Aksaray ilinin yaklaşık 25 kilometre doğusunda, Gülağaç ilçesine bağlı Kızılkaya köyü hudutları içerisinde yer alan Aşıklı Höyük, birinci beyin ameliyatının yapılması, koyun ve keçinin birinci kere evcilleştirilmesi üzere bir hayli birincinin yaşandığı bir yerleşim yeri olarak biliniyor. Fakat Türkiye’de ve dünyada hak ettiği bilinirliğe çabucak hemen tam manasıyla sahip olmayan bu arkeolojik alan üzerinde çalışmalar devam ediyor.
Hafriyat çalışmalarının 32 yıldır devam ettiği Aşıklı Höyük’ün tarihi hala keşfedilmeyi beklerken, hafriyat çalışmalarını desteklemek, kültürel mirasın bilhassa mahallî halk tarafınca benimsenmesini ve korunmasını sağlamak ve hafriyat alanının tanınırlığını artırmak için çalışan Aşıklı Höyük Dostları Derneği’nin gayretleriyle 10 bin 500 yıllık tarih sanatla buluştu. Derneğin ‘Sanat ve Arkeoloji Projesi’, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafınca Avrupa Birliği’nin mali dayanağı ile hayata geçirilen “Ortak Kültür Mirası: Türkiye ve AB içinde Müdafaa ve Diyalog-II (CCH-II) Hibe Programı” kapsamında dayanağa bedel bulundu. Türkiye, İspanya, Birleşik Krallık, ABD ve Kolombiya’dan 13 sanatkarın Aşıklı Höyük’ten ilham alarak hayata geçirdiği yapıtlardan oluşan ‘Kazı İzleri / Lines of Site’ standı, Tarihi Hüsrev Kethüda Hamamı’nda ziyarete açılacak. 25 Şubat’a kadar izlenebilecek stant sonrasındasında İskoçya’nın Dundee ve İspanya’nın Barcelona kentlerinde de izleyici ile buluşacak.
İNSANIN İNSAN OLMA GAYRETİNDEKİ SÜRECİ GÖREBİLİYORSUNUZ
Stantta Aşıklı Höyük’le ilgili bilgi veren ve 5 ülkeden 13 sanatkarın yarattığı yapıtların görülebileceğini söz eden Aşıklı Höyük Dostları Derneği Lideri Ferhat Boratav, “Bu haliyle Türkiye’de gibisi hayli az olan bir stant. Aşıklı Höyük insanın insan olma çabasındaki süreci görmek açısından bir laboratuar üzere. 10 bin 500 yıl evvel burada beşerler hayatış ve bin yıl boyunca hayatışlar. Bunu nasıl yaptılar? Nasıl yaşadılar? Bu soru insanı hayli etkiliyor. Bu açıdan fazlaca değerli bir yer” dedi.
NEOLİTİK PERİYODA İLİŞKİN PEK ÇOK YERİN BİLİNİRLİK SORUNU VAR
Ferhat Boratav, “Türkiye’de sırf Aşıklı Höyük değil, neolitik periyoda ilişkin bir epeyce yerin bilinirlik sorunu var. Biz tarihimize son 800 yıllık bir tarihle bakmaya çalışıyoruz halbuki Anadolu’nun tarihi epeyce güçlü ve geniş bir tarih. Bu tarihi zenginliği bizim eğitime, kültürel aktifliğe yerleştirmemiz lazım. Arkeolojik hafriyat yerlerine daima turizm potansiyeli açısından bakılıyor. Bu da hakikat değil ve arkeolojik yerlerin kendi başına bir değeri var” diye konuştu.
İZLEYİCİLERİN BU TECRÜBESİ YAŞAMASI GEREKİYOR
Stant küratörlerinden Fırat Arapoğlu ise, sanatkarların Aşıklı Höyük halkının hayat biçiminden, üretim araçlarından ilham aldıklarını belirterek, “Sanatçılar oradaki halk niye Aşıklı Höyük hafriyat alanını terk etti? hiç bir felaket yaşanmamasına karşın, bir yangın, bir savaş, bir sel olmamasına karşın niye terk ettiler? üzere sorular var. Bir sanatçı da hayak gücüyle bir şeyin nasıl olabileceğini düşünüp bunu görünür kılmaya çalışır. Çok örneği bulunmayan, sanat eleştirmeni olarak hayli şahit olmadığım bir stant oldu. Ben izleyicilerin bu biçimde bir tecrübesi yaşamalarını tavsiye ederim ve onları kesinlikle bekliyoruz” sözlerini kullandı.
ORADAKİ BİRÇOK ŞEYDEN ESİNLENDİM
Aşıklı Höyük’e birinci vakit içinderda 4 sene evvel gittiğini belirten sanatçı Anita Taylor ise şu açıklamalarda bulundu: “Kazılardan ilham aldık. Tek tohumdan yapılan tarımdan, mezarlardan çıkan kafataslarından ve ameliyat izlerinden ve oradaki ömür biçiminin hepsinden esinlenerek yapıtımı ürettim. Yapıtım bir obsidyen taşından kendilerine bakan insanların yansımaları üzere. beraberinde eski bir nesneyi günümüze dönerek nasıl yorumlarız. Bu epeyce ilgimi çekti. Başlar, yüzler ve baş tasları fantastik şeyler oluyor. Evvelden de onların ortasında fantastik şeyler oluyordu artık de oluyor. Şimdiki vakitten eskiye nasıl bakarız, bütün bunları bir ortaya getirmeye çalıştım.”
Stant küratörleri Fırat Arapoğlu ve Gary Sangster’ın yanı sıra yapıtları bulunan sanatkarlar; “Özgül Arslan (Türkiye/UK), Eva Bosch (Katalonya/UK), Şahin Domin (Türkiye), Ahmet Rüstem Ekici (Türkiye), Leyla Emadi (Türkiye), Murat Germen (Türkiye), Osman Nuri İyem (Türkiye), Dillwyn Smith (UK), Hakan Sorar (Türkiye), Anita Taylor (UK) ve Emre Zeytinoğlu (Türkiye)” (DHA)
Hafriyat çalışmalarının 32 yıldır devam ettiği Aşıklı Höyük’ün tarihi hala keşfedilmeyi beklerken, hafriyat çalışmalarını desteklemek, kültürel mirasın bilhassa mahallî halk tarafınca benimsenmesini ve korunmasını sağlamak ve hafriyat alanının tanınırlığını artırmak için çalışan Aşıklı Höyük Dostları Derneği’nin gayretleriyle 10 bin 500 yıllık tarih sanatla buluştu. Derneğin ‘Sanat ve Arkeoloji Projesi’, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafınca Avrupa Birliği’nin mali dayanağı ile hayata geçirilen “Ortak Kültür Mirası: Türkiye ve AB içinde Müdafaa ve Diyalog-II (CCH-II) Hibe Programı” kapsamında dayanağa bedel bulundu. Türkiye, İspanya, Birleşik Krallık, ABD ve Kolombiya’dan 13 sanatkarın Aşıklı Höyük’ten ilham alarak hayata geçirdiği yapıtlardan oluşan ‘Kazı İzleri / Lines of Site’ standı, Tarihi Hüsrev Kethüda Hamamı’nda ziyarete açılacak. 25 Şubat’a kadar izlenebilecek stant sonrasındasında İskoçya’nın Dundee ve İspanya’nın Barcelona kentlerinde de izleyici ile buluşacak.
İNSANIN İNSAN OLMA GAYRETİNDEKİ SÜRECİ GÖREBİLİYORSUNUZ
Stantta Aşıklı Höyük’le ilgili bilgi veren ve 5 ülkeden 13 sanatkarın yarattığı yapıtların görülebileceğini söz eden Aşıklı Höyük Dostları Derneği Lideri Ferhat Boratav, “Bu haliyle Türkiye’de gibisi hayli az olan bir stant. Aşıklı Höyük insanın insan olma çabasındaki süreci görmek açısından bir laboratuar üzere. 10 bin 500 yıl evvel burada beşerler hayatış ve bin yıl boyunca hayatışlar. Bunu nasıl yaptılar? Nasıl yaşadılar? Bu soru insanı hayli etkiliyor. Bu açıdan fazlaca değerli bir yer” dedi.
NEOLİTİK PERİYODA İLİŞKİN PEK ÇOK YERİN BİLİNİRLİK SORUNU VAR
Ferhat Boratav, “Türkiye’de sırf Aşıklı Höyük değil, neolitik periyoda ilişkin bir epeyce yerin bilinirlik sorunu var. Biz tarihimize son 800 yıllık bir tarihle bakmaya çalışıyoruz halbuki Anadolu’nun tarihi epeyce güçlü ve geniş bir tarih. Bu tarihi zenginliği bizim eğitime, kültürel aktifliğe yerleştirmemiz lazım. Arkeolojik hafriyat yerlerine daima turizm potansiyeli açısından bakılıyor. Bu da hakikat değil ve arkeolojik yerlerin kendi başına bir değeri var” diye konuştu.
İZLEYİCİLERİN BU TECRÜBESİ YAŞAMASI GEREKİYOR
Stant küratörlerinden Fırat Arapoğlu ise, sanatkarların Aşıklı Höyük halkının hayat biçiminden, üretim araçlarından ilham aldıklarını belirterek, “Sanatçılar oradaki halk niye Aşıklı Höyük hafriyat alanını terk etti? hiç bir felaket yaşanmamasına karşın, bir yangın, bir savaş, bir sel olmamasına karşın niye terk ettiler? üzere sorular var. Bir sanatçı da hayak gücüyle bir şeyin nasıl olabileceğini düşünüp bunu görünür kılmaya çalışır. Çok örneği bulunmayan, sanat eleştirmeni olarak hayli şahit olmadığım bir stant oldu. Ben izleyicilerin bu biçimde bir tecrübesi yaşamalarını tavsiye ederim ve onları kesinlikle bekliyoruz” sözlerini kullandı.
ORADAKİ BİRÇOK ŞEYDEN ESİNLENDİM
Aşıklı Höyük’e birinci vakit içinderda 4 sene evvel gittiğini belirten sanatçı Anita Taylor ise şu açıklamalarda bulundu: “Kazılardan ilham aldık. Tek tohumdan yapılan tarımdan, mezarlardan çıkan kafataslarından ve ameliyat izlerinden ve oradaki ömür biçiminin hepsinden esinlenerek yapıtımı ürettim. Yapıtım bir obsidyen taşından kendilerine bakan insanların yansımaları üzere. beraberinde eski bir nesneyi günümüze dönerek nasıl yorumlarız. Bu epeyce ilgimi çekti. Başlar, yüzler ve baş tasları fantastik şeyler oluyor. Evvelden de onların ortasında fantastik şeyler oluyordu artık de oluyor. Şimdiki vakitten eskiye nasıl bakarız, bütün bunları bir ortaya getirmeye çalıştım.”
Stant küratörleri Fırat Arapoğlu ve Gary Sangster’ın yanı sıra yapıtları bulunan sanatkarlar; “Özgül Arslan (Türkiye/UK), Eva Bosch (Katalonya/UK), Şahin Domin (Türkiye), Ahmet Rüstem Ekici (Türkiye), Leyla Emadi (Türkiye), Murat Germen (Türkiye), Osman Nuri İyem (Türkiye), Dillwyn Smith (UK), Hakan Sorar (Türkiye), Anita Taylor (UK) ve Emre Zeytinoğlu (Türkiye)” (DHA)