Merve YİĞİTCAN
Bugün devreye girecek yeni KDV indirimleri birlikteinde, biroldukça kesimde adeta kambura dönen ‘devreden KDV’ meselesini bir daha gündeme getirdi. Bilhassa işletme sermayesi manasında dertli günler geçiren gerçek kesim temsilcileri, KDV alacakları için nakit ödeme, mahsuplaşma ya da bu alacakların teminat gösterilmesi formunda taleplerini lisana getiriyor. Girdi maliyetlerinde de KDV’nin düşürülmesinin, devreden KDV’nin oluşumunu engelleyeceğini vurgulayan bölüm temsilcileri, KDV’nin sadeleştirilerek üreticinin desteklenmesini bekliyor. Devreden KDV yükünün ‘merdiven altını’ teşvik ettiğini söyleyen birtakım bölüm temsilcileri KDV’de sadeleştirmeyle devletin vergi tahsilatının daha fazla olacağını da sav ediyor. Öte yandan devlette biriken devreden KDV’nin 150 milyar TL’yi aştığı kestirim ediliyor.
Süratli mahsuplaşma şayet olmazsa yükü kaldıramayız
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu ve bugün devreye girecek olan yeni düzenlemeyle deterjan, sabun, tuvalet kağıdı, peçete, bebek bezi üzere paklık ve hijyen mamüllerinde KDV yüzde 18’den 1’e indirildi. Bölümün değerli oyuncularından ABC Deterjan Sanayi AŞ’nin Genel Müdürü Eser Arıcı Kıroğlu, KDV indiriminin düşürülmesinin tüketici açısından epey olumlu ve yerinde bir karar olduğunu söylerken, üreticiler açısından ortaya devreden KDV sorunu çıkaracağını söylemiş oldu. Ürettikleri eserlerde kullanılan hammaddeler ve öteki girdiler için yüzde 18 KDV ödediklerine dikkat çeken Başer, bu mamüllerin yüzde 8 KDV ile satılmaya başlamasıyla kesimin devletten daima bir KDV alacağı olacağını söylemiş oldu. Oluşacak devreden KDV ile ilgili nasıl bir mahsuplaşma gerçekleştirileceği noktasının çabucak hemen netleştirilmediğini söyleyen Başer, “Alış-satış KDV’si içindeki 10 puanlık fark hayli büyük bir meblağ kesim için. Mahsuplaşmanın hayli süratli olması lazım. Yoksa bu yük kaldırılamaz” dedi.
Devreden KDV’lerin birikmesi halinde birtakım firmaların bunun altından kalkamayabileceğini ve kapanmak zorunda kalabileceğine dikkat çeken Başer, “Bazı firmalar kapanabilir. Gücü yetenler de ihracata tartı verip içeriye mal satmaktan vazgeçer” dedi. KDV indiriminin hammadde ve girdilerde de birebir oranda yapılması gerektiğini savunan Başer, aksi biçimde bu durumun kesimde merdiven altı üretimi artıracağı kaygısını lisana getirdi.
Karavelioğlu: İadeler fazlaca daha süratli olmalı
Bugün devreye giren düzenlemeyle süt, yumurta ve meyve üretiminde kullanılan tarım makinaları da yüzde 8 KDV kapsamına alındı. Tarım makinelerinin hayli büyük bir kısmının halihazırda yüzde 8 KDV’ye tabi olduğunu söyleyen Makina ve Aksamları İhracatçı Birliği (MAİB) Lideri Kutlu Karavelioğlu, son düzenlemenin üretime ve tüketime de katkı sağlayacağını lisana getirdi. Öte yandan KDV’nin firmalar için bir maliyet ögesi olmadığını, devlet için toplanan bir vergi olduğunu hatırlatan Karavelioğlu, “İmalatçı firmalar, hammaddelerini ve yardımcı hususlarını yüzde 18 KDV ödeyerek alıp, makinelerini yüzde 8 KDV ile satıyorlar ve devlet ile ay sonlarında mahsuplaşıyorlar. Burada bir eşitlenme kuvvetliğü oluşuyor. Firmalar KDV alacaklısı oluyorlar ve devletten bunu talep ediyorlar. Finanse ettikleri KDV farkını 6 ay üzere ortalama müddette geri alıyorlar. Bu mühletler bir vakit içinder 1-1,5 yılı buluyordu. Değerli ilerleme sağlandı, lakin finansmanın bu kadar kıymetli olduğu ve enflasyonun hala yüksek olduğu devirlerde hayli daha süratli iadeler sağlarsak, makine imalatçısının külfetini hafifçeletiriz. Makinelerin KDV’sinin yüzde 1’e düşürülmesi tartışmalarına ise katılıyoruz ve fazlaca sakıncalı buluyoruz” halinde konuştu.
Tıbbi cihazcılar da düzenleme bekliyor
Son KDV indirimine kimi tıbbi aygıt eserleri de eklendi. Kesimde yüzde 8 ile satışı yapılan mamüllerin olduğunu, yenileriyle birlikte devreden KDV’nin daha da artacağını söyleyen Ortopedi ve Omurga Cerrahisi Tıbbi Materyal İmalatçıları, İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (ORDER) Lideri Adem Uyanık da, dalın kamudan 5-6 milyar TL’lik alacağının biriktiğini aktarırken, devreden KDV yükünün indirimli orana tabi eser sayısının artırılmasıyla kesimde daha da ağırlaşacağını kaydetti. Uyanık, “Sektördeki firmalar fazlaca sıkıntı durumda, hayli sayıda oyuncu kesimden çıkıyor. Firmalar olarak ‘Kamudan paramızı nasıl alacağız’ diye düşünürken, artık de devreden KDV’lerimizi nasıl alacağımızı düşünmeye başladık. Daldaki üreticilerin girdilerinde KDV yüzde 8’e çekilmeli. Bu kadar KDV alacağımız birikirken, finansman sıkıntımız artıyor” diye konuştu.
Fayat: Kayıt dışılığa niye oluyor
Konfeksiyon kesimi uzun vakittir devreden KDV problemiyle boğuşuyor. TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Bölüm Meclisi Lideri Gurur Fayat da, bu sorunun bölümde hayli önemli ıstıraplar yarattığını söylemiş oldu. Fayat, “Sektör, sermaye sorunu yaşıyorken, bu alacağın mahsup edilmesi, olmadı teminat olarak gösterilmesi için epey çabalıyoruz. Sermaye sorunu yaşayan bölümün bu alacağını realize edebilmesi lazım. Teminat olarak kullandırılmasını istiyoruz lakin o nokta da açıkçası sonuç alamadık. Finansmana ulaşımın sıkıntı, ulaşanların da yüksek maliyet ödediği bir devirde devreden KDV’ler epeyce kıymet kazanıyor. KDV’nin sadeleşmesi lazım. Aksi takdirde beşerler kayıt dışına kaçıyor” tabirlerini kullandı.
“İşletmeler devleti haksız yere finanse ediyor”
Devreden KDV, en sıradan tarifiyle firmalar için hesaplanan KDV’nin yüklenilen KDV’den çok olması durumunda oluşuyor. Firmaların indirimli orana tabi eser satışından doğan devreden KDV alacağına ait değerlendirmelerde bulunan E. Gelir Yönetimi Başkanlığı Strateji Lideri ve Yeni İktisat Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, Avrupa Birliği uygulamasında olduğu üzere Türkiye’de de devreden KDV’nin sonraki yıl mükellefe iadesi uygulamasına geçilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Bunun için gerekli yasal ve idari uygulamaların devreye alınmasının kural olduğunu lisana getiren Karyağdı, “Denetim ve uygulama alanında aktifliği artırıcı uygulamalarla iadeler rahatlıkla yapılabilir. KDV’nin özü, iktisadi olarak ortaya çıkan katma bedelin vergiye tabi olması demektir. Devreden KDV’nin oluştuğu yerde ise’ çabucak hemen üzerinden KDV’nin hesaplanacağı bir katma kıymetin oluşmadığı manasına gelir. Katma pahanın oluşmadığı iktisadi faaliyetten verginin alınması, vergi mükellefi işletmelerin devleti haksız yere finanse etmesi manasına geliyor. yılların birikimi olan bu sorunun çözülmesi, Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nureddin Nebati’nin tabir ettiği KDV’de sadeleştirme çalışmaları için kıymetli bir kademe olacaktır” sözlerini kullandı. BDO Türkiye Vergi Ortağı Erdal Güleç de, devreden KDV sorunun, KDV sistematiğinin bozulmasından kaynaklandığını söylerken, şu biçimde devam etti: “İndirimli orana tabi süreçler, KDV sistematiğini bozabiliyor. Bu çeşit KDV indirimlerine epey rastlanınca sistem bozuluyor. Bu iade sisteminin sadeleştirilmesi gerekiyor. Mükellefleri bıktırıcı kademeye geldi, vergi dairelerinin de epey vaktini alıyor. ötürüsıyla daha sıradan ve pratik yollar kullanılmalı. hem de KDV’nin sadeleştirilmesi genel manada sorunu çözecektir.”
Okumaya devam et...
Bugün devreye girecek yeni KDV indirimleri birlikteinde, biroldukça kesimde adeta kambura dönen ‘devreden KDV’ meselesini bir daha gündeme getirdi. Bilhassa işletme sermayesi manasında dertli günler geçiren gerçek kesim temsilcileri, KDV alacakları için nakit ödeme, mahsuplaşma ya da bu alacakların teminat gösterilmesi formunda taleplerini lisana getiriyor. Girdi maliyetlerinde de KDV’nin düşürülmesinin, devreden KDV’nin oluşumunu engelleyeceğini vurgulayan bölüm temsilcileri, KDV’nin sadeleştirilerek üreticinin desteklenmesini bekliyor. Devreden KDV yükünün ‘merdiven altını’ teşvik ettiğini söyleyen birtakım bölüm temsilcileri KDV’de sadeleştirmeyle devletin vergi tahsilatının daha fazla olacağını da sav ediyor. Öte yandan devlette biriken devreden KDV’nin 150 milyar TL’yi aştığı kestirim ediliyor.
Süratli mahsuplaşma şayet olmazsa yükü kaldıramayız
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu ve bugün devreye girecek olan yeni düzenlemeyle deterjan, sabun, tuvalet kağıdı, peçete, bebek bezi üzere paklık ve hijyen mamüllerinde KDV yüzde 18’den 1’e indirildi. Bölümün değerli oyuncularından ABC Deterjan Sanayi AŞ’nin Genel Müdürü Eser Arıcı Kıroğlu, KDV indiriminin düşürülmesinin tüketici açısından epey olumlu ve yerinde bir karar olduğunu söylerken, üreticiler açısından ortaya devreden KDV sorunu çıkaracağını söylemiş oldu. Ürettikleri eserlerde kullanılan hammaddeler ve öteki girdiler için yüzde 18 KDV ödediklerine dikkat çeken Başer, bu mamüllerin yüzde 8 KDV ile satılmaya başlamasıyla kesimin devletten daima bir KDV alacağı olacağını söylemiş oldu. Oluşacak devreden KDV ile ilgili nasıl bir mahsuplaşma gerçekleştirileceği noktasının çabucak hemen netleştirilmediğini söyleyen Başer, “Alış-satış KDV’si içindeki 10 puanlık fark hayli büyük bir meblağ kesim için. Mahsuplaşmanın hayli süratli olması lazım. Yoksa bu yük kaldırılamaz” dedi.
Devreden KDV’lerin birikmesi halinde birtakım firmaların bunun altından kalkamayabileceğini ve kapanmak zorunda kalabileceğine dikkat çeken Başer, “Bazı firmalar kapanabilir. Gücü yetenler de ihracata tartı verip içeriye mal satmaktan vazgeçer” dedi. KDV indiriminin hammadde ve girdilerde de birebir oranda yapılması gerektiğini savunan Başer, aksi biçimde bu durumun kesimde merdiven altı üretimi artıracağı kaygısını lisana getirdi.
Karavelioğlu: İadeler fazlaca daha süratli olmalı
Bugün devreye giren düzenlemeyle süt, yumurta ve meyve üretiminde kullanılan tarım makinaları da yüzde 8 KDV kapsamına alındı. Tarım makinelerinin hayli büyük bir kısmının halihazırda yüzde 8 KDV’ye tabi olduğunu söyleyen Makina ve Aksamları İhracatçı Birliği (MAİB) Lideri Kutlu Karavelioğlu, son düzenlemenin üretime ve tüketime de katkı sağlayacağını lisana getirdi. Öte yandan KDV’nin firmalar için bir maliyet ögesi olmadığını, devlet için toplanan bir vergi olduğunu hatırlatan Karavelioğlu, “İmalatçı firmalar, hammaddelerini ve yardımcı hususlarını yüzde 18 KDV ödeyerek alıp, makinelerini yüzde 8 KDV ile satıyorlar ve devlet ile ay sonlarında mahsuplaşıyorlar. Burada bir eşitlenme kuvvetliğü oluşuyor. Firmalar KDV alacaklısı oluyorlar ve devletten bunu talep ediyorlar. Finanse ettikleri KDV farkını 6 ay üzere ortalama müddette geri alıyorlar. Bu mühletler bir vakit içinder 1-1,5 yılı buluyordu. Değerli ilerleme sağlandı, lakin finansmanın bu kadar kıymetli olduğu ve enflasyonun hala yüksek olduğu devirlerde hayli daha süratli iadeler sağlarsak, makine imalatçısının külfetini hafifçeletiriz. Makinelerin KDV’sinin yüzde 1’e düşürülmesi tartışmalarına ise katılıyoruz ve fazlaca sakıncalı buluyoruz” halinde konuştu.
Tıbbi cihazcılar da düzenleme bekliyor
Son KDV indirimine kimi tıbbi aygıt eserleri de eklendi. Kesimde yüzde 8 ile satışı yapılan mamüllerin olduğunu, yenileriyle birlikte devreden KDV’nin daha da artacağını söyleyen Ortopedi ve Omurga Cerrahisi Tıbbi Materyal İmalatçıları, İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (ORDER) Lideri Adem Uyanık da, dalın kamudan 5-6 milyar TL’lik alacağının biriktiğini aktarırken, devreden KDV yükünün indirimli orana tabi eser sayısının artırılmasıyla kesimde daha da ağırlaşacağını kaydetti. Uyanık, “Sektördeki firmalar fazlaca sıkıntı durumda, hayli sayıda oyuncu kesimden çıkıyor. Firmalar olarak ‘Kamudan paramızı nasıl alacağız’ diye düşünürken, artık de devreden KDV’lerimizi nasıl alacağımızı düşünmeye başladık. Daldaki üreticilerin girdilerinde KDV yüzde 8’e çekilmeli. Bu kadar KDV alacağımız birikirken, finansman sıkıntımız artıyor” diye konuştu.
Fayat: Kayıt dışılığa niye oluyor
Konfeksiyon kesimi uzun vakittir devreden KDV problemiyle boğuşuyor. TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Bölüm Meclisi Lideri Gurur Fayat da, bu sorunun bölümde hayli önemli ıstıraplar yarattığını söylemiş oldu. Fayat, “Sektör, sermaye sorunu yaşıyorken, bu alacağın mahsup edilmesi, olmadı teminat olarak gösterilmesi için epey çabalıyoruz. Sermaye sorunu yaşayan bölümün bu alacağını realize edebilmesi lazım. Teminat olarak kullandırılmasını istiyoruz lakin o nokta da açıkçası sonuç alamadık. Finansmana ulaşımın sıkıntı, ulaşanların da yüksek maliyet ödediği bir devirde devreden KDV’ler epeyce kıymet kazanıyor. KDV’nin sadeleşmesi lazım. Aksi takdirde beşerler kayıt dışına kaçıyor” tabirlerini kullandı.
“İşletmeler devleti haksız yere finanse ediyor”
Devreden KDV, en sıradan tarifiyle firmalar için hesaplanan KDV’nin yüklenilen KDV’den çok olması durumunda oluşuyor. Firmaların indirimli orana tabi eser satışından doğan devreden KDV alacağına ait değerlendirmelerde bulunan E. Gelir Yönetimi Başkanlığı Strateji Lideri ve Yeni İktisat Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, Avrupa Birliği uygulamasında olduğu üzere Türkiye’de de devreden KDV’nin sonraki yıl mükellefe iadesi uygulamasına geçilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Bunun için gerekli yasal ve idari uygulamaların devreye alınmasının kural olduğunu lisana getiren Karyağdı, “Denetim ve uygulama alanında aktifliği artırıcı uygulamalarla iadeler rahatlıkla yapılabilir. KDV’nin özü, iktisadi olarak ortaya çıkan katma bedelin vergiye tabi olması demektir. Devreden KDV’nin oluştuğu yerde ise’ çabucak hemen üzerinden KDV’nin hesaplanacağı bir katma kıymetin oluşmadığı manasına gelir. Katma pahanın oluşmadığı iktisadi faaliyetten verginin alınması, vergi mükellefi işletmelerin devleti haksız yere finanse etmesi manasına geliyor. yılların birikimi olan bu sorunun çözülmesi, Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nureddin Nebati’nin tabir ettiği KDV’de sadeleştirme çalışmaları için kıymetli bir kademe olacaktır” sözlerini kullandı. BDO Türkiye Vergi Ortağı Erdal Güleç de, devreden KDV sorunun, KDV sistematiğinin bozulmasından kaynaklandığını söylerken, şu biçimde devam etti: “İndirimli orana tabi süreçler, KDV sistematiğini bozabiliyor. Bu çeşit KDV indirimlerine epey rastlanınca sistem bozuluyor. Bu iade sisteminin sadeleştirilmesi gerekiyor. Mükellefleri bıktırıcı kademeye geldi, vergi dairelerinin de epey vaktini alıyor. ötürüsıyla daha sıradan ve pratik yollar kullanılmalı. hem de KDV’nin sadeleştirilmesi genel manada sorunu çözecektir.”
Okumaya devam et...