semaver
Active member
AKP ve MHP’nin yapmak istediği değişiklik siyaset kulislerinde tartışma yarattı AKP ve MHP’nin Seçim Yasası teklifiyle milletvekili seçimleri için yapmak istediği değişiklikler siyaset kulislerine damga vurdu. Hem iktidar, tıpkı vakitte muhalefet cephesi “teklifin yasalaşması durumunda 2023 seçimlerindeki muhtemel senaryolar üzerinden” kıymetlendirme yapıyor. Teklifin, en epey AKP ve MHP’ye yarayacağı belirtiliyor. Yasa teklifinin 2023’e tesirleri şu biçimde anlatılıyor:
Aday profili: Baraj yüzde 7’ye indirilse de ittifak ortasında yer alan her partinin, seçim etraflarında aldığı oylar, parlamentoya göndereceği milletvekilleri açısından kıymet taşıyor. Bu niçinle partilerin 2023’teki asıl önceliğinin “milletvekili aday listeleri” olacağına işaret ediliyor. Her partinin oy artırmak için “illerin önde gelen isimlerini aday göstermek isteyeceğine, liste savaşlarının yaşanacağına” işaret ediliyor. Kulislerde, “Bu teklif, ‘Ceketimi khalbukim seçilir’ devrini bitmiş olduriyor” değerlendirmeleri yapılıyor.
Aday profili: Baraj yüzde 7’ye indirilse de ittifak ortasında yer alan her partinin, seçim etraflarında aldığı oylar, parlamentoya göndereceği milletvekilleri açısından kıymet taşıyor. Bu niçinle partilerin 2023’teki asıl önceliğinin “milletvekili aday listeleri” olacağına işaret ediliyor. Her partinin oy artırmak için “illerin önde gelen isimlerini aday göstermek isteyeceğine, liste savaşlarının yaşanacağına” işaret ediliyor. Kulislerde, “Bu teklif, ‘Ceketimi khalbukim seçilir’ devrini bitmiş olduriyor” değerlendirmeleri yapılıyor.
- ‘Küçükler’ değersizleşecek: “Artık oyların” ittifaklara dahil edilmemesi niçiniyle, “oy oranları düşük” partilerin “ittifaklar ortasında yer almasının ehemmiyeti kalmayacak.” Örneğin teklif, Millet İttifakı’na katılmak isteyen DEVA, Gelecek, DP ve SP’ye, kendi isim ve amblemleriyle seçimlere girdikleri takdirde, milletvekili çıkarabilmek için “o seçim bölgesinde birinci ya da ikinci parti olma” mecburiliği getiriyor. “Küçük partilerin” ittifaklarda yer almalarının tek “avantajı” ise ülke seçim barajını geçmek olacak.
- ‘Artık oylar’ ne olacak?: Teklifte “artık oylar” da sandığa gömülüyor. Bir öbür deyişle, teklif, “2018 öncesine dönüşü” getiriyor. Yüzde 10 barajını aşan siyasi partiler milletvekili çıkarma hakkını elde ediyor, D’Hondt sistemi uyarınca da “o seçim bölgelerinde aldıkları oy sayısı kadar” milletvekilini parlamentoya gönderebiliyordu. Bu teklif, seçimlerden birinci çıkacak olan siyasi partinin elini güçlendiriyor.
- Muhalefetin iki seçeneği: Teklif ile “muhalefetin bundan daha sonra nasıl yol izleyeceği” de hayli tartışılıyor. Teklifin, “muhalefetin önüne iki seçenek sunduğuna” işaret ediliyor. Birinci seçenek, oy oranları düşük partilerin, oy oranı yüzde 7’nin üzerinde olan partilerin milletvekili aday listelerine girmeleri. 2018’de SP’li isimlerin CHP listelerinden, DP Genel Lideri Gültekin Uysal’ın ise DÜZGÜN Parti’nin listesinden aday olduğu üzere. İkinci seçenek ise “düşük profilli aday sistemi.” Bu seçeneğe bakılırsa de mesela DP, SP, DEVA ve Gelecek üzere siyasi partilerin Millet İttifakı ortasında yer almaları durumunda, “seçim bölgelerine nazaran strateji yürütmesi” manasına geliyor. Bu partilerin milletvekili çıkarabilmesi için “CHP ve DÜZGÜN Parti’nin bu partilerin adaylarına takviye vermesi” gerekiyor.