Mehmet Hanifi GÜLEL / İSTANBUL
Türkiye’de ayçiçeğinde hasadın başlamasıyla çekirdek fiyatları düşme eğilimi gösterirken, yurt haricinde da Rusya’nın ihracatta vergi oranlarını düşürmesiyle ham yağ fiyatlarında yaklaşık 400 dolarlık düşüş yaşandı.
Sektör temsilcileri bunun yanı sıra yurtarasında bölgelere bakılırsa fiyat farklılığın oluştuğunu belirterek, çiftçinin ortalama çekirdek üretim maliyetinin 10 bin TL civarında olduğunu ve Orta Karadeniz bölgesinde tüccarların çiftçiden tonunu 9000-9250 TL’den aldığını söz ediyorlar. Geçtiğimiz hafta ham ayçiçek yağına getirilen yüzde 10’luk gümrük vergisinin bölümde olumlu karşılanırken, geç kalınmış ve yetersiz bir tedbir olduğunu belirtiliyor.
Agrolino Türkiye İdare Heyeti Lideri Şaban Buttanrı, gümrük vergilerinin ton başına 200 dolar düzeyinde olması ve beraberinde çekirdek ithalatına da vergi getirilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye’de bu yıl yaklaşık 2 milyon ton çekirdek üretimi beklendiğini aktaran Buttanrı, bu biçimde devam etmesi halinde seneye kelam konusu sayının muhtemelen 1 milyon tona gerileyeceğini söz etti. Buğdayda ton başına ödenen bin TL’lik primin çekirdekte 2 bin TL olarak ödenmesinin çiftçiyi rahatlatacağını belirten Buttanrı, bu biçimdece birliklerin yüksek fiyatlarla alınan eserden ziyan etmesinin engellenmiş olacağını söylemiş oldu.
Sanayici ithal çekirdeği daha ucuza alıyor
Ayçiçeğinde bir öteki sorunun birlikler içindeki fiyat farkı ol duğunu kaydeden Buttanrı Karadeniz Birlik tarafınca yüzde 40’lık ayçiçeğin tonuna 10 bin 500 TL, Trakya Birlik’in 12 bin TL fiyat deklare ettiğına dikkat çekti. Çiftçinin girdi maliyetinin 10 bin TL civarında olduğunu lisana getiren Buttanrı, “Geçen dönem çekirdek meblağları tonu 5 bin TL ile başladı. Fakat, Rusya-Ukrayna savaşının akabinde milletlerarası yağ ve güç meblağlarının artması niçiniyle çekirdek meblağları 16 bin TL’ye kadar çıktı. Bunu goren çiftçi mısır, buğday ve pancar yerine çekirdek ekimine yük verdi. Fakat memleketler arası piyasalarda, palm yağı ve soya yağı meblağlarının da düşmesi ile çekirdek fiyatları da düştü. Her ne kadar çekirdek fiyatı 12 bin TL olarak açıklansa da şu an birfazlaca bölgede çekirdek çiftçiden 10 bin TL bandından alınıyor. Bu fiyatların değişmesi için ya marketlerdeki yağ fiyatlarının artması lazım ya da çiftçiye, buğdayda olduğu üzere takviye verilmesi lazım. Zira birlikler ve Konya Şeker, malın yalnızca bir kısmını, ziyanla bile olsa alabilir. Geri kalan kısmını kırıcı, yağ fabrikası alamaz. Zira ithal çekirdek daha ucuz yahut bu fiyatlardan alırsa net olarak ziyan ediyor” dedi.
2000 bin TL takviye bekleniyor
Ham ayçiçek yağı fiyatlarının tonu 2000 dolardan 1200 dolara gerilediğini aktaran Buttanrı, bu düşüşün çekirdek fiyatlarını düşürdüğünü bildirdi. Bu hususta hiçbir tedbir alınmadığını ve tek emelin yağ fiyatlarını markette ucuz tutmak olduğunu söz eden Buttanrı, bunun yerine marketteki yağ meblağlarını makul düzeyde tutup, muhtaçlığı olan insanlara ucuz yağ temin edilebileceğini söylemiş oldu. Buttanrı, genelde çekirdek-buğday paritesinin son 10 yılda 1.8 ile 2.2 içinde değiştiğini aktardı. Türkiye’nin asgarî çekirdek muhtaçlığının 3 milyon ton olduğunu açıklayan Buttanrı, ortalama 1,5-1,7 milyon ton üretildiğini, bu yıl ise 2 milyon tona yakın üretim beklendiğini aktardı. Buttanrı, şu an ton başına 1500-2000 TL prim ödenmesi halinde çiftçilerin rahatlayacağını söylemiş oldu.
Yağ meblağları 1200 doların altına düştü
İç pazarda fabrikaların ayçiçek çekirdeğini 10 bin 250 TL’ye aldığını söz eden Solventum İdare Heyeti Lideri Onat Angı, Trakya Birlik’in 40 yağ bazlı çekirdeği 12 bin TL, Tarım Kredi’nin ise 11 bin 500 TL’ye aldığını söylemiş oldu. Şu anda hasadı yapılan eserin yüzde 95’ini bu iki kurumun aldığına dikkat çeken Angı, “Yurtharicinden yüklü ham yağ alınıyor ve tonu 1180-1190 dolar bazında alım süreçleri oldu. Ayçiçeği piyasasında yıl ortasında mayıs ayında 2.100 dolara kadar çıkan fiyatlar, temmuz başında evvel 1.800 dolara sonrasındasında süratlice 1.250 dolara kadar geriledi. Ağustosta reaksiyon alımlarıyla yinea 1.490 dolara kadar çıkan fiyatlar, eylül ayı başı prestijiyle yeniden süratlice düştü ve 1.200 doların altını gördü” dedi.
Okumaya devam et...
Türkiye’de ayçiçeğinde hasadın başlamasıyla çekirdek fiyatları düşme eğilimi gösterirken, yurt haricinde da Rusya’nın ihracatta vergi oranlarını düşürmesiyle ham yağ fiyatlarında yaklaşık 400 dolarlık düşüş yaşandı.
Sektör temsilcileri bunun yanı sıra yurtarasında bölgelere bakılırsa fiyat farklılığın oluştuğunu belirterek, çiftçinin ortalama çekirdek üretim maliyetinin 10 bin TL civarında olduğunu ve Orta Karadeniz bölgesinde tüccarların çiftçiden tonunu 9000-9250 TL’den aldığını söz ediyorlar. Geçtiğimiz hafta ham ayçiçek yağına getirilen yüzde 10’luk gümrük vergisinin bölümde olumlu karşılanırken, geç kalınmış ve yetersiz bir tedbir olduğunu belirtiliyor.
Agrolino Türkiye İdare Heyeti Lideri Şaban Buttanrı, gümrük vergilerinin ton başına 200 dolar düzeyinde olması ve beraberinde çekirdek ithalatına da vergi getirilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye’de bu yıl yaklaşık 2 milyon ton çekirdek üretimi beklendiğini aktaran Buttanrı, bu biçimde devam etmesi halinde seneye kelam konusu sayının muhtemelen 1 milyon tona gerileyeceğini söz etti. Buğdayda ton başına ödenen bin TL’lik primin çekirdekte 2 bin TL olarak ödenmesinin çiftçiyi rahatlatacağını belirten Buttanrı, bu biçimdece birliklerin yüksek fiyatlarla alınan eserden ziyan etmesinin engellenmiş olacağını söylemiş oldu.
Sanayici ithal çekirdeği daha ucuza alıyor
Ayçiçeğinde bir öteki sorunun birlikler içindeki fiyat farkı ol duğunu kaydeden Buttanrı Karadeniz Birlik tarafınca yüzde 40’lık ayçiçeğin tonuna 10 bin 500 TL, Trakya Birlik’in 12 bin TL fiyat deklare ettiğına dikkat çekti. Çiftçinin girdi maliyetinin 10 bin TL civarında olduğunu lisana getiren Buttanrı, “Geçen dönem çekirdek meblağları tonu 5 bin TL ile başladı. Fakat, Rusya-Ukrayna savaşının akabinde milletlerarası yağ ve güç meblağlarının artması niçiniyle çekirdek meblağları 16 bin TL’ye kadar çıktı. Bunu goren çiftçi mısır, buğday ve pancar yerine çekirdek ekimine yük verdi. Fakat memleketler arası piyasalarda, palm yağı ve soya yağı meblağlarının da düşmesi ile çekirdek fiyatları da düştü. Her ne kadar çekirdek fiyatı 12 bin TL olarak açıklansa da şu an birfazlaca bölgede çekirdek çiftçiden 10 bin TL bandından alınıyor. Bu fiyatların değişmesi için ya marketlerdeki yağ fiyatlarının artması lazım ya da çiftçiye, buğdayda olduğu üzere takviye verilmesi lazım. Zira birlikler ve Konya Şeker, malın yalnızca bir kısmını, ziyanla bile olsa alabilir. Geri kalan kısmını kırıcı, yağ fabrikası alamaz. Zira ithal çekirdek daha ucuz yahut bu fiyatlardan alırsa net olarak ziyan ediyor” dedi.
2000 bin TL takviye bekleniyor
Ham ayçiçek yağı fiyatlarının tonu 2000 dolardan 1200 dolara gerilediğini aktaran Buttanrı, bu düşüşün çekirdek fiyatlarını düşürdüğünü bildirdi. Bu hususta hiçbir tedbir alınmadığını ve tek emelin yağ fiyatlarını markette ucuz tutmak olduğunu söz eden Buttanrı, bunun yerine marketteki yağ meblağlarını makul düzeyde tutup, muhtaçlığı olan insanlara ucuz yağ temin edilebileceğini söylemiş oldu. Buttanrı, genelde çekirdek-buğday paritesinin son 10 yılda 1.8 ile 2.2 içinde değiştiğini aktardı. Türkiye’nin asgarî çekirdek muhtaçlığının 3 milyon ton olduğunu açıklayan Buttanrı, ortalama 1,5-1,7 milyon ton üretildiğini, bu yıl ise 2 milyon tona yakın üretim beklendiğini aktardı. Buttanrı, şu an ton başına 1500-2000 TL prim ödenmesi halinde çiftçilerin rahatlayacağını söylemiş oldu.
Yağ meblağları 1200 doların altına düştü
İç pazarda fabrikaların ayçiçek çekirdeğini 10 bin 250 TL’ye aldığını söz eden Solventum İdare Heyeti Lideri Onat Angı, Trakya Birlik’in 40 yağ bazlı çekirdeği 12 bin TL, Tarım Kredi’nin ise 11 bin 500 TL’ye aldığını söylemiş oldu. Şu anda hasadı yapılan eserin yüzde 95’ini bu iki kurumun aldığına dikkat çeken Angı, “Yurtharicinden yüklü ham yağ alınıyor ve tonu 1180-1190 dolar bazında alım süreçleri oldu. Ayçiçeği piyasasında yıl ortasında mayıs ayında 2.100 dolara kadar çıkan fiyatlar, temmuz başında evvel 1.800 dolara sonrasındasında süratlice 1.250 dolara kadar geriledi. Ağustosta reaksiyon alımlarıyla yinea 1.490 dolara kadar çıkan fiyatlar, eylül ayı başı prestijiyle yeniden süratlice düştü ve 1.200 doların altını gördü” dedi.
Okumaya devam et...