Avrupa çok sağı niye geriledi

Serkankutlu

Global Mod
Global Mod
Milliyet gazetesi muharriri Gülderen Sonumut, AB’ye üye ülkelerin genelinde seçmenlerin çok sağ ve çok sol partilerin klasik partilere alternatif olamayacakları kanısını taşıdığını yazdı.

Sonumut’un “Aşırı sağın güç kaybı” başlıklı yazısı şöyleki:

“Geçtiğimiz hafta Fransa’da yapılan bölgesel seçimlerin sonucu Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin yöneticilerinin derin nefes almasını sağladı. Öngörülerin tersine Marine Le Pen’in başkanlık ettiği çok sağ yabancı düşmanı Ulusal Birlik hiç bir bölgeyi ele geçiremedi. Düşük iştirak oranının sonuçlarda değerli tesiri olmadı değil. Lakin Fransa’da seçmen, Le Pen ve buna bağlı siyasi akımların bırakın ülkeyi yönetmeyi, bölgeleri yönetebileceğine inanmıyor. Hakikaten geçmişte Fransa’nın kimi belediyelerini yönetme imkanına sahip olan Le Pen’in partisi seçmen nezdinde farkını gösteremedi. Seçim vaatlerini hayata geçiremedi. Biroldukça belediyede kıymetli yolsuzluklar yaşandı. Bir öteki deyişle anti-sistem partisi olarak seçmen karşısına çıkan Le Pen, sisteme fazlaca çabuk ahenk sağladı.

2022 yılında düzenlenecek olan genel seçimler ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri için çabucak hemen rehavete kapılmamak gerekiyor. Nisan 2022’deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine kadar fazlaca mühlet olduğunu da göz önünde bulundurmak gerekiyor. Lakin Le Pen’in partisinin halk nezdinde beklediği takviye sandığa yansımayacak üzere görünüyor.

Macaristan’da seçimler öncesinde Başbakan Viktor Orban’ın koalisyonu her geçen gün biraz daha güç kaybediyor. Birleşik ana muhalefet ise Orban’ın Fidesz partisine karşı ortayı açmaya devam ediyor. Orban’ın ülke idaresinde sergilediği popülist telaffuz, memleketinin hem AB nezdinde birebir vakitte memleketler arası toplulukta artık izole bulunmasına niye oluyor. AB periyot başkanlığını üstüne alan Slovenya’nın Başbakanı ve bununla birlikte Slovenya Demokratik partisi başkanı olan Janez Jansa’ın popülist söylemi, basın özgürlüğünü kısıtlayan siyasetleri ve çok sağ partilere yönelik eğilimi de AB içerisinde artık karşılık bulmuyor. Donald Trump hayranı olan ve açık bir biçimde yabancı düşmanlığını lisana getiren Jansa’nın Mart 2020’de kurduğu hükümetin ülke ortasındaki siyasetleri AB’de sert tenkitlere niye oluyor. Çünkü Sloven haber ajansı STA’nın finansman kaynaklarını askıya alan Başbakan, Sloven Devlet televizyonunun genel müdürünü de sorgusuz sualsiz bir biçimde nazaranvden aldı.

Almanya’da ise uzun müddet Almanya için Alternatif (AfD) partisinin ülkedeki gücünün artmasından kaygı ediliyordu. Lakin 26 Eylül’de yapılacak olan genel seçimler öncesinde yapılan anketlerde AfD, beklenen çıkışı asla gerçekleştiremeyecek üzere görünüyor.


AB’ye üye ülkelerin genelinde seçmenler, çok sağ ve sol partilerin bugüne kadar iktidarı elinde bulunduran klasik partilere alternatif olamayacakları kanısını taşıyor. ‘Sistem partileri’ olarak isimlendirilen klâsik partilerin kendilerini yenileme süreçleri yardımıyla sisteme alternatif olarak siyaset sahnesinde yer alan çok oluşumların aslında, endişe, popülizm ve yabancı düşmanlığı üzere konularda fazlaca ‘geleneksel’ kaldıkları ve seçmenin günlük ömrünü değiştirecek projelere sahip olmadıkları kanısına varılıyor güya.

Seçmenlerin dikkat çektiği ögelerden biri, çok sağ ve sol partilerin halkın yeni külfetleri içinde yer alan etraf kirliliği, iklim değişikliği, trafik sorunu, alternatif ömür üzere konularda önemli bir teklif sunmamaları. Buna karşın AB’nin önde gelen popülist akımları AB’nin geleceği konusunda düzenlenecek olan konferansta güçlerini birleştirme sonucu aldılar. Bu çerçevede AB üyesi 16 ülkede faaliyet gösteren çok sağ partilerin başkanları Avrupa Parlamentosu çatısı altında bir ortaya gelerek, AB’nin yapısal ıslahatlarının yol haritasını oluşturacak olan AB’nin geleceğine yönelik konferansta seslerini duyurmak üzere bir küme kurdular. Ortalarında Macaristan’dan Fidesz, Polonya’dan Pis, İspanya’dan Vox, İtalya’dan hem Salvini’nin Lega’sı tıpkı vakitte Meloni’nin İtalya’nın Kardeşleri partisi, Yunan Elliniki Lysi üzere sağın sağında seyreden partiler bulunuyor. Karar alma sistemlerinde tesirleri sonlu olur. Fakat bir daha de seslerini duyurma ve tartışmaları yönlendirme konusunda tesirleri olmayacak diyemeyiz. Bu çerçevede AB’ye üye ülkelerde siyasetin, eski eksen olan merkez sağ, merkez ve merkez sola gerçek bir daha kayıyor olması sevindirici. Fakat bir daha de temkinli olmak gerekiyor. Seçim periyotlarında Türkiye zıddı telaffuzlar, AB’nin Hristiyan kökenlerine atıf ve türevi ayrımcı söyleme kulak tıkamak gerekiyor. Sevindirici olan öge, şimdilik çok sağ partilerin beklenen dayanağa sahip olamamaları. ABD’de yaşanan siyasi dönüşüm güya Avrupa ülkelerini de etkiliyor. Lakin önlemi elden bırakmamak lazım.”