Mehmet KARA
Jeotermal Güç Derneği (JED) Lideri Ali Kındap, son periyotta birincil güç kaynağı fiyatlarının çok yüksek oranlarda arttığını hatırlattı. Bu gelişimin elektrik üretim maliyetlerini üst taşıdığını kaydeden Kındap, “Elektrik meblağlarının yükselmesinde tesirli bir ikinci sebep de Türkiye özelinde son 2-3 yıldır yağışların azalmasının hidro kaynakların katkısını düşürmesi” dedi. Kındap, Güç Günlüğü’ne yaptığı değerlendirmede “Bir taraftan da pandemiden daha sonra güç talebinde epeyce süratli bir artış yaşandı. Elektrik tüketimi geçen seneye nazaran yüzde 5 civarında artmış durumda” sözünü kullandı.
Ya yenilenebilir olmasaydı?
Artan yenilenebilir güç yatırımlarının, elektrik fiyatlarını aşağı alımlı etkisinin, mevsimsel tesirler, tüketimin artması ve yenilenebilir kaynakların üretimdeki hissesinin düşmesi üzere niçinlerle gereğince hissedilemediğini vurgulayan Kındap, “Ama şu an her ne kadar fiyatlar yükselmiş olsa da, yenilenebilir kaynaklarımız olmasaydı fiyatlar epeyce daha yükseklere giderdi. O yüzden güç meblağları yükseldi lakin yenilenebilir kaynakların katkısı yardımıyla bunun düşük düzeyde kaldı” diye konuştu.
Daha hayli yerli güç
Türkiye’nin her yıl belirli ölçüde yenilenebilir güç santralini sisteme eklemeyi, ayrıyeten kullanılmayan atıl kömür kapasitelerini sisteme eklemeyi hedefl ediğini kaydedren JED Lideri Kındap, güneş, rüzgâr ve jeotermaldeki yüksek potansiyelin harekete geçirilmesiyle yerli ve yenilenebilir kaynakların daha fazlaca devreye gireceğini tabir etti. Jeotermal enerjiyi şu anda en düşük maliyetli kaynaklardan biri olarak nitelendiren Kındap “Hatta 30, 40 ve 50 yıllık perspektifl erle bakarsak bugün rüzgâr, güneş ve jeotermalin ülke güç maliyetine katkı düzeyi şimdi aynı” tabirlerini kullandı.
RES ve GES dursa da JES’ler çalışır
Jeotermalin kesintisiz elektrik üretimiyle öteki yenilenebilir kaynaklardan değerli bir farkı bulunduğunu vurgulayan Ali Kındap, “Jeotermal, termik santral üzere şebekeyi nizamlı ve sabit güç ile besleyebiliyor. Yani, rüzgâr ve güneş santralleri durduğu vakit şebekeyi besleyebilen bir kaynak jeotermal. ötürüsıyla biz buna şebeke dostu güç kaynağı diyoruz” dedi.
10 yılda15 MW’den 1650 MW’ye
Türkiye’nin geçmiş 10 yılda jeotermalde büyük bir ivme kazandığını anlatan Ali Kındap, JES kapasitesinin 15 MW’den 1650 MW’nin üzerine çıkarıldığını söylemiş oldu. Lakin Kındap, bugün, destekleme modelinde yapılan esaslı değişikliklerin jeotermalde yatırım suratının kesilmesine yol açtığını vurguladı.
Dayanak azaldı, yatırım kesildi
Jeotermal elektriği için verilen destekleme meblağlarının yaklaşık yüzde 30 düşürüldüğünü ve döviz yerine TL bazlı uygulamaya geçildiğini anlatan kındap “Destek müddeti de beş yıl ile sonlandırıldı. Bu da jeotermal yatırımların önünü bir bıçak üzere kesti” dedi. Bir JES’i hayata getirmenin en az beş sene gerektirdiğini anlatan Kındap, “Destekleme müddetinin kısa olması ve 2025’tilk evvelki yatırımlarla hudutlu tutulması büyük handikap. Bu müddette bir projenin başlatılması, sürdürülmesi ve tamamlanması mümkün gözükmüyor” dedi.
Devam eden JES yatırımı yok
Şu anda jeotermalde devam eden hiç bir yatırım bulunmadığını anlatan Ali Kındap “Çünkü dal elindeki tüm projeleri evvelki YEKDEM periyodunda tamamlamaya odaklanmıştı. Bu mevzuda çok de başarılı oldu. Zira biz uzun periyotlu bir planlama yapıyoruz. Uzun periyotlu bir yatırım devrimiz var. Türkiye’nin şu anda 2000 MW’lik hazır baz yük potansiyeli şu an maalesef beklemede. Ülkenin güç talebi artar ve güç meblağları yükselirken bu biçimde bir potansiyelin kenarda beklemesi Türkiye için kayıp” diye konuştu.
Denenip başarılı olmuş YEKDEM’e dönelim
Ali Kındap, güç fiyatlarındaki yükselişin jeotermal santral yatırımlarını teşvik edici bir tarafı bulunsa da, uzun devirli finansman sorunu yaşandığını anlattı. Ali Kındap, jeotermal güç yatırımlarının bir daha geçmiş 10 yıldaki ivmesini kazanması için neler gerektiği sorusuna şu karşılığı verdi: “Denenmiş ve başarılı olmuş evvelki düzeneğin, ömrün yeni gerçekleri ve yeni piyasa kuralları düşünülerek bir daha hayata geçirilmesi, yenilenebilir kaynakların birebir süratte güç bölümüne kazandırılmasının önünü açacaktır. Bu fazlaca net.”
Okumaya devam et...
Jeotermal Güç Derneği (JED) Lideri Ali Kındap, son periyotta birincil güç kaynağı fiyatlarının çok yüksek oranlarda arttığını hatırlattı. Bu gelişimin elektrik üretim maliyetlerini üst taşıdığını kaydeden Kındap, “Elektrik meblağlarının yükselmesinde tesirli bir ikinci sebep de Türkiye özelinde son 2-3 yıldır yağışların azalmasının hidro kaynakların katkısını düşürmesi” dedi. Kındap, Güç Günlüğü’ne yaptığı değerlendirmede “Bir taraftan da pandemiden daha sonra güç talebinde epeyce süratli bir artış yaşandı. Elektrik tüketimi geçen seneye nazaran yüzde 5 civarında artmış durumda” sözünü kullandı.
Ya yenilenebilir olmasaydı?
Artan yenilenebilir güç yatırımlarının, elektrik fiyatlarını aşağı alımlı etkisinin, mevsimsel tesirler, tüketimin artması ve yenilenebilir kaynakların üretimdeki hissesinin düşmesi üzere niçinlerle gereğince hissedilemediğini vurgulayan Kındap, “Ama şu an her ne kadar fiyatlar yükselmiş olsa da, yenilenebilir kaynaklarımız olmasaydı fiyatlar epeyce daha yükseklere giderdi. O yüzden güç meblağları yükseldi lakin yenilenebilir kaynakların katkısı yardımıyla bunun düşük düzeyde kaldı” diye konuştu.
Daha hayli yerli güç
Türkiye’nin her yıl belirli ölçüde yenilenebilir güç santralini sisteme eklemeyi, ayrıyeten kullanılmayan atıl kömür kapasitelerini sisteme eklemeyi hedefl ediğini kaydedren JED Lideri Kındap, güneş, rüzgâr ve jeotermaldeki yüksek potansiyelin harekete geçirilmesiyle yerli ve yenilenebilir kaynakların daha fazlaca devreye gireceğini tabir etti. Jeotermal enerjiyi şu anda en düşük maliyetli kaynaklardan biri olarak nitelendiren Kındap “Hatta 30, 40 ve 50 yıllık perspektifl erle bakarsak bugün rüzgâr, güneş ve jeotermalin ülke güç maliyetine katkı düzeyi şimdi aynı” tabirlerini kullandı.
RES ve GES dursa da JES’ler çalışır
Jeotermalin kesintisiz elektrik üretimiyle öteki yenilenebilir kaynaklardan değerli bir farkı bulunduğunu vurgulayan Ali Kındap, “Jeotermal, termik santral üzere şebekeyi nizamlı ve sabit güç ile besleyebiliyor. Yani, rüzgâr ve güneş santralleri durduğu vakit şebekeyi besleyebilen bir kaynak jeotermal. ötürüsıyla biz buna şebeke dostu güç kaynağı diyoruz” dedi.
10 yılda15 MW’den 1650 MW’ye
Türkiye’nin geçmiş 10 yılda jeotermalde büyük bir ivme kazandığını anlatan Ali Kındap, JES kapasitesinin 15 MW’den 1650 MW’nin üzerine çıkarıldığını söylemiş oldu. Lakin Kındap, bugün, destekleme modelinde yapılan esaslı değişikliklerin jeotermalde yatırım suratının kesilmesine yol açtığını vurguladı.
Dayanak azaldı, yatırım kesildi
Jeotermal elektriği için verilen destekleme meblağlarının yaklaşık yüzde 30 düşürüldüğünü ve döviz yerine TL bazlı uygulamaya geçildiğini anlatan kındap “Destek müddeti de beş yıl ile sonlandırıldı. Bu da jeotermal yatırımların önünü bir bıçak üzere kesti” dedi. Bir JES’i hayata getirmenin en az beş sene gerektirdiğini anlatan Kındap, “Destekleme müddetinin kısa olması ve 2025’tilk evvelki yatırımlarla hudutlu tutulması büyük handikap. Bu müddette bir projenin başlatılması, sürdürülmesi ve tamamlanması mümkün gözükmüyor” dedi.
Devam eden JES yatırımı yok
Şu anda jeotermalde devam eden hiç bir yatırım bulunmadığını anlatan Ali Kındap “Çünkü dal elindeki tüm projeleri evvelki YEKDEM periyodunda tamamlamaya odaklanmıştı. Bu mevzuda çok de başarılı oldu. Zira biz uzun periyotlu bir planlama yapıyoruz. Uzun periyotlu bir yatırım devrimiz var. Türkiye’nin şu anda 2000 MW’lik hazır baz yük potansiyeli şu an maalesef beklemede. Ülkenin güç talebi artar ve güç meblağları yükselirken bu biçimde bir potansiyelin kenarda beklemesi Türkiye için kayıp” diye konuştu.
Denenip başarılı olmuş YEKDEM’e dönelim
Ali Kındap, güç fiyatlarındaki yükselişin jeotermal santral yatırımlarını teşvik edici bir tarafı bulunsa da, uzun devirli finansman sorunu yaşandığını anlattı. Ali Kındap, jeotermal güç yatırımlarının bir daha geçmiş 10 yıldaki ivmesini kazanması için neler gerektiği sorusuna şu karşılığı verdi: “Denenmiş ve başarılı olmuş evvelki düzeneğin, ömrün yeni gerçekleri ve yeni piyasa kuralları düşünülerek bir daha hayata geçirilmesi, yenilenebilir kaynakların birebir süratte güç bölümüne kazandırılmasının önünü açacaktır. Bu fazlaca net.”
Okumaya devam et...