Akaryakıtta rekor artırım oto satışlarını frenledi

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Aysel YÜCEL

Rusya-Ukrayna savaşının otomotiv dalına tesirleri derinleşiyor. Üretimde maliyet baskısı ile tedarik kahrı artarken, savaş iç pazar satışlarına yansımaya başladı. Rekor kıran akaryakıt artırımları, biroldukca tüketicinin araba alım sonucunı ötelemesine yol açarken, ilgi az yakan arabalara kaydı.

Güç maliyetleri pandemiyle bir arada tüm dünyada yükselişe geçerken, Rusya-Ukrayna savaşı petrol fiyatlarında rekor artışların yaşanmasına niye oldu. Brent petrolün varili 140 dolara dayandı. Yalnızca mart ayında 7 kere zamlanan akaryakıt fiyatlarındaki artış, son bir yılda yüzde 100’ü aştı. Son artırımlarla akaryakıt ve motorinin litre fiyatı 20 TL’nin üzerinde çıktı. 50 litrelik yakıt deposunu doldurmanın maliyeti bin TL’ye yükseldi. 5 gün işe giden ve günde gidiş dönüş 80 km yol yapan bir çalışanın yakıt maliyeti aylık 4 bin TL’yibuluyor. Artan fiyatlar, araç kullanmasını da kıymetli ölçüde düşürdü. Birçok tüketicinin artan yakıt maliyetleri niçiniyle mecbur olmadıkça kendi aracı ile trafiğe çıkmadığı belirtiliyor. Tüm bu sebeplerle araba almak isteyenler de artık iki kez düşünüyor.

DÜNYA’ya konuşan Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla tarihi tepeleri goren yakıt fiyatının tüketici talebini baskıladığını kaydetti. Bozkurt, “Akaryakıt fiyatlarının yüksek seyretmesi araç satışlarını; ÖTV, kredi faizleri, vergi oranları ve kurların yüksek seyretmesi üzere farklı argümanlar ile birlikte doğal olarak etkiliyor. Bu durum karşısında tüketicilerin taleplerini erteleme yoluna gittiklerini gözlemliyoruz” dedi.

“Hibrit araç %36 daha az yakıyor”

Yakıt maliyetlerindeki artışın tesiriyle hibrit araçlara eğilimin arttığını söz eden Ali Haydar Bozkurt, şöyleki devam etti: “Tasarruflu sürüşe son senelerda büyük ilgi gösteren Türk kullanıcıları da hibritlere yönelme eğilimine gitti. Datalar Türkiye’deki hibrit arabaların hissesinin da toplam satışlarda yüzde 8’ler düzeyinin üzerine çıktığını gösteriyor. Bu oranın 2012 yılında yalnızca yüzde 0,04 olduğunu düşünürsek, geldiğimiz noktanın ne kadar değerli olduğu ortada.

Birinci hibrit arabası 2007 yılında Türkiye’ye sunan Toyota, pazardaki toplam hibrit araba satışlarında ise yüzde 40’lık hisse ile pazarda açık orta önde bulunuyor. Bozkurt, “Toyota hibrit arabaların bilhassa kent içi kullanımlarda da kıymetli avantajlar sağlamasında karşılık buluyor. Toyota hibritler arabalar, yavaşça hibritler başta olmak üzere öbür hibrit araçlardan farklı olarak kullanım müddetinin yüzde 50’sini elektrikli motor ile kat ederek daha fazla yakıt tasarrufu sunuyor. Yapılan ölçümlerde; dizele nazaran yüzde 15, benzinliye bakılırsa yüzde 36 oranında daha az yakıt tüketim maliyetine de sahip olan hibritler biroldukca ülke ve bölgedeki düşük emisyon standartlarına da olumlu yanıt veriyor.”

“LPG’li Civic Sedan Eco’ya talep arttı”

Maliyetler ve yakın bir coğrafyada savaş olmasının tesiriyle tüketicilerin yıl içerisinde satın alma yaklaşımlarında farklılık görülebileceğine dikkat çeken Honda Türkiye Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, “Özellikle faiz kararları ve artan akaryakıt meblağları satışlarda tesirli olabilir” dedi. Kılıçer de akaryakıt fiyatlarındaki artışın kimi tüketicilerin alım sonucunı öteleyebileceğini, araç alacakların ise ekonomik modellere yöneldiğini söylemiş oldu.

Kılıçer, “Akaryakıt meblağlarında LPG ile akaryakıt içindeki makasın açılması Civic Sedan Eco modelimize olan ilgiyi daha da artırıyor. aslına bakarsan fabrika çıkışlı LPG’li Civic modelimizi Türkiye pazarında kuvvetli pozisyona getiren de pazarın ve tüketicilerin gereksinimlerine uygun olmasıydı. Kent içi kullanımlarda hibrit modellerin sağladığı yakıt tasarrufu, kullanıcılarına kıymetli avantajlar sağlıyor. Honda Türkiye olarak farklı segmentlerdeki CR-V, Jazz ve Mart ayında satışa sunduğumuz HR-V hibrit modellerimiz ile müşterilerimizin talep ve beklentilerini karşılamak üzere çalışıyoruz. Bu bakımından hibritlerin ve daha uzun vadede elektrikli araçların ivme kazanacağını öngörüyorum” dedi.

“Tüketici kararsızlık yaşıyor”

Otoshops Genel Müdürü Melih Memnun da son periyotta akaryakıta üst üste gelen artışların yeni araç alımını olumsuz etkilediğini söyleyerek, şöyleki konuştu: “Tüketici bu noktada bir kararsızlık sürecine girdi. hem de gelen akaryakıt artırımları ile birlikte kırılgan olan piyasa ikinci el satışlarında da tesirini gösteriyor. Son bir yılda artmış olan talep, gelen akaryakıt artırımlarından daha sonra hibrit ve elektrikli araçlar özelinde daha da artmış oldu. Tüketicilerin bilhassa düşük yakıt tüketimine sahip ve menzil pürüzü olmayan hibrit araçlara olan ilgisini artırdığını gözlemliyoruz.”

Yakıt fiyatları ABD’de Tesla siparişlerini artırdı

Akaryakıt meblağları yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada artıyor. ABD’de artan yakıt maliyetleri elektrikli araç markası Tesla siparişlerini artırdı.

İhracatta 33 milyar dolar gayesi hayal mi oluyor?

Rusya-Ukrayna savaşının üretim ve iç pazarda olduğu üzere ihracat tarafında kayıp yaratması bekleniyor. Türkiye’nin en değerli ihracat pazarı olan AB’de savaşın tesiriyle otomotiv satışlarında daralma sinyalleri gelmeye başladı. Salgının tedbirlerinin azalması ile AB’de araba satışlarının bir daha artışa geçmesi bekleniyordu fakat savaşın talebi bir daha baskılayacağı söz ediliyor. Bu da Türkiye’nin ihracatına olumsuz yansıyacak. Kesim çabucak hemen oacak ayında belirlediği 33 milyar dolarlık ihracat maksadını revize etmedi. Lakin bölüm temsilcilerine bakılırsa, savaş uzadıkça bu gayeye ulaşmak giderek zorlaşıyor.

Türkiye’nin otomotiv ihracatında önder şirketlerinden Ford Otosan’ın Genel Müdürü Haydar Yenigün, savaşın tesirlerini en aza indirmek için büyük gayret harcadıklarını vurgulayarak, “Ukrayna savaşı ile ilgili otomotiv alanında memleketler arası faaliyetler yürüten bir şirket olarak, milletlerarası barış ve istikrar açısından, yaşananlardan derin ıstırap duyuyoruz. Fakat Türkiye’de otomotiv kesiminin esnek ve dirençli yapısı yardımıyla, planlarımızı ve yatırımlarımızı anlık durumlara nazaran değil daha uzun vadeli şekillendirebilecek durumdayız. ötürüsıyla mevcut durumun kesimimizin ve faaliyetlerimizin üstündeki etkisinin hudutlu olmasını bekliyoruz. Şu ana kadar ana ortağımız Ford Motor Company’nin aldığı tedbirler ve şirketimizin tedarikçileri ile yaptığı planlamalarla da mevcut durumun tesirlerinin en aza indirilmesi sağlandı” diye konuştu.

İkinci elde sakin satışa karşın fiyatlar artıyor

İkinci el piyasasında fiyatlar şimdiden yükselişe geçti. Kesim yetkilileri, ikinci el araç piyasasında yaşanan son gelişmeleri ve beklentilerini DÜNYA’ya anlattı. Otoshops Genel Müdürü Melih Memnun, ikinci el araba meblağlarının RusyaiUkrayna savaşının da tesiriyle bir daha yükselişe geçtiğini tabir ederek, “Parça tedariki ve çip krizinin derinleşmesiyle sıfır araç maliyetlerinde yaşanan artışlar sıfır araba meblağlarını üst taraflı revize edecek. Son günlerde gerçekleşen kurun üst istikametli hareketi ile sıfır araç meblağlarında artış öngörüsünün ikinci el araba fiyatlarına da artış olarak yansımasını bekliyoruz. Sıfır araba fiyatlarındaki artış beklentisi, 2. El araba sahiplerinin araçlarını satmakta kararsızlık yaşamalarına niye oluyor. Arz-talep oluşmadığından pazarda bir sakinlik yaşanıyor. Bahar aylarının da yaklaşmasıyla bir arada ikinci el pazarda talebin artmasını bekliyoruz” açıklamasını yaptı.

2plan İcra Heyeti Lideri Orhan Ülgür de geçmiş iki aya nazaran mevsimsel hareketliliğin bir kararı olarak fiyatlarda yavaşça üst taraflı gidiş başladığına dikkat çekerek, “Önümüzdeki süreç için net bir kıymetlendirme yapmak şu evrede sıkıntı. Mevcut durum devam ederse talebin hayli artmayacağı ancak bunun yanında kurlara bağlı olarak fiyat artacağı öngörüsünde bulunabiliriz. Önümüzdeki süreci savaşın müddeti, çip krizi, üretim maliyetlerindeki artış ve araç fiyatlarına tesirlerine kadar biroldukça hususta netlik sağlanması ile mümkün olabilir” dedi.

Akaryakıt artırımı nakliye masrafını katladı

Akaryakıt maliyetlerindeki artış, otomotiv kesiminde lojistik maliyetlerini de artırıyor. Gülan Otomotiv İdare Heyeti Lideri Alp Gülan, “Birlaç hafta öncesine kadar İstanbul’dan Bodrum’a araç sevkiyatı için 800 TL öderken artık bu sayı 2.500 TL’ye çıkmış durumda. Artan lojistik maliyetleri de araç fiyatına yansıyacak” dedi.

Satışı, kiralamacı ve yatırımcı ayakta tutacak

Araba ve yavaşça ticari araç pazarı bu yılın birinci iki ayında geçen yılın birebir devrine göre yüzde 14 daralarak 92 bin adet olarak gerçekleşmişti. Dal temsilcileri çabucak hemen mart ayına yönelik satış adedi öngörüsü yapmanın sıkıntı olduğunu söz ediyor. Lakin showroom trafiğinde yavaşlama olduğu belirtiliyor. Kar yağışı niçiniyle bilhassa son 5 gün showroom trafiği esasen durma noktasındaydı. Fakat kar yağışından bağımsız bayi trafiğinin azaldığı belirtiliyor. Trafiğin azalmasında fiyat artışlarının yanı sıra çip krizi niçiniyle bayilerde oluşan sıranın erimeye başlamasının da tesirli olduğu belirtiliyor. Öbür yandan, alım gücü düşen tüketici talebinde daralma yaşanırken, pandemi niçiniyle filo alımları öteleyen kiralama şirketlerinin bu ay alıma geçmesi bekleniyor. ODD Genel Koordinatörü Hayri Erce, arabanın hala bir yatırım aracı olarak görüldüğünü söz ederek, “Herkes elindeki parayı müdafaa kederinde. Bu niçinle araba yatırımı yapan da var” dedi.

Sıfır arabada yeni artırımlar kapıda

Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle araba meblağlarının da artması bekleniyor. Döviz kurunun bir daha yükselişe geçmesi araba meblağlarını üst çeken niçinlerden biri olacak. Öbür yandan üretim maliyetlerindeki artış da fiyatlara yansıyacak. Otomotiv bölümünün ana hammaddeleri olan çelik, sac, alüminyum paladyum ve nikel üzere hammaddelerin son 30 yılın en yüksek haftalık artışına sahne oldu. Yanı sıra lojistik maliyetlerinde de yüksek artışlar yaşanıyor. Tüm bunların araç meblağlarına kademeli olarak yansıtılması bekleniyor. meblağları artıracak diğer bir niye de kesim tedarikindeki sıkıntılar niçiniyle araç bulunurluk sorunun artmasının beklenmesi. Çip krizinin bir daha derinleşmesinden tasa ediliyor. Savaştan evvel çip krizi ve tedarik sorunun yılın sonuna hakikat çözüleceği umudu vardı. Artık ise toparlanma için 2024 yılı konuşulmaya başladı.

Dönemsel araç kiralama talebi artıyor

Artan araba fiyatlarının kısa periyot araç kiralama talebini artırması bekleniyor. Bilhassa günlük ve dönemsel kiralamada artış olacağı öngörülüyor. Garenta ve ikinciyeni. com Genel Müdürü Şafak Savcı da araba fiyatlarındaki artışın dönemsel kiralamayı daha cazip hale getirdiğine dikkat çekerek, “Araç kiralamaya olan talep artıyor. Bunu hem kendi kiralama sayılarımızda birebir vakitte yapılan araştırmalarda görüyoruz. Bu yılın birinci iki ayında gerçekleştirdiğimiz kiralama sayısı geçen yılın tıpkı periyoduna göre yüzde 50 artmış durumda. olağan olarak kısıtlamaların son bulması da burada tesirli fakat bir daha de talebin arttığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Talepteki artışı tek bir değişkene bağlamak gerçek olmayacak. Fakat araba fiyatlarındaki artış dönemsel kiralamayı daha cazip hale getiriyor. Uzun tatil periyotları ve yaz aylarının gelmesiyle birlikte talebin daha da artacağını söyleyebiliriz” açıklamasını yaptı.

Okumaya devam et...