Paris İklim Anlaşması’nın onaylanmasına ait yasa teklifi TBMM Dışişleri Komisyonu’nda oybirliğiyle kabul edildi. Yasa teklifinin bugün TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edilmesi bekleniyor. bu biçimdece Türkiye, 2016’da imzaladığı Paris İklim Anlaşması’na Glasgow’da bu ay sonunda başlayacak 26. Birleşmiş Milletler (BM) İklim Konferansı öncesi resmen taraf olacak. Türkiye’nin etkin bir iklim siyaseti yürütmesi halinde ulusal gelirinin yüzde 7 artacağı belirtiliyor.
Sıcaklıklardaki 0,5 derecelik artışta sel riski yüzde 170
İklim krizinin önüne geçmek gayesiyle 197 ülkenin ortak hareket etmesi gerektiğini beyan ettikleri Paris İklim Muahedesi, global ortalama yüzey sıcaklığındaki artışı 2 derece ile sonlandırmak, mümkünse 1,5 derecenin altında tutmayı amaçlıyor. Muahedeyi şuanda kadar 197 ülkeden 191 ülke imzalarken, ortalarında Türkiye’nin yer aldığı altı ülke onaylamadı. Anlaşmayan onaylamayan başka ülkeler Eritre, Libya, Irak, İran ve Yemen.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) datalarına nazaran, 1,5 derecelik bir ısınmanın 2 dereceye nazaran nispeten daha inançlı. IPCC’ye nazaran ortalama yüzey sıcaklığındaki artış 1,5 dereceyi bulduğunda yüzde 100 artması beklenen sel riski 2 derecelik bir ısınmayla yüzde 170’e ulaşacak. Ayrıyeten şiddetli kuraklığa maruz kalan insan sayısı 1,5 derecelik bir artışta 350, 2 derecelik bir artışta ise 410 milyona çakması öngörülüyor. Çok sıcak hava dalgaları ise dünya nüfusunun yüzde 9’u yerine yüzde 28’ini etkileyebilir.
Türkiye, ‘referans senaryodan azaltım’ taahhüdü veren kümede
İklimi korumak için emisyonların azaltılması ve fosil yakıtların kullanılmaması gerekiyor olsa da Paris İklim Mutabakatı, taraf ülkelere aşikâr bir emisyon azaltım gayesi dayatmıyor. Taraf ülkeler, ne vakit ve ne kadar sera gazı azaltım taahhüdünde bulunacağına kendileri karar veriyor ve ulusal katkı beyanlarıyla iletiyor. Muahede, taraf ülkelerin kendi kaidelerine bakılırsa hazırladıkları beyanlarını (Ulusal Katkı Beyanı) baz alıyor ve kelam konusu ülkeleri her beş yılda bir bu beyanlarını güzelleştirmeye davet ediyor. 197 ülkenin niyet beyanı incelendiğinde 61 ülken mutlak azaltım, 10 ülken emisyon yoğunluğunu denetim etme, 83 ülken ise referans senaryodan azaltım hedefliyor. Türkiye, “referans senaryodan azaltım” taahhüdü veren kümede yer alıyor.
Türkiye sera gazı emisyonlarını iki katına çıkaracak
Türkiye Paris İklim Anlaşması’nı imzalarken emisyon azaltım taahhüdü vermemekle bir arada sera gazı emisyonlarını iki kart artıracağını söylemiş oldu.
Türkiye’nin BM Sekreteryası’na sunulan Niyet Edilen Ulusal Katkı Beyanı’nda, 2012’de 430 milyon ton olan toplam sera gazı emisyonlarının, azaltım tedbirleri ile 2030 yılında 929 milyon tona kadar çıkarabileceği açıklandı. Buna bakılırsa, Türkiye sera gazı emisyonlarını azaltma taahhüdü vermedi, lakin iki katından fazla artırabileceği kelamı verdi. Türkiye, “artıştan yüzde 21 oranında azaltım” olarak tanıttığı beyanında, “eğer hiç tedbir alınmazsa emisyonlarının 2030’da 1 milyar 175 tona çıkacağını, verilen beyanla bu ölçünün 929 milyon tonda tutulacağını” belirtiyor.
Bilgilere bakılırsa Türkiye, emisyon azaltımı için hiç bir tedbir almadan bile hesapladığı ölçünün fazlaca altında sera gazı emisyonu üretiyor. TÜİK’in yayımladığı son sera gazı emisyonu envanterine nazaran 2019 yılında toplam emisyonlar 506,1 milyon ton CO2e olarak gerçekleşti ve azalma eğilimini sürdürdü.
Türkiye’nin akranları olarak değerlendirilebilecek ülkelerden Arjantin ve Brezilya, emisyonlarını 2030 yılında 2005 yılı düzeyinin altına indirmeyi, Meksika ise 2026 yılında en yüksek emisyon düzeyine ulaştıktan daha sonra emisyonlarını düşürmeyi hedefliyor. Türkiye’nin resmi planlarında 2030 daha sonrasındaki periyotta de sera gazı emisyonunu azaltmaya yönelik bir gayesi bulunmuyor.
Mutabakata taraf ülkelere ekonomik bir yük yaratmamakla birlikte Türkiye özelinde yapılan araştırmalara nazaran, Türkiye’nin etkin bir iklim siyaseti yürütmesi halinde ulusal geliri 7 artacak.
Güçte yüzde 70’in üzerinde dışa bağımlı olan Türkiye, güçte fosil yakıtlardan yenilebilir güce gerçek gerçekleştireceği bir dönüşümle hem iklimin korunmasına sunduğu katkıyı artıracak birebir vakitte dışa bağımlılığını da azaltabilecek potansiyele sahip. Öte yandan rüzgar ve güneşi merkeze alan bir güç dönüşümü, teknoloji içeriği yüksek bir sanayi gelişmenini de birlikteinde getirebilir. Yapılan araştırmalara göre güneşte 15-25 GW’lık kapasite ekleri 0,8 milyar dolar olan üretimi 6,8 – 11,3 milyara kadar arttırabilir.
Temel badire finansal kaynak
Yetkililerin yaptıkları açıklamalara göre Türkiye iklim fonlarına ya da öbür bir deyişle, kâfi finans kaynağına ulaşamamaktan şikayetçi. Bunlardan biri de Yeşil İklim Fonu. Türkiye’nin gelişmiş ülkeleri kapsayan Ek-1 listesinden çıkarak ulaşmaya çalıştığı Yeşil İklim Fonu aracılığı ile gelişen ülkelere 2020’den itibaren azaltım ve ahenk aksiyonları için yıllık toplam 100 milyar dolar kaynak aktarılacağı kelam verilmiş olsa da, bu fonda çabucak hemen 10 milyar dolar toplanabildi. Bu fondan yüklü olarak en az gelişmiş ülkelerin ve ada devletlerinin yararlanması planlanıyor.
Türkiye’nin 2050 için bir karbonsuzlaşma maksadı yok
Avrupa Birliği (AB) 2030 yılına kadar emisyonlarını yüzde 55 azaltmayı ve 2050 yılına kadar da karbon nötr olmayı hedefliyor. Çin, 2060 için karbon nötr olma maksadını; Japonya, Güney Kore, Güney Afrika ve Kanada ise sıfır emisyon planlarını deklare etti.
2020 sonu prestijiyle 30 ülke karbon nötr olma gayesini ulusal hukuk çerçevesine yerleştirmiş durumda. Öte yandan, 19 Şubat 2021’de resmi olarak Paris Anlaşması’na geri dönen ABD’de yeni idare 2050 yılında karbon nötr olmaya, 2035 yılında ise elektrik üretimi kesimini karbonsuzlaştırmaya yönelik amaçlarını deklare etti.
Türkiye ise 2030’a kadar emisyonlarını iki katına çıkarmayı planlıyor, 2050 için ise bir karbonsuzlaşma maksadı yok. Türkiye, Paris Anlaşması’ını onaylamayan tek OECD ve G20 üyesi. Ayrıyeten en çok sera gazı emisyonuna niye olan ülkeler içinde 16’ncı sırada. Araştırmalara göre Türkiye, global sera gazı emisyonlarının yüzde 1’inden sorumlu ve kişi başına düşen emisyon ölçüsü da giderek artıyor.
Kayanak: change.org/parisionayla
Okumaya devam et...
Sıcaklıklardaki 0,5 derecelik artışta sel riski yüzde 170
İklim krizinin önüne geçmek gayesiyle 197 ülkenin ortak hareket etmesi gerektiğini beyan ettikleri Paris İklim Muahedesi, global ortalama yüzey sıcaklığındaki artışı 2 derece ile sonlandırmak, mümkünse 1,5 derecenin altında tutmayı amaçlıyor. Muahedeyi şuanda kadar 197 ülkeden 191 ülke imzalarken, ortalarında Türkiye’nin yer aldığı altı ülke onaylamadı. Anlaşmayan onaylamayan başka ülkeler Eritre, Libya, Irak, İran ve Yemen.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) datalarına nazaran, 1,5 derecelik bir ısınmanın 2 dereceye nazaran nispeten daha inançlı. IPCC’ye nazaran ortalama yüzey sıcaklığındaki artış 1,5 dereceyi bulduğunda yüzde 100 artması beklenen sel riski 2 derecelik bir ısınmayla yüzde 170’e ulaşacak. Ayrıyeten şiddetli kuraklığa maruz kalan insan sayısı 1,5 derecelik bir artışta 350, 2 derecelik bir artışta ise 410 milyona çakması öngörülüyor. Çok sıcak hava dalgaları ise dünya nüfusunun yüzde 9’u yerine yüzde 28’ini etkileyebilir.
Türkiye, ‘referans senaryodan azaltım’ taahhüdü veren kümede
İklimi korumak için emisyonların azaltılması ve fosil yakıtların kullanılmaması gerekiyor olsa da Paris İklim Mutabakatı, taraf ülkelere aşikâr bir emisyon azaltım gayesi dayatmıyor. Taraf ülkeler, ne vakit ve ne kadar sera gazı azaltım taahhüdünde bulunacağına kendileri karar veriyor ve ulusal katkı beyanlarıyla iletiyor. Muahede, taraf ülkelerin kendi kaidelerine bakılırsa hazırladıkları beyanlarını (Ulusal Katkı Beyanı) baz alıyor ve kelam konusu ülkeleri her beş yılda bir bu beyanlarını güzelleştirmeye davet ediyor. 197 ülkenin niyet beyanı incelendiğinde 61 ülken mutlak azaltım, 10 ülken emisyon yoğunluğunu denetim etme, 83 ülken ise referans senaryodan azaltım hedefliyor. Türkiye, “referans senaryodan azaltım” taahhüdü veren kümede yer alıyor.
Türkiye sera gazı emisyonlarını iki katına çıkaracak
Türkiye Paris İklim Anlaşması’nı imzalarken emisyon azaltım taahhüdü vermemekle bir arada sera gazı emisyonlarını iki kart artıracağını söylemiş oldu.
Türkiye’nin BM Sekreteryası’na sunulan Niyet Edilen Ulusal Katkı Beyanı’nda, 2012’de 430 milyon ton olan toplam sera gazı emisyonlarının, azaltım tedbirleri ile 2030 yılında 929 milyon tona kadar çıkarabileceği açıklandı. Buna bakılırsa, Türkiye sera gazı emisyonlarını azaltma taahhüdü vermedi, lakin iki katından fazla artırabileceği kelamı verdi. Türkiye, “artıştan yüzde 21 oranında azaltım” olarak tanıttığı beyanında, “eğer hiç tedbir alınmazsa emisyonlarının 2030’da 1 milyar 175 tona çıkacağını, verilen beyanla bu ölçünün 929 milyon tonda tutulacağını” belirtiyor.
Bilgilere bakılırsa Türkiye, emisyon azaltımı için hiç bir tedbir almadan bile hesapladığı ölçünün fazlaca altında sera gazı emisyonu üretiyor. TÜİK’in yayımladığı son sera gazı emisyonu envanterine nazaran 2019 yılında toplam emisyonlar 506,1 milyon ton CO2e olarak gerçekleşti ve azalma eğilimini sürdürdü.
Türkiye’nin akranları olarak değerlendirilebilecek ülkelerden Arjantin ve Brezilya, emisyonlarını 2030 yılında 2005 yılı düzeyinin altına indirmeyi, Meksika ise 2026 yılında en yüksek emisyon düzeyine ulaştıktan daha sonra emisyonlarını düşürmeyi hedefliyor. Türkiye’nin resmi planlarında 2030 daha sonrasındaki periyotta de sera gazı emisyonunu azaltmaya yönelik bir gayesi bulunmuyor.
Mutabakata taraf ülkelere ekonomik bir yük yaratmamakla birlikte Türkiye özelinde yapılan araştırmalara nazaran, Türkiye’nin etkin bir iklim siyaseti yürütmesi halinde ulusal geliri 7 artacak.
Güçte yüzde 70’in üzerinde dışa bağımlı olan Türkiye, güçte fosil yakıtlardan yenilebilir güce gerçek gerçekleştireceği bir dönüşümle hem iklimin korunmasına sunduğu katkıyı artıracak birebir vakitte dışa bağımlılığını da azaltabilecek potansiyele sahip. Öte yandan rüzgar ve güneşi merkeze alan bir güç dönüşümü, teknoloji içeriği yüksek bir sanayi gelişmenini de birlikteinde getirebilir. Yapılan araştırmalara göre güneşte 15-25 GW’lık kapasite ekleri 0,8 milyar dolar olan üretimi 6,8 – 11,3 milyara kadar arttırabilir.
Temel badire finansal kaynak
Yetkililerin yaptıkları açıklamalara göre Türkiye iklim fonlarına ya da öbür bir deyişle, kâfi finans kaynağına ulaşamamaktan şikayetçi. Bunlardan biri de Yeşil İklim Fonu. Türkiye’nin gelişmiş ülkeleri kapsayan Ek-1 listesinden çıkarak ulaşmaya çalıştığı Yeşil İklim Fonu aracılığı ile gelişen ülkelere 2020’den itibaren azaltım ve ahenk aksiyonları için yıllık toplam 100 milyar dolar kaynak aktarılacağı kelam verilmiş olsa da, bu fonda çabucak hemen 10 milyar dolar toplanabildi. Bu fondan yüklü olarak en az gelişmiş ülkelerin ve ada devletlerinin yararlanması planlanıyor.
Türkiye’nin 2050 için bir karbonsuzlaşma maksadı yok
Avrupa Birliği (AB) 2030 yılına kadar emisyonlarını yüzde 55 azaltmayı ve 2050 yılına kadar da karbon nötr olmayı hedefliyor. Çin, 2060 için karbon nötr olma maksadını; Japonya, Güney Kore, Güney Afrika ve Kanada ise sıfır emisyon planlarını deklare etti.
2020 sonu prestijiyle 30 ülke karbon nötr olma gayesini ulusal hukuk çerçevesine yerleştirmiş durumda. Öte yandan, 19 Şubat 2021’de resmi olarak Paris Anlaşması’na geri dönen ABD’de yeni idare 2050 yılında karbon nötr olmaya, 2035 yılında ise elektrik üretimi kesimini karbonsuzlaştırmaya yönelik amaçlarını deklare etti.
Türkiye ise 2030’a kadar emisyonlarını iki katına çıkarmayı planlıyor, 2050 için ise bir karbonsuzlaşma maksadı yok. Türkiye, Paris Anlaşması’ını onaylamayan tek OECD ve G20 üyesi. Ayrıyeten en çok sera gazı emisyonuna niye olan ülkeler içinde 16’ncı sırada. Araştırmalara göre Türkiye, global sera gazı emisyonlarının yüzde 1’inden sorumlu ve kişi başına düşen emisyon ölçüsü da giderek artıyor.
Kayanak: change.org/parisionayla
Okumaya devam et...