semaver
Active member
Afganistan’da Askere Yeni bakılırsav – Dr. Cihangir DUMANLI NATO Zirvesi’nde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Lideri Biden ile görüşmesinde, ABD’yle aramızdaki önemli sıkıntıların tahlilinde ilerleme kaydedilmemesine karşın, doruktan Türk askerine Afganistan’da yeni görev çıktı.
ABD’nin ve NATO ülkelerinin tehlikeli görüp çekildikleri Afganistan’da, 20 yıllık ABD ve NATO müdahalesi sonunda nizam kurulamadı. ABD girdiği her yerden olduğu üzere buradan da gerisinde kaos bırakarak çıkıyor. Gayesi, ileride bir daha müdahale (işgal) için mazeretleri canlı tutmak.
Afganistan’da Taliban’ın gücünü geliştirme ve yayma gayreti sürüyor. Dinci terör örgütü yabancı asker istemediğini deklare etti. Bütün ülkeler çekilirken Türk askerinin Kâbil Havalimanı’nın güvenliği için kalması, tehdidi birliğimiz üzerinde ağırlaştıracak. Afganistan’a askerimiz, TBMM onayıyla gönderilmişti. Görev süresi devam etmektedir.
Lakin yeni bir durum ortaya çıkmıştır. Birliğimizin birinci gönderildiği zamankikoşullar değişmiştir. ABD başta olmak üzere tüm NATO ülkeleri Afganistan’dan çekilirken askerimizi yeni bir görevleorada tutmak için yeni bir TBMM sonucu gerekir.
Böyle bir karar verilirken devletin yerleşik kurumları, Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Ulusal Güvenlik Kurulu’nun görüşleri alınmalı, risk değerlendirmesi yapılmalı, risk azaltıcı tedbirler devreye sokulmalıydı.
Bunlar yapılmadı. Doruktan önce kamuoyunun gündeminde olmayan, demokratik ortamda tartışılmayan bir mevzuyu pazarlık masasında gündeme getirmek yanlışsız olmadı. Evlatlarını Afganistan’a yollayan ailelerin, oralara giden gençlerin niçin gönderildiklerini, hangi risklerle karşı karşıya olduklarını bilmeleri, en doğal haklarıdır.
Tek karar vericinin, demokratik şartları oluşturmadan, devlet aklını kullanmadan, askerimizin canı hakkında pazarlık masasında karar vermesi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sakıncalarını bir defa daha göstermiştir. Bu sistemde çabuk ancak yanlış kararlar çarçabuk alınabilmektedir. Bu cins yaşamsal konularda, çabuk karar vermek değil, muhakeme edilmiş, vaktinde, yanlışsız karar vermek temeldir. Bugünün problemleri, çoklukla dünün tahlilleridir.
HALKIN ÇOCUKLARINI VEFATA GÖNDEREMEZSİNİZ
Yabancı ülkede ölüm tehlikesi olan bir göreve asker gönderirken sorulacak birinci soru, uğrunda ölmeye kıymet bir ulusal çıkarımızın olup olmadığıdır. Halkın çocuklarını vefat tehlikesi olan bir göreve gönderirken halkın onayının alınması, kamuoyunun hürçe oluşturulması, bahsin TBMM’de görüşülmesi daha sonrasında sonucun alınması, demokrasinin ve siyasi ahlakın gereğidir.
Bu çeşit kararları alırken karar vericilerin düşüneceği asvilayet ölçüt şu olmalıdır: “Benim oğlum Afganistan’da ölürse, ‘Afganistan sağ olsun’ diyebilecek miyim?” Bu soruya yanıtları “hayır” ise halkın çocuklarını, pazarlık konusu olarak ölüme göndermeye kimsenin hakkı yoktur. Kendi çocuklarına askerlik dahi yaptırmayanlar, halkın çocuklarının ömrünü tehlikeye atamazlar.
Yeni görev kabul edilirken ABD’den lojistik ve mali yardım istenmesi de başka bir utanç konusudur. Bu, para karşılığı askerimizi ölüme sürmek manasına gelir. Türkiye, Afganistan’daki bir tabur askerinin lojistiğini sağlayacak mali kaynaklara ziyadesiyle sahiptir. ABD askerinin çekildiği yere Türk askerini göndermek, Nâzım Hikmet’in “23 Sentlik Asker” şiirini hatırlatmaktadır.
ABD’ye bu jest yapılırken karşılığında ondan ne aldığımız da sorgulanmalıdır.
DR. CİHANGİR DUMANLI
EMEKLİ TUĞGENERAL
ABD’nin ve NATO ülkelerinin tehlikeli görüp çekildikleri Afganistan’da, 20 yıllık ABD ve NATO müdahalesi sonunda nizam kurulamadı. ABD girdiği her yerden olduğu üzere buradan da gerisinde kaos bırakarak çıkıyor. Gayesi, ileride bir daha müdahale (işgal) için mazeretleri canlı tutmak.
Afganistan’da Taliban’ın gücünü geliştirme ve yayma gayreti sürüyor. Dinci terör örgütü yabancı asker istemediğini deklare etti. Bütün ülkeler çekilirken Türk askerinin Kâbil Havalimanı’nın güvenliği için kalması, tehdidi birliğimiz üzerinde ağırlaştıracak. Afganistan’a askerimiz, TBMM onayıyla gönderilmişti. Görev süresi devam etmektedir.
Lakin yeni bir durum ortaya çıkmıştır. Birliğimizin birinci gönderildiği zamankikoşullar değişmiştir. ABD başta olmak üzere tüm NATO ülkeleri Afganistan’dan çekilirken askerimizi yeni bir görevleorada tutmak için yeni bir TBMM sonucu gerekir.
Böyle bir karar verilirken devletin yerleşik kurumları, Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Ulusal Güvenlik Kurulu’nun görüşleri alınmalı, risk değerlendirmesi yapılmalı, risk azaltıcı tedbirler devreye sokulmalıydı.
Bunlar yapılmadı. Doruktan önce kamuoyunun gündeminde olmayan, demokratik ortamda tartışılmayan bir mevzuyu pazarlık masasında gündeme getirmek yanlışsız olmadı. Evlatlarını Afganistan’a yollayan ailelerin, oralara giden gençlerin niçin gönderildiklerini, hangi risklerle karşı karşıya olduklarını bilmeleri, en doğal haklarıdır.
Tek karar vericinin, demokratik şartları oluşturmadan, devlet aklını kullanmadan, askerimizin canı hakkında pazarlık masasında karar vermesi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sakıncalarını bir defa daha göstermiştir. Bu sistemde çabuk ancak yanlış kararlar çarçabuk alınabilmektedir. Bu cins yaşamsal konularda, çabuk karar vermek değil, muhakeme edilmiş, vaktinde, yanlışsız karar vermek temeldir. Bugünün problemleri, çoklukla dünün tahlilleridir.
HALKIN ÇOCUKLARINI VEFATA GÖNDEREMEZSİNİZ
Yabancı ülkede ölüm tehlikesi olan bir göreve asker gönderirken sorulacak birinci soru, uğrunda ölmeye kıymet bir ulusal çıkarımızın olup olmadığıdır. Halkın çocuklarını vefat tehlikesi olan bir göreve gönderirken halkın onayının alınması, kamuoyunun hürçe oluşturulması, bahsin TBMM’de görüşülmesi daha sonrasında sonucun alınması, demokrasinin ve siyasi ahlakın gereğidir.
Bu çeşit kararları alırken karar vericilerin düşüneceği asvilayet ölçüt şu olmalıdır: “Benim oğlum Afganistan’da ölürse, ‘Afganistan sağ olsun’ diyebilecek miyim?” Bu soruya yanıtları “hayır” ise halkın çocuklarını, pazarlık konusu olarak ölüme göndermeye kimsenin hakkı yoktur. Kendi çocuklarına askerlik dahi yaptırmayanlar, halkın çocuklarının ömrünü tehlikeye atamazlar.
Yeni görev kabul edilirken ABD’den lojistik ve mali yardım istenmesi de başka bir utanç konusudur. Bu, para karşılığı askerimizi ölüme sürmek manasına gelir. Türkiye, Afganistan’daki bir tabur askerinin lojistiğini sağlayacak mali kaynaklara ziyadesiyle sahiptir. ABD askerinin çekildiği yere Türk askerini göndermek, Nâzım Hikmet’in “23 Sentlik Asker” şiirini hatırlatmaktadır.
ABD’ye bu jest yapılırken karşılığında ondan ne aldığımız da sorgulanmalıdır.
DR. CİHANGİR DUMANLI
EMEKLİ TUĞGENERAL