Son 3 yıldır yeni konut üretimi talebin altında kalırken, arz yetersizliği niçiniyle 2021 yılında konutların satış meblağları yüzde 97, kiralama meblağları yüzde 83 oranında arttı. 2021’in birinci 9 ayında 480 bine çıkan yapı ruhsat sayısının yıl sonunda 600-650 bin adet düzeyine geleceği beklentisi, yeni arzlar için bölüme umut verdi. Bu oranla 2021toparlanma yılı olarak tanımlanırken, artan maliyetler 2022 yılı için belirsizlikleri artırdı. Her yıl 800 bine yakın yeni konut üretimine muhtaçlık duyulan Türkiye’de, fiyat artışlarından dolayı işletme sermayesi düşen şirketlerin bu yıl daha az sayıda konut üretimine yönelebileceği tabir ediliyor. Konut üretiminin düşmemesi ismine şirketlerin işletme sermayesinin KGF usulü krediyle desteklenmesi öneriliyor.
“Her çeyrekte 200 bin yeni ruhsat lazım”
İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman, son iki yılda verilen ruhsat sayısının arttığını, fakat hala uzun yıllar ortalamasının altında olduğunu kaydetti. Genel olarak her çeyrekte 200 bin yeni ruhsatın alınması gerektiğini kaydeden Büyükduman, “Yıllık 800 bin konut üretmemiz gerekiyor. Bunu yapamadığımız her devirde arz tarafımız eksik kalıyor. ötürüsıyla 2019 ve 2020 yılında alınan ruhsat sayısı çökmüştü. 2021 toparlama yılı oldu. Fakat daha evvelki performansı yakalayabilmiş değiliz” dedi.
“Sermaye birikimini düşürdü”
2021 yılının son çeyreğinde 150- 170 bin yeni ruhsat alınmış olması halinde yıl bazında alınan toplam ruhsatın 650 bini bulabileceğini söyleyen Büyükduman, “Ancak önümüzdeki periyotlarda bu sayılar önemli çökebilir. Zira hem kurda birebir vakitte maliyetlerde artış var ve biroldukça müteahhit için kâfi sermaye birikimi yok. Müteahhitlerin yüzde 90’ı sokak içinde 10 ila 20 içinde daire yapanlardan oluşuyor. Bu müteahhitler 10 milyon liralık inşaat yapacaksa cebinde 3-4 milyonu olmadan başlıyor. Belirli bir noktadan daha sonra ise satarak tamamlıyor. Artık 10 milyon lira ile başlayacağı proje 20 milyon lira oldu. Müteahhitler projelerini küçültmek zorunda kalacaklar” açıklamasını yaptı.
“Konut üreticileri temkinli olmayı sürdürüyor”
Piyasada 2018’de gelen stok eksikliğinin 2021’de dahi tesirini sürdürdüğünü belirten Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, 2021’de ruhsat alan daire sayısının 600 bini aşmasını beklediklerini kaydetti. “Ancak kesim temkinli. Zira 2018’den itibaren önemli manada zorlandı. Bu durumda yeni inşaat başlama noktasında temkinlilik oluşturdu” diyen Bucak şunları söylemiş oldu: “Maliyet artışları da bölüm üzerine fazlaca olağandışı artışlar getirdi. Son çeyrekte yaşanan döviz artışı maliyetleri ikiye katladı. Genel artış ise 3 kata yakın oldu” dedi. Materyal üreticilerinin aralık ayı ortasındaki yüksek döviz kuruna bakılırsa fiyatlandırma yaptığını söyleyen Elmas, “Hatta 19-20 lira üzerinde fiyatlandırma yapanlar oldu. Bunlar fiyatlarını geri çekmediler. Birebir senaryoyu 2018’in eylül ekim aylarında da hayatıştık. daha sonraki 6 ay boyunca bizi negatif etkiledi. Bu yılın birinci 6 ayında da negatif tesir sürebilir” diye konuştu. Kelam konusu üretim fiyatlarıyla alıcı bulma konusunun külfetli olduğuna değinen Elmas, “İnşaatlar yavaşlamış durumda. Şayet üretim suratına paralel bir satış grafiğini yakalayabilirsek yeni ruhsat sayılarında 2022’de 600 bin adet satış sayılarını yakalayabiliriz” dedi. Elmas, satış adetlerinin artması için kamu bankalarının 1’inci elde faiz oranlarını 1.20 ve altında tutması gerektiğini vurguladı.
“Üretsem mi üretmesem mi? derdi var”
Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak da, konutta kritik bir periyoda girildiğini belirterek, “Genel olarak pandeminin başladığı tarihten itibaren arz badiresi var. Dövizdeki artışın tesiriyle dal maliyetlerinde önemli artış oldu. Tüm tesirler düşünüldüğünde üretici tarafında ‘üretsem mi üretmesem mi?’ telaşı yaşanıyor” dedi. Arsa dahil metrekare üretim fiyatının 10 bin TL’ye geldiğini kaydeden Bucak, “Yani 100 bin metrekarelik konut projesinin üretim maliyeti 1 milyon lira. Bunu 2 milyona sattığımızda biroldukça kişinin gelir düzeyini huzursuz etmiş olacağım. Kredi de çekemiyorum. ötürüsıyla üretim isteği gri bir noktaya geldi. bir daha de 2022’de ne olursa olsun inşaat ruhsatlarının artacağını düşünüyorum” diye konuştu.
“Dövizden kazananların gayrimenkule gelmesi, kura bağlı”
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, uzun müddettir duraklama devrinde olan dalın 2022’ye üretim atağı ile girme maksadında olduğunu belirterek, “Artık rafl arda duran projeler indirdi. Ruhsatlar alındı, lakin 2022’de nasıl seyredecek onu varsayım etmek zor” dedi. Muhakkak bir kısmın dövizden para kazandığını, bu kısmın gayrimenkule gelmesini beklediklerini aktaran Durbakayım, “Bunun için de dövizin stabil bir noktada kalması gerekiyor” diye konuştu.
Okumaya devam et...
“Her çeyrekte 200 bin yeni ruhsat lazım”
İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman, son iki yılda verilen ruhsat sayısının arttığını, fakat hala uzun yıllar ortalamasının altında olduğunu kaydetti. Genel olarak her çeyrekte 200 bin yeni ruhsatın alınması gerektiğini kaydeden Büyükduman, “Yıllık 800 bin konut üretmemiz gerekiyor. Bunu yapamadığımız her devirde arz tarafımız eksik kalıyor. ötürüsıyla 2019 ve 2020 yılında alınan ruhsat sayısı çökmüştü. 2021 toparlama yılı oldu. Fakat daha evvelki performansı yakalayabilmiş değiliz” dedi.
“Sermaye birikimini düşürdü”
2021 yılının son çeyreğinde 150- 170 bin yeni ruhsat alınmış olması halinde yıl bazında alınan toplam ruhsatın 650 bini bulabileceğini söyleyen Büyükduman, “Ancak önümüzdeki periyotlarda bu sayılar önemli çökebilir. Zira hem kurda birebir vakitte maliyetlerde artış var ve biroldukça müteahhit için kâfi sermaye birikimi yok. Müteahhitlerin yüzde 90’ı sokak içinde 10 ila 20 içinde daire yapanlardan oluşuyor. Bu müteahhitler 10 milyon liralık inşaat yapacaksa cebinde 3-4 milyonu olmadan başlıyor. Belirli bir noktadan daha sonra ise satarak tamamlıyor. Artık 10 milyon lira ile başlayacağı proje 20 milyon lira oldu. Müteahhitler projelerini küçültmek zorunda kalacaklar” açıklamasını yaptı.
“Konut üreticileri temkinli olmayı sürdürüyor”
Piyasada 2018’de gelen stok eksikliğinin 2021’de dahi tesirini sürdürdüğünü belirten Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, 2021’de ruhsat alan daire sayısının 600 bini aşmasını beklediklerini kaydetti. “Ancak kesim temkinli. Zira 2018’den itibaren önemli manada zorlandı. Bu durumda yeni inşaat başlama noktasında temkinlilik oluşturdu” diyen Bucak şunları söylemiş oldu: “Maliyet artışları da bölüm üzerine fazlaca olağandışı artışlar getirdi. Son çeyrekte yaşanan döviz artışı maliyetleri ikiye katladı. Genel artış ise 3 kata yakın oldu” dedi. Materyal üreticilerinin aralık ayı ortasındaki yüksek döviz kuruna bakılırsa fiyatlandırma yaptığını söyleyen Elmas, “Hatta 19-20 lira üzerinde fiyatlandırma yapanlar oldu. Bunlar fiyatlarını geri çekmediler. Birebir senaryoyu 2018’in eylül ekim aylarında da hayatıştık. daha sonraki 6 ay boyunca bizi negatif etkiledi. Bu yılın birinci 6 ayında da negatif tesir sürebilir” diye konuştu. Kelam konusu üretim fiyatlarıyla alıcı bulma konusunun külfetli olduğuna değinen Elmas, “İnşaatlar yavaşlamış durumda. Şayet üretim suratına paralel bir satış grafiğini yakalayabilirsek yeni ruhsat sayılarında 2022’de 600 bin adet satış sayılarını yakalayabiliriz” dedi. Elmas, satış adetlerinin artması için kamu bankalarının 1’inci elde faiz oranlarını 1.20 ve altında tutması gerektiğini vurguladı.
“Üretsem mi üretmesem mi? derdi var”
Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak da, konutta kritik bir periyoda girildiğini belirterek, “Genel olarak pandeminin başladığı tarihten itibaren arz badiresi var. Dövizdeki artışın tesiriyle dal maliyetlerinde önemli artış oldu. Tüm tesirler düşünüldüğünde üretici tarafında ‘üretsem mi üretmesem mi?’ telaşı yaşanıyor” dedi. Arsa dahil metrekare üretim fiyatının 10 bin TL’ye geldiğini kaydeden Bucak, “Yani 100 bin metrekarelik konut projesinin üretim maliyeti 1 milyon lira. Bunu 2 milyona sattığımızda biroldukça kişinin gelir düzeyini huzursuz etmiş olacağım. Kredi de çekemiyorum. ötürüsıyla üretim isteği gri bir noktaya geldi. bir daha de 2022’de ne olursa olsun inşaat ruhsatlarının artacağını düşünüyorum” diye konuştu.
“Dövizden kazananların gayrimenkule gelmesi, kura bağlı”
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, uzun müddettir duraklama devrinde olan dalın 2022’ye üretim atağı ile girme maksadında olduğunu belirterek, “Artık rafl arda duran projeler indirdi. Ruhsatlar alındı, lakin 2022’de nasıl seyredecek onu varsayım etmek zor” dedi. Muhakkak bir kısmın dövizden para kazandığını, bu kısmın gayrimenkule gelmesini beklediklerini aktaran Durbakayım, “Bunun için de dövizin stabil bir noktada kalması gerekiyor” diye konuştu.
Okumaya devam et...