78. Venedik Sinema Şenliği’nde görücüye çıkan ” Paralel Anneler” annelik ve aidiyet kavramlarını iç içe geçirerek; sıradan bir öyküden politik bir sinema yaratan Pedro Almodovar’ın ustalık yapıtı sayılabilir.
Sineması izlerken, her savaşta olduğu üzere İspanya İç Savaşı’nın da açtığı derin yarayı art planda net olarak görürken aklımda daima kurşuna dizilen Lorca vardı..
”….Ben her vakit hiç bir şeyi olmayanların yanındaydım, olmaya da devam edeceğim. Hiç’ler, engellenilen huzura kavuşana dek..” Huzur, savaşın dehşetini hayatış insanlara ne vakit uğrayabilir? Hele mezarları bile belirli değilse..
Sinemanın birinci göskavramından hayli kısa bundan evvel, İspanyol basınından yankı uyandıran bir haberle sinemaya başlamak daha gerçek olur..
”İspanya’da iç savaş (1936-1939) ve diktatör Franco (1939-1975) periyodunun kayıplarını bulmak için hafriyatlar yapan Tarihi Belleği Kurtarma Derneği (ARMH), Toledo’nun Recas ilçesinde bir tarlada 85 yıl evvel kurşuna dizilen 7 kişinin kemiklerini buldu.
Franco rejiminin militanlarınca 19 Kasım 1936’da meskenlerinden çıkartılarak tarlada kurşuna dizilen 26 ve 64 yaşları içindeki 7 komşunun kemiklerini 3 günlük hafriyat sürecinin akabinde çıkartan ARMH yetkilileri, yapılacak DNA testlerinin akabinde kalıntıların ailelere teslim edileceğini belirtti.
ARMH Lider Yardımcısı Marco Gonzalez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kelam konusu bireylerin kurşuna dizilerek öldürüldüğünü ve yalnızca 30 santimetre derinlikte kalıntılarının bulunduğunu kaydetti….”
Falanjizm, 1933 yılında José Antonio Primo de Rivera tarafınca İspanya’yı ele geçirmeye çalışan İspanyol komünistlere karşı geliştirilen, en epey Francisco Franco tarafınca uygulanmış otoriter-kralcı faşist ideolojiydi..
İspanya İç Savaşına ilişkin bu yarayı annelik ve hamilelik üzerinden, kuvvetli bayan portreleriyle çizerek anlatmaya çalışan Almodovar, sinema daha sonrası toplu mezarların açılması konusunda 1936- 39 İç Savaşının derin yaralarının kabuk bağlaması için kural olduğunu ve bu nazaranvin intikam ve hesaplaşma isteğiyle ilgisinin olmadığını” söylemişti…
Aslında sineması izlerken ”politik bir sinema yapılacaksa niye bunları iki hanımın hamileliği üzerinden yapıyor? ” hissine kapılmamak elde değil… esasen sinemanın; serim, düğüm ve tahlil kısımları farklı direktörlerin elinden çıkmış üzere ancak; kuvvetli renkler ve güçlü dekor anlayışı ile bir daha sinemaya imza atmış.. Bu sefer alışık olduğumuz tutkunun rengi kırmızı yerine daha fazlaca pastel renklerde bir tuval oluşturmuş sinemada..
İKİ HAMİLELİĞİN OLUŞTURDUĞU SONSUZ BAĞ
Sinemanın açılış sekansında isimli antropolog olan Arturo’nun kafatası fotoğraflarına bakan 40’lı yaşlardaki Janis’in konuşmasına şahit oluyoruz. Bu sahniçin, sinemanın ana kahramanı Janis’in , mezarının yeri belirli olmayan 100 bin savaş kurbanından birinin torunu olduğunu öğreniyoruz… Dedesinin vücudu İç Savaş sırasında kaybolan ve izi bulunamayan mezarlar içinde olan Janis’in onu bulabilme isteği hayli ağırdır.. Bu ağır hisler Arturo’ya kendini teslim etmesinin önünü açar ve evli bir erkek olan Arturo’dan gebe kalır.. halbuki Arturo bu hamilelikten epey keyifli olmamıştır; zira evli bir adamdır…
9 aylık ve doğurmak üzere olan Janis’in hastanedeki oda arkadaşı 20 yaşındaki Ana’dır.. O da doğurmak üzeredir.. Janis’in kuvvetli ve ayakları üzerinde duran karakterinin tersine Ana, problemli ve parçalanmış bir aileden gelmekte; üstüne de üç okul arkadaşı tarafınca tecavüze uğramıştır…
Anne ve babasını küçük yaşta kaybedip büyükanneleri tarafınca yetiştirilen Janis de; annesi Teresa’nın tiyatrocu olma hayaliyle kendisini terk ettiği Ana’ da derinlerde yaralı iki bayandır .. Hastane odası ve hamilelik onların dostluğunu pekiştirir.. Ortadan geçen uzun bir vakitten daha sonra yolları yeniden bir cafe’ de kesişir.. Janis, Arturo’nun bebeğin babası olduğuna inanmadığı ve DNA testi istediği şokuyla yüzleşmiş; Ana ise annesi tarafınca tekrar terk edilmiş, bebeğini ise ”Beşik ölümü” niçiniyle kaybetmiştir…
Sinemanın bundan daha sonrası kan bağı ve mukadderat temalarıyla işlerken, Ana ve Janis haricinde sinemaya damgasını vuran iki kuvvetli bayan karakterin de varlığını hissediyoruz; Elena ve Teresa.. aslına bakarsanız sinemada erkek figür barınmıyor; varlıkları müphem ve silik..
Janis’in çocukluk arkadaşı olan varlıklı ve de hassas dost Elena ile aktrist olmayı başına koymuş, lakin fazlaca da başarılı olamamış apolitik bir karakter Teresa varlıklarıyla bayan yelpazesine kuvvetli bir biçimde dokunuyorlar…
Finale gerçek gelişen sürpriz ve kesişen yollar, mezarlıkta adamlarınin kemikleriyle yüzleşen bayanlara geçişte mana karmaşasına yol açsa da, bir daha his yüklü ve politik bir sinema olma tezinden vazgeçmiyor.. Gerçeği hatırlamanın ve dürüst olmanın kıymetine ayrıyeten vurgu yapan sinema, Eduardo Galeano’nun tarihin hiç bir şeyi unutmadığı kelamı ile final yapıyor…
Bu ortada, özetlemek gerekirse bahsetmeden geçilmemesi gereken bir mevzu da; Almodovar’ın vazgeçemedikleri içinde olan ve 7. sefer çalışıp Janis karakterini ona özel olarak kaleme aldığı Penelope Cruz. Akabinde da teknik takımını gözden geçirdiğimizde, sinemalarının değişmez bestekarı Alberto İglesias ile bir daha sinemalarının kurgusunu yapan Teresa Font ve aşağı üst her sinemasında çalıştığı imaj direktörü Luis Alcaine göze çarpıyor…
Dinamik oyuncuları ile Almodovar’dan yeni bir resital olan ”Paralel Anneler”, haftanın en güzel seyirliği…
Oyuncular: Penélope Cruz, Milena Smit, Rossy de Palma, Israel Elejalde, Aitana Sánchez-Gijón, Julieta Serrano, Pedro Casablanc, Ainhoa Santamaría, Adelfa Calvo, Chema Adeva
İspanya / Dram / 123 Dk.
Hasret Kalkan
Sineması izlerken, her savaşta olduğu üzere İspanya İç Savaşı’nın da açtığı derin yarayı art planda net olarak görürken aklımda daima kurşuna dizilen Lorca vardı..
”….Ben her vakit hiç bir şeyi olmayanların yanındaydım, olmaya da devam edeceğim. Hiç’ler, engellenilen huzura kavuşana dek..” Huzur, savaşın dehşetini hayatış insanlara ne vakit uğrayabilir? Hele mezarları bile belirli değilse..
Sinemanın birinci göskavramından hayli kısa bundan evvel, İspanyol basınından yankı uyandıran bir haberle sinemaya başlamak daha gerçek olur..
”İspanya’da iç savaş (1936-1939) ve diktatör Franco (1939-1975) periyodunun kayıplarını bulmak için hafriyatlar yapan Tarihi Belleği Kurtarma Derneği (ARMH), Toledo’nun Recas ilçesinde bir tarlada 85 yıl evvel kurşuna dizilen 7 kişinin kemiklerini buldu.
Franco rejiminin militanlarınca 19 Kasım 1936’da meskenlerinden çıkartılarak tarlada kurşuna dizilen 26 ve 64 yaşları içindeki 7 komşunun kemiklerini 3 günlük hafriyat sürecinin akabinde çıkartan ARMH yetkilileri, yapılacak DNA testlerinin akabinde kalıntıların ailelere teslim edileceğini belirtti.
ARMH Lider Yardımcısı Marco Gonzalez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kelam konusu bireylerin kurşuna dizilerek öldürüldüğünü ve yalnızca 30 santimetre derinlikte kalıntılarının bulunduğunu kaydetti….”
Falanjizm, 1933 yılında José Antonio Primo de Rivera tarafınca İspanya’yı ele geçirmeye çalışan İspanyol komünistlere karşı geliştirilen, en epey Francisco Franco tarafınca uygulanmış otoriter-kralcı faşist ideolojiydi..
İspanya İç Savaşına ilişkin bu yarayı annelik ve hamilelik üzerinden, kuvvetli bayan portreleriyle çizerek anlatmaya çalışan Almodovar, sinema daha sonrası toplu mezarların açılması konusunda 1936- 39 İç Savaşının derin yaralarının kabuk bağlaması için kural olduğunu ve bu nazaranvin intikam ve hesaplaşma isteğiyle ilgisinin olmadığını” söylemişti…
Aslında sineması izlerken ”politik bir sinema yapılacaksa niye bunları iki hanımın hamileliği üzerinden yapıyor? ” hissine kapılmamak elde değil… esasen sinemanın; serim, düğüm ve tahlil kısımları farklı direktörlerin elinden çıkmış üzere ancak; kuvvetli renkler ve güçlü dekor anlayışı ile bir daha sinemaya imza atmış.. Bu sefer alışık olduğumuz tutkunun rengi kırmızı yerine daha fazlaca pastel renklerde bir tuval oluşturmuş sinemada..
İKİ HAMİLELİĞİN OLUŞTURDUĞU SONSUZ BAĞ
Sinemanın açılış sekansında isimli antropolog olan Arturo’nun kafatası fotoğraflarına bakan 40’lı yaşlardaki Janis’in konuşmasına şahit oluyoruz. Bu sahniçin, sinemanın ana kahramanı Janis’in , mezarının yeri belirli olmayan 100 bin savaş kurbanından birinin torunu olduğunu öğreniyoruz… Dedesinin vücudu İç Savaş sırasında kaybolan ve izi bulunamayan mezarlar içinde olan Janis’in onu bulabilme isteği hayli ağırdır.. Bu ağır hisler Arturo’ya kendini teslim etmesinin önünü açar ve evli bir erkek olan Arturo’dan gebe kalır.. halbuki Arturo bu hamilelikten epey keyifli olmamıştır; zira evli bir adamdır…
9 aylık ve doğurmak üzere olan Janis’in hastanedeki oda arkadaşı 20 yaşındaki Ana’dır.. O da doğurmak üzeredir.. Janis’in kuvvetli ve ayakları üzerinde duran karakterinin tersine Ana, problemli ve parçalanmış bir aileden gelmekte; üstüne de üç okul arkadaşı tarafınca tecavüze uğramıştır…
Anne ve babasını küçük yaşta kaybedip büyükanneleri tarafınca yetiştirilen Janis de; annesi Teresa’nın tiyatrocu olma hayaliyle kendisini terk ettiği Ana’ da derinlerde yaralı iki bayandır .. Hastane odası ve hamilelik onların dostluğunu pekiştirir.. Ortadan geçen uzun bir vakitten daha sonra yolları yeniden bir cafe’ de kesişir.. Janis, Arturo’nun bebeğin babası olduğuna inanmadığı ve DNA testi istediği şokuyla yüzleşmiş; Ana ise annesi tarafınca tekrar terk edilmiş, bebeğini ise ”Beşik ölümü” niçiniyle kaybetmiştir…
Sinemanın bundan daha sonrası kan bağı ve mukadderat temalarıyla işlerken, Ana ve Janis haricinde sinemaya damgasını vuran iki kuvvetli bayan karakterin de varlığını hissediyoruz; Elena ve Teresa.. aslına bakarsanız sinemada erkek figür barınmıyor; varlıkları müphem ve silik..
Janis’in çocukluk arkadaşı olan varlıklı ve de hassas dost Elena ile aktrist olmayı başına koymuş, lakin fazlaca da başarılı olamamış apolitik bir karakter Teresa varlıklarıyla bayan yelpazesine kuvvetli bir biçimde dokunuyorlar…
Finale gerçek gelişen sürpriz ve kesişen yollar, mezarlıkta adamlarınin kemikleriyle yüzleşen bayanlara geçişte mana karmaşasına yol açsa da, bir daha his yüklü ve politik bir sinema olma tezinden vazgeçmiyor.. Gerçeği hatırlamanın ve dürüst olmanın kıymetine ayrıyeten vurgu yapan sinema, Eduardo Galeano’nun tarihin hiç bir şeyi unutmadığı kelamı ile final yapıyor…
Bu ortada, özetlemek gerekirse bahsetmeden geçilmemesi gereken bir mevzu da; Almodovar’ın vazgeçemedikleri içinde olan ve 7. sefer çalışıp Janis karakterini ona özel olarak kaleme aldığı Penelope Cruz. Akabinde da teknik takımını gözden geçirdiğimizde, sinemalarının değişmez bestekarı Alberto İglesias ile bir daha sinemalarının kurgusunu yapan Teresa Font ve aşağı üst her sinemasında çalıştığı imaj direktörü Luis Alcaine göze çarpıyor…
Dinamik oyuncuları ile Almodovar’dan yeni bir resital olan ”Paralel Anneler”, haftanın en güzel seyirliği…
Oyuncular: Penélope Cruz, Milena Smit, Rossy de Palma, Israel Elejalde, Aitana Sánchez-Gijón, Julieta Serrano, Pedro Casablanc, Ainhoa Santamaría, Adelfa Calvo, Chema Adeva
İspanya / Dram / 123 Dk.
Hasret Kalkan