Açık ve örtülü dolarizasyon %72’ye ulaştı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Şebnem TURHAN

Dolardaki süratli yükselişin önüne geçmek ve düşük faiz siyaseti niçiniyle tercih edilmeyen TL mevduatı daha cazip hale getirip döviz talebini azaltmak için devreye alınan kur muhafazalı TL mevduat hesabı bankacılık kesiminde mevduatta dolarizasyonu arttırdı. KKM devreye girdiği birinci hafta TL mevduatın KKM hariç toplam mevduat ortasındaki hissesi 37,35 düzeyinde iken Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 27 Mayıs haftası verisinde KKM hariç TL mevduatın hissesi yüzde 28,15’e geriledi. KKM dövizdeki değişime hassas olduğu ve mevduat getirisi kurdaki değişime bakılırsa mudilere sunulduğu için dövize endeksli olarak bedellendiriliyor. Döviz mevduatının hissesi ise KKM devreye girdiği birinci hafta KKM ile birlikte yüzde 62,05 düzeyinde iken 27 Mayıs itibariyle KKM ile birlikte döviz mevduatının toplam mevduat ortasındaki hissesi yüzde 71,84’e çıktı. Yani KKM’nin devreye girdiği birinci haftadan bu yana TL mevduatın hissesi 9.2 puan azalırken dövize endeksli mevduatın hissesi 9 2 puan artmış oldu.

KKM ile Rusya Ukrayna savaşının başladığı şubat ayı sonuna kadar döviz kurlarında bir stabilizasyon sağlanmış ve dolar/ TL 13.5-14 lira düzeyinde kalmıştı. Bilhassa şirketlere sağlanan vergi avantajı ile dövizden KKM’ye dönüş hızlanmıştı. Fakat son periyotta kurlardaki süratli yükseliş ve şirketlerin maliyetler niçiniyle artan döviz muhtaçlığı KKM’ye geçişlerin ivme kaybetmesine niye oldu.

KKM’nin hissesi %13,68’e yükseldi

KKM her ne kadar TL mevduat olarak isimlendirilse da vade sonu getirisi döviz kurlarındaki değişime göre belirlendiği için analistler dövize endeksli mevduat olarak değerlendirilmesini daha uygun görüyor. KKM birinci vakit içinderda 20 Aralık’ta devreye alındı ve birinci bilgiyi 24 Aralık 2021 haftasında karşıladık. Birinci haftasında 29 milyon lira giriş sağlanırken 24 Aralık haftasında KKM’nin toplam mevduattaki hissesi yüzde 0,6, KKM hariç TL mevduatın toplam bankacılık bölümü mevduatındaki hissesi yüzde 37,35, döviz mevduatının hissesi yüzde 62,05, KKM ile birlikte dövize endeksli mevduatın hissesi ise yüzde 62,64 düzeyindeydi. KKM’ye iştirak arttıkça KKM hariç TL mevduatın toplam mevduattaki hissesi düşüş eğilimine girdi. 27 Mayıs haftasında KKM’nin hissesi toplam mevduatta yüzde 13,68’e çıkarken KKM hariç TL mevduatın hissesi da yüzde 28,15’e indi. KKM ile bir arada döviz mevduatının hissesi da yüzde 71,84’e yükseldi. Analistler KKM’nin her ne kadar döviz talebini azaltmayı hedefl ese ve liralaşma stratejisinin bir modülü olsa da dövize endeksli olması niçiniyle bir daha dolarizasyonu artırıcı tarafta tesir yaptığına dikkat çekti.

KKM’nin Merkez Bankası’na olan yükü datalar açıklanmadığı için bilinmiyor. Lakin Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçe neticelerinda KKM dönüşleri için ne kadar ösöylemiş olduğini açıklıyor. Buna göre mart ve nisan aylarında KKM dönüşleri için 16.3 milyar lira ödendi.

Okumaya devam et...