semaver
Active member
AİHM’nin ‘Kavala sonucu’ için verdiği müddette sona gelindi İş insanı Osman Kavala’nın özgür bırakılması tarafındaki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) sonucunın uygulanması için Avrupa Kurulu (AK) Bakanlar Komitesi’nin Türkiye’ye verdiği mühlet bugün doluyor. AK Bakanlar Komitesi’nin yarın başlayacak olan üç günlük toplantısında, AİHM sonucunın uygulanmaması niçiniyle Türkiye’ye yönelik yaptırım sürecinin başlatılması ele alınacak.
AK’nin siyasi kanadı ve karar organı olan Bakanlar Komitesi, bu yılki son toplantısını 30 Kasım – 2 Aralık tarihleri içinde “AİHM kararlarının uygulanmasının denetlenmesi” gündemiyle Fransa’nın Strazburg kentinde yapacak. görüşmede ele alınacak AİHM kararları içinde Seyahat Parkı ile Çarşı kümesi davasının 26 Kasım’da görülen duruşmasında tahliye talebi reddedilen Osman Kavala’nın hür bırakılmasına hükmeden AİHM sonucu da bulunuyor. AK Bakanlar Komitesi, 16-17 Eylül’de yaptığı son görüşmede Kavala hakkındaki AİHM sonucunın bir daha sonraki toplantıya kadar uygulanmaması durumunda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 46. hususunun 4. fıkrası uyarınca Türkiye hakkında yasal süreç başlatılacağını duyurmuştu. Türkiye ise Bakanlar Komitesi’ne gönderdği Kavala hakkındaki aksiyon planında “Kavala davasının bağımsız Türk mahkemeleri tarafınca görüldüğü ve yargıya kimsenin talimat vermesinin mümkün olmadığını” bildirmiş ve “Kavala’nın tutukluluk durumu hakkındaki değerlendirmenin 26 Kasım’daki duruşmada yapılacağını” belirtmekle yetinmişti.
ÜÇTE İKİ ÇOĞUNLUK
Kavala’nın tahliye talebinin reddedilmesinin akabinde AK Bakanlar Komitesi’nin yarın başlayacak toplantısında AİHS uyarınca Türkiye hakkında yasal süreç başlatılması ele alınacak. AİHM kararlarının, mukaveleye taraf olan tüm ülkeler için bağlayıcılığını düzenleyen AİHS’nin 46. unsurunun 4. fıkrasına nazaran Bakanlar Komitesi, bir ülkenin bir AİHM sonucuna uymaması durumunda evvel o ülkeye ihtarda bulunuyor. İhtarın yapılmasının akabinde sonucun uygulanmaması durumunda ise Bakanlar Komitesi, sonucun uygulanmadığının tespiti için bir daha AİHM’ye başvuruyor. Türkiye’ye yönelik ihtar süreci eylül ayında tamamlandığı için kontrat uyarınca yarın başlayacak görüşmede Bakanlar Komitesi, Türkiye’nin AİHM sonucunı uygulamadığının tespiti için resmen AİHM’ye başvurma sonucu almayı görüşecek. Toplantıya katılan AK üyelerinin üçte ikisinin dayanak vermesi durumunda Bakanlar Komitesi, Türkiye’nin sonucu uygulamadığının tespiti için AİHM’ye müracaat yapacak.
Bakanlar Komitesi’nde nitelikli çoğunluk sağlanarak ihlal tespiti için AİHM’ye müracaat yapılması durumunda Türkiye’yi sancılı bir müddetç bekliyor. AİHM kararlarının bağlayıcılığını düzenleyen AİHS hususundaki düzenlemeye göre bu biçimde bir müracaat durumunda AİHM, evvel Türkiye’nin sonucu uygulamadığına dair tespitte bulunuyor ve alınacak tedbirleri değerlendirmesi için davayı bir daha Bakanlar Komitesi’ne gönderiyor. Bakanlar Komitesi de AİHM’den bu biçimde bir sonucun çıkmasından daha sonra yaptığı görüşmede ise Türkiye’ye karşı uygulanacak yaptırımları kıymetlendirecek. Bakanlar Komitesi’nin uygulayabileceği yaptırımlar içinde Türkiye’nin kurucusu olduğu AK üyeliğinden çıkarılması yahut oy hakkının askıya alınması üzere tedbirler bulunuyor.
DEMİRTAŞ DA GÜNDEMDE
Öte yandan Bakanlar Komitesi’nin denetleme gündemindeki AİHM kararları içinde eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş’ın özgür bırakılmasına yönelik karar ve Türkiye’de Alevilere ayrımcılık yapıldığına hükmeden üç başka karar olan “Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı/Türkiye sonucu”, “Hasan ve Aksiyon Zengin/Türkiye sonucu” ile “İzzettin Doğan ve diğerleri/Türkiye sonucu” da bulunuyor.
PROSEDÜRÜN TEK ÖRNEĞİ AZERBAYCAN
AK’nin, AİHM kararlarını uygulamadığı için bir üye devlete karşı ihlal prosedürünü işletmesinin tek örneği Azerbaycan’la yaşandı. Azerbaycan’ın, AİHM’nin 2014’te aldığı Ilgar Mammadov’un hür bırakılması gerektiği tarafındaki sonucunı uygulamaması üzerine Bakû ile Strazburg içinde 6 yıl süren bir çekişme yaşanmıştı. AK Bakanlar Komitesi, Azerbaycan’ın lgar Mammadov hakkındaki AİHM sonucunı uygulamayarak tutukluluğunun sürmesi niçiniyle AİHM’ye tespit müracaatında bulunmuş, Strazburg’daki yüksek mahkeme de 2019’da Azerbaycan’ın AİHS’yi ihlal ettiğine hükmetmişti. 2018’de tahliye edilen Mammadov hakkındaki mahkûmiyetin 2019’da Azerbaycan Yüksek Mahkemesi tarafınca iptal edilmesinin akabinde AK Bakanlar Komitesi, Mammadov/Azerbaycan belgesini 2020’de kapatmıştı.
AK’nin siyasi kanadı ve karar organı olan Bakanlar Komitesi, bu yılki son toplantısını 30 Kasım – 2 Aralık tarihleri içinde “AİHM kararlarının uygulanmasının denetlenmesi” gündemiyle Fransa’nın Strazburg kentinde yapacak. görüşmede ele alınacak AİHM kararları içinde Seyahat Parkı ile Çarşı kümesi davasının 26 Kasım’da görülen duruşmasında tahliye talebi reddedilen Osman Kavala’nın hür bırakılmasına hükmeden AİHM sonucu da bulunuyor. AK Bakanlar Komitesi, 16-17 Eylül’de yaptığı son görüşmede Kavala hakkındaki AİHM sonucunın bir daha sonraki toplantıya kadar uygulanmaması durumunda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 46. hususunun 4. fıkrası uyarınca Türkiye hakkında yasal süreç başlatılacağını duyurmuştu. Türkiye ise Bakanlar Komitesi’ne gönderdği Kavala hakkındaki aksiyon planında “Kavala davasının bağımsız Türk mahkemeleri tarafınca görüldüğü ve yargıya kimsenin talimat vermesinin mümkün olmadığını” bildirmiş ve “Kavala’nın tutukluluk durumu hakkındaki değerlendirmenin 26 Kasım’daki duruşmada yapılacağını” belirtmekle yetinmişti.
ÜÇTE İKİ ÇOĞUNLUK
Kavala’nın tahliye talebinin reddedilmesinin akabinde AK Bakanlar Komitesi’nin yarın başlayacak toplantısında AİHS uyarınca Türkiye hakkında yasal süreç başlatılması ele alınacak. AİHM kararlarının, mukaveleye taraf olan tüm ülkeler için bağlayıcılığını düzenleyen AİHS’nin 46. unsurunun 4. fıkrasına nazaran Bakanlar Komitesi, bir ülkenin bir AİHM sonucuna uymaması durumunda evvel o ülkeye ihtarda bulunuyor. İhtarın yapılmasının akabinde sonucun uygulanmaması durumunda ise Bakanlar Komitesi, sonucun uygulanmadığının tespiti için bir daha AİHM’ye başvuruyor. Türkiye’ye yönelik ihtar süreci eylül ayında tamamlandığı için kontrat uyarınca yarın başlayacak görüşmede Bakanlar Komitesi, Türkiye’nin AİHM sonucunı uygulamadığının tespiti için resmen AİHM’ye başvurma sonucu almayı görüşecek. Toplantıya katılan AK üyelerinin üçte ikisinin dayanak vermesi durumunda Bakanlar Komitesi, Türkiye’nin sonucu uygulamadığının tespiti için AİHM’ye müracaat yapacak.
Bakanlar Komitesi’nde nitelikli çoğunluk sağlanarak ihlal tespiti için AİHM’ye müracaat yapılması durumunda Türkiye’yi sancılı bir müddetç bekliyor. AİHM kararlarının bağlayıcılığını düzenleyen AİHS hususundaki düzenlemeye göre bu biçimde bir müracaat durumunda AİHM, evvel Türkiye’nin sonucu uygulamadığına dair tespitte bulunuyor ve alınacak tedbirleri değerlendirmesi için davayı bir daha Bakanlar Komitesi’ne gönderiyor. Bakanlar Komitesi de AİHM’den bu biçimde bir sonucun çıkmasından daha sonra yaptığı görüşmede ise Türkiye’ye karşı uygulanacak yaptırımları kıymetlendirecek. Bakanlar Komitesi’nin uygulayabileceği yaptırımlar içinde Türkiye’nin kurucusu olduğu AK üyeliğinden çıkarılması yahut oy hakkının askıya alınması üzere tedbirler bulunuyor.
DEMİRTAŞ DA GÜNDEMDE
Öte yandan Bakanlar Komitesi’nin denetleme gündemindeki AİHM kararları içinde eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş’ın özgür bırakılmasına yönelik karar ve Türkiye’de Alevilere ayrımcılık yapıldığına hükmeden üç başka karar olan “Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı/Türkiye sonucu”, “Hasan ve Aksiyon Zengin/Türkiye sonucu” ile “İzzettin Doğan ve diğerleri/Türkiye sonucu” da bulunuyor.
PROSEDÜRÜN TEK ÖRNEĞİ AZERBAYCAN
AK’nin, AİHM kararlarını uygulamadığı için bir üye devlete karşı ihlal prosedürünü işletmesinin tek örneği Azerbaycan’la yaşandı. Azerbaycan’ın, AİHM’nin 2014’te aldığı Ilgar Mammadov’un hür bırakılması gerektiği tarafındaki sonucunı uygulamaması üzerine Bakû ile Strazburg içinde 6 yıl süren bir çekişme yaşanmıştı. AK Bakanlar Komitesi, Azerbaycan’ın lgar Mammadov hakkındaki AİHM sonucunı uygulamayarak tutukluluğunun sürmesi niçiniyle AİHM’ye tespit müracaatında bulunmuş, Strazburg’daki yüksek mahkeme de 2019’da Azerbaycan’ın AİHS’yi ihlal ettiğine hükmetmişti. 2018’de tahliye edilen Mammadov hakkındaki mahkûmiyetin 2019’da Azerbaycan Yüksek Mahkemesi tarafınca iptal edilmesinin akabinde AK Bakanlar Komitesi, Mammadov/Azerbaycan belgesini 2020’de kapatmıştı.