Hilal SARI
2020 yılında olağandan daha uzun ve soğuk bir kış geçiren Avrupa’nın güç krizi, başta İngiltere olmak üzere güç dalında iflaslar getirmeye başlarken, gübre ve et üreticileri de krizden direkt etkilenmeye başladı ve bunun pandemiyle esasen yükselen besin fiyatlarını daha da yükseltmesi bekleniyor. Hem Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri tıpkı vakitte Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) dün yaptıkları açıklamada artan güç meblağlarının ve tedarik zincirinde yaşanan darboğazların “ücretlerin yükselmesi için baskıları artıracağı” konusunda uyarıyor.
OECD dün yayınladığı OECD Ekonomik Görünüm raporunda hem 2021 tıpkı vakitte 2022’de daha evvelki varsayımlarından çok daha kuvvetli fiyat artışları olacağını öngördü. Morgan Stanley öngörülerine bakılırsa yüksek güç fiyatları Euro Bölgesi TÜFE verisine son üç ayda 0,2 ila 0,3 puan daha ekleyecek. G20 genelinde son çeyrekte ortalama %4,5 enflasyon bekleyen OECD, bunun 1,5 puanının navlun ve güç fiyatlarından kaynaklanacağını belirtiyor. Global GSYH’nin pandemi öncesine döndüğü belirtilen raporda artan emtia meblağlarının ve navlunun kısa vadede enflasyonu daha da üst çıkaracağı öngörülüyor.
ECB Lider Yardımcısı Luis de Guindos da Financial Times’ın bir etkinliğinde yaptığı açıklamada “Önümüzdeki periyotta fazlaca daha kalıcı bir enflasyon baskısı bakılırsabiliriz, bilhassa de güç maliyetlerinden kaynaklanan fiyat artışları daha yüksek fiyat baskılarını artırırsa” diyor.
Güç şirketleri batıyor, gübre ve et üreticileri zorlanıyor
Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz akışını yavaşlatması ve soğuk kış ayları için stokların çabucak hemen bir daha doldurulamamış olması, ABD’de kasırgaların global arzdan değerli bir hissesi daha durma noktasına getirmesi ve iktisatların birçoklarının büsbütün açılmasıyla gelen kuvvetli talep, kıtada güç meblağlarını tarihi rekorlara getirerek, sanayicileri zorlamaya başladı.
En az 4 güç şirketi haftaya batacak: Avrupa’nın güç krizinden en epey etkilenen ada ülkesi İngiltere’de gelecek hafta dört küçük güç şirketinin yükselen doğalgaz meblağları niçiniyle iflas etmesi bekleniyor. BBC’ye konuşan kaynaklar bu şirketlerin kesimdeki büyük oyunculara “1 milyondan fazla müşteriyi devralmak için teklif yapın” dedi. Fiyatlardaki yükseliş niçiniyle biroldukça tüketiciye faturasını ödedikleri gücün tedarik edilemeyecek olmasından telaş ediliyor. 2021 başında 70 güç tedarikçisi olan ülkede dal kaynakları yıl sonuna yalnızca 10 güç şirketi kalabileceğini öngörüyor.
Krizin kazananı Rus gübre üreticileri: İngiltere’de iki büyük gübre tesisi gösterge doğalgaz fiyatının 70 Euro’nun üzerine çıkması daha sonrası devayı kepenk kapatmakta bulmuştu. VTB Capital analisti Elena Sakhnova, Rusya’da endüstrici için doğalgaz fiyatlarının 12 aylığına sabitlenmiş olmasının Rus üreticilere büyük bir avantaj sağladığını, İngiltere’de kapanan iki büyük gübre tesisinin azot gübre meblağlarını tekrar temmuz tepelerine dönebileceğini söylüyor. Sakhnova mevzuya ait müşteri notunda Rus bir gübre üreticisinin tesisine doğalgazı 2 dolar/mmbtu’dan aldığını, Avrupa’da bu sayının 23 dolar/mmbtu olduğunu aktarıyor.
Et üreticileri karbondioksit bulamıyor: Gübre üreticilerinin kapanması, besin dalında hayvan kısmında ve besin ambalajlamasında kullanılan karbondioksit arzını da azaltıyor. Dün açıklama yapan İngiltere Ticaret, Güç ve Pak Büyüme Bakanı Kwasi Kwarteng et üreticilerinin karbondioksit tedarikinde önemli bir dert yaşadığını ve önümüzdeki birkaç günün sıkıntı geçeceğini söylemiş oldu. Bloomberg’de yer alan habere bakılırsa et üreticileri “sadece birkaç günlük karbondibbbbbbbbbboksit stoklarının olduğunu ve aslına bakarsanız kamyon sürücüsü üzere insan kaynağı kısıtlarıyla sıkışmış durumda olan besin tedarik zincirlerinin de tehlike altında olduğunu” söylüyor. İngiliz Et Üreticileri Derneği ise iki hafta ortasında karbondioksit arzına deva bulunmazsa kesimhanelerin kapanmaya başlayabileceğini söylüyor.
“Faturalardan yeşil güç harçlarını kaldırın”: İngiltere’nin en büyük güç tedarikçilerinden Eon İngiltere CEO’su Michael Lewis, hükümete “tüketicilerin elektrik faturalarından yeşil güç harçlarının kaldırılması” için davet yaptı. 5,6 milyon haneye elektrik sağlayan şirketin CEO’su “fazlaca güç geçmesi beklenen bu kış boyunca bu biçimde bir adımın güç durumdaki hane halklarına yardımcı olacağı” görüşünde.
Güç fiyatlarıyla ilgili öteki gelişmeler:
– İngiltere güç şirketlerine devlet kredisi verebilir.
– Neptune Energy İngiltere hükümetine “Kuzey Denizi’nde daha fazla doğalgaz üretmeme müsaade ver” talebiyle mektup gönderdi.
– Norveç, Avrupa’ya daha fazla doğalgaz tedarik etmeyi taahhüt etti.
– Yara CEO’su Avrupa’ya arzında meşakkat duyulan amonyak getirecek.
– İspanya, AB’den artan güç fiyatlarıyla uğraş için bir dizi tedbir talep ediyor.
– Almanya’da vatandaşların doğalgaz faturaları yüzde 11,5 artabilir.
– Gazprom’un Avrupa’nın doğalgaz fiyatlarında artışındaki hissesi AB tarafınca soruşturulabilir.
– Memleketler arası Güç Ajansı, Rusya’ya Avrupa’ya doğalgaz arzını artırması için davet yaptı.
– Kremlin: Kuzey Akım 2’nin faliyete başlaması doğalgaz fiyatındaki artışı denetim altına almaya yardımcı olur. Avrupa’da kimi dal yetkilileri Rusya’nın arzı Kuzey Akım 2 için onay sonucunı hızlandırmak için yavaşlattığı görüşünde.
– Emisyon maksatları de krizden olumsuz etkileniyor.
Okumaya devam et...
2020 yılında olağandan daha uzun ve soğuk bir kış geçiren Avrupa’nın güç krizi, başta İngiltere olmak üzere güç dalında iflaslar getirmeye başlarken, gübre ve et üreticileri de krizden direkt etkilenmeye başladı ve bunun pandemiyle esasen yükselen besin fiyatlarını daha da yükseltmesi bekleniyor. Hem Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri tıpkı vakitte Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) dün yaptıkları açıklamada artan güç meblağlarının ve tedarik zincirinde yaşanan darboğazların “ücretlerin yükselmesi için baskıları artıracağı” konusunda uyarıyor.
OECD dün yayınladığı OECD Ekonomik Görünüm raporunda hem 2021 tıpkı vakitte 2022’de daha evvelki varsayımlarından çok daha kuvvetli fiyat artışları olacağını öngördü. Morgan Stanley öngörülerine bakılırsa yüksek güç fiyatları Euro Bölgesi TÜFE verisine son üç ayda 0,2 ila 0,3 puan daha ekleyecek. G20 genelinde son çeyrekte ortalama %4,5 enflasyon bekleyen OECD, bunun 1,5 puanının navlun ve güç fiyatlarından kaynaklanacağını belirtiyor. Global GSYH’nin pandemi öncesine döndüğü belirtilen raporda artan emtia meblağlarının ve navlunun kısa vadede enflasyonu daha da üst çıkaracağı öngörülüyor.
ECB Lider Yardımcısı Luis de Guindos da Financial Times’ın bir etkinliğinde yaptığı açıklamada “Önümüzdeki periyotta fazlaca daha kalıcı bir enflasyon baskısı bakılırsabiliriz, bilhassa de güç maliyetlerinden kaynaklanan fiyat artışları daha yüksek fiyat baskılarını artırırsa” diyor.
Güç şirketleri batıyor, gübre ve et üreticileri zorlanıyor
Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz akışını yavaşlatması ve soğuk kış ayları için stokların çabucak hemen bir daha doldurulamamış olması, ABD’de kasırgaların global arzdan değerli bir hissesi daha durma noktasına getirmesi ve iktisatların birçoklarının büsbütün açılmasıyla gelen kuvvetli talep, kıtada güç meblağlarını tarihi rekorlara getirerek, sanayicileri zorlamaya başladı.
En az 4 güç şirketi haftaya batacak: Avrupa’nın güç krizinden en epey etkilenen ada ülkesi İngiltere’de gelecek hafta dört küçük güç şirketinin yükselen doğalgaz meblağları niçiniyle iflas etmesi bekleniyor. BBC’ye konuşan kaynaklar bu şirketlerin kesimdeki büyük oyunculara “1 milyondan fazla müşteriyi devralmak için teklif yapın” dedi. Fiyatlardaki yükseliş niçiniyle biroldukça tüketiciye faturasını ödedikleri gücün tedarik edilemeyecek olmasından telaş ediliyor. 2021 başında 70 güç tedarikçisi olan ülkede dal kaynakları yıl sonuna yalnızca 10 güç şirketi kalabileceğini öngörüyor.
Krizin kazananı Rus gübre üreticileri: İngiltere’de iki büyük gübre tesisi gösterge doğalgaz fiyatının 70 Euro’nun üzerine çıkması daha sonrası devayı kepenk kapatmakta bulmuştu. VTB Capital analisti Elena Sakhnova, Rusya’da endüstrici için doğalgaz fiyatlarının 12 aylığına sabitlenmiş olmasının Rus üreticilere büyük bir avantaj sağladığını, İngiltere’de kapanan iki büyük gübre tesisinin azot gübre meblağlarını tekrar temmuz tepelerine dönebileceğini söylüyor. Sakhnova mevzuya ait müşteri notunda Rus bir gübre üreticisinin tesisine doğalgazı 2 dolar/mmbtu’dan aldığını, Avrupa’da bu sayının 23 dolar/mmbtu olduğunu aktarıyor.
Et üreticileri karbondioksit bulamıyor: Gübre üreticilerinin kapanması, besin dalında hayvan kısmında ve besin ambalajlamasında kullanılan karbondioksit arzını da azaltıyor. Dün açıklama yapan İngiltere Ticaret, Güç ve Pak Büyüme Bakanı Kwasi Kwarteng et üreticilerinin karbondioksit tedarikinde önemli bir dert yaşadığını ve önümüzdeki birkaç günün sıkıntı geçeceğini söylemiş oldu. Bloomberg’de yer alan habere bakılırsa et üreticileri “sadece birkaç günlük karbondibbbbbbbbbboksit stoklarının olduğunu ve aslına bakarsanız kamyon sürücüsü üzere insan kaynağı kısıtlarıyla sıkışmış durumda olan besin tedarik zincirlerinin de tehlike altında olduğunu” söylüyor. İngiliz Et Üreticileri Derneği ise iki hafta ortasında karbondioksit arzına deva bulunmazsa kesimhanelerin kapanmaya başlayabileceğini söylüyor.
“Faturalardan yeşil güç harçlarını kaldırın”: İngiltere’nin en büyük güç tedarikçilerinden Eon İngiltere CEO’su Michael Lewis, hükümete “tüketicilerin elektrik faturalarından yeşil güç harçlarının kaldırılması” için davet yaptı. 5,6 milyon haneye elektrik sağlayan şirketin CEO’su “fazlaca güç geçmesi beklenen bu kış boyunca bu biçimde bir adımın güç durumdaki hane halklarına yardımcı olacağı” görüşünde.
Güç fiyatlarıyla ilgili öteki gelişmeler:
– İngiltere güç şirketlerine devlet kredisi verebilir.
– Neptune Energy İngiltere hükümetine “Kuzey Denizi’nde daha fazla doğalgaz üretmeme müsaade ver” talebiyle mektup gönderdi.
– Norveç, Avrupa’ya daha fazla doğalgaz tedarik etmeyi taahhüt etti.
– Yara CEO’su Avrupa’ya arzında meşakkat duyulan amonyak getirecek.
– İspanya, AB’den artan güç fiyatlarıyla uğraş için bir dizi tedbir talep ediyor.
– Almanya’da vatandaşların doğalgaz faturaları yüzde 11,5 artabilir.
– Gazprom’un Avrupa’nın doğalgaz fiyatlarında artışındaki hissesi AB tarafınca soruşturulabilir.
– Memleketler arası Güç Ajansı, Rusya’ya Avrupa’ya doğalgaz arzını artırması için davet yaptı.
– Kremlin: Kuzey Akım 2’nin faliyete başlaması doğalgaz fiyatındaki artışı denetim altına almaya yardımcı olur. Avrupa’da kimi dal yetkilileri Rusya’nın arzı Kuzey Akım 2 için onay sonucunı hızlandırmak için yavaşlattığı görüşünde.
– Emisyon maksatları de krizden olumsuz etkileniyor.
Okumaya devam et...