semaver
Active member
Sağlıklı beslenme trendleri içinde yer alan Akdeniz diyeti, ekseriyetle kalp hastalığı, depresyon ve bunama riskini azaltmak ve genel sıhhatin korunması ve geliştirilmesinde önerilen bir diyet modeli olarak kabul ediliyor. Sabri Ülker Vakfı’nın derlediği bilgilere bakılırsa Akdeniz diyeti yüklü olarak bitki temelli bir beslenme planı olarak sağlıklı beslenmeyi kuvvetli bir formda destekliyor.
Akdeniz diyetinin birinci vakit içinderda 1993 yılında Harvard Halk Sıhhati Okulu ve Dünya Sıhhat Örgütü Avrupa Ofisi tarafınca insanları bölgenin en yaygın besinlerine alıştırmaya yardımcı olmak için bir kılavuz niteliğinde hazırlandığı biliniyor. Akdeniz Diyet Piramidi ismi verilen kılavuzun, sıkı bir biçimde düzenlenmiş bir diyet planından daha fazlaca bir yeme tertibine sahip olan sağlıklı beslenme modeli olarak önerildiği görülüyor. Piramit bununla birlikte 20. yüzyılın ortalarında Girit, Yunanistan ve Güney İtalya’nın beslenme alışkanlıklarına dayanan makul besinlerin yer aldığı bir beslenme modeli olarak da tanımlanıyor. O senelerda bu ülkelerin sıhhat hizmetlerine hudutlu erişime sahip olmalarına karşın düşük oranda kronik hastalığa rastlandığı ve ortalama yetişkin ömrünün beklentinin üzerinde olduğu gözlemlenerek bu kararın beslenme alışkanlıklarıyla yakın bağı kanıtlanmıştır. Temel olarak meyve ve sebzeler, kabuklu yemişler, kepekli tahıllar, balık, zeytinyağı, az ölçüde süt eserleri içeren piramit ayrıyeten, günlük antrenmanı ve birlikte yemek yemenin faydalı toplumsal taraflarını de vurguluyor. Ülkemizde Ege kıyılarında yaşayan insanlarımızın bu sağlıklı beslenme modeline uzun yıllar ahenk gösterdikleri de gözlemleniyor.
Akdeniz diyetinin içeriğinde neler var?
Akdeniz diyeti, günlük olarak tam tahıllar, zeytin, zeytinyağı, meyveler, sebzeler, fasulye ve başka baklagiller, otlar ve baharatların yanı sıra az ölçüde balık tüketimini de içeren ve yüklü olarak bitki temelli bir beslenme planı olarak tanımlanıyor. Hayvansal proteinler üzere öbür besin kaynaklarının tüketimi daha az ölçülerde önerilirken, tercih edilen hayvansal protein balık ve deniz mamüllerini kapsıyor. Akdeniz Diyet Model’inde yenecek yiyeceklerin oranı önerilse de porsiyon boyutları yahut belli ölçüler belirtilmiyor. Her öğünde tüketilmesi önerilen porsiyonlara karar verilmesi bireye mahsus bir planlamayı içeriyor.
Akdeniz diyetini öteki diyetlerden ayıran özellikler
Sağlıklı yağlara vurgu yapar. Zeytinyağının, başka sıvı ve katı yağlar (tereyağı, margarin) yerine diyette evvelandirilmesi önerilir. Avokado, sert kabuklu kuruyemişler, somon ve sardalya üzere yağlı balıklar ve sağlıklı yağlar içeren öteki besinler öne çıkar. Bunlar içinde ceviz, koyu yeşil yapraklı sebzeler ile balık ve deniz eserleri bilhassa omega-3 yağ asitleri bakımından yeterli kaynaklardır.
Hayvansal protein kaynağı olarak haftada en az 2 defa balık ve günlük yahut haftada birkaç defa kümes hayvanları, yumurta ve süt eserleri (peynir yahut yoğurt) üzere başka hayvansal proteinlerin tüketimi önerilir. Kırmızı et ise Akdeniz diyetinde ayda birkaç sefer ile sonludur.
Günlük olarak suyun temel içecek olması tavsiye edilir.
Keyifli aktivitelerle günlük fizikî aktiviteyi desteklemek gerekir.
Mevcut datalar ne söylüyor?
Akdeniz diyetinin kardiyovasküler hastalıklar ve genel mevt riskini azaltmada tesirli olduğu görülüyor. Yaklaşık 26.000 bayan iştirakçi ile yürütülen bir araştırmada; Akdeniz diyetinin ve misal diyet yaklaşımlarını uygulayan bireylerin 12 yıl boyunca kardiyovasküler hastalıkların görülme riskinin %25 daha az olduğu saptanıyor. Çalışmada bu olumlu tesirlerin temelindeki en değerli düzeneğin inflamasyon şiddetinin azalması, kan şekeri ve beden kütle indeksindeki olumlu değişikliklerin en büyük itici güçler olduğu düşünülüyor.
Araştırmalar, sızma zeytinyağı yahut sert kabuklu kuruyemişlerle desteklenen ve rastgele bir yağ ve güç kısıtlaması olmayan bir Akdeniz diyetinin felçten mevt oranında %30 azalma sağlayabildiğini ortaya koyuyor. Akdeniz diyetindeki yağların birçok, yağlı balık, zeytin, zeytinyağı ve sert kabuklu kuruyemişler üzere sağlıklı yağlardan geliyor olsa da lakin günlük gücün toplam yaklaşık %40 kadarı yağdan geliyor. Bu oranın, Dünya Sıhhat Örgütü’nün belirttiği diyet yağlarının diyet gücüne olan katkısının ortalama %30 civarında olması istikametindeki teklifinin üzerinde yer alıyor.
Akdeniz diyeti hücresel gerilimi azaltabiliyor!
Diyetin yaşlanma ve bilişsel fonksiyon üstündeki tesirleri son senelerda araştırmaların odak noktası haline gelmiştir. Yaşa bağlı hastalıklara yol açabilen gerilim ve inflamasyon (iltihaplanma) yoluyla hücre hasarı, telomer ismi verilen DNA’nın belli bir kısmı ile ilgilidir. Bu yapılar doğal olarak yaşla bir arada kısalmakta ve mevcut uzunlukları, hayat beklentisini ve yaşa bağlı hastalıkların gelişme riskinin varsayımı olarak gösteriliyor. Uzun telomerler, kronik hastalıklara ve erken mevt riskine karşı gözetici olarak kabul edilirken, kısa telomerler bu riskleri artırıyor.
Meyveler, sebzeler, sert kabuklu kuruyemişler ve tam tahıllar üzere antioksidan ögeleri içeren besinlerin yer aldığı Akdeniz diyeti, varlıklı antioksidan içeriği ile hücre gerilimiyle gayrete katkı sağlıyor ve telomer uzunluğunu muhafazaya yardımcı oluyor.
Sonuç olarak; mevcut araştırmalar ışığında, Akdeniz diyetinin kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi, hayat mühletinin uzatılması ve sağlıklı yaşlanma için sağlıklı bir beslenme modeli olarak kullanılmasını destekliyor. Güç kısıtlaması ile bir arada uygulandığında ise, sağlıklı kilo kaybını da katkı sağlıyor. Lakin, kilo kaybı ve hastalıklarda beslenme için Akdeniz diyeti ve başka tüm diyet yaklaşımlarının şahsa has planlanabilmesi için diyetisyene başvurulması kıymet taşıyor.
Hibya Haber Ajansı
Akdeniz diyetinin birinci vakit içinderda 1993 yılında Harvard Halk Sıhhati Okulu ve Dünya Sıhhat Örgütü Avrupa Ofisi tarafınca insanları bölgenin en yaygın besinlerine alıştırmaya yardımcı olmak için bir kılavuz niteliğinde hazırlandığı biliniyor. Akdeniz Diyet Piramidi ismi verilen kılavuzun, sıkı bir biçimde düzenlenmiş bir diyet planından daha fazlaca bir yeme tertibine sahip olan sağlıklı beslenme modeli olarak önerildiği görülüyor. Piramit bununla birlikte 20. yüzyılın ortalarında Girit, Yunanistan ve Güney İtalya’nın beslenme alışkanlıklarına dayanan makul besinlerin yer aldığı bir beslenme modeli olarak da tanımlanıyor. O senelerda bu ülkelerin sıhhat hizmetlerine hudutlu erişime sahip olmalarına karşın düşük oranda kronik hastalığa rastlandığı ve ortalama yetişkin ömrünün beklentinin üzerinde olduğu gözlemlenerek bu kararın beslenme alışkanlıklarıyla yakın bağı kanıtlanmıştır. Temel olarak meyve ve sebzeler, kabuklu yemişler, kepekli tahıllar, balık, zeytinyağı, az ölçüde süt eserleri içeren piramit ayrıyeten, günlük antrenmanı ve birlikte yemek yemenin faydalı toplumsal taraflarını de vurguluyor. Ülkemizde Ege kıyılarında yaşayan insanlarımızın bu sağlıklı beslenme modeline uzun yıllar ahenk gösterdikleri de gözlemleniyor.
Akdeniz diyetinin içeriğinde neler var?
Akdeniz diyeti, günlük olarak tam tahıllar, zeytin, zeytinyağı, meyveler, sebzeler, fasulye ve başka baklagiller, otlar ve baharatların yanı sıra az ölçüde balık tüketimini de içeren ve yüklü olarak bitki temelli bir beslenme planı olarak tanımlanıyor. Hayvansal proteinler üzere öbür besin kaynaklarının tüketimi daha az ölçülerde önerilirken, tercih edilen hayvansal protein balık ve deniz mamüllerini kapsıyor. Akdeniz Diyet Model’inde yenecek yiyeceklerin oranı önerilse de porsiyon boyutları yahut belli ölçüler belirtilmiyor. Her öğünde tüketilmesi önerilen porsiyonlara karar verilmesi bireye mahsus bir planlamayı içeriyor.
Akdeniz diyetini öteki diyetlerden ayıran özellikler
Sağlıklı yağlara vurgu yapar. Zeytinyağının, başka sıvı ve katı yağlar (tereyağı, margarin) yerine diyette evvelandirilmesi önerilir. Avokado, sert kabuklu kuruyemişler, somon ve sardalya üzere yağlı balıklar ve sağlıklı yağlar içeren öteki besinler öne çıkar. Bunlar içinde ceviz, koyu yeşil yapraklı sebzeler ile balık ve deniz eserleri bilhassa omega-3 yağ asitleri bakımından yeterli kaynaklardır.
Hayvansal protein kaynağı olarak haftada en az 2 defa balık ve günlük yahut haftada birkaç defa kümes hayvanları, yumurta ve süt eserleri (peynir yahut yoğurt) üzere başka hayvansal proteinlerin tüketimi önerilir. Kırmızı et ise Akdeniz diyetinde ayda birkaç sefer ile sonludur.
Günlük olarak suyun temel içecek olması tavsiye edilir.
Keyifli aktivitelerle günlük fizikî aktiviteyi desteklemek gerekir.
Mevcut datalar ne söylüyor?
Akdeniz diyetinin kardiyovasküler hastalıklar ve genel mevt riskini azaltmada tesirli olduğu görülüyor. Yaklaşık 26.000 bayan iştirakçi ile yürütülen bir araştırmada; Akdeniz diyetinin ve misal diyet yaklaşımlarını uygulayan bireylerin 12 yıl boyunca kardiyovasküler hastalıkların görülme riskinin %25 daha az olduğu saptanıyor. Çalışmada bu olumlu tesirlerin temelindeki en değerli düzeneğin inflamasyon şiddetinin azalması, kan şekeri ve beden kütle indeksindeki olumlu değişikliklerin en büyük itici güçler olduğu düşünülüyor.
Araştırmalar, sızma zeytinyağı yahut sert kabuklu kuruyemişlerle desteklenen ve rastgele bir yağ ve güç kısıtlaması olmayan bir Akdeniz diyetinin felçten mevt oranında %30 azalma sağlayabildiğini ortaya koyuyor. Akdeniz diyetindeki yağların birçok, yağlı balık, zeytin, zeytinyağı ve sert kabuklu kuruyemişler üzere sağlıklı yağlardan geliyor olsa da lakin günlük gücün toplam yaklaşık %40 kadarı yağdan geliyor. Bu oranın, Dünya Sıhhat Örgütü’nün belirttiği diyet yağlarının diyet gücüne olan katkısının ortalama %30 civarında olması istikametindeki teklifinin üzerinde yer alıyor.
Akdeniz diyeti hücresel gerilimi azaltabiliyor!
Diyetin yaşlanma ve bilişsel fonksiyon üstündeki tesirleri son senelerda araştırmaların odak noktası haline gelmiştir. Yaşa bağlı hastalıklara yol açabilen gerilim ve inflamasyon (iltihaplanma) yoluyla hücre hasarı, telomer ismi verilen DNA’nın belli bir kısmı ile ilgilidir. Bu yapılar doğal olarak yaşla bir arada kısalmakta ve mevcut uzunlukları, hayat beklentisini ve yaşa bağlı hastalıkların gelişme riskinin varsayımı olarak gösteriliyor. Uzun telomerler, kronik hastalıklara ve erken mevt riskine karşı gözetici olarak kabul edilirken, kısa telomerler bu riskleri artırıyor.
Meyveler, sebzeler, sert kabuklu kuruyemişler ve tam tahıllar üzere antioksidan ögeleri içeren besinlerin yer aldığı Akdeniz diyeti, varlıklı antioksidan içeriği ile hücre gerilimiyle gayrete katkı sağlıyor ve telomer uzunluğunu muhafazaya yardımcı oluyor.
Sonuç olarak; mevcut araştırmalar ışığında, Akdeniz diyetinin kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi, hayat mühletinin uzatılması ve sağlıklı yaşlanma için sağlıklı bir beslenme modeli olarak kullanılmasını destekliyor. Güç kısıtlaması ile bir arada uygulandığında ise, sağlıklı kilo kaybını da katkı sağlıyor. Lakin, kilo kaybı ve hastalıklarda beslenme için Akdeniz diyeti ve başka tüm diyet yaklaşımlarının şahsa has planlanabilmesi için diyetisyene başvurulması kıymet taşıyor.
Hibya Haber Ajansı