane sebep var. Birincisi yeni varyant, ikincisi de Fed nakdî genişlemeyi daha süratli daraltacak beklentisi. Pay senetleri bile etkilendi, ABD pay senetlerinde bile değerli düşüşler yaşandı. Endüstriyel metaller, ziraî emtia şimdi hepsi etkilendi ancak petrol epey fazla etkilendi bundan. Buna bir de Çin’i eklemek lazım. Çin fazlaca sessiz şu anda. Çin’de talep ve büyüme tarafıyla ilgili meşakkat bence daha bariz hale geldi.
Güldağ: Üçüncü çeyrekte Türkiye 7.4, Çin 4.9 büyüdü.
Ağaoğlu: Çin için hiç alışık olunmayan düzeyler. Onun da tesirleri hala yaşanıyor ve sürebilir.
Güldağ: Petrolde daha ne kadar geri çekilir fiyatlar?
Ağaoğlu: Çok fazla geri çekilme olmaz. Bu sayılarla yılı kapatmamız yüksek mümkünlük. 200 günlük hareket aşağı kırıldığı için bir ölçü geri çekiliriz lakin bir 60 dolar beklemiyorum. Kasım ayı pek epeyce fonun yıl sonu kapanış periyodudur. Onlar üst fiyatlardan kendi durumlarını büyük oranda kapattı. Aslında yılı bitirdiler. Aralık 15’ten daha sonra ben piyasaların bir ölçü yatışacağını düşünüyorum.
Okumaya devam et...
Ağaoğlu: Simit bile 3,5 lira oldu.
Güldağ: Evet, o denli olunca da yarım simit periyodu başladı. Artık ikiye kesip satıyorlar kimi yerlerde. enflasyonun yüzde 30’ların üzerine çıkacağını söyleyenler arttı. ÜFE’nin ise yüzde 60’ın üzerine çıkması bekleniyor. Bu ortamda, üreticilerin, sanayicilerin ek sermaye gereksinimleri da artıyor. Herkes 31/12’yi bekliyor. 1 Ocak ile birlikte bankaların yaşanan gelişmeleri dikkate alıp limitleri önemli halde gözden geçirip artırmaları bekleniyor. Yoksa üretici başta tefecilerin eline kalırız diyor iş insanları…
Ağaoğlu: İşletme sermayesi muhtaçlıkları artıyor. Satın aldığınız malın fiyatı yükseldiğinde oradan elde edeceğiniz marj yüzde olarak birebir kalsa bile o yüzdeyi yapabilmeniz için yatırmanız gereken sermaye artıyor. Petrolden örnek vereyim; 30 dolardayken petrol, 1 milyon varil petrol için 30 milyon dolar fon ayırmanız gerekirken, 85 dolara çıkınca bir daha 1 milyon varil için bu defa 85 milyon ayırmanız gerekiyor. İşletme sermaye gereksiniminiz bundan evvelkine göre 2,5 kat artmış oluyor. Artık bunun bir kısmı dışarıdan aslına bakarsan geliyordu. Ama bunun üzerine siz kuru 9’dan 13,50’ye çıkardığınızda, yani yüzde 50 artırdığınızda işletme sermayesi gereksiniminiz baştan yüzde 50 artıyor.
Güldağ: Sen yediğimiz hurmalara bağlamıştın bu mevzuyu veciz halde…
Ağaoğlu: Çok şık şeyler söylemiş olduğimin farkındayım fakat gerçek bu. Dün yediğimiz hurmalarla ilgili… Ve biz bir daha yalnızca akut olana, bir daha bugünü kurtarmaya odaklandığımız sürece yarın bir daha bugünü kurtarırken çözdüğümüzü düşündüğümüz sorunların neticeleriyla karşılaşacağız. Ancak ben size yeterli haberi vereyim: Kaçınılmaz bir biçimde bankacılık bölümü TL cinsinden limitleri artırmak zorunda. Başta kendi faizlerini tahsil etmek için. Aktif şirketlerin batması onların da istemeyeceği bir durum olduğu için bu hususta bankacılık bölümü olabildiğince esnek davranacaktır. TL limitlerinden bahsediyorum. Ancak dolar cinsi limitlerde hayli fazla artış olmasını beklemem.
Güldağ: Merkez Bankası yatırımcılar ve ekonomistlerle buluşmasında gelecek yılın ikinci yarısından itibaren güzelleşmeler görüleceğini söylüyor.
Ağaoğlu: Evvel döviz fazlamız olacak, bu döviz fazlası Merkez Bankası’na satılacak, kur düşecek, düşen kurlarla enflasyon gerileyecek.Gerileyen enflasyonla birlikte beklentiler güzelleşecek, fiyatlama davranışları düzelecek. 2022 sonunda bunları nazaranceğiz…
Güldağ: En azından senaryo bu…
Ağaoğlu: Tahminen 2023 için bu hususları konuşuyor oluruz. Ancak ben Türkiye’nin o kadar sabrı olduğunu düşünmüyorum. Yedekte bekleyen kaynaklarımız mı var? Bahsedilen müddete kadar dayanabilecek şirket ve kurumların sayısının epey fazla olmadığı kanısındayım. Bu hususta önemli radikal adımlar atılması gerekiyor, aksi takdirde yesyeni sorunlarla de uğraşıyor oluruz.
Güldağ: Ekonomimizin en değerli avantajlarından biri iş insanlarımızın belirsizlik ortasında yönetme konusunda yüksek kabiliyetlere sahip olması. Çok problemli periyotlarda dahi üretim durmuyor, çekler dönmüyor. Doğal talihimizi zorlamanın da alemi yok.
Ağaoğlu: Bizden ibaret değil dünya…
Güldağ: Bilhassa de yeni varyant bakımından. Lakin birinci etapta epeyce önemli sorun yaratacak üzere görünüyordu , artık ilaç şirketlerinden gelen haberlerle daha sakin bakılıyor yeni varyanta..
Ağaoğlu: Emtia tarafını aşağıya çekti kısmen ancak Omicron varyantından evvel de bilhassa endüstriyel metallerin kimilerinde aşağı taraflı hareketler vardı.
Güldağ: Aşağı taraflı hareketler yeni yılda da devam edebilir. Turizmciler de 15 Aralık’tan daha sonra hoş bir Noel hareketi bekliyorlar. Bu da yeterli haber…
Ağaoğlu: Evet o güzel haber ancak ocak-şubat aylarında global olarak bir sert fren usulü bir şey bekliyorum.
Güldağ: Dünya iktisadında mi? IMF, bu yıla göre bir düşüş bekliyor ancak büyüme suratı iddiası yüzde 4.9 hala 2022 için…
Ağaoğlu: Çin’den başlayarak tüm emtia tarafında bir ıstırap olmasını bekliyorum. Türkiye’nin iki sebeple hem kur ve belirsizliklerle, tıpkı vakitte meskendeki mobilyalar tükendiği için, şubat–mart periyodunda bir yavaşlama gelebilir.
Güldağ: Önümüzdeki seneye biz biraz yavaşlamayı konuşarak mı gireriz?
Ağaoğlu: Yılın birinci çeyreğinde diyelim. Hem dünyada hem Türkiye’de bir yavaşlamanın epey konuşulduğu bir periyot bekliyorum. Ve emtia fiyatlarında bilhassa petrolde 60 doları kısa vadeli görürsek epeyce şaşırtmayacak diye düşünüyorum. Önümüzdeki yılın birinci çeyreğinde ben global ve mahallî olarak bir yavaşlama bekliyorum.
Merkez Bankası müdahale ile bir mola verdirmek istedi
Güldağ: Çarşamba günü Merkez Bankası müdahale etti. Dolar 14 liraya hakikat gidiyordu bir iki gün evvel. Ancak doğrusu müdahale pek beklenmiyordu.
Ağaoğlu: Evet, Merkez Bankası’nın müdahalesini beklemiyorduk. Merkez Bankası aslında dün güzel de bir şey yaptı. Çok fazla işe yaramadı ancak bir mola verdirdi. Düzgün bir şey. ‘Bir düşünün’ dedi, ‘ne yaptığınızın farkına varın’ dedi.
Güldağ: Bir milyar dolar kadar bir müdahale olduğu söylendi. Lakin neredeyse müdahale yapıldığı düzeyine geri geldi dolar. Sen niye âlâ buldun?
Ağaoğlu: TL bu kadar da sahipsiz değil bildirisi verildi. aslına bakarsanız epeyce fazla da müdahale etmediler. Çok para harcamadılar.
Güldağ: Çok fazla harcayacak para da yok.
Ağaoğlu: VİOP’tan olduğu için satışlar, rezervlerle bir ilgisi yok. Oraya tesir etmez. Yalnızca ortadaki TLdolar farkı ödenecek. Para masraftan yaptılar.
Güldağ: bu biçimde sanıldığı kadar yararsız değil…
Ağaoğlu: Deneyimler de onu gösteriyor, müdahaleler işe yaramazlar. Müdahaleler teknik olarak vakit satın alırlar. Size bir vakit tanırlar. Sizin başarınız, bu biçimde zarfında o müdahaleye gerek duyulmasına niye olan durumlar her neyse onları ne kadar ortadan kaldırdığınızla ilgilidir. Aksi takdirde müdahaleler alım fırsatı olarak kalır.
Güldağ: Aslında 13.95’lerden değil de, 13.50’lere geldiği vakitte müdahale ilgimi çekti. Tahminen de ayın sonu, maaşlar ve öteki ödemeler var, TL aslına bakarsanız az olur, müdahale daha başarılı olabilir diye düşünülmüş olabilir. her neyse… Merkez’in bundan daha sonra yeni müdahalede bulunmasını bekler misin?
Ağaoğlu: Bu ve gibisi bir durum bekliyorum. Âlâ de buldum. Lakin bunlar akut sorunlara dönük atılımlar. Kronik problemlerimizle ilgili yarar sağlamayacak. Artık müdahale söylemiş olduğiniz TL faizlerinde rastgele bir değişiklik yapmadığınzda epey manalı değildir. Bunu tüm araçları bir ortaya getirerek yaparsanız tahminen manalı olur fakat faizi değiştirmiyorsanız hatta düşüreceğim diyorsanız, daha düşük bir faizle alınacak dolara karşı siz bugün dolar satıyorsanız, bu ne kadar dengeli geliyor kulağa?
Güldağ: Pekala bu müdahale, piyasanın iştahını daha da artırmaz mı? Nasıl olsa zayıf müdahale geliyor diye bir daha sonrakine güçsüzlük bildirisi vermez mi?
Ağaoğlu: Hiç yapmamasındansa mola stilinde bu biçimdesi bir müdahale TL’nin fazlaca da sahipsiz olmadığını göstermesi açısından âlâ. Lakin bunu yeniden tekrar yaparsanız hayli fazla bir mana tabir etmeyecektir. Tahminen birkaç sefer olabilir. Bunun rezerve de tesiri yok. Ancak işin aslı derli toplu bütünlüklü bir müdahale yapmanızdır. O yanlışsız birşeydir. Ona da program diyoruz.
Güldağ: Merkez Bankası Liderimiz Kavcıoğlu, ‘sınırlı yerimiz kaldı, hatta bitti gibi’ diyor. Bu ayki Para Siyaseti Konseyi’nde yeni bir indirim gelir mi? Daha evvel de ‘sınırlı alan kaldı’ demişti ancak 100 baz puan yapmıştı. Artık, ‘Sınırlı alan kaldı, bu alanı da büyük ölçüde bitirdiğimizi düşünüyorum’ üzere bir tabiri var. Ne beklersin?
Ağaoğlu: Ben bu yorumları değerlendirirken epey zorlanıyorum. Hudutlu yerimiz kaldı diyen Merkez Bankası liderine şunu sormak istiyorum, 19’dan 15’e düşürecek kadar 400 baz puanlık bir problemimiz mu vardı faiz için? Haydi diyelim 100 daha indin 500 puanlık bir problemimiz mu vardı? Sayın Cumhurbaşkanı’nın telaffuzlarına baktığımızda bu faizin yüzde 3-5 falan olması lazım. bu biçimde sayın Kavcıoğlu niye şimdiye kadar indirdi sorusunu sormamız lazım. Onları tartışmaya başladığında kur 9’lardayken 13,50’deki kurdan bahsediyoruz. 400 baz puanın maliyeti inanılmaz. Maliyetler bugünden yarına ödeyip bitirebileceğimiz maliyetler değiller. Bunları hangi saikle yaptık sorusunu sormak istiyorum. enflasyonu nasıl denetim edeceksiniz? Bütün sorun 400-500 baz puan mıydı? 100 baz puan pas geçse ne olur indirse ne olur artık? Bu saatten daha sonra hayli manalı değil, 200 baz puan indirdiğinde de birebir şeyi söylemiştim. Demiştim ki yaptıysanız daha radikal indirin ne olacağını nazaranlim demeye kalmadı, gördük. Daha da ısrar edeceksek o da başka bir husus. Burada önemli bir husus ile karşı karşıyayız.
Altında bir daha sonraki atılım üst gerçek
Güldağ: Altın hareketli, gümüş sakin görünüyor…
Ağaoğlu: Gümüşte 22,50 kritik bir düzeydi, şu anda altındayız. Gümüş bu yılın kaybedeni. Platin de hakeza lakin onun ardında otomotiv bölümü var. Altında ise beklediğim temel düzeltmeler geldi. Bundan daha sonraki atağın üst istikamette olacağını düşünüyorum. Altın ons fiyatında 1760 düzeyleri kritik bir eşikti, orayı bir test etti. O düzeyin altına düşmesini ben beklemiyorum. Tam nokta düzey olarak da 1765’tir aslında… Onun altını beklemiyorum. Şayet burayı taban oluşturabilirse bir daha 1835-1855 bölgesine çıkacak bir altın hareketini bekliyorum.
Güldağ: Ne vakit?
Ağaoğlu: tekrarki yılın birinci çeyreğinde…
Pamuk da petrol de düştü, emtia geriliyor
Güldağ: Pamuk fiyatında düşüş var. Geçen ay Kahramanmaraş’ta düşecek diyordun…
Ağaoğlu: söylemiş olduklerimin ardındayım. 115 centti bu biçimdelar, düştü. Şu anda 104 centlerde. Bu durumda aslında yalnızca pamuk da değil, petrole de bakmak lazım. 85 dolardan daha sonra çift haneleri beklemiyorum demiştim. Yeni varyant birfazlaca şeyi bozdu. Brent petrolü bile yakın vadede 68 dolarda, şubat vadelisi 70,32 dolarda. Bütün emtia fiyatlarında genel bir gerileme var.
Güldağ: Sebep?
Ağaoğlu: Ardında 2 tane sebep var. Birincisi yeni varyant, ikincisi de Fed nakdî genişlemeyi daha süratli daraltacak beklentisi. Pay senetleri bile etkilendi, ABD pay senetlerinde bile değerli düşüşler yaşandı. Endüstriyel metaller, ziraî emtia şimdi hepsi etkilendi ancak petrol epey fazla etkilendi bundan. Buna bir de Çin’i eklemek lazım. Çin fazlaca sessiz şu anda. Çin’de talep ve büyüme tarafıyla ilgili meşakkat bence daha bariz hale geldi.
Güldağ: Üçüncü çeyrekte Türkiye 7.4, Çin 4.9 büyüdü.
Ağaoğlu: Çin için hiç alışık olunmayan düzeyler. Onun da tesirleri hala yaşanıyor ve sürebilir.
Güldağ: Petrolde daha ne kadar geri çekilir fiyatlar?
Ağaoğlu: Çok fazla geri çekilme olmaz. Bu sayılarla yılı kapatmamız yüksek mümkünlük. 200 günlük hareket aşağı kırıldığı için bir ölçü geri çekiliriz lakin bir 60 dolar beklemiyorum. Kasım ayı pek epeyce fonun yıl sonu kapanış periyodudur. Onlar üst fiyatlardan kendi durumlarını büyük oranda kapattı. Aslında yılı bitirdiler. Aralık 15’ten daha sonra ben piyasaların bir ölçü yatışacağını düşünüyorum.
Okumaya devam et...