Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında Avrupa Birliği (AB) fonuyla desteklenen Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Müdafaa Derneği’nin (ANTOK) yürüttüğü, Akdeniz Üniversitesi (AÜ) ile Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Antalya Vilayet Müdürlüğü’nün iştirakçi olduğu ‘Apollo’dan Athena’ya Antik Kentler Endemik Çiçekler’ isimli proje tamamlandı. Dünyada yalnızca Antalya’nın 5 antik kentinde yayılış gösteren 5 endemik bitkinin korunmasını amaçlayan projenin koordinatörü Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi, ANTOK Lideri Doç. Dr. Gökhan Deniz, Phaselis’te yetişen burçak, Perge’nin hava civası, Side’nin canavar otu, Aspendos’un orkidesi ve Termessos’un çiğdeminin artık muhafaza altına alındığını belirtti.
250 BİTKİ TİPİ YALNIZCA ANTALYA’DA
Antalya’nın biyoçeşitlilik manasında Türkiye’nin göz bebeği olduğunu tabir eden Doç. Dr. Deniz, “Antalya bitki tipleri zenginliği açısından ülkemizin vitrini pozisyonunda. 250 bitki çeşidi, dünya üzerinde yalnızca Antalya’da yayılış gösteriyor. Bunlardan 73’ü maalesef farklı niçinlerle kritik olarak tehlike altında. Projemizi oluştururken hem ülkemizin göz bebeği pozisyonunda olan antik kentlerimiz ve onların içerisinde dünya üzerinde yalnızca o bölgede ve yakın etrafında yayılış gösteren bitki cinslerine odaklanmak istedik. Bunlar Phaselis, Perge, Termessos, Side ve Aspendos antik kentleri” dedi.
PROJE 2019 YILINDA BAŞLADI
2019 yılında başlayan proje kapsamında epeyce ayrıntılı arazi çalışmaları yaptıklarını belirten Doç. Dr. Gökhan Deniz, “Tehdit altındaki bölgelerin belirlenmesi ve yeni kuşakların korunması emeliyle onların tam lokasyonlarının belirlenmesi gerekiyordu. Yerlerini belirledik. hem de bölgelerden sorumlu etraf muhafaza konusunda faal ve etkin rol alan kurumlardan yetkililer eşliğinde arazi çalışmalarını yaptık. Yerlerini, korunak ayrıntılarını bu kurumlarla paylaştık. Bu noktada antik kentlerde hafriyat çalışmalarını yürüten hafriyat liderlerimize çeşitlerin yerlerini, korunak ayrıntılarını aktardık” diye konuştu.
Konuşmasının devamında ; Proje kapsamında çocuklara yönelik eğitim çalışmaları gerçekleştirdiklerini de anlatan Doç. Dr. Deniz “Biliyoruz ki; bir insanın tanımadığı bir olguyu sevmesi ve sevmediği bir olguyu muhafazası mümkün görünmüyor. Bu niçinle çocuklara da anlattık. Stantlar yaptık” tabirlerini kullandı.
‘GENÇLERE ANLATMANIN MEMNUNLUĞUNU YAŞIYORUZ’
Projenin yürütüldüğü 5 antik kentteki müdafaa altına alınan bitkilerle ilgili tanıtım tabelaları yerleştirildiğini de belirten Doç. Dr. Deniz, “Phaselis Antik Kenti’nde Lathyrus phaselitanus (Faselis burçağı), Perge Antik Kenti’nde Alkanna macrophylla (Perge hava civası), Side Antik Kenti’nde Orobanche sideana (Side canavar otu), Aspendos Antik Kenti’nde Himantoglossum montis-tauri (Toros orkidesi) ve Termessos Antik Kenti’nde de Colchicum baytopiorum (Baytop çiğdemi) bitki tiplerinin korunması ve topluma gösterilmesi değerli. Bu 5 antik kente yerleştirdiğimiz tanıtım tabelaları bir taraftan bölgenin florasını ziyaretçilere anlatırken bir taraftan da bu tiplerin korunması gerekliliğini, bilhassa ülkemizin geleceği çocuklara ve gençlere anlatmanın memnunluğunu yaşıyoruz” dedi.
‘BU BİTKİLER EN AZ ANTİK KENTLER KADAR ANTİK’
Proje kapsamında elde ettikleri datalara bakılırsa, binlerce yıl evvel 5 antik kentte yaşayan insanların da bu bitkilerin farkında olduklarını söz eden Doç. Dr. Deniz, şu biçimde konuştu: “Bu bitkileri kent kapılarında, anıtlarda, lahitlerde bezeme olarak kullanmışlar. örneğin Termessos’un bitkisi çiğdemi, lahitler üzerine oymuşlar. Perge’nin hava civasını da bir daha o antik kentteki eserler üzerinde tespit ettik. Anladık ki, geçmişte de günümüzde olduğu üzere çiçek sevgisi vardı. Bu antik kentler varken, orada insan hayatı kelam konusuyken de bu bitkiler yayılış göstermiş. Antik kentlerde yayılış gösteren bu bitki çeşitlerine de en az antik kentler kadar antik dememiz mümkün” dedi.
Doç. Dr. Gökhan Deniz, Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında proje ortağı olan Yunanistan’ın da Atina’daki 4 antik kentte tıpkı çalışmayı yaptığını kelamlarına ekledi.(DHA)
250 BİTKİ TİPİ YALNIZCA ANTALYA’DA
Antalya’nın biyoçeşitlilik manasında Türkiye’nin göz bebeği olduğunu tabir eden Doç. Dr. Deniz, “Antalya bitki tipleri zenginliği açısından ülkemizin vitrini pozisyonunda. 250 bitki çeşidi, dünya üzerinde yalnızca Antalya’da yayılış gösteriyor. Bunlardan 73’ü maalesef farklı niçinlerle kritik olarak tehlike altında. Projemizi oluştururken hem ülkemizin göz bebeği pozisyonunda olan antik kentlerimiz ve onların içerisinde dünya üzerinde yalnızca o bölgede ve yakın etrafında yayılış gösteren bitki cinslerine odaklanmak istedik. Bunlar Phaselis, Perge, Termessos, Side ve Aspendos antik kentleri” dedi.
PROJE 2019 YILINDA BAŞLADI
2019 yılında başlayan proje kapsamında epeyce ayrıntılı arazi çalışmaları yaptıklarını belirten Doç. Dr. Gökhan Deniz, “Tehdit altındaki bölgelerin belirlenmesi ve yeni kuşakların korunması emeliyle onların tam lokasyonlarının belirlenmesi gerekiyordu. Yerlerini belirledik. hem de bölgelerden sorumlu etraf muhafaza konusunda faal ve etkin rol alan kurumlardan yetkililer eşliğinde arazi çalışmalarını yaptık. Yerlerini, korunak ayrıntılarını bu kurumlarla paylaştık. Bu noktada antik kentlerde hafriyat çalışmalarını yürüten hafriyat liderlerimize çeşitlerin yerlerini, korunak ayrıntılarını aktardık” diye konuştu.
Konuşmasının devamında ; Proje kapsamında çocuklara yönelik eğitim çalışmaları gerçekleştirdiklerini de anlatan Doç. Dr. Deniz “Biliyoruz ki; bir insanın tanımadığı bir olguyu sevmesi ve sevmediği bir olguyu muhafazası mümkün görünmüyor. Bu niçinle çocuklara da anlattık. Stantlar yaptık” tabirlerini kullandı.
‘GENÇLERE ANLATMANIN MEMNUNLUĞUNU YAŞIYORUZ’
Projenin yürütüldüğü 5 antik kentteki müdafaa altına alınan bitkilerle ilgili tanıtım tabelaları yerleştirildiğini de belirten Doç. Dr. Deniz, “Phaselis Antik Kenti’nde Lathyrus phaselitanus (Faselis burçağı), Perge Antik Kenti’nde Alkanna macrophylla (Perge hava civası), Side Antik Kenti’nde Orobanche sideana (Side canavar otu), Aspendos Antik Kenti’nde Himantoglossum montis-tauri (Toros orkidesi) ve Termessos Antik Kenti’nde de Colchicum baytopiorum (Baytop çiğdemi) bitki tiplerinin korunması ve topluma gösterilmesi değerli. Bu 5 antik kente yerleştirdiğimiz tanıtım tabelaları bir taraftan bölgenin florasını ziyaretçilere anlatırken bir taraftan da bu tiplerin korunması gerekliliğini, bilhassa ülkemizin geleceği çocuklara ve gençlere anlatmanın memnunluğunu yaşıyoruz” dedi.
‘BU BİTKİLER EN AZ ANTİK KENTLER KADAR ANTİK’
Proje kapsamında elde ettikleri datalara bakılırsa, binlerce yıl evvel 5 antik kentte yaşayan insanların da bu bitkilerin farkında olduklarını söz eden Doç. Dr. Deniz, şu biçimde konuştu: “Bu bitkileri kent kapılarında, anıtlarda, lahitlerde bezeme olarak kullanmışlar. örneğin Termessos’un bitkisi çiğdemi, lahitler üzerine oymuşlar. Perge’nin hava civasını da bir daha o antik kentteki eserler üzerinde tespit ettik. Anladık ki, geçmişte de günümüzde olduğu üzere çiçek sevgisi vardı. Bu antik kentler varken, orada insan hayatı kelam konusuyken de bu bitkiler yayılış göstermiş. Antik kentlerde yayılış gösteren bu bitki çeşitlerine de en az antik kentler kadar antik dememiz mümkün” dedi.
Doç. Dr. Gökhan Deniz, Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında proje ortağı olan Yunanistan’ın da Atina’daki 4 antik kentte tıpkı çalışmayı yaptığını kelamlarına ekledi.(DHA)