Merve YİĞİTCAN
Yeni yılın birinci gününe damgasını vuran güç artırımları iş dünyasında da geniş yankı buldu. Sanayicilerin büyük kısmı bu istikamette bir artırımı beklediklerini söylerken, artırımın oranı ve vakit içindeması konusunda takvimin önce belirtilmemesinin maliyet hesabı yapmayı güçleştirdiğini vurguluyor. hem de son güç artırımlarına yönelik yapılacak yeni fiyatlamalarının birinci çeyrekte enfl asyonu bir ölçü üste çekeceğine de kesin gözüyle bakılıyor. Güç artırımlarının DÜNYA’ya pahalandıran kesim temsilcileri küreselde yüksek seyreden güç meblağlarının Türkiye’de düşük kalmasının pek mümkün olmadığa dikkat çekerken, devletin güç sübvansiyon sisteminin daha şeff af bir biçimde bir daha tasarlaması noktasında görüş bildirdiler. Güç maliyetlerinin bu derece arttığı bir devirde yeşil güç yatırımlarının daha da öne çıktığını savunan endüstriciler, bilhassa yenilenebilir gücün finansmanın konusunda yeni teşvikler beklediklerini belirtiyor.
Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) Lideri Adnan Dalgakıran, kimsenin artırımları ya da ek maliyet artışlarını hoş karşılamayacağını, lakin tüm dünyada yüksek güç meblağlarının bir gerçek olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin güçte bir fazlaca ülke üzere dışa bağımlı olduğuna dikkat çeken Dalgakıran, “Dışarıda artan meblağların bizim maliyetlerimize yansımaması mümkün değil. Hele ki bizim üzere sübvanse kaynağı olmayan bir ülke için yansıtmamak imkansız” dedi. Gücün sübvansiyonu konusunun bir daha ele alınması gerektiğini savunan Dalgakıran, “Türkiye’deki elektrik, doğalgaz ve petrol meblağları dünya fiyatlarının fazlaca altındaydı lakin buna karşın şikayet vardı. halbuki Türkiye’nin Avrupa’dan daha uyguna fiyata verme imkanı yok. aslına bakarsan güç meblağlarının bu düzeylere gelmesi bekleniyordu. Burada yeni ve şeff af bir sübvansiyon sistemi tasarlamalıyız. Kimi kesimlerin maliyetleri ortasında gücün hissesi düşük, kimilerinin ise yüksek. Burada stratejik kesimler belirlenebilir. Bunlara daha uygun güç verilebilir. Fakat bunun ölçümü de yapılmalı ve şeff af biçimde paylaşılmalı. Yoksa her yere verilen teşvik hiç bir biçimde teşvik manasına gelmez” tabirlerini kullandı. “Bu güç meblağları bizim gerçeğimiz” diyen Dalgakıran, “Sadece bizde uzun müddet fiyatlara yansıtılmadı. Artık ise hepsi birden bindirildi. Bu gerçeği görmeliyiz. İşimize geldiği yerde konuşup işimize gelmediği noktada konuşmamak iş dünyasının gönüllüğünü ve itibarını zayıfl atıyor” halinde konuştu.
“Fiyat artışları kaçınılmaz”
TOBB Demir ve Demir Dışı Metaller Bölüm Meclis Lideri Veysel Yayan ise güç meblağları dünyanın her yerinde değerli olduğunu, bunun göz arkası edilemeyeceğini belirterek, “Türkiye’nin de hazine bütçesinden bunu karşılaması mümkün değil. Mümkün olduğu kadar ferdî tüketici ve endüstrici içinde istikrarlı dağıtmak kaydıyla bu fiyat yükselişleri kaçınılmaz üzere görünüyor” dedi. Devletin güç sübvansiyonunu kademeli olarak azalttığına değinen Yayan, “Bunu anlıyoruz. Lakin nasıl yaparsa yapsın güç veremez hale gelmesin. Bizim kesim için en kıymetlisi gücün temini. Bulunmaya güç en değerli güç. Güç yetersizliği yüzünde durmak zorunda olmanın maliyeti çok yüksek oluyor. Bununla aralıkta karşılaştık, tekrar istemiyoruz. Bedeli her neyse o gücün bulunmasını istiyoruz, bunun ziyanları daha fazla oluyor” dedi. Enerjiyi kullanan kesimler üzerinden YEK-DEM kapsamında devletin yeşil enerjiyi teşvik ettiğini kaydeden Yayan, “Biz de kademeli olarak bunun bizim sırtımızdan alınıp devlet bütçesinden karşılanmasını istiyoruz. aslına bakarsan gücün kıymetli olduğu ortamda bir de yenilenebilir güç için kesimlerin üzerinden kaynak üretmeye çalışmak yanlış” tabirlerini kullandı.
“Zam daha sonrası meblağların rekabetçiliği önemli”
TOBB, Plastik, Kauçuk, Kompozit Sanayi Meclis Lideri Yavuz Eroğlu da, artırımları değerlendirirken rekabetçilik vurgusu yaptı. Endüstrici için bir şeyin fiyatının azlığı fazlacaluğu değil rekabetçiliğinin kıymetli olduğuna dikkat çeken Eroğlu, “Şimdi Avrupa’da mal sattığım ülkelerde güç fiyatlar ne ona bakacağım. Türkiye için hala rekabetçi mi değil mi bu önemli” dedi. Son periyotta Türkiye’nin güç fiyatlarının Avrupa’ya göre bilhassa hayli ucuz kaldığını kaydeden Eroğlu, “Yüksek oranda bir artırım yapıldı. Şayet hala bu mevzuda rekabetçiyse tutarlarımız ve uzun bir süre de artırım yapılmayacaksa biz bunu hesaplar önümüze bakarız. Her gün artırım olması bizler için daha makus. Öngörülebilirlik için bu önemli” diye konuştu.
“Rekabet gücümüzü etkiliyor”
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Lider Vekili Çetin Tecdelioğlu, hırdavat bölümünde elektrik ve doğalgaz maliyetinin yüzdesinin yüksek olduğunu, bir anda yapılan bu artırımların rekabet güçlerini önemli oranda etkileyeceğini kaydetti. “Zamana yayılıp yapılsaydı bizde maliyetlerimize vakit ortasında giydirirdik. Lakin ansızın olunca olumsuz etkileniyoruz” diyen Tecdelioğlu, “İşletmelerimiz ortasında epey fazla tasarruf noktaları var. Bunlara odaklanacağız. beraberinde yeşil güç yatırımlarımızı artıracağımız bir periyot olacak. Bu hususta da yeni teşvik bekliyoruz. Devlet bilhassa finansal takviye sağlarsa dal yeşil güç yatırımlarını daha kolay yapar” formunda konuştu.
“İhracatta kâr kaybı olarak dönecek”
TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Kesim Meclis Lideri Onur Fayat, yükselen güç meblağlarının sanayi için büyük eza olduğunu söylerken kasımdan bu yana gerçekleşen doğalgaz ve elektrik artırımlarının ortalama yüzde 5 üzere bir ek maliyeti olacağını kaydetti. çabucak hemen kasım artırımlarının maliyet hesabı yapılmışken, son artırımlarla birlikte güçte maliyetleri bir daha güncellemek zorunda kalacaklarını kaydeden Fayat, “Bu da rekabette bizi zora sokacak. Tüm maliyetleri bir daha gözden geçirmemize niye olacak. Açıkçası şaşkınız. Yeni yılla birlikte maliyetimiz yapıp işimize bakalım derken, artık güç maliyetlerinin toplam maliyetler ortasındaki hissesini yeniden hesaplayarak ne fark koyacağız, ona bakacağız. 3 ay evvel aldığımız siparişlere bunu yansıtmamız mümkün değil. Enfl asyona da direkt tesiri olacak. Özetle bu maliyet artışı birinci çeyrekte dışarıda kar kaybı, içeride de enfl asyon olarak bize dönecek” sözlerini kullandı.
“Maliyet hesabı yapamıyoruz”
İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) İdare Şurası Üyesi Tayfun Koçak, bir müddetdir dövizde yaşanan ani hareketler niçiniyle endüstrici ve ihracatçıların fi yatlamada zorluk çektiğini söylerken, “Şimdi artan güç maliyetleri de bir yük getirdi. Endüstrici olarak maliyet hesabı yapmakta epey zorlanıyoruz” dedi. Akaryakıt ve köprü geçiş fiyatlarına yapılan artırımların da üreticileri etkileyeceğini kaydeden Koçak, “Bu artırımlar da lojistik ve nakliye artırımlarını da birlikteinde gelecek. 2022’yi bu artırımlarla karşılamak bizim için beğenilen olmadı” halinde konuştu.
“Zamlar öngörülebilir olmalı”
Armatür Derneği Lideri Gökhan Turhan, tüm dünyada hissedilen güç krizinden dolayı fi yat artışlarını beklediklerini, artırımlara karşın güç fi yatlarının hala Avrupa’dan düşük olduğunu kaydetti. Bundan daha sonra da fi yatların artacağına işaret eden Turhan, “Hala devlet tarafınca güç destekleniyor. Burada sorun mesken elektriği ile sanayi elektriğinin farklı olması. Bence sanayi elektriğinde fiyatlandırma daha ucuz ya da en azından tıpkı olmalı. İktisadın ayakta kalması için endüstrinin üretmesi lazım” dedi. Fiyat artışlarının öngörülebilir olmasının daha güzel olacağına dikkat çeken Turhan, “Zamların ne kadar olacağını bilsek ya da kademeli olarak gelse daha yeterli olabilir” diye konuştu.
Okumaya devam et...
Yeni yılın birinci gününe damgasını vuran güç artırımları iş dünyasında da geniş yankı buldu. Sanayicilerin büyük kısmı bu istikamette bir artırımı beklediklerini söylerken, artırımın oranı ve vakit içindeması konusunda takvimin önce belirtilmemesinin maliyet hesabı yapmayı güçleştirdiğini vurguluyor. hem de son güç artırımlarına yönelik yapılacak yeni fiyatlamalarının birinci çeyrekte enfl asyonu bir ölçü üste çekeceğine de kesin gözüyle bakılıyor. Güç artırımlarının DÜNYA’ya pahalandıran kesim temsilcileri küreselde yüksek seyreden güç meblağlarının Türkiye’de düşük kalmasının pek mümkün olmadığa dikkat çekerken, devletin güç sübvansiyon sisteminin daha şeff af bir biçimde bir daha tasarlaması noktasında görüş bildirdiler. Güç maliyetlerinin bu derece arttığı bir devirde yeşil güç yatırımlarının daha da öne çıktığını savunan endüstriciler, bilhassa yenilenebilir gücün finansmanın konusunda yeni teşvikler beklediklerini belirtiyor.
Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) Lideri Adnan Dalgakıran, kimsenin artırımları ya da ek maliyet artışlarını hoş karşılamayacağını, lakin tüm dünyada yüksek güç meblağlarının bir gerçek olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin güçte bir fazlaca ülke üzere dışa bağımlı olduğuna dikkat çeken Dalgakıran, “Dışarıda artan meblağların bizim maliyetlerimize yansımaması mümkün değil. Hele ki bizim üzere sübvanse kaynağı olmayan bir ülke için yansıtmamak imkansız” dedi. Gücün sübvansiyonu konusunun bir daha ele alınması gerektiğini savunan Dalgakıran, “Türkiye’deki elektrik, doğalgaz ve petrol meblağları dünya fiyatlarının fazlaca altındaydı lakin buna karşın şikayet vardı. halbuki Türkiye’nin Avrupa’dan daha uyguna fiyata verme imkanı yok. aslına bakarsan güç meblağlarının bu düzeylere gelmesi bekleniyordu. Burada yeni ve şeff af bir sübvansiyon sistemi tasarlamalıyız. Kimi kesimlerin maliyetleri ortasında gücün hissesi düşük, kimilerinin ise yüksek. Burada stratejik kesimler belirlenebilir. Bunlara daha uygun güç verilebilir. Fakat bunun ölçümü de yapılmalı ve şeff af biçimde paylaşılmalı. Yoksa her yere verilen teşvik hiç bir biçimde teşvik manasına gelmez” tabirlerini kullandı. “Bu güç meblağları bizim gerçeğimiz” diyen Dalgakıran, “Sadece bizde uzun müddet fiyatlara yansıtılmadı. Artık ise hepsi birden bindirildi. Bu gerçeği görmeliyiz. İşimize geldiği yerde konuşup işimize gelmediği noktada konuşmamak iş dünyasının gönüllüğünü ve itibarını zayıfl atıyor” halinde konuştu.
“Fiyat artışları kaçınılmaz”
TOBB Demir ve Demir Dışı Metaller Bölüm Meclis Lideri Veysel Yayan ise güç meblağları dünyanın her yerinde değerli olduğunu, bunun göz arkası edilemeyeceğini belirterek, “Türkiye’nin de hazine bütçesinden bunu karşılaması mümkün değil. Mümkün olduğu kadar ferdî tüketici ve endüstrici içinde istikrarlı dağıtmak kaydıyla bu fiyat yükselişleri kaçınılmaz üzere görünüyor” dedi. Devletin güç sübvansiyonunu kademeli olarak azalttığına değinen Yayan, “Bunu anlıyoruz. Lakin nasıl yaparsa yapsın güç veremez hale gelmesin. Bizim kesim için en kıymetlisi gücün temini. Bulunmaya güç en değerli güç. Güç yetersizliği yüzünde durmak zorunda olmanın maliyeti çok yüksek oluyor. Bununla aralıkta karşılaştık, tekrar istemiyoruz. Bedeli her neyse o gücün bulunmasını istiyoruz, bunun ziyanları daha fazla oluyor” dedi. Enerjiyi kullanan kesimler üzerinden YEK-DEM kapsamında devletin yeşil enerjiyi teşvik ettiğini kaydeden Yayan, “Biz de kademeli olarak bunun bizim sırtımızdan alınıp devlet bütçesinden karşılanmasını istiyoruz. aslına bakarsan gücün kıymetli olduğu ortamda bir de yenilenebilir güç için kesimlerin üzerinden kaynak üretmeye çalışmak yanlış” tabirlerini kullandı.
“Zam daha sonrası meblağların rekabetçiliği önemli”
TOBB, Plastik, Kauçuk, Kompozit Sanayi Meclis Lideri Yavuz Eroğlu da, artırımları değerlendirirken rekabetçilik vurgusu yaptı. Endüstrici için bir şeyin fiyatının azlığı fazlacaluğu değil rekabetçiliğinin kıymetli olduğuna dikkat çeken Eroğlu, “Şimdi Avrupa’da mal sattığım ülkelerde güç fiyatlar ne ona bakacağım. Türkiye için hala rekabetçi mi değil mi bu önemli” dedi. Son periyotta Türkiye’nin güç fiyatlarının Avrupa’ya göre bilhassa hayli ucuz kaldığını kaydeden Eroğlu, “Yüksek oranda bir artırım yapıldı. Şayet hala bu mevzuda rekabetçiyse tutarlarımız ve uzun bir süre de artırım yapılmayacaksa biz bunu hesaplar önümüze bakarız. Her gün artırım olması bizler için daha makus. Öngörülebilirlik için bu önemli” diye konuştu.
“Rekabet gücümüzü etkiliyor”
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Lider Vekili Çetin Tecdelioğlu, hırdavat bölümünde elektrik ve doğalgaz maliyetinin yüzdesinin yüksek olduğunu, bir anda yapılan bu artırımların rekabet güçlerini önemli oranda etkileyeceğini kaydetti. “Zamana yayılıp yapılsaydı bizde maliyetlerimize vakit ortasında giydirirdik. Lakin ansızın olunca olumsuz etkileniyoruz” diyen Tecdelioğlu, “İşletmelerimiz ortasında epey fazla tasarruf noktaları var. Bunlara odaklanacağız. beraberinde yeşil güç yatırımlarımızı artıracağımız bir periyot olacak. Bu hususta da yeni teşvik bekliyoruz. Devlet bilhassa finansal takviye sağlarsa dal yeşil güç yatırımlarını daha kolay yapar” formunda konuştu.
“İhracatta kâr kaybı olarak dönecek”
TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Kesim Meclis Lideri Onur Fayat, yükselen güç meblağlarının sanayi için büyük eza olduğunu söylerken kasımdan bu yana gerçekleşen doğalgaz ve elektrik artırımlarının ortalama yüzde 5 üzere bir ek maliyeti olacağını kaydetti. çabucak hemen kasım artırımlarının maliyet hesabı yapılmışken, son artırımlarla birlikte güçte maliyetleri bir daha güncellemek zorunda kalacaklarını kaydeden Fayat, “Bu da rekabette bizi zora sokacak. Tüm maliyetleri bir daha gözden geçirmemize niye olacak. Açıkçası şaşkınız. Yeni yılla birlikte maliyetimiz yapıp işimize bakalım derken, artık güç maliyetlerinin toplam maliyetler ortasındaki hissesini yeniden hesaplayarak ne fark koyacağız, ona bakacağız. 3 ay evvel aldığımız siparişlere bunu yansıtmamız mümkün değil. Enfl asyona da direkt tesiri olacak. Özetle bu maliyet artışı birinci çeyrekte dışarıda kar kaybı, içeride de enfl asyon olarak bize dönecek” sözlerini kullandı.
“Maliyet hesabı yapamıyoruz”
İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) İdare Şurası Üyesi Tayfun Koçak, bir müddetdir dövizde yaşanan ani hareketler niçiniyle endüstrici ve ihracatçıların fi yatlamada zorluk çektiğini söylerken, “Şimdi artan güç maliyetleri de bir yük getirdi. Endüstrici olarak maliyet hesabı yapmakta epey zorlanıyoruz” dedi. Akaryakıt ve köprü geçiş fiyatlarına yapılan artırımların da üreticileri etkileyeceğini kaydeden Koçak, “Bu artırımlar da lojistik ve nakliye artırımlarını da birlikteinde gelecek. 2022’yi bu artırımlarla karşılamak bizim için beğenilen olmadı” halinde konuştu.
“Zamlar öngörülebilir olmalı”
Armatür Derneği Lideri Gökhan Turhan, tüm dünyada hissedilen güç krizinden dolayı fi yat artışlarını beklediklerini, artırımlara karşın güç fi yatlarının hala Avrupa’dan düşük olduğunu kaydetti. Bundan daha sonra da fi yatların artacağına işaret eden Turhan, “Hala devlet tarafınca güç destekleniyor. Burada sorun mesken elektriği ile sanayi elektriğinin farklı olması. Bence sanayi elektriğinde fiyatlandırma daha ucuz ya da en azından tıpkı olmalı. İktisadın ayakta kalması için endüstrinin üretmesi lazım” dedi. Fiyat artışlarının öngörülebilir olmasının daha güzel olacağına dikkat çeken Turhan, “Zamların ne kadar olacağını bilsek ya da kademeli olarak gelse daha yeterli olabilir” diye konuştu.
Okumaya devam et...