semaver
Active member
Anayasa Mahkemesi’nden habere erişim engelinde emsal karar Gazetemizin eski muharriri Çiğdem Toker’in, 16 Temmuz 2016’daki “Ferhat Zirve belgesi niye kapandı?” başlıklı yazısına “kişilik haklarının ihlal edildiği” nedeni öne sürülerek erişim manisi getirilmiş, itirazın reddedilmesi üzerine Toker ve gazetemiz, AYM’ye başvurmuştu. AYM, çeşitli haberlerine erişim pürüzü getirilen ve itirazları reddedilen öbür gazete ve gazetecilerin müracaatlarını, “konu istikametinden türel irtibat olduğu” nedeni öne sürülerek birleştirdi ve oybirliği ile tabir ve basın hürriyetleri ile tesirli müracaat hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
FİKİR HAKKINA PÜRÜZ
Anayasanın, yalnızca bilgiyi açıklama ve yayma hakkını değil hem de kamunun bu bilgiyi alma hakkını da garanti altına aldığına işaret edilen kararda, “Söz konusu haberlere erişimin engellenmesi ile hem müracaatçıların haber ve fikirleri verme hakkına tıpkı vakitte halkın bu haber ve fikirleri alma hakkına yönelik bir müdahalede bulunulmuştur” denildi. Erişim mahzuru kararlarının hiç birinde, “çelişmeli bir yargılama yapılmadığı, gereksinimin ortaya konulamadığı, çatışan haklar içinde adil bir istikrarın gözetilmediği, somut olayın şartlarından bağımsız ve genel sözler içerdiği ve kişilik haklarını birinci bakışta anlaşılabilecek ve apaçık bir biçimde ihlal etmiş olduğunun nasıl tespit edildiğinin anlaşılamadığı” vurgulandı. Kararda, ayrıyeten, “itirazlarda savların incelenmediği ve değerlendirmeye alınmadığı” aktarıldı.
Söz ve basın özgürlüklerinin korunmasına ait temel garantilere sahip olmaması niçiniyle ihlalin direkt maddeden kaynaklandığı kararına varılan kararda, internet ortamında yapılan yayınları düzenleyen yasanın erişime pürüzü düzenleyen unsurunda değişiklik yapılması önerildi.
AĞIR MÜDAHALE ARACI
Teklifler özetle şöyleki sıralandı: “Öngörülebilir bir niteliğe kavuşturulmalı. Erişimin engellenmesi yönteminin kapsamı ve türel niteliği kâfi açıklıkta ve netlikte olacak biçimde bir daha düzenlenmeli. Unsurun kişilik haklarının korunmasına yönelik sunduğu muhafazanın hudutları netleştirilmeli ve erişimin engellenmesi tarzının kullanılabileceği durumlara ait kriterler oluşturulmalı. Erişimin engellenmesinin ağır bir müdahale aracı olduğu ve internet ortamında bulunan ziyanlı içeriklerle, öbür öteki tarzlarla uğraş edilebildiği sürece başvurulmaması gereken bir formül olduğu dikkate alınmalı.”
PİLOT KARAR
İhlalin yapısal bir sıkıntıdan kaynaklandığının tespit edilmesi durumunda yalnızca somut olay bakımından alınan bir ihlal sonucunın, temel hak ve özgürlüklere yönelik gerçek bir muhafaza sağlamaktan uzak kalacağına işaret edilen kararda, bu niçinle pilot karar metodunun başlatılmasına hükmedildi. Pilot karar tarzı, emsal nitelikteki müracaatların, verilen karar çerçevesinde çözümlenmesi gerektiği manasına geliyor. Yüksek Mahkeme, müracaatçılara 8 bin 100 lira tazminat ödenmesine de hükmetti.
FİKİR HAKKINA PÜRÜZ
Anayasanın, yalnızca bilgiyi açıklama ve yayma hakkını değil hem de kamunun bu bilgiyi alma hakkını da garanti altına aldığına işaret edilen kararda, “Söz konusu haberlere erişimin engellenmesi ile hem müracaatçıların haber ve fikirleri verme hakkına tıpkı vakitte halkın bu haber ve fikirleri alma hakkına yönelik bir müdahalede bulunulmuştur” denildi. Erişim mahzuru kararlarının hiç birinde, “çelişmeli bir yargılama yapılmadığı, gereksinimin ortaya konulamadığı, çatışan haklar içinde adil bir istikrarın gözetilmediği, somut olayın şartlarından bağımsız ve genel sözler içerdiği ve kişilik haklarını birinci bakışta anlaşılabilecek ve apaçık bir biçimde ihlal etmiş olduğunun nasıl tespit edildiğinin anlaşılamadığı” vurgulandı. Kararda, ayrıyeten, “itirazlarda savların incelenmediği ve değerlendirmeye alınmadığı” aktarıldı.
Söz ve basın özgürlüklerinin korunmasına ait temel garantilere sahip olmaması niçiniyle ihlalin direkt maddeden kaynaklandığı kararına varılan kararda, internet ortamında yapılan yayınları düzenleyen yasanın erişime pürüzü düzenleyen unsurunda değişiklik yapılması önerildi.
AĞIR MÜDAHALE ARACI
Teklifler özetle şöyleki sıralandı: “Öngörülebilir bir niteliğe kavuşturulmalı. Erişimin engellenmesi yönteminin kapsamı ve türel niteliği kâfi açıklıkta ve netlikte olacak biçimde bir daha düzenlenmeli. Unsurun kişilik haklarının korunmasına yönelik sunduğu muhafazanın hudutları netleştirilmeli ve erişimin engellenmesi tarzının kullanılabileceği durumlara ait kriterler oluşturulmalı. Erişimin engellenmesinin ağır bir müdahale aracı olduğu ve internet ortamında bulunan ziyanlı içeriklerle, öbür öteki tarzlarla uğraş edilebildiği sürece başvurulmaması gereken bir formül olduğu dikkate alınmalı.”
PİLOT KARAR
İhlalin yapısal bir sıkıntıdan kaynaklandığının tespit edilmesi durumunda yalnızca somut olay bakımından alınan bir ihlal sonucunın, temel hak ve özgürlüklere yönelik gerçek bir muhafaza sağlamaktan uzak kalacağına işaret edilen kararda, bu niçinle pilot karar metodunun başlatılmasına hükmedildi. Pilot karar tarzı, emsal nitelikteki müracaatların, verilen karar çerçevesinde çözümlenmesi gerektiği manasına geliyor. Yüksek Mahkeme, müracaatçılara 8 bin 100 lira tazminat ödenmesine de hükmetti.